Những Điều Có Thể Bạn Chưa Biết Về Người Viking
Thế giới của người Viking Một cơn mưa phùn lạnh lẽo khiến chúng tôi cảm thấy rùng mình, nhưng vẫn tràn ngập cảm giác hưng phấn khi...
Thế giới của người Viking
Một cơn mưa phùn lạnh lẽo khiến chúng tôi cảm thấy rùng mình, nhưng vẫn tràn ngập cảm giác hưng phấn khi chờ đợi những người Viking xuất hiện. Đó là một đêm tháng Giêng ở thị trấn Shetland, Lerwick (Scotland).
Bên cạnh tôi, một người đàn ông và hai đứa con nhỏ đang cười toe toét khi nhìn thấy một đám khói màu đỏ ở phía sau tòa thị chính. "Có vẻ như họ đã đốt cháy toàn bộ tòa nhà", anh hét lên trong sự phấn khích.
Sau tất cả, lửa là lý do chúng tôi ở đây. Đây là Up Helly Aa, lễ hội tưởng niệm người Viking ở Shetland. Giống như mọi người khác, tôi đến đây để chiêm ngưỡng cảnh tượng một chiến thuyền Viking bị đốt cháy.
Khoảng 1.200 năm trước, những người Viking đầu tiên đã tiến xuống phía Bắc của đại lục Scotland, đè bẹp sự kháng cự của người dân địa phương để cướp đất. Các lãnh chúa Na Uy đã cai trị Shetland trong gần 7 thế kỷ trước khi thế chấp những hòn đảo này cho vua Scotland.
Ngày nay, phương ngữ Norn của người Na Uy đã bị lãng quên ở Shetland, nhưng những người dân đảo vẫn luôn tự hào về nguồn gốc Viking của họ. Mỗi năm, họ lại háo hức chuẩn bị một bản sao của một con thuyền Viking cho lễ hội Up Helly Aa.
Bây giờ, khi đám đông cùng hát những bài hát truyền thống về những vị vua biển cả và những chiếc thuyền rồng, những người cầm đuốc đã kéo con thuyền vào một cánh đồng. Khi vị thủ lĩnh Viking ra hiệu, một cơn mưa đuốc khiến con thuyền bốc cháy.
Đám cháy lan lên đến cột buồm, than hồng bay lên bầu trời đêm. Trên vỉa hè, đám trẻ con dậm chân, nhảy múa trong cơn phấn khích.
Mặc dù đã qua nhiều thế kỷ, hình ảnh những chiến binh Viking và con thuyền của họ vẫn còn sống trong thế giới tưởng tượng của các nhà làm phim, tiểu thuyết gia và các tác giả truyện tranh.
Ngày nay, chúng ta có thể dễ dàng tìm kiếm những câu chuyện về người Viking trong thế giới tưởng tượng này - cách họ chiến đấu và ăn mừng, nơi họ sống và cách họ chết. Nhưng chúng ta thực sự biết gì về người Viking? Họ là ai, họ nhìn nhận thế giới ra sao, và cuộc sống của họ thực sự như thế nào?
Giờ đây, với công nghệ tiên tiến - từ hình ảnh vệ tinh đến nghiên cứu ADN và phân tích đồng vị - các nhà khảo cổ và các nhà khoa học đã tìm ra nhiều câu trả lời mới đáng ngạc nhiên.
Ở Estonia, các nhà khoa học đã khai quật được 2 chiếc thuyền bị chôn vùi với đầy những chiến binh Viking bị giết, từ đó tìm ra câu trả lời về nguồn gốc hung bạo của người Viking.
Ở Thụy Điển, các nhà nghiên cứu đang phân tích bộ xương của một nữ tướng Viking, để làm sáng tỏ vai trò của nữ giới trong chiến tranh. Và ở Nga, những nhà khảo cổ và sử gia đang truy tìm những tuyến đường mà các thương nhân Viking đã đi qua để buôn bán nô lệ, và làm rõ tầm quan trọng của chế độ nô lệ đối với nền kinh tế Viking.
Đối với các nhà khảo cổ, cánh cửa đang bắt đầu mở ra một thế giới mới của người Viking - phức tạp và hấp dẫn hơn nhiều so với tưởng tượng. Jimmy Moncrieff, một nhà sử học tại Shetland Amenity Trust ở Lerwick, cho biết: "Đây là thời điểm quan trọng để nghiên cứu về người Viking".
Kết hợp lại với nhau, các nghiên cứu mới cho thấy một bức tranh mới về tham vọng và ảnh hưởng văn hóa của những thuyền viên táo bạo này.
Cơn ác mộng của toàn bộ châu Âu
Từ bờ biển quê hương Scandinavia, nằm giữa biển Baltic và Biển Bắc, những người Viking đã dong buồm đi khắp nơi từ thế kỷ thứ 8, khám phá phần lớn châu Âu trong 300 năm tiếp theo, và đi xa hơn so với những gì các nhà nghiên cứu trước đây nhận định.
Với những con thuyền được thiết kế đẹp và kinh nghiệm đi biển, người Viking đã du hành đến ít nhất 37 quốc gia trên thế giới, từ Afghanistan đến Canada, theo nhà khảo cổ học Neil Price của Đại học Uppsala (Thụy Điển).
Trên đường đi, họ đã giao lưu và buôn bán những món hàng xa xỉ với hơn 50 nền văn hóa khác nhau. Họ đã đeo thắt lưng của người Á-Âu, mặc áo lụa của người Trung Quốc và chất đầy túi những đồng bạc của người Hồi giáo.
Họ đã xây dựng những thành phố phát triển tại York và Kiev, những thuộc địa rộng lớn của Anh, Iceland và Pháp, và thành lập các tiền đồn ở Greenland và Bắc Mỹ. Không có bất cứ một thuyền viên châu Âu nào khác mạo hiểm và đi xa quê hương như họ. "Chỉ có những người từ Scandinavia làm việc này", Price cho biết. "Chỉ những người Viking".
Tuy nhiên, thám hiểm và buôn bán không phải là con đường duy nhất mang lại sự giàu có cho người Viking. Những tên hải tặc Viking đã tấn công những bờ biển ở Anh và châu Âu đầy bất ngờ và nổi tiếng với sự hung bạo. Ở miền bắc nước Pháp, họ đã đi lên và đi xuống sông Seine và nhiều con sông khác, tấn công và chất đầy trên thuyền những của cải mà họ cướp được.
Họ đã tống tiền gần 14% toàn bộ nền kinh tế của Đế chế Carolingian ở Tây Âu để đổi lấy những lời hứa hòa bình. Trên khắp các con kênh ở Anh, các cuộc đột kích lẻ tẻ mở rộng thành chiến tranh tổng thể, khi quân đội Viking xâm chiếm và chinh phục 3 vương quốc Anglo-Saxon, bỏ lại những xác chết bị thối rữa trên các cánh đồng.
"Thời đại Viking không phải là những điều kỳ quặc", Price nói. Nhưng tại sao những thứ bạo lực này lại bắt đầu? Làm thế nào và tại sao những nông dân trung cổ ở Scandinavia lại trở thành nỗi khiếp sợ của toàn bộ lục địa châu Âu?
Khởi nguồn của sự "hung bạo"
Trong gần 3 thế kỷ trước khi các cuộc tấn công vào bờ biển nước ngoài bắt đầu vào khoảng năm 750 SCN, Scandinavia đã gặp một cuộc khủng hoảng, Price nói. Hơn ba chục vương quốc nhỏ xuất hiện trong thời gian này, tranh giành quyền lực và lãnh thổ.
Giữa thời điểm khó khăn này, một thảm họa lại xảy ra. Một đám mây bụi lớn lan rộng trong khí quyển - do sự va đập của các sao chổi hoặc thiên thạch vào Trái đất kết hợp với sự phun trào của ít nhất một ngọn núi lửa lớn - đã che lấp ánh sáng mặt trời vào năm 536 SCN.
Nó khiến nhiệt độ vào mùa hè ở miền Bắc Bán cầu giảm mạnh trong 14 năm tiếp theo. Cái lạnh và bóng tối kéo dài đã mang cái chết và sự hủy diệt đến Scandinavia, vốn nằm trong trục xương sống của nền nông nghiệp thời trung cổ. Trong khu vực Uppland của Thụy Điển, gần 75% làng mạc bị bỏ hoang, do cư dân không chịu nổi nạn đói và xung đột.
Thảm họa này dường như đã sinh ra một trong những câu chuyện thần thoại u ám nhất thế giới - trận chiến Ragnarök trong thần thoại Bắc Âu, trận chiến cuối cùng, nơi mọi thứ kết thúc - tất cả các vị thần, con người và các sinh vật sống khác đều bị diệt vong.
