Trong vài năm trở lại đây, xu hướng làm nhiều việc cùng một lúc đang ngày càng phổ biến trong giới trẻ. Điều này xuất phát từ khát vọng làm giàu và nhu cầu đối phó với áp lực tài chính. Khi chi phí sinh hoạt không ngừng tăng cao và mong muốn cải thiện chất lượng cuộc sống ngày càng lớn, nhiều bạn trẻ xem việc đa nhiệm là giải pháp hiệu quả để nhanh chóng đạt được các mục tiêu tài chính cá nhân.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích tiềm năng, việc ôm đồm quá nhiều công việc cùng lúc cũng đặt ra không ít thách thức. Vậy làm thế nào để tối ưu hóa nguồn thu nhập, quản lý tài chính hiệu quả và duy trì một cuộc sống thoải mái hơn? Hãy cùng tìm kiếm câu trả lời, cũng như đúc kết những gợi ý về quản lý tài chính cá nhân cùng khách mời Phạm Sơn Tùng - Phó Chủ tịch Tập đoàn CF Holdings và host Việt Anh trong TẬP 1 Tiền Không Tệ Mùa 2 nhé.

Tiền Không Tệ là chuỗi podcast do Spiderum phối hợp cùng tập đoàn CF Holdings X MWise sản xuất, với mục tiêu mang đến những cuộc trò chuyện cởi mở về tiền bạc và giúp người trẻ lộ trình phát triển tư duy quản lý tài chính cá nhân hiệu quả.

Chia sẻ trong podcast, anh Phạm Sơn Tùng nhấn mạnh những “phần chìm” của tảng băng khi cố gắng làm nhiều việc cùng một lúc:

“Thế thì lại là câu chuyện bây giờ các bạn trẻ được dung nạp nhiều nguồn thông tin quá, và các bạn chỉ thích nhanh thôi. Các bạn chỉ thấy rằng: ‘À, ví dụ như có ông nào đó lên mạng nói rằng bây giờ phải có nhiều khoản thu nhập thì mới có thể giàu và đạt  được tự do tài chính này nọ.’

Nhưng mà các bạn ấy luôn dừng lại ở đúng cái khúc đấy thôi. 

Ví dụ như ông ấy bảo rằng ‘Bây giờ chúng ta phải có ít nhất là bảy nguồn thu nhập.’ Thế là các bạn ấy nghĩ: ‘À, bây giờ tôi đi làm một công việc chính, rồi tôi làm thêm khoảng hai công việc nữa vào buổi tối, rồi lên trên mạng làm những công việc freelance, rồi tôi đầu tư với bạn tôi cái này, tôi đầu tư vào thị trường chứng khoán, tôi đầu tư ABC để cho đủ bảy nguồn thu nhập.'

Thì anh khẳng định luôn, khi bạn làm như vậy thì chắc chắn chưa đạt được cái gọi là tự do tài chính khi mà trước mắt, thứ bạn phải đánh đổi là sức khỏe và khoảng thời gian quý giá bên gia đình, bạn bè.. Bởi vì muốn gia tăng thu nhập, dù là bất kỳ nguồn thu nhập của bạn là gì, thì cái câu hỏi đúng cần phải đặt ra là giá trị và chất lượng giá trị mà bạn tạo ra cho người trả tiền cho mình lớn như thế nào.”

Trả lời câu hỏi của host Việt Anh, anh Tùng đề cập đến 2 khái niệm:

“Level of value” và “Amount of value”

“Đối với các bạn trẻ bây giờ, anh thấy các bạn ấy không quan tâm đến “level of value” (chất lượng giá trị) mà chỉ quan tâm đến amount of value (số lượng giá trị). Tức là cùng là giá trị, nhưng nếu bạn chỉ đóng góp bằng thời gian như làm tăng ca chẳng hạn, thì lương sẽ chỉ tăng lên 1 khoảng không cố định thôi. Đấy là amount of value, chỉ bằng thời gian hay công sức bạn bỏ ra.

Cái tiền mà bạn nhận được nó không tăng lên nhiều vì bị giới hạn về thời gian và khả năng làm việc.

Nhưng nếu  quan tâm đến level of value thì câu chuyện lại khác. 

Level of value là gì? Nếu tôi đang cung cấp một giá trị ở mức độ này, nhưng nếu tôi nâng cao giá trị đó lên thì thu nhập của tôi cũng sẽ tăng lên. Ví dụ, nếu bạn chỉ cung cấp một sản phẩm đơn giản như bán cốc nước chanh, dù bạn có bán gấp đôi, gấp ba thời gian lên thì bạn cũng chỉ bán trong giới hạn 24 giờ. Nhưng nếu bạn nâng cấp trải nghiệm khách hàng, cải thiện chất lượng đồ uống, hoặc thay đổi nhận diện thương hiệu, tạo ra bao bì mới đẹp hơn, giống như nhiều chuỗi F&B bây giờ, doanh thu có thể tăng vọt.

​​Đây chính là level of value. Họ không phải bán nhiều hơn những sản phẩm giống nhau mà là sáng tạo ra sản phẩm mới, mang đến trải nghiệm mới cho khách hàng, khiến họ sẵn sàng trả nhiều hơn.” - anh Tùng chia sẻ. 

Vì vậy, thay vì chỉ tập trung vào việc đòi hỏi tăng lương hay thu nhập, người trẻ nên chú trọng vào việc nâng cao giá trị bản thân. Khi năng lực và giá trị đóng góp được cải thiện, thu nhập sẽ tăng lên một cách tự nhiên và bền vững. Đây được xem là một nguyên tắc quan trọng trong quản lý tài chính cá nhân. Để đạt được điều này, cần có sự thay đổi trong tư duy và cách tiếp cận công việc, chuyển từ việc chỉ tập trung vào số lượng giá trị tạo ra sang nâng cao chất lượng và mức độ giá trị mà mỗi cá nhân mang lại.

Khi đề cập về khía cạnh đầu tư và tích luỹ cho cấp độ cá nhân, anh Tùng muốn thay đổi thói quen sử dụng tiền bạc đang có ở rất nhiều bạn trẻ:

“Ngày xưa, các cụ thường phải tiết kiệm trước khi đầu tư, nhưng với các bạn trẻ ngày nay, thời gian đầu tư còn dài, nên không cần phải có một khoản tiền lớn để bắt đầu. Tuy nhiên, khi có một số tiền lớn, nhiều bạn lại chỉ nghĩ đến việc tiêu xài, như mua sắm, thay vì đầu tư. Sẽ có hàng nghìn lý do như “100 triệu không đủ mua nhà, không đủ kinh doanh gì đó,” nên các bạn chẳng bắt đầu được gì.

Vì vậy, cách tốt nhất cho các bạn trẻ là làm song song việc tiết kiệm và đầu tư. Một công thức đơn giản là 50-30-20: 50% cho chi tiêu, 30% cho tiết kiệm, và 20% cho đầu tư. Đối với khoản 20%, đầu tiên cần dùng để trả các khoản nợ, rồi tích lũy cho quỹ dự phòng khẩn cấp đủ sống từ 3 đến 6 tháng trong trường hợp mất việc hoặc khó khăn tài chính.

Khi đã có quỹ dự phòng, bạn mới có thể đầu tư mà không chịu áp lực về việc phải sống bằng lãi suất đầu tư. Nếu luôn phải lo lắng về lợi nhuận hàng tháng, bạn sẽ dễ cảm thấy áp lực khi thị trường lên xuống. Nhưng nếu có quỹ dự phòng, bạn có thể đầu tư nhỏ, chấp nhận rủi ro mà không bị ảnh hưởng quá nhiều. Qua đó, bạn sẽ học được các bài học quý giá từ thất bại và dần hiểu được khẩu vị rủi ro của bản thân. Mỗi người có một mức độ chấp nhận rủi ro khác nhau, và hiểu rõ điều này sẽ giúp bạn trở thành nhà đầu tư khôn ngoan hơn.

Đầu tư không chỉ là kiếm lợi nhuận mà còn là một quá trình học hỏi, phát triển liên tục, và mỗi thất bại sẽ giúp bạn tích lũy thêm kinh nghiệm, đặc biệt khi đối mặt với các thị trường rủi ro như tiền kỹ thuật số.”

“Các bạn hãy thoải mái khi bắt đầu với tài chính cá nhân. Đừng nghĩ rằng nó là một điều gì đó quá phức tạp hay to tát. Thực ra, tài chính cá nhân không phải là những lý thuyết cao siêu, mà là những điều rất thực tế và gần gũi. Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhặt nhất, từ những thay đổi đơn giản trong cách chi tiêu, tiết kiệm hoặc lập kế hoạch tài chính.  

Điều quan trọng hơn cả là các bạn cần tự mình trải nghiệm. Thay vì chỉ nghe hoặc đọc ở đâu đó về tài chính, hãy áp dụng những gì mình học được vào cuộc sống hàng ngày. Chính những bước nhỏ, những thói quen đơn giản, sẽ dần dần hình thành nên tư duy tài chính cá nhân bền vững cho các bạn.” - lời khuyên của anh Tùng dành cho các bạn trẻ.

Vừa rồi là những chia sẻ của anh Phạm Sơn Tùng - Phó Chủ tịch Tập đoàn CF Holdings trong tập 1 của podcast Tiền Không Tệ mùa 2. Spiderum và Tiền Không Tệ xin cảm ơn anh đã dành thời gian tham gia chương trình để chia sẻ những góc nhìn bổ ích và tài chính cá nhân cho người trẻ.

Còn rất nhiều chia sẻ ý nghĩa khác của anh Tùng trong podcast đang chờ bạn lắng nghe tại: