Nội dung chính:

1.      Các loại hình quỹ đầu tư trên thị trường chứng khoán
2.      Danh mục đầu tư của quỹ mở cổ phiếu được xây dựng trên những nguyên tắc nào?
3.      Hiệu quả đầu tư của quỹ mở với sự đa dạng hóa cao trong danh mục
4.      Kết luận
I.            Các loại hình quỹ đầu tư trên thị trường chứng khoán
1.      Quỹ đóng: là quỹ đại chúng mà chứng chỉ quỹ đã được chào bán không được mua lại theo yêu cầu của nhà đầu tư. Các quỹ đóng phổ biến là quỹ ngoại có quy mô từ 1 tỷ $ trở đi như:
·         VEIL - Vietnam Enterprise Investments Limited.
·         PYN Elite Funds
·         VOF: VinaCapital Vietnam Opportunity Fund
·         …
2.      Quỹ mở:  Là quỹ đại chúng mà chứng chỉ quỹ đã chào bán phải được mua lại theo yêu cầu của nhà đầu tư. Các quỹ sẽ áp dụng chiến lược quản lý chủ động trong quá trình lựa chọn và được quản lý chuyên nghiệp nghiệp trên các khuôn khổ của Luật Chứng Khoán.
Các quỹ mở nổi tiếng về hiệu quả đầu tư khá tốt mà em có theo dõi trong 3 năm trở đây như: 2 quỹ VESAP, VEOF tập trung vào 2 phân khúc vốn hóa khác nhau; VCBF – BCF với sự tập trung vào các doanh nghiệp vốn hóa lớn hàng đầu; SSISCA là quỹ của SSIAM tập trung vào các doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững và các tài sản có thu nhập cố định ; Quỹ DCDS của Dragon Capital tập trung vào các doanh nghiệp có tiềm năng tăng trưởng cao, chất lượng tài sản tốt…
3.      Quỹ ETF ( Exchange Traded Fund ): Được gọi là quỹ hoán đổi danh mục được thiết kế để mô phỏng chỉ số ( VN30 ; Diamond; Vnmidcap; VN100 …). Đây là quỹ có chi phí quản lý thấp ( thường < 1% ) trong các loại quỹ đầu tư do chiến lược thụ động; không cần phải dành thời gian phân tích và lựa chọn các doanh nghiệp.
4.      Quỹ đầu tư bất động sản ( REIT ): Loại hình quỹ sẽ chi trả tối thiểu 90% lợi nhuận thực hiện trong năm để chi trả cho nhà đầu tư. Hiện tại có một quỹ đầu tư đầu tư bất động sản của Techcom có niêm yết trên sàn HOSE ( FUCVREIT). Quỹ đầu tư bất động sản Techcombank vẫn còn khá nhỏ và danh mục đầu tư phần lớn là các cổ phiếu ngành bất động sản.
Một loại hình quỹ đầu tư khác chưa được Luật quy định là Hedge Funds. Quỹ này được gọi phổ biến là quỹ phòng hộ ( Tên tiếng Việt có vẻ khá an toàn ) nhưng thực tế là quỹ đầu cơ và mục tiêu là gia tăng tối đa lợi nhuận ( chấp nhận sử dụng các công cụ như đòn bẩy margin; chứng khoán phái sinh… ). Phần lớn các hoạt động ủy thác đầu tư bên ngoài sẽ có tính chất như một quỹ Hedge Funds.
Em sẽ cụ thể vào loại hình phổ biến hơn là quỹ mở. Em nhận thấy đây là nội dung rất quan trọng và có thể thêm một sự lựa chọn tốt để khách hàng cân nhắc trong hoạt động đầu tư của mình.
