NỘI CHIẾN SYRIA, CHUYỆN IS, HỒI GIÁO CỰC ĐOAN - P2

Trước khi đi vào phần 2. Chúng ta nên tổng kết phần 1 chút nhé. Sau khi đọc xong phần 1, có lẽ các bạn đã nắm được hết 3 điểm:

Điểm 1: Sự hình thành của nhà nước Israel, và nguồn gốc của 3 tôn giáo đang gây điên đảo thế gian hôm nay, mà các bạn được nghe trên tivi mỗi ngày.

Điểm 2: Những quốc gia của “Mùa xuân Ả Rập”, hay cụ thể là Syria, là được hình thành từ sau năm 1918, theo bản đồ phân chia quyền lợi của Anh và Pháp khi đánh đổ được đế chế hồi giáo Ottoman.

Điểm 3: Khói lửa bom đạn hôm nay tại Trung Đông không đơn thuần chỉ là giải quyết bài toán về Dầu Mỏ - tức là an ninh năng lượng của thế kỷ XX. Mà mâu thuẫn giữa các nước Hồi Giáo và Châu Âu là mâu thuẫn tính bằng thiên niên kỷ về về ý thức tôn giáo khác biệt, về những cuộc chiến tranh xâm lăng của Hồi Giáo đánh vào lòng Châu Âu, và về những cuộc thập tự chinh của Châu Âu đi vào lòng Hồi Giáo suốt mấy nghìn năm qua.

Khi lịch sử đã tìm thấy cho bạn căn nguyên vấn đề, bây giờ, chúng ta sẽ đi đến với câu chuyện mà tất cả đều đang quan tâm:

NỘI CHIẾN SYRIA. Cuộc chiến này được sinh ra từ đâu? Tất cả bắt đầu từ…

1. Mùa xuân Ả Rập

Vào một ngày của tháng 12 của năm 2010. Một ngày cũng như mọi ngày khác của người bán hàng rong tên là Mohamed Bouazizi. Anh đang bán rau trên đường phố Sidi Bouzid ở Tunisia. Nhưng hôm đó, anh bị thanh tra cảnh sát đòi tịch thu chiếc xe bán hàng rong vì cấm bán hàng rong. Để có thể giữ được chiếc xe, anh phải đóng khoản tiền hối lộ 7 đô la cho một thanh tra của chính quyền. Mohamed Bouazizi phải nuôi mẹ, năm người em và một người cậu đang ốm. Trong khi 7 đô la là thu nhập của cả một ngày. Phẫn uất bị thu xe bán hàng, Bouazizi đã phản đối và bị một nữ cảnh sát tát vào mặt. Phẫn uất, nhục nhã, và ở trong thế đường cùng, người đàn ông đó đã đến trước tòa nhà thị chính để đòi công bằng. Nếu không được giải quyết, anh sẽ tự thiêu để phản đối. Chính quyền đã mặc kệ anh. Và kết quả, ngọn đuốc sống Bouazizi đã cháy lên.

Hình ảnh bi phẫn đó đã khiến người dân Tunisia bị o ép lâu nay không chịu nổi, dẫn tới một loạt cuộc biểu tình ở Tunisia. Được hà hơi và giúp sức bởi tầng lớp cánh tả chán ngán chính quyền. Bởi hững thành phần trí thức luôn có tư tưởng cấp tiến trước một chế độ độc tài và tồn tại quá lâu nếu không thay đổi. Cuộc biểu tình rộng lớn đã khiến cho tổng thống Zine El Abidine Ben Ali - người cầm quyền Tunisia suốt 22 năm qua phải bỏ chạy chỉ sau … 2 tuần. Cơn địa chấn cũng nhanh chóng lan ra các nước bên cạnh, tạo nên làn sóng được mang tên “mùa xuân Ảrập”. Sự thành công của Tunisia đã lan sang các quốc gia láng giềng bên cạnh, đó là Algeria, Jordan, Ai Cập và Yemen. Tổng thống Mubarak, người đã cai trị Ai Cập trong 30 năm qua, nhanh chóng bị lật đổ. Tổng thống Yemen, Ali Abdullah Saleh, sau 32 năm cầm quyền cũng xin từ chức để được miễn tội.

Danh nhân văn hóa dân tộc Nguyễn Trãi từng có câu thơ: “Phúc chu thủy tín dân do thủy” (lật thuyền mới biết sức dân như nước - đẩy thuyền đi là dân mà lật thuyền cũng là dân). Giờ đây, bạn có thể thấy được qua câu chuyện ở Trung Đông.

