Thế kỉ 21 và sự lên ngôi của rất mạng xã hội, các nền tảng chia sẻ trực tuyến nói chung đã làm thông tin có thể tiếp cận con người một cách dễ dàng, và ngược lại quyền tự do ngôn luận được đề cao đến mức có thể mất kiểm soát bất cứ lúc nào.
Câu chuyện là tôi hay dạo quanh các group trên FB để hóng tin tức, thì lâu lâu lại có tranh luận về chính trị, nhà nước, trước 75, sau 75…và gần đây nhất là câu hỏi của 1 bạn trên công đồng: “nếu không giải phóng thì VN có như Hàn Quốc sau này không” và hàng loạt các trả lời, chửi bới có, phản biện cũng có, trích dẫn lịch sử các lược thuộc địa của Pháp cũng có. Và câu hỏi trong đầu tôi, tại sao những người trẻ lại có những câu hỏi “giá như” kiểu vậy.
Quay lại một chút, tôi có dịp gặp các cô chú, anh chị lớn tuổi, họ thường là người có ý kiến đối nghịch không tốt về chế độ.
Đối tượng 1: Những chú bác lớn tuối, đã số là sống trong thời chiến, có ít nhiều bất mãn trong những cuộc cải cách kinh tế sau này (đổi tiền, cái cách ruộng đất, bao cấp…)
Đối tượng 2: những anh chị đời 7x -8x, và nhất là dân kinh doanh, họ trực tiếp lăn lộn, tiếp xúc với các cơ quan nhà nước, mà nhìn chung vẫn còn rất nhiều điều bất cập.
Tôi là người ở giữa, không thể hiện quan điểm chính trị vì về cơ bản tôi không quá am hiểu, cũng không có lợi ích trong việc đó (tuy chính kiến vẫn là người con Cộng sản), thì phần nào đó tôi cảm thông cho sự chống đối của họ, bởi đơn giản là họ có động cơ, chưa phản xét động cơ đó đúng hay sai thì ít ra nó vẫn là hợp lý vì nó ảnh hưởng tới lợi ích của họ.
Nhưng vấn đề lại là một chuyện khác đối với những bạn trẻ cuối 9x – đầu 10x, thế hệ mà đất nước đang khá ổn định, hòa bình, gần như mọi nhu cầu cơ bản được đáp ứng, tại sao những người trẻ lại có những bất mãn về chế độ như vậy? Tôi còn nhớ mấy năm trước những bài rap chống chế độ của rapper N, B, H… được đám trẻ tung hô là thần tượng, hay chỉ cần 1 bài post về Hàn Quốc hay Singapore thì có hàng tá những comment tôi tạm gọi là ‘tự nhục” về đất nước mình đang sống, hay gần đây nhất là các bạn học sinh vẽ bậy lên ảnh Bác Hồ. Vậy động cơ của các bạn là gì? Tại sao lại phản ứng như vậy? Chế độ áp bức các bạn? Hay đó là trend, là những thứ các bạn thể hiện để mình nổi bật, để thể hiện mình là người lớn? Hay là các bạn thật sự có quá nhiều tình cảm với chế độ VNCH?