Trận chiến Ragnarök được cho là bắt đầu từ Fimbulwinter, thời điểm khi mặt trời chuyển sang màu đen và thời tiết trở nên khắc nghiệt - những sự kiện đáng kinh ngạc song song với tấm màn bụi bắt đầu vào năm 536, Price nói.
Khi mùa hè cuối cùng cũng trở lại phía bắc và dân số dần hồi phục, xã hội Scandinavia chuyển sang một hình thức mới - tàn bạo hơn. Các nhà lãnh đạo Viking xây dựng lực lượng vũ trang và bắt đầu chiếm giữ những vùng lãnh thổ bị bỏ hoang.
Trong Cuộc chiến vương quyền ngoài đời thực này, một xã hội quân sự được hình thành, nơi đàn ông và phụ nữ đều tôn vinh những đức tính trong chiến tranh như: can đảm, hung hăng, xảo quyệt, mạnh mẽ.
Trên đảo Gotland của Thụy Điển, nơi các nhà khảo cổ đã tìm thấy nhiều ngôi mộ nguyên vẹn từ thời kỳ này, "hầu hết những người đàn ông đều được chôn cất với vũ khí", theo một ghi chép của John Ljungkvist, một nhà khảo cổ tại Đại học Uppsala.
Khi xã hội vũ trang này đang dần hình thành, một công nghệ mới bắt đầu cách mạng hóa việc đi biển ở Scandinavia vào thế kỷ thứ 7 - cánh buồm. Những người thợ mộc tay nghề cao đã bắt đầu đóng những chiếc thuyền kiểu dáng đẹp, có khả năng tận dụng sức gió, để mang những chiến binh đi xa và nhanh hơn bao giờ hết.
Trên những con thuyền này, những lãnh chúa phía bắc và đội quân của họ có thể di chuyển không ngừng qua biển Baltic và Biển Bắc, khám phá những vùng đất mới, cướp bóc những thị trấn và làng mạc, đô hộ những vùng lãnh thổ. Và những người đàn ông vốn ít có khả năng lấy vợ ở quê hương có thể kết hôn với một nữ tù nhân bằng cách thuyết phục hoặc bằng vũ lực.
Tất cả những điều này - tham vọng đế vương hàng thế kỷ, những chiến binh trẻ vô danh, và một loại thuyền mới - đã tạo ra một cơn bão hoàn hảo. Một sân khấu đã được thiết lập cho những người Viking đổ ra khỏi phía bắc, khiến phần lớn châu Âu bị đốt cháy trong sự hung bạo vốn đã trở thành thương hiệu của họ
Cuộc chinh phạt đầu tiên
Vào khoảng năm 750, những chiến binh Viking đã kéo 2 con thuyền lên một mũi cát trên đảo Saaremaa, ngay ngoài khơi Estonia. Cách xa ngôi nhà của họ trong những khu rừng gần Uppsala, Thụy Điển, những người đàn ông này là những người sống sót trong một cuộc đột kích đẫm máu.
Bên trong con tàu của họ là 40 xác chết thối rữa của những người đàn ông Viking, trong đó một người có thể là vua. Tất cả đều còn rất trẻ - những người đàn ông cao lớn, cơ bắp, đóng đai - và chiến đấu rất man rợ. Một số đã bị đâm và bị tấn công đến chết, những người khác bị chặt đầu. Một người đàn ông đã chết sau khi bị một thanh kiếm đâm xuyên đỉnh đầu.
Trên mũi cát, những người sống sót bắt đầu nhiệm vụ ghê rợn - lắp ráp các bộ phận cơ thể bị cắt đứt và sắp xếp những người chết lên thân tàu lớn nhất. Sau đó, họ bao phủ các cơ thể bằng vải và đào một khu mộ để chôn cất tạm thời, và đặt những cái khiên bằng sắt lên những người đồng đội đã bị giết.
Vào năm 2008, một nhóm công nhân đã phát hiện ra những chiếc xương người và những thanh kiếm bị ăn mòn, chính quyền địa phương đã gọi cho những nhà khảo cổ học.
Hôm nay, ngồi trong văn phòng của mình, Price cảm thấy ngạc nhiên với phát hiện này. "Đây là lần đầu tiên các nhà khảo cổ khai quật được một cuộc đột kích của người Viking", ông nói.
Đáng chú ý hơn: Các chiến binh Viking yên nghỉ ở Salme, Estonia, đã qua đời gần 50 năm trước khi những tên hải tặc Scandinavia tấn công tu viện Lindisfarne ở Anh vào năm 793, từ lâu đã được cho là cuộc tấn công đầu tiên của người Viking.
Ngày nay, con thuyền được chôn cất ở Salme đã tạo ra những tranh cãi giữa các chuyên gia Viking. "Điều khiến tôi kinh ngạc là những thanh kiếm", Price nói.
Hầu hết các nhà nghiên cứu từ lâu đã khẳng định rằng các nhóm đột kích Viking ban đầu chỉ gồm một vài chiến binh ưu tú được trang bị kiếm và các thiết bị chiến tranh tốn kém khác, còn lại là vài chục nông dân nghèo được trang bị những cây giáo hoặc cây cung rẻ tiền.
Nhưng rõ ràng đây không phải là sự thật. Trong ngôi mộ ở Salme có nhiều thanh kiếm hơn cả nam giới, cho thấy ít nhất một số cuộc tấn công ban đầu bao gồm nhiều chiến binh có địa vị cao.
Chiến lợi phẩm
Vào một buổi sáng tháng Giêng trong một khu công nghiệp yên tĩnh phía nam Edinburgh, Scotland, các nhà nghiên cứu đi qua những cánh cửa bị khóa dẫn đến một phòng thí nghiệm bảo tồn nhỏ. Trong hơn một năm, các nhà khoa học ở đây đã giải mã những món đồ xa xỉ mà một nhà lãnh đạo Viking đã tích lũy được từ việc đột kích và cướp bóc các vùng đất nước ngoài.
Được chôn từ khoảng 1.100 năm trước ở phía tây nam Scotland, đống Galloway là một bộ sưu tập những thứ kỳ lạ và đẹp đẽ, từ một thỏi vàng đến những mảnh vải lụa tơ tằm từ thế giới Byzantine hay Hồi giáo đến một cây thánh giá tráng men.
Olwyn Owen, một nhà khảo cổ độc lập chuyên về thời đại Viking, nói rằng cô chưa bao giờ thấy bất cứ điều gì giống như nó. "Đó là một khám phá đáng kinh ngạc," cô nói, "thật đáng kinh ngạc".
Hôm nay, một nhân viên bảo quản đã trưng ra một số món đồ từ kho lưu trữ. Trên mặt bàn, có một chiếc ghim vàng mảnh mai có hình dáng giống như một con chim. Nó giống như thứ mà các giám mục và các tu sĩ thường sử dụng để đọc các văn bản thiêng liêng.
Gần đó là một mặt dây chuyền bằng vàng, có thể được thiết kế để giữ một di tích nhỏ của một vị thánh. Và ở cuối bàn, Owen nhìn chằm chằm vào 9 chiếc trâm bạc, một số có hình những tua xoáy và các sinh vật thần thoại, những khuôn mặt người kỳ lạ.
Tất cả trừ một cái, theo Owen, được thiết kế cho những người Anglo-Saxon. "Nói cách khác", cô kết luận, "một số tu viện hoặc khu định cư Anglo-Saxon đã có một ngày tồi tệ".
Thủ lĩnh Viking, người nắm giữ những kho báu này, có một niềm say mê với những thứ đẹp đẽ. Thay vì nấu chảy những thứ cướp bóc được thành vàng thỏi, vị lãnh chúa Viking này lại dành một phần trong bộ sưu tập cá nhân của mình cho những thứ đồ nghệ thuật ngoại lai kỳ lạ.
Theo nhà khảo cổ Steve Ashby thuộc trường Đại học York, những người Viking có niềm say mê với những thứ đồ trang sức từ các nền văn hóa nước ngoài, và một số người thuộc giới tinh hoa rất hứng thú sở hữu và sử dụng những biểu tượng quyền lực này.
"Những người đàn ông đứng đầu là những người sành điệu", Ashby nói. "Đó là một xã hội mà tiêu dùng đóng vai trò quan trọng".
Giống Johnny Depp hơn là Vin Diesel, những nhà lãnh đạo Viking kẻ mắt, mặc những bộ quần áo sặc sỡ và đeo những đồ trang sức nặng nề - vòng cổ, băng tay và nhẫn. Tuy nhiên, những trang phục này có một mục đích rõ ràng: Mỗi một đồ vật kể một câu chuyện về một cuộc phiêu lưu ở nước ngoài, là phần thưởng cho sự can đảm.
Ngập chìm trong các chiến lợi phẩm, một chiến binh Viking là một tấm áp phích sống cho một cuộc đột kích. "Các nhà lãnh đạo Viking không thể che giấu những gì họ chiếm được nếu muốn duy trì quyền lực", Ashby nói.
Chiến thuật đột kích
Vào thời điểm bắt đầu của thời đại Viking, những kẻ tấn công này nhắm vào các tu viện ven biển - có vẻ đã được tính toán từ trước. Các thương nhân Scandinavia đã đi dọc bờ biển của Anh và châu Âu, và họ nhanh chóng phát hiện ra các chợ thường được họp bên cạnh các tu viện.
Vượt qua các quầy hàng hóa, một số người đã phát hiện ra những chiếc chén bằng bạc và bàn ghế bằng vàng được trang hoàng trong các tu viện. "Tôi không nghĩ rằng cần phải quá thông minh để nghĩ rằng có ai đó cuối cùng cũng nói, 'Tại sao chúng ta không đánh cắp những thứ đó?'", Price nói.
Các cuộc đột kích đầu tiên đã được lên kế hoạch vào những tháng mùa hè, và họ thường hành động chỉ với một vài chiến thuyền và có lẽ khoảng một trăm chiến binh. Trên tay những vũ khí bằng sắt, những tên hải tặc nhanh chóng tấn công và tàn sát, rồi căng buồm trốn thoát trước khi quân đội địa phương có thể phản công.
Mô phỏng lại một cuộc đột kích của người Viking
Tại Pháp, chỉ riêng trong thế kỷ thứ 9, những tên hải tặc Viking đã tấn công hơn 120 khu định cư, tàn sát các tu sĩ và cư dân địa phương, cướp bóc các báu vật trong tu viện và bắt những người sống sót làm nô lệ. "Nếu bạn sống ở tây bắc nước Pháp vào cuối thế kỷ thứ 9", Price nói, "bạn sẽ cảm thấy đã đến ngày tận thế".
Khi những dòng kim loại quý chảy ngược trở lại Scandinavia, những người đàn ông trẻ tuổi đổ xô tới đại sảnh của các nhà lãnh đạo Viking, khao khát thể hiện sự trung thành của họ. Những cuộc đột kích quy mô nhỏ với chỉ 2 - 3 chiếc thuyền dần dần phát triển thành một hạm đội gồm 30 chiến thuyền, và thậm chí còn nhiều hơn nữa.
Theo biên niên sử Anglo-Saxon, vào năm 865, hàng trăm chiến thuyền của người Viking đã tiến đến dọc bờ biển phía đông nước Anh, mang theo một đội quân vĩ đại. Tiến sâu vào nội địa dọc theo các con sông và các con đường của nước Anh, những kẻ xâm lược này đã bắt đầu đập tan các vương quốc Anglo-Saxon, và chiếm đoạt một vùng đất rộng lớn.
Một văn bản cổ tiếng Ireland sớm ghi lại sự kiện một người phụ nữ được gọi là Inghen Ruaidh - hay có biệt danh khác là Cô gái Đỏ (do màu tóc của cô) - dẫn đầu một đội tàu Viking đến Ireland vào thế kỷ 10.
Nhà sinh vật học Anna Kjellström của trường đại học Stockholm gần đây đã phân tích lại bộ xương của một chiến binh Viking được tìm thấy trong một trung tâm thương mại cổ ở Birka, Thụy Điển.
Ngôi mộ được trang bị một kho vũ khí chết người, và trong nhiều thế kỷ các nhà khảo cổ cho rằng chiến binh ưu tú này là một người đàn ông. Nhưng khi nghiên cứu các xương chậu và xương hàm, Kjellström phát hiện ra rằng chiến binh này thực ra là một người phụ nữ.
Các hạm đội mang cái chết và sự hủy diệt đến Tây Âu cũng vận chuyển nô lệ và hàng hóa đến các thị trường rải rác từ Thổ Nhĩ Kỳ đến miền tây nước Nga, và có thể là cả Iran. Các quan chức Ả Rập và Byzantine thời trung cổ cũng đã mô tả lại về hiện tượng này.
"Tôi chưa thấy ai có hình thể hoàn hảo hơn họ", Ahmad Ibn Fadlan, một người lính và nhà ngoại giao Ả Rập thế kỷ 10, từ Baghdad, mô tả. "Mỗi người trong số họ mang theo một cái rìu, một thanh kiếm và một con dao găm".
Để làm sáng tỏ về con đường thương mại phía nam này, các nhà khảo cổ hiện đang khai quật các địa điểm dọc theo các tuyến đường đến thế giới Byzantine và Hồi giáo.