Nhưng khi biểu tình đi đến Lybia, thì gặp khó. Bởi đại tá Gaddafi không chịu từ chức. Đại tá Gadhafi – một người đi lên từ nỗ lực và tạo nên đất nước Lybia hiện đại, có thừa sự dũng mãnh để đưa quân đội đến trấn áp cuộc nổi dậy và tuyên bố trên truyền hình rằng ông sẽ truy đuổi những người chống đối như những con chuột.

Kết quả: Lybia xảy ra tình trạng nội chiến như ở Syria giữa quân nổi dậy và quân chính phủ.

Ngay khi thấy nội chiến xảy ra, Mỹ và phương Tây lập tức can thiệp. Trước đó đơn thuần chỉ là tác động đi đêm. 15 quốc gia phương Tây đã thành lập liên minh, đem không quân và hải quân tới thực thi khu vực cấm bay và phong tỏa hải quân nước này. NATO, dưới sự chỉ huy trực tiếp của Mỹ, Pháp, Ý , đã tiến hành không kích vào lực lượng của ông Gadhafi để hỗ trợ quân nổi dậy. Kết quả: Gadhafi nhanh chóng bị “quật đổ”, bị kéo lên từ ống cống, và nhận đủ sự lăng trì của những kẻ mà trước đó còn gọi ông là người cha tinh thần. Lybia bị đánh sụp.

Đến lượt Syria, cũng như Gadhafi, ông Bashar al-Assad, Tổng thống Syria không dễ dàng trốn chạy như 3 vị đồng cấp ở Ai Cập, Yemen, Tunisia. Một loạt vụ đàn áp biểu tình của quân đội chính phủ đã xảy ra tại Syria để thiết lập trật tự. Mỹ và phương Tây phản đối, lại chuẩn bị lực lượng tấn công Syria như đã làm với Lybia. Dừng tại đây. Bạn thấy rồi đấy. Những gì bạn thấy ở Syria trên tivi bây giờ, thì khi xuất phát điểm, nó cũng giống y như ở Ai Cập, và đáng lẽ cũng sẽ y như Lybia với cảnh Assad bị lật đổ bởi không kích của NATO. Nhưng không, Nga đã tới, và mọi thứ không còn như ở Lybia nữa. Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov tuyên bố Nga đang bán vũ khí cho Syria. Tại Liên Hợp Quốc, không như ở Lybia, lần này Nga và Trung Quốc đã phủ quyết dự thảo của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc do Mỹ chủ trì về Syria (viết đến đây tôi thấy thương cho mấy nước nhỏ quá). Vì đã bị phủ quyết, nên Mỹ không thể công khai đánh Syria được (đó là lý do hôm 14/4 khi Trump bắn tên lửa ầm ầm, dân tình hoảng sợ về chiến tranh thế giới thứ 3 đấy), do vậy, phía Mỹ và NATO chuyển sang ủng hộ quân nổi dậy về vũ khí, đạn dược, CIA và chuyên gia quân sự. Vậy là nội chiến leo thang. Cùng thời điểm này, IS đã xuất hiện. Sự xuất hiện của IS lại tạo cớ cho Nga đưa quân vào Syria với mục đích bên ngoài là tiêu diệt IS, nhưng bên trong là bảo vệ chính quyền của ông Bashar al-Assad. Bàn cờ của Syria trở nên phức tạp và không ai chịu nhượng bộ.

Vì sao không ai nhượng bộ ai? Tôi sẽ nói ở phần sau.

Bây giờ, hãy tổng kết những gì còn lại của “Mùa xuân Ả Rập.” Chính quyền độc tài có xấu. Nhưng tôi không phủ nhận sạch trơn những gì họ làm được như cách ta thấy ở truyền thông phương Tây bây giờ:

- Trước khi “Mùa xuân Ả Rập” xảy ra: Tunisia là đất nước hợp pháp hóa nạo thai, giáo dục đứng thứ 17, và quyền phụ nữ sánh ngang với các nước Châu Âu.
- Sau khi “Mùa xuân Ả Rập” xảy ra: Phụ nữ quay trở lại thế kỷ XV về quyền của bản thân, kinh tế èo uột. Và chính trị lâm vào bế tắc.
- Trước khi “Mùa xuân Ả Rập” xảy ra: Ai Cập tĩnh lặng như Kim Tự Tháp, du lịch phát triển và người dân sống bên sông Nile
- Sau khi “Mùa xuân Ả Rập” xảy ra: Ai Cập cứ 1 năm 6 tháng thay 1 tổng thống, biểu tình xảy ra khắp nơi. Và nữ phóng viên Châu Âu bị hiếp dâm đều đều nếu cứ lang thang vào đó đưa tin.
- Trước khi “Mùa xuân Ả Rập” xảy ra: Nếu Việt Nam vừa đòi đóng thuế cho nhà trên 700 triệu, thì xin thưa tổng thống Gaddafi hồi còn tại vị đã đưa ra sắc lệnh “có nhà ở được coi là một quyền tự nhiên của con người và được chính phủ cấp miễn phí.” Nhắc lại, cấp miễn phí. Người dân Libya được dùng điện miễn phí. Xăng thì chỉ có giá 0,14 USD/lít. Thủ tướng Ý hôn tay Gaddafi và “Xin lỗi vì đã đô hộ, tôi đền bù 2 tỷ đô cho Lybia” (Pháp sao không làm vậy với Việt Nam đi).
- Sau khi “Mùa xuân Ả Rập” xảy ra: Gaddafi hiện lên là tên dâm đãng và khát máu, đất nước vô chính phủ trong một thời gian dài. Mọi công lao của ông bị phủ nhận sạch trơn. Trong khi đó, Sakozy, cái tay tổng thống Pháp đi đầu trong việc không kích Lybia, chính là người đã được Gaddafi cho tiền để tranh cử cách đó 5 năm (Mới bị khui và bị bắt gần đây). Than ôi, nhân tình thế thái !
- Trước khi “Mùa xuân Ả Rập” xảy ra: Syria bình an và Damacus luôn là điểm đến đẹp đẽ của một chứng nhân về vương quốc hồi giáo từng thống trị thế giới.
- Sau khi “Mùa xuân Ả Rập” xảy ra: IS được sinh ra tại Syria, nội chiến bùng nổ và lâu lâu lại lo lắng về việc không biết có chiến tranh thế giới hay không? Hàng ngàn người chết, và hàng triệu dân thường chạy nạn sang châu Âu, đi cùng vài ba anh bỏ bom ở Paris và Berlin.

“Mùa xuân Ả Rập” lại trở thành “Mùa đông chết chóc”. Cần lưu ý: tôi chỉ điểm ra vài ý tốt, chứ không nói rằng trước mùa xuân thì tốt hoàn toàn (độc tài tham quyền cố vị là điều thấy rõ). Nhưng cái cách thay thế này thật sự .... chết chóc !

Tại sao có những điều trên:

- Điểm 1: Dân chủ không phải là một đêm ngủ dậy là có. Dân chủ là một quá trình. Ai Cập là ví dụ điển hình của việc lật đổ người này, và người kia lên nắm quyền hiện ra chỉ là tên bất tài vô dụng. Hoặc phía “Huynh đệ hồi giáo” một tổ chức bảo thủ, nguy hiểm nắm quyền. Dân chủ có được phải từ chính người dân biết mình, biết người.

- Điểm 2: Mỹ - Phương Tây và Nga, thực tế không tốt hoàn toàn ở trên đất này. Trong khi đó, bản chất của các quốc gia Hồi Giáo lại chưa hẳn là quốc gia.

Tất cả được thể hiện qua cuộc nội chiến Syria. Ai tốt? Ai xấu? Ai đáng cảm thông? Ai trục lợi?

2/ NỘI CHIẾN SYRIA !

Thứ nhất, như các bạn đã đọc ở bên trên. Nga để mặc cho Lybia tự xử, nhưng đã bảo vệ Syria. Và tạo nên sự giành giật của hôm nay. Vậy vì sao Nga không can thiệp vào Lybia mà can thiệp vào Syria? Lý do: Nga không thể tiếp tục nhìn bàn tay của Mỹ vươn hẳn sang Trung Đông và kẹp sát nách họ như vậy. Cảng Tartus của Syria hiện là căn cứ hải quân bên ngoài lãnh thổ thuộc Liên Xô cũ duy nhất của Nga. Khi Mỹ và Phương Tây lật đổ được al-Assad, thì Nga sẽ mất đi căn cứ này. Syria cũng là thị trường xuất khẩu vũ khí chính, để giúp kinh tế Nga. Dầu mỏ cũng là cái mà Nga yêu thích. Và cuối cùng là quan trọng nhất: mối quan hệ giữa Nga và Syria là mối quan hệ truyền thống có từ thời Liên Xô. Từ thập niên 60, Syria và Liên Xô đã hợp tác toàn diện từ dầu mỏ, kỹ thuật, sinh viên du học. Và có một bản hiệp ước quân sự đặc biệt vào năm 1980 giữa Damascus và Moscow, trong đó, Liên Xô được ủy nhiệm bảo vệ Syria nếu nước này bị bên thứ ba tấn công. Vậy đấy. Cuộc nội chiến Syria chính thức diễn ra, vì sự tranh giành lợi ích các nước lớn.

