Saga chuyển nhượng nổi tiếng "La Decision" kết thúc với quyết định sai lầm của Antoine Griezmann vào kì chuyển nhượng hè 2018. Tưởng chừng mọi thứ đã chấm dứt sau khi tiền đạo này gia hạn hợp đồng cùng Rojiblancos. Thế nhưng, khi mùa giải vừa qua kết thúc, Griezmann tuyên bố rời Atletico Madrid, cũng như thay đổi sắc áo anh mang trên mình với quyết định tiếp tục sự nghiệp từ thủ đô Madrid đến với thành phố Barcelona của xứ Catalunya.
Thị trường chuyển nhượng những năm gần đây đang trở nên "điên rồ" hơn bao giờ hết đi cùng với sự thay đổi từng ngày của bóng đá thế giới. Và Antoine Griezmann không phải là một trường hợp ngoại lệ. Suýt chút nữa, tiền đạo này đã là bản hợp đồng mới của Barça vào năm ngoái, nhưng cuối cùng, Griezmann đã ra đi chỉ sau một mùa giải gia hạn hợp đồng cùng Atlético Madrid. Hãy cùng mình phân tích lối chơi của Griezmann dưới góc nhìn chiến thuật cũng như liệu cầu thủ này có phù hợp với lối đá của El Blaugrana hay không.
Đánh giá tổng quan:
Tiền đạo 28 tuổi là cầu thủ quan trọng bậc nhất dưới bàn tay của Diego "El Cholo" Simeone từ mùa 2014 khi anh gia nhập Atletico Madrid từ Real Sociedad. Sau 5 năm thi đấu cho Atletico, Antoine Griezmann được xem là một trong những tiền đạo hàng đầu thế giới với phẩm chất kỹ thuật đặc biệt, kĩ năng săn bàn, định vị vị trí cùng sự sáng tạo của mình.
Một số trận đấu hay nhất của Griezmann xuất phát từ việc anh có khả năng đọc trận đấu với IQ bóng đá cực kì tốt, khi thường có xu hướng sử dụng đầu óc kết hợp với tốc độ để đánh bại đối thủ, cũng như thiết lập các bài tấn công cùng thời điểm tương tự. Mặc dù bắt đầu sự nghiệp là cầu thủ chạy cánh trái, giờ đây Antoine Griezmann có thể thi đấu như một tiền đạo cắm hay một False9 (số 9 ảo), đi cùng với việc di chuyển không bóng tạo điều kiện thuận lợi để nhận bóng và xâm nhập vào khu vực Final Third - nơi Antoine xuất hiện thường xuyên trên heatmap (bản đồ nhiệt) của mình.
Bởi là học trò của Simeone trong nhiều năm, Griezmann chẳng lạ gì với việc phải tham gia phòng ngự, thậm chí còn đảm nhiệm trọng trách này tốt hơn nhiều so với những cầu thủ tấn công khác. Tiền đạo người Pháp hay lùi sâu hỗ trợ đồng đội đảm nhận trọng trách phòng ngự, giành lại kiềm kiểm soát và chuyển đổi trạng thái chơi bóng.
Tựu chung, Griezmann là một tiền đạo cực kì đa năng với bộ kĩ năng của mình, và dĩ nhiên là món hàng hiếm trên thị trường chuyển nhượng ngày nay. Bây giờ chúng ta sẽ đi qua những đặc điểm nổi bật nhất của cầu thủ này và phân tích chi tiết hơn.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật
Sơ đồ nhiệt và vị trí ưa thích của Antoine Griezmann
Định vị vị trí và di chuyển:
Một trong những khía cạnh quan trọng của một sát thủ trên sân bóng là vị trí của anh ta. Griezmann rất giỏi trong việc tạo ra và khai thác không gian. Trong một hệ thống 4-4-2 quen thuộc dưới thời Simeone, tiền đạo người Pháp thường chủ động lùi sâu kết nối với các đồng đội, nhận bóng, kéo bóng và mở ra không gian chơi bóng cho một Target Man còn lại trong sơ đồ 2 tiền đạo.
Theo hướng này, thực sự có thể xem Griezmann là một False9 di chuyển tự do giữa các vị trí khác nhau trên sân và thường có xu hướng bó vào trung lộ, giúp cho hệ thống của Atletico Madrid trở nên linh hoạt và sáng tạo.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật

Sơ đồ trên cho thấy vị trí của Griezmann trong sơ đồ 4-4-2 và bên dưới là một ví dụ thực tế vị trí của cầu thủ người Pháp trên sân. Một vài điều cần lưu ý trong cách định vị vị trí của Antoine: 
a/ Thường xuyên di chuyển không bóng và hoán đổi vị trí với đồng đội xung quanh.
b/ Hầu hết thời gian trên sân, tân binh Barça thường lùi sâu quay lưng với đối phương, giữ cơ thể thoải mái để có thể nhận bóng dễ dàng hơn, với mục đích tạo liên kết và hỗ trợ triển khai bóng cùng đồng đội.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật

Như hình trên, Griezmann đặt mình vào giữa các mối liên kết để anh có thể nhận cũng như tịnh tiến bóng về phía trước trong lúc tạo ra các phương án chuyền bóng tốt nhất cho bản thân.
Điều tương tự ngay dưới đây. Griezmann thoát ra khỏi vị trí thường thấy, chiếm khoảng không giữa các tuyến của đội bạn và tạo mối liên kết cho đồng đội của anh ta. Một cách đơn giản nhưng hiệu quả để mở rộng khối phòng ngự của đối thủ, đồng thời gia tăng sự linh hoạt trong phương án tấn công của đội nhà.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật

Vì được phép di chuyển một cách tự do, tiền đạo người Pháp đã phát triển cảm quan không gian và khai thác nó một cách hoàn hảo. Điều đó đồng nghĩa với việc Antoine Griezmann có thể tự tạo ra khoảng trống bằng cách di chuyển khéo léo để lôi kéo cầu thủ phòng ngự đội bạn. Nhưng đôi khi, chỉ cần phát hiện ra cơ hội và anh ta lập tức xâm nhập vào khoảng không bị bỏ trống ngay tức khắc.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật

Ví dụ ngay trên đây, Griezmann chủ động lùi sâu kéo theo một cầu thủ đối phương tạo khoảng trống cho đồng đội lấp vào đó. Một cú flick đơn giản nhưng đủ để tạo ra một cơ hội tuyệt vời.
Tình huống tiếp theo, Griezmann cho thấy sự cơ động trong việc di chuyển không bóng, kéo cầu thủ theo kèm lùi sâu hơn để rồi đột ngột thay đổi hướng di chuyển ngay lập tức, vượt qua hàng thủ dày đặc ba người gần đó chuẩn bị cho một tình huống thoát xuống nhận bóng.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật

Vai trò tự do của Antoine đã biến anh từ một tiền đạo cổ điển như trước đây trở thành một tiền đạo hiện đại hơn ở thời điểm hiện tại khi gánh vác cả vai trò dứt điểm/ghi bàn lẫn tạo ra cơ hội cho đội của mình. Nhưng để có thể thực hiện tốt cả hai nhiệm vụ này, cầu thủ sinh năm 91 phải nâng cao hơn nữa kỹ thuật cá nhân cũng như khả năng chuyền bóng của bản thân.
Mối liên kết với đồng đội và khả năng chuyền bóng:
Antoine Griezmann hiếm khi bị gò bó vị trí trong một hệ thống chiến thuật nào. Chuyển động của cầu thủ này cho phép anh ấy dần trở thành một playmaker thực sự hơn là một tiền đạo đơn thuần.
Điều này là khá chính xác cả về mặt thống kê lẫn chiến thuật. Thứ nhất, tỉ lệ key passes trong mỗi trận của Griezmann đã tăng lên rõ rệt. Mùa giải 2014/15 đầu tiên ở Atlético Madrid, tiền đạo này có trung bình 0,4 key passes ở La Liga và 0,6 tại Champions League. Nhưng cho đến thời điểm hiện tại, tân binh Barça có cho mình 2 key passes mỗi trận đấu ở La Liga và 1.6 ở đấu trường Châu Âu. Sau 5 mùa giải, con số này tăng gấp 5 lần ban đầu.
Tại La Liga, Griezmann có thể không đứng top trong tất cả các bảng xếp hạng về số bàn thắng ghi được và số lần kiến tạo, nhưng cầu thủ 28 tuổi luôn nổi bật khi so sánh về số đường chuyền cũng như tạo ra cơ hội. Mùa giải vừa qua, Antoine kết thúc với tư cách là người có số đường chọc khe thành công cao thứ ba của giải đấu ( 74 ) chỉ sau Sergi Darder và Lionel Messi.
Tương tự, Griezmann đứng thứ ba về những đường chuyền thông minh với 81 đường chuyền (Khi cầu thủ đó đưa đồng đội vào lợi thế vị trí để tấn công bằng đường chuyền nằm trong khoảng từ hai đến ba cầu thủ đối diện) với 81 đường chuyền, chỉ đứng sau Giovanni Lo Celso và Messi. Cuối cùng, Griezmann chỉ đứng thứ hai sau Messi với 101 deep completion (tập hợp những đường chuyền quyết định cách 25 yard = 22,86 mét đến khung thành).
Heatmap của Antoine Griezmann cho thấy anh dành phần lớn thời gian của mình ở gần khu vực giữa sân cũng như Final Third. Từ đó cầu thủ người Pháp có thể dễ dàng làm bóng, thể hiện khả năng sáng tạo, cũng như thiết lập các phương án tấn công cho đội bóng thay vì chỉ lao lên và kết thúc với pha dứt điểm của một tiền đạo thông thường.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật

Heatmap của Antoine Griezmann mùa 2018/19.
Tại những vị trí cách xa khung thành, Griezmann có xu hướng đi bóng từ hành lang cánh, tạo ra khoảng cách vừa đủ giữa bản thân cũng như đối thủ để câu kéo thời gian lẫn sự thu hút từ cầu thủ phòng ngự đối phương để mở ra khoảng trống xâm nhập cho những cầu thủ khác nơi hàng công.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật

Mùa trước Antoine Griezmann có tỉ lệ chuyền chính xác trung bình đạt 80% trên mọi mặt trận với 4,19 đường chuyền vào Final Third cùng 1,89 đường chọc khe và 2,31 pha chuyền dài mỗi trận.
Griezmann lùi sâu hơn nhận bóng, tạo không gian cho các đồng đội dâng cao và đảm nhận việc phát triển bóng
Griezmann hoàn toàn có thể nắm giữ vai trò kép của mình trong một đội bóng nhưng khi cập bến Barça, cầu thủ này nên hạn chế việc lùi sâu làm bóng bởi điều này ít nhiều sẽ làm ảnh hưởng đến tầm hoạt động cả anh lẫn Messi.
Khả năng dứt điểm (End product):
Dù có đa năng đến mức nào chăng nữa, Antoine vẫn là một tiền đạo, và bản năng sát thủ là điều bắt buộc, cũng như là quan trọng nhất đối với chính bản thân anh.
Mùa trước, cầu thủ người Pháp đã chơi tổng cộng 5609 phút ở mọi mặt trận, ghi 29 bàn cùng với 15 kiến tạo, đó là một con số tốt đối với một cầu thủ trên hàng công. Nhưng ấn tượng hơn nữa khi Griezmann vượt trội về giá trị xG (expected goal/ bàn thắng kì vọng) của mình gần 10 bàn (29 bàn so với 19,42 xG).
Đồ thị về số cú dứt điểm và xG của cầu thủ này cho chúng ta cái nhìn chi tiết hơn về độ nguy hiểm của anh. Có thể thấy rằng Griezmann thường dứt điểm trong khu vực cấm địa cũng như tại Zone14. Một cầu thủ thường xuyên hoạt động xa khung thành, mà lại có nhiều cú dứt điểm gần cầu môn đối phương có nghĩa kỹ năng di chuyển không bóng của cầu thủ đó cực kì tốt, và điều này dĩ nhiên có lợi rất lớn cho Gã khổng lồ xứ Catalunya.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật
Mục tiêu dứt điểm của Griezmann và các giá trị tương ứng - vòng tròn càng lớn thì cơ hội ghi bàn càng cao.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật
Những cú dứt điểm của Griezmann mùa giải vừa qua
Anh cũng có cho mình trung bình 2,7 cú sút mỗi trận ở mọi đấu trường mùa giải vừa qua, với 46,4% trong số đó đi trúng đích. Tỉ lệ dứt điểm trúng đích của Griezmann là khá ấn tượng.
Mùa trước tiền đạo sinh năm 91 có tổng cộng 126 lần chạm bóng trong khu vực vòng cấm, xếp thứ 8 ở La Liga. Di chuyển và tạo khoảng trống trong khu vực nguy hiểm là chìa khóa cho Antoine Griezmann như ví dụ dưới đây.