Vào một buổi sáng cuối tháng 6, cách Moscow khoảng 370 km về phía tây nam, Veronika Murasheva, một nhà khảo cổ tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia ở Moscow, đi bộ bên bờ sông Dnieper, nơi một thành phố nhỏ từng ở đó vào thời trung cổ.
Được thành lập bởi những nhà thám hiểm Viking cách đây hơn 1.100 năm, Gnezdovo nằm dọc theo hai tuyến đường thương mại chính - Dnieper, chảy vào Biển Đen, và một hệ thống suối chảy vào sông Volga, nơi đổ ra biển Caspi. Gnezdovo rõ ràng được hưởng lợi từ vị trí địa lý này, hưng thịnh và cuối cùng phát triển rực rỡ.
Ngày nay, Gnezdovo được che phủ bởi rừng và đồng cỏ, nhưng trong hơn một thế kỷ qua, các nhà khảo cổ Nga đã phát hiện ra các pháo đài, kho báu, một bến cảng và gần 1.200 ngôi mộ tại đây. Họ phát hiện ra Gnezdovo là quê hương của một tầng lớp thượng lưu giàu có người Viking.
Mỗi năm, sau khi băng tan vào mùa xuân, các thương nhân Viking rời Gnezdovo trên những con tàu chở đầy những món hàng xa xỉ - lông thú, mật ong, sáp ong, hổ phách, ngà voi và nô lệ. Nhiều người đã bị ràng buộc đối với Biển Đen và Constantinople, thủ đô của Đế quốc Byzantine và một thành phố với hơn 800.000 người vào thời điểm đó.
Các thương nhân Viking lang thang trên các khu chợ, bán những mặt hàng nổi tiếng của họ và mua các mặt hàng được đánh giá cao: các bình chứa đầy rượu vang và dầu ô liu, đồ thủy tinh tốt, các chén đĩa đầy màu sắc, vải lụa và các món hàng quý hiếm khác.
Các thương nhân Viking khác mạo hiểm đi xa hơn về phía đông từ Gnezdovo, theo những con suối chảy qua miền tây nước Nga vào Volga. Trong các chợ dọc theo sông và quanh Biển Caspi, những khách hàng Hồi giáo đã trả tiền để mua những nô lệ nước ngoài, vì Kinh Qur'an cấm các tín đồ sở hữu những người Hồi giáo tự do.
Những khách hàng phương Đông thanh toán hóa đơn của họ với đồng tiền bạc được gọi là dirham, một nguồn quan trọng mang lại sự giàu có trong thế giới Viking.
Bằng cách tìm kiếm các báo cáo khảo cổ và cơ sở dữ liệu, Marek Jankowiak, một nhà sử học thời Trung cổ tại Đại học Oxford, đã tìm thấy hồ sơ về hơn một nghìn kho cất giấu đồng dirham của những thương nhân Viking bị chôn vùi khắp châu Âu.
Dựa trên phân tích ban đầu, Jankowiak ước tính rằng những người Viking có thể đã bán được hàng chục nghìn người Đông Âu, chủ yếu là người Slav, bị bắt vào tù trong thế kỷ thứ 10, và kiếm về hàng triệu dirham bạc - một tài sản khổng lồ vào thời điểm đó.
Trong thế giới Viking, nơi các vị lãnh chúa thường xuyên khen thưởng những chiến binh của họ với những món quà bằng bạc, con đường phía nam là con đường dẫn tới quyền lực.
Vào một ngày mùa đông ảm đạm, tôi bắt taxi đến Sân bay Sumburgh của Shetland. Đó là buổi sáng sau lễ hội Up Helly Aa, vài người Shetland đã thức dậy sau một đêm dài vui chơi. Các thanh kiếm và mũ giáp đã được cất đi, các em nhỏ đang ngủ và mơ về các vị vua của biển cả. Chiếc thuyền rồng bằng gỗ, niềm tự hào của người Viking, đã biến thành tro.
Tuy nhiên, ý tưởng lãng mạn về người Viking, những người phương Bắc dũng cảm đã chế tạo những con thuyền lớn và thống trị các đại dương, không bao giờ cũ đi hay bị lãng quên. Nó vẫn tồn tại ở đây, và trên khắp các vương quốc phía bắc của họ.
Science2vn
/science2vn
Bài viết nổi bật khác
- Hot nhất
- Mới nhất