II.            Danh mục đầu tư của quỹ mở cổ phiếu được xây dựng trên những nguyên tắc nào?
Hoạt động của các quỹ mở cổ phiếu sẽ được quy định tại Thông tư 98/2020 – BTC, về Hoạt động và quản lý quỹ đầu tư chứng khoán.  Cơ cấu danh mục đầu tư phải đảm bảo các hạn mức đầu tư sau:
  i.         Quỹ mở sẽ không đầu tư quá 49% vào các tài sản bao gồm: Tiền mặt; Giấy tờ có giá…
  ii.         Không đầu tư quá 10% tổng giá trị chứng khoán lưu hành của tổ chức khác
 iii.         Không đầu tư quá 20% tổng giá trị tài sản của quỹ vào chứng khoán đang lưu hành của tổ chức phát hành.
iv.           Không đầu tư quá 30% tổng giá trị của quỹ được phát hành bởi các công ty có liên quan: Công ty mẹ ; công ty con; công ty sở hữu trên 35% cổ phần; nhóm công ty con có cùng công ty mẹ…
v.             Tổng các hạng mục lớn ( được quy định rõ: Các hạng mục lớn là cổ phiếu có tỷ lệ nắm giữ từ 5% trở đi ) trong danh mục đầu tư không được vượt quá 40% tổng giá trị tài sản của quỹ.
 vi.            Phải có chứng khoán của ít nhất 6 tổ chức phát hành.
Các quỹ mở hoạt động phải tuân thủ các hạn mức dầu tư trên. Điều này sẽ đảm bảo nhà đầu tư đại chúng đầu tư vào một quỹ có sự đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu các phát sinh liên quan như: Rủi ro của một doanh nghiệp có xảy ra rủi ro;  Tập trung hóa tỷ trọng đầu tư vào một vài cổ phiếu tỷ trọng cao; Hệ sinh thái doanh nghiệp liên quan…
III.            Hiệu suất đầu tư của các quỹ cổ phiếu với sự đa dạng hóa cao
Cách vận hành với sự đa dạng hóa danh mục đầu tư ở mức cao, Các quỹ đầu tư cổ phiếu vẫn có sự vượt trội so với thị trường chung.
Hiệu suất đầu tư tăng trưởng trung bình của các quỹ đầu tư tại thời điểm cuối Q2/2024:
·         Thời gian 3 năm: -0.78%/ năm – 11.24%/năm, trung bình 13 quỹ mở: 5.13%/năm so với: VNINDEX: -4.02%/năm ( Các quỹ mở niêm yết vượt trội từ: 3.58%/năm – 15.53%/năm )
·         Thời gian 5 năm: 8.9%/năm – 20.86%/năm, trung bình 10 quỹ mở: 13.75%/năm so với: VNINDEX: 5.32%/ năm ( Các quỹ mở vượt trội từ: 3.24%/năm – 15.26%/năm ).
Hiệu suât đầu tư của các quỹ tại thời điểm kết thúc Q2.2024 với tăng trưởng kép 3 năm; tăng trưởng lợi nhuận lũy kế 5 năm
Một điểm khá bất ngờ: Toàn bộ các quỹ mở cổ phiếu đều vượt trội so với VNINDEX trong khung thời gian biến động 3 năm ; 5 năm. Quỹ mở có hiệu suất tiêu cực nhất đã vượt trội hơn so với VNINDEX. Điều này gợi ý có một khoảng gap về tính hiệu quả của thị trường chứng khoán Việt Nam mà nhà đầu tư cố gắng xây dựng danh mục có thể đạt được sự vượt trội.
Sau khi đánh giá hiệu quả của các quỹ đầu tư trong một khoảng thời gian tương đối, Em cho rằng kỳ vọng tăng trưởng phù hợp đối với nhà đầu tư cá nhân sẽ từ 11 – 20%/năm cho việc xây dựng danh mục đầu tư thời điểm hiện tại.
KẾT LUẬN:
Việc vận hành một danh mục đầu tư thỏa đồng thời 2 mục tiêu: ổn định và duy trì đà tăng trưởng là khá thách thức đối với nhà đầu tư. Em nhận thấy áp dụng một số nguyên tắc của quỹ mở sẽ giúp đạt được lợi nhuận tăng trường cùng thị trường và vẫn ổn định trước các biến động.
Trân trọng!
Lê Tấn Đạt | MBS – 0961.504.434 ( Zalo – Viber )
Tầng trệt, Toà nhà The Prince Residence, 17-19-21 Nguyễn Văn Trỗi, Phường 11, Quận Phú Nhuận, TP. Hồ Chí Minh