Vậy quân nổi dậy sinh ra từ đâu? Như đã nói bên trên, bản chất của các quốc gia Hồi Giáo lại chưa hẳn là quốc gia, mà là sự xung đột giữa 2 nhánh nhỏ trong lòng 1 tôn giáo lớn: Shia và Sunni. Ông Assad là người Hồi giáo dòng Alawite (nhánh nhỏ của Shia), ông bảo trợ cho nhánh Shia và những sắc dân thiểu số ở Syria nên không được lòng người Sunni - dòng Hồi giáo chiếm số đông ở Syria. Và đó chính là quân nổi dậy.

Mỹ cung cấp vũ khí cho quân nổi dậy (tức nhánh hồi giáo chống chính phủ), quân chính phủ thua liên tục. Nga đưa quân vào Syria, quân nổi dậy bị đẩy lùi. Đỗ Nam Trung (cháu 7 đời của Đỗ Thích nhà ta) nhân cái cớ thằng ngu nào bên chính phủ Syria dùng vũ khí hóa học hoặc tạo vài cớ vũ khí hóa học, điều vài quả Tomahawk nhắm vào căn cứ của quân chính phủ. Quân nổi dậy ào lên chiếm lại đất. Cuộc nội chiến Syria là một cuộc chiến mà khi có 1 bên thua cuộc, thì lập tức có 1 bàn tay bên ngoài nhúng vào để đổi ngược tình thế, hà hơi nhân tạo, và đánh nhau tiếp. Trong cuộc đấu tương tàn ấy, chỉ có người dân là chịu khổ. Mất cửa, mất nhà, di tản, chết chóc. Và rồi, vấn đề người nhập cư lại trở thành nghiệm số tiếp theo trong thời đại toàn cầu hóa hôm nay. Khi Trump cho tên lửa Tomahawk tấn công. Dân tình nóng lạnh tưởng có thế chiến III sắp xảy ra. Nhưng không phải. Các bên lên gân chứ không đụng vào nhau đâu. Vì sao bạn biết không? Vì bàn cờ lợi ích không đến mức phải hạ sát nhau ở đây. Và vì quá khứ cuộc đấu ở các nước nhỏ của các nước lớn quá quen với chuyện này rồi, chỉ có báo chí và mạng xã hội làm quá lên thôi.

Điểm quan trọng: Vì sao Mỹ và Phương Tây lại can thiệp vào thế giới Ả Rập.

Quay lại chuyện Phương Tây (các bạn cần có sự lồng ghép với phần 1). Phương Tây dù đã phân rã được đế chế Hồi Giáo Ottoman sau thế chiến I, nhưng vẫn luôn coi sự trỗi dậy một ngày nào đó của thế lực hồi giáo sẽ là sự đe dọa tồn vong của họ. Như đã nói, vốn dĩ cuộc tranh đoạt và đấu đá của trang sử đẫm máu hình thành nên bộ mặt Tiểu Á, Châu Âu hôm nay chính vì các chiến tranh lịch sử ấy. Chẳng hạn Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ vốn là thủ đô của đế chế Đông La Mã, và thánh đường Haya Sophia nổi tiếng, vốn là nơi thờ chúa, nhưng sau đó các tượng Kitô đã bị phá hủy hoàn toàn để thay bằng thánh đường Hồi Giáo. Đấy là 2 ví dụ điển hình về sự khống chế nhau và tiêu diệt nhau giữa 2 tôn giáo này (khi chưa có dầu mỏ).
Sang thế kỷ 20, 21, một khái niệm mới được hình thành, đó là AN NINH NĂNG LƯỢNG. Tất cả bắt đầu từ khi James Watt, một người phụ tá thí nghiệm của trường Đại học Glasgow (Scotland) đã phát minh ra máy hơi nước, mở đầu quá trình cơ giới hóa của nhân loài, cũng mở đầu một cuộc cách mạng công nghiệp, mà khi đó năng lực lao động thủ công của con người sẽ được thay thế dần bằng máy móc. Đương nhiên cũng như con người, thì máy móc cũng cần có … thức ăn, không phải là rau củ quả, thịt bò, thịt heo, mà chính là … than đá và đặc biệt: DẦU MỎ - VÀNG ĐEN.