Nhận ra khoảng trống thuận lợi, Griezmann lập tức khai thác ngay thời điểm đồng đội thực hiện đường chuyền.
Dĩ nhiên, không phải lúc nào các hậu vệ cũng để cho bạn hoạt động thoải mái đến như vậy. Để làm được điều đó, tân binh Barça thường sử dụng fake runs (giả vờ chạy), khai thác điểm mù cũng như thay đổi hướng và tốc độ một cách đột ngột.
Bằng cách này, hoặc Antoine Griezmann sẽ đánh bại đối thủ trong những tình huống 1vs1, hoặc không cho phép hậu vệ đối phương bám đuôi mình. Từ đó thoải mái di chuyển và dứt điểm trong khu vực cấm địa đội bạn.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật
Tự tạo không gian cho mình khi xâm nhập vòng cấm.
Đóng góp nơi mặt trận phòng ngự:
Là một phần trong hệ thống chiến thuật của Diego Simeone nhiều mùa giải, Griezmann không xa lạ gì với việc đóng góp vào mặt trận phòng ngự của toàn đội. Sơ đồ 4-4-2 thiên về sự chắc chắn của Atlético Madrid luôn đề cao việc mỗi cá nhân buộc phải có khả năng che chắn, tranh chấp với đối thủ để tái chiếm quyền sở hữu bóng. Đội bóng cũ của Griezmann không quá chú trọng công tác pressing trong mọi thời điểm mà thay vào đó chủ động đoán hướng đi bóng bằng cách xâm nhập và chặn các phương án chuyền bóng từ đối thủ.
Trong khi những tiền đạo khác thường được giao nhiệm vụ áp sát gây áp lực lên người có bóng bên đội bạn. Thì mẫu cầu thủ như Griezmann sẽ thiên về việc che chắn mối liên kết giữa hàng phòng ngự và tuyến giữa đối thủ, nhằm hạn chế khả năng nhận bóng tối đa của cầu thủ bên kia, dễ dàng đoạt được bóng và thực hiện chuyển đổi trạng thái tấn công.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật
Chọn vị trí che chắn phương án chuyền bóng từ đối thủ.
Work rate (xu hướng công thủ) trong phòng ngự ở trường hợp của Griezmann là điểm đặc biệt. Không nhiều tiền đạo có xu hướng phòng ngự như cầu thủ người Pháp. Như trong ví dụ dưới đây, Antoine chủ động ngăn chặn pha triển khai bóng của đối phương và có một tình huống đánh chặn thành công.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật

Dưới đây, là những chỉ số phòng ngự cụ thể so sánh giữa Antoine Griezmann với các tiền đạo khác đang thi đấu tại La Liga. Chỉ số Clearance (giải vây) là thứ duy nhất mà Griezmann bị tụt lại phía sau, trong khi phần còn lại khá tốt so với mặt bằng chung.
Antoine Griezmann 2018/19 - báo cáo trinh sát - chiến thuật phân tích chiến thuật

0,8 cú tắc bóng mỗi trận và tổng cộng 21 lần tắc bóng thành công ở La Liga đưa tiền đạo người Pháp vượt lên trên hầu hết các tiền đạo, ngang với Lucas Vázquez (21 lần) và chỉ kém 1 lần so với Christian Stuani (22 lần).
Antoine Griezmann sẽ chơi ở vị trí nào tại Barça?
Nhà vô địch World Cup 2018 là một cầu thủ tấn công đa năng, anh có thể chơi bất kì vị trí nào trên hàng công, có thể là tiền đạo trái, tiền đạo phải, hộ công dưới vai trò của một False 9 hay Deep Lying Forward cùng vai trò mũi nhọn cao nhất. Điểm mạnh này của Griezmann có thể fit phù hợp cho mọi loại sơ đồ.
Như đã nói ở trên, tại Atlético Madrid, Griezmann là một hộ công có xu hướng lùi sâu nhận bóng, làm bóng và sử dụng phần lớn tốc độ trong những pha phản công. Thì ở đội tuyển Pháp, Griezmann thi đấu giống với một Advanced Playmaker hơn (Advanced Playmaker là mẫu tiền vệ kiến thiết dâng cao thường di chuyển giữa khoảng trống tiền vệ và hàng thủ đối phương). Ở tuyển, Antoine Griezmann thường là mối liên kết giữa hàng tiền vệ và hàng công, là trung tâm của những đợt lên bóng, và thường mang xu hướng kiến thiết trong lối chơi hơn là một tiền đạo tìm kiếm bàn thắng.
Nếu Barça mùa tới thi đấu với sơ đồ 4-3-3 nhưng vẫn muốn giữ Suarez là một đối tác ăn ý cùng Messi cả trên sân lẫn ngoài đời thì Griezmann sẽ nắm giữ một suất bên cánh trái với xu hướng hoạt động tương tự với Coutinho nhưng sẽ đỡ tốn bóng hơn cầu thủ người Brazil rất nhiều, bởi Griezmann là mẫu cầu thủ di chuyển không bóng có tầm. Phương án thay thế cho tiền đạo người Pháp đương nhiên sẽ là Phil Coutinho và Ousmane Dembele. Tuy nhiên, với những phẩm chất mà Griezmann có, việc đẩy anh ra biên là điều khá khiên cưỡng.
Phương án thứ hai được xem là tối ưu nhất. Griezmann thay thế Luis Suarez trên hàng công, là một mẫu số 9 có khả năng hoạt động rộng với xu hướng lùi sâu build-up vào lối chơi chung cho toàn đội. Trường hợp này, anh hoàn toàn có thể hoán đổi vị trí liên tục với Messi vì Antoine cũng có thể thi đấu ở cánh phải trong một số trạng thái chơi bóng của đội. Suarez năm nay đã 32 tuổi và không còn sung sức như cách đây 3 mùa, hiệu suất bàn thắng của tiền đạo người Uruguay còn giảm sút nghiêm trọng, tuy nhiên anh vẫn còn hữu ích bởi khả năng di chuyển không bóng của mình. Và Griezmann hoàn toàn có thể đảm nhận được vai trò mà người đồng đội mới để lại. Cánh trái vẫn sẽ là sự xoay tua giữa Coutinho, Dembele lẫn Malcom nếu những cầu thủ này vẫn còn ở lại Camp Nou.
Phương án cuối cùng, là sự biến tấu từ phương án trên. Ở một số tình huống El Blaugrana chuyển về trạng thái 4-4-2 thì Griezmann sẽ là mũi nhọn cao nhất nơi hàng công nhờ tốc độ, khả năng di chuyển và định vị vị trí thông minh cùng với bản năng săn bàn của mình, Messi sẽ đá cặp cùng Griezmann như cái cách Leo từng làm cùng với Luis Suarez. 4 tiền vệ còn lại trên sân sẽ không có sự thay đổi quá nhiều bởi Barça chuyển về 4-4-2 không ít lần ở trạng thái không có bóng trong mùa giải vừa qua.
Kết:
Một điều chắc chắn, không có quá nhiều tiền đạo ở thời điểm hiện tại có thể làm được những gì Antoine Griezmann vẫn thường làm trên sân, trong cả tấn công lẫn phòng thủ. Một mẫu tiền đạo hiện đại đúng nghĩa vừa có thể tạo ra cơ hội lẫn dư khả năng định đoạt trận đấu.
Khoảng thời gian gắn bó của nhà vô địch World Cup 2018 tại Atlético Madrid đã kết thúc. Nhưng câu chuyện về vụ chuyển nhượng của Antoine Griezmann vẫn còn đang tiếp tục với động thái từ đội bóng cũ. Dù thế nào đi nữa, một chương mới tại Camp Nou vẫn đang chờ đợi và Griezmann được kì vọng sẽ là nhân tố quan trọng cho El Blaugrana ở thời điểm hiện tại và kể cả một tương lai không có Messi. Và lẽ đương nhiên, chuyến làm khách trở lại Wanda Metropolitano với bản thân Griezmann sẽ chẳng hề dễ dàng chút nào trong mùa giải tới.
--------------------------
Biên tập: Minh Tài.

Bài viết có dịch và tham khảo nội dung dựa trên bài "Antoine Griezmann 2018/19 – scout report" ra ngày 12/7 trên Totalfootballanalysis.