[NHU CẦU VỀ TUYỂN DỤNG VÀ SỰ ĐÀO THẢI CỦA THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG - PART 2]

Dù công nghệ mang đến rất nhiều tác động tích cực đầy thú vị cũng như tiềm năng tích cực đến nền kinh tế, nhưng các tác động tiêu cực tới thị trường là không thể phủ nhận. Hãy cùng quay nhẹ vào lịch sử một xíu, vào năm 1931 trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế toàn cầu, nhà kinh tế John Maynard Keynes đã cảnh báo về tình trạng thất nghiệp do tiềm năng của công nghệ. Và theo nghiên cứu của Đại Học Oxford vào năm 2013.Các ngành nghề sau đây có thể bị tự động hóa với xác suất hơn 90%

Nhìn chung những ngành nghề có tính chất đơn giản và lặp đi lặp lại, ít có tính chất sáng tạo, hoặc nguy hiểm đến sức khỏe sẽ bị thay thế bởi máy móc.Và các nghề nghiệp khó bị tự động hóa nhất và xác suất chỉ dưới 5%, bao gồm:

Hơn nữa, nhờ sự thay đổi đang dần diễn ra cộng với những dự đoán về thị trường lao động, vào thế kỷ 21 con người có kỹ năng tổng hợp sẽ được đề cao hơn trong việc tuyển chọn. Ví dụ điển hình là người có trí thông minh trí tuệ (IQ) và thông minh về cảm xúc (EQ), bên cạnh đó các kiến thức chuyên môn, kiến thức về văn học hoặc nghệ thuật sẽ được đề cao. Trong Báo Cáo tương lai nghề nghiệp của diễn đàn Kinh Tế Thế Giới, nhu cầu kỹ năng mà xã hội cần thiên về khả năng sáng tạo hơn là kỹ năng chuyên môn, ví dụ như:

-Kỹ năng về nhận thức và sáng tạo

-Các kỹ năng hệ thống

-Các kỹ năng làm việc nhóm và giải quyết các vấn đề phức tạp

-Kỹ năng xử lý thông tin và quản lý thời gian

-Kỹ năng tương tác xã hội

-Kỹ năng quản lý nguồn nhân lực

-Kỹ năng về kỹ thuật chuyên môn

Tóm lại, do yêu cầu tuyển dụng sẽ càng gay gắt hơn do sự tự động hóa và máy móc có thể thay thế. Vậy để không bị đào thải khỏi thị trường lao động thì học sinh tụi mình, những nguồn lao động trong tương lai từ 5-30 năm tới sẽ phải thay đổi cách tư duy như thế nào trước việc chọn ngành và chọn nghề?Bạn sống lâu lắm, đừng quá chú trọng đi tìm đam mê!Khi bạn làm một lĩnh vực bạn không thích nhưng bạn có khả năng đi lên đỉnh cao với nó, điều đó có ý nghĩa hơn là bạn bỏ toàn bộ thời gian của bạn đi kiếm một đam mê và không bắt đầu làm bất thứ gì. Hơn thế nữa, đam mê là một hành trình tìm kiếm, hãy hình dung việc tìm kiểm đam mê thành 3 giai đoạn như sau:

Việc đạt đến đỉnh cao trong một lĩnh vực giúp bạn tạo nên một nền móng vững chắc trong hành trình tìm kiếm đam mê bản thân.

Một ví dụ điển hình là bạn không thích kế toán nhưng bạn có khả năng làm tốt công việc đó, bạn biết đọc và sử dụng những nguyên lý và con số giúp một doanh nghiệp kiểm soát được dòng tiền vững chắc cũng như giúp các nhà đầu tư hiểu rõ “sức khỏe” của một doanh nghiệp. Bạn trở thành nguyên tố không thể thay thế hay bị đào thải của cả doanh nghiệp, bạn có một nguồn tài chính vững chắc đủ để chi trả cho những khóa học võ thuật của bạn và bạn nhận ra bạn có một niềm đam mê vô tận với học võ, bạn muốn trở thành một nhà huấn luyện và bạn quyết tâm sử dụng hết tất cả nguồn tài nguyên bạn có vào đam mê này.