Sự ra đời của cách mạng công nghiệp, vốn là đến từ chiến thắng ở cấp chính trị của giai cấp tư sản (cái này SGK có nói), giai cấp tư sản lớn mạnh ấy là nhờ các cuộc phát kiến địa lý mà những Magellan (người đầu tiên đi vòng quanh thế giới), Colombo (người phát hiện ra Châu Mỹ) hay Vasco da Gama (người đầu tiên giao thương giữa Châu Âu và Ấn Độ) dọn đường. Thế còn lý do sinh ra những nhà hàng hải vĩ đại ở trên? Là vì … HỒI GIÁO. Khi các Thập tự chinh năm nào đã giúp cho người Châu Âu biết về những món hàng hóa, vàng bạc tư phía phương Đông xa xôi, các cuộc tấn công của người Hồi Giáo đi cùng sự xuất hiện những học giả xuất chúng nhất đã mở 1 tư tưởng lạ trong lòng Đêm trường trung cổ ở Châu Âu, trong khi Con đường tơ lụa huyền thoại lại bị đế quốc Ottoman theo đạo Hồi chiếm giữ khiến cho hoạt động giao thương của Phương Tây phải chuyển sang … biển.

Thế đấy, giờ thì các bạn đã tin lời tôi nói ở phần 1 rồi chứ: “Hãy đi tìm lịch sử, bởi chỉ có lịch sử mới đi kể cho bạn về nguồn gốc của vấn đề”.

Người Hồi Giáo đã gián tiếp tạo nên Giai cấp tư sản phương Tây. Giai cấp tư sản phương Tây lại tạo nên cách mạng công nghiệp. Sứ lớn mạnh của giai cấp tư sản đi theo sự lớn mạnh theo nền Công nghiệp mà họ tạo ra. Nhờ đó đã vươn lên ưu việt đứng đầu cả thế giới (trong khi Hồi Giáo và Châu Á vẫn dùng ngựa và cung tên, sức người). Sự phát triển của giai cấp tư sản sẽ theo từng mức, đó là chế độ thực dân (khai thác và chiếm thuộc địa), chế độ đế quốc (chiến tranh và độc quyền), và bây giờ: cây gậy và củ cà rốt (cây gậy: sẵn sàng bỏ bom. Củ cà rốt: rót tiền viện trợ).

Phương Tây đã thắng nhờ máy móc, và để thắng mãi trên sự ưu việt của cơ khí, mà họ cần năng lượng. Chỉ có an ninh năng lượng mới đảm bảo cho sự chiến thắng về vũ khí, tiền bạc, để họ có thể đứng trên đầu thế giới. An ninh năng lượng là sống còn.

Trung Đông với những Tunisia, Ai Cập, Yemen, Syria, Iraq, Libya là cái gai trong mắt, và cũng là cái mối nguy tiềm ẩn nhất mà phương Tây lo ngại: chủ nghĩa Hồi Giáo. Tuy nhiên, Trung Đông với những Tunisia, Ai Cập, Yemen, Syria, Iraq, Libya có một thứ mà phương Tây khao khát, đấy là năng lượng, là Dầu mỏ. Dầu mỏ chính là phần thưởng để thế giới của những người Ki tô giáo như Mỹ và phương Tây muốn nhúng tay vào lục địa này. Khi Mỹ muốn chuyển trục qua đây sau chiến tranh lạnh, họ đối mặt với một vấn đề rất khó khăn, đấy là sự “ăn sâu bén rễ” của các lãnh đạo tại Thế giới Ả Rập. Vậy nên khi biểu tình xảy ra. Mỹ và Phương Tây đã xem đó là cơ hội trời cho để vừa thực hiệp cuộc thập tư chinh lần thứ 10, lại vừa có dầu mỏ mang về nhà:

Tóm lại:

- Lịch sử xung đột
- Tâm linh tôn giáo
- Kinh tế dầu mỏ

Đủ cả 3 yếu tố để Mỹ và phương Tây tạo nên cuộc chiến của ngày hôm nay. Còn Nga, cũng vì lợi ích của quốc gia mà cần phải giành lại (chứ đừng nói lá cờ chính nghĩa vội vàng, tôi đã nói ở Lybia trên kia). “Không có đồng minh vĩnh viễn, không có kẻ thù vĩnh viễn, chỉ có lợi ích quốc gia là vĩnh cửu” (Winston Churchill) chính là như thế.

Hết phần 2, hẹn các bạn ở phần 3: IS LÀ THẾ NÀO? XẤU HOÀN TOÀN? HAY LÀ CHƯA HẲN.