Liệu bạn có thể thực hiện đam mê nếu không có tài chính?Chưa hết, đối với giai đoạn của sự đào thải hiện nay, giỏi trong một lĩnh vực nào đó là chưa đủ vì không chừng máy móc có khả năng thay thế bạn làm việc đó. Nhưng khi bạn “thiệt” giỏi trong một lĩnh vực, kỹ năng chuyên môn của bạn quá đỉnh thì ai cũng muốn bạn và được trọng dụng bạn. Và để đạt được đến đỉnh cao của lĩnh vực bạn phải nghĩ về nó liên tục để phát hiện vấn đề và tìm cách trả lời để nâng cao bản thân lên. Khi bạn thiệt giỏi trong một lĩnh vực, bạn biết được bạn được xã hội trọng dụng, bạn sẽ hạnh phúc vì bạn biết được mình giỏi đến mức nào.

Bạn sống gần 100 năm lận nên nếu ở thời điểm hiện tại bạn không biết bạn thích cái gì thì cũng không sao cả! Vì bạn còn trẻ nên cứ làm những việc mình không thích đi và khi gặt hái những thành quả thì hãy dùng những nó để đi kiếm những điều mới và từ đó khám phá ra đam mê của bạn. Tóm lại, “Đừng quá theo đuổi đam mê, nhưng hãy luôn mang nó theo bạn”.Tính sáng tạo trong công việc.

Một yếu tố đưa bạn đến đỉnh cao của “giỏi” chính là tính sáng tạo. Ví dụ như bạn tốt nghiệp là một hướng dẫn viên du lịch, nhưng bạn thiếu yếu tố giao tiếp và khả năng sáng tạo, bạn truyền tải các thông tin và dẫn tour như một cái máy biết đọc những đoạn thoại có sẵn, thì bạn sẽ nhanh chóng bị đào thải, bởi lẽ Google Map hoàn toàn có khả năng thay thế bạn làm những điều đó thậm chí các công ty có thể tạo ra những chiếc app dẫn đường với giọng nói AI tự nhiên như người bình thường để thay thế những hướng dẫn viên nhàm chán thiếu kĩ năng để thu hút khách du lịch. Bởi vì thay thế bằng AI có thể giúp họ tiết kiệm chi phí và thời gian hơn rất nhiều. Ngược lại, nếu bạn là một người có tính sáng tạo cao, bạn hoạt bát trong tư duy và hoạt ngôn trong giao tiếp, bạn hoàn toàn có thể thu hút người nghe thậm chí gặt hái những thành công từ đó.

Một ví dụ điển hình của sự đào thải là sự biến mất từ từ của xe ôm truyền thống khi xe ôm công nghệ (Grab) ra đời ở Việt Nam. Mình hoàn toàn không có ý đe dọa các bạn về sự đào thải, nhưng nó đã diễn ra và trong cuộc Cách Mạng lần thứ Tư này sự đào thải sẽ diễn ra nhanh hơn rất nhiều.Nếu thời trước chỉ cần tập trung vào kỹ năng cho công việc, thì ngày nay ngoại trừ kĩ năng chúng ta còn phải tự rèn luyện thêm tính sáng tạo cùng những kỹ năng mềm để tạo nên sự khác biệt.

Một thế hệ gen Z sinh ra cùng những phát minh hiện đại, phải liên tục thay đổi để thích nghi với sự phát triển không ngừng nghỉ.

Sự phát triển vượt bật của công nghệ trong kỷ nguyên hiện nay có tác động to lớn đến ngành nghề trong tương lai của tụi mình, và là một người thuộc thế hệ Z, mình hoàn toàn hiểu những áp lực do phải thích nghi với sự thay đổi không ngừng nghỉ trong xã hội hiện nay. Mình hiểu khi bạn chợt nhận ra các kiến thức các bạn được dạy trong trường đôi lúc không thể áp dụng được khi đi làm và bạn sẽ phải tự dạy mình mọi kỹ năng cần thiết khi đi làm, chẳng ai dạy bạn phải trả thuế, chẳng ai dạy bạn quản lý tài chính, chẳng ai dạy bạn những kiến thức về các công nghệ mới như: Blockchain, MetaVerse, bạn phải tự học tất cả trong lúc phải cân bằng lượng deadlines trên trường và công việc bán thời gian để trang trải.

Bởi vì, một lần nữa sự đào thải trong thị trường lao động sẽ trở nên khốc liệt hơn trong tương lai gần, những thông tin của Diễn Đàn Kinh Tế Thế Giới mà mình liệt kê đã được dự đoán từ 5 năm về trước. Ngành Du Học Sinh tụi mình thực sự hy vọng bài viết này giúp bạn có cái nhìn chung về bối cảnh cũng như xu hướng hiện nay để có được nhận thức chín chắn nhất, và trang bị cho bản thân những kỹ năng thiết yếu nhất để có thể “đón đầu” hiệu quả cho tương lai.

-Hoàng Đăng-

Theo dõi tụi mình thêm tại: Facebook: