Liệu có nên vay tiền người quen để đầu cơ tiền ảo?
Ting-ting:
A: “Bạn ơi cho mình hỏi bạn cái này”
Tôi: “Chuyện gì thế bạn cũ?”
A: “Bạn cho tôi mượn một khoản tiền X, tôi sẽ trả bạn vào khoảng thời gian Y kèm lãi…”
Tôi: “Bạn đang khó khăn hay đầu tư gì à?”
A: “Tôi đầu tư tiền ảo, đồng ABC vừa x3 giá trị…”
Tôi:”Ừ bạn cho tôi xem kế hoạch, làm cho tôi tờ giấy ghi nợ và tài sản thế chấp, tôi sẽ xem xét”
A: “…”
Trong những năm gần đây, tiền ảo hay còn được gọi là tiền điện tử (crypto currency) nổi lên như là một kênh đầu tư mới với khả năng biến bạn trở nên giàu có chỉ sau một đêm. Để trở thành một “nhà đầu tư” tiền ảo không đòi hỏi bạn phải có kiến thức chuyên sâu về đầu tư tài chính, cũng chẳng đòi hỏi bạn phải có bất kì một bằng cấp nào để có thể tham gia thị trường sôi động này. Chỉ bằng vài cú click chuột và một chút vốn, giờ đây bạn đã có thể ôm được giấc mộng đổi đời mà không cần phải làm gì cả. Nhưng tiền ảo có thực sự là một kênh đầu tư tốt hay đây chỉ là một trò lố tiếp theo trong thế kỉ 21?
Nhìn về quá khứ khoảng 10 năm về trước, mua bán và đầu cơ chứng khoán cũng đã từng được mọi người quan tâm và chú ý đến như là một “phép màu” để giúp những người ở tầng lớp trung lưu có thể tiếp cận với tầng lớp thượng lưu. Hay gần đây hơn, khoảng 5 năm trước, mô hình kinh doanh đa cấp cũng đã từng được xem là nơi để những bà nội trợ ngày ngày ở nhà mà vẫn kiếm được tiền nhờ những mối quan hệ có sẵn của họ. Điểm chung của chứng khoán ngày trước, đa cấp và giờ đây là tiền ảo là chúng luôn khoác lên mình một “tấm áo” thời thượng, khả năng sinh lời siêu khủng và không đòi hỏi quá nhiều điều kiện khi tham gia (chỉ cần có tiền). Nhưng có một điều quan trọng nhất mà họ thường quên mất đó chính là rủi ro đi kèm cũng rất lớn. Nếu bạn có kiến thức lẫn kinh nghiệm để kiếm tiền từ thiên hạ, chúc mừng bạn vì bạn có thể sẽ trở nên giàu có nhưng nếu bạn tham gia những thị trường này vì “thấy ai cũng chơi nên mình chơi”, hay “mua xong để đó rồi cầu nguyện” thì với tôi, bạn chẳng khác gì một con bạc có máu đỏ đen cả.
Tôi sẽ không phán xét bạn nếu như bạn "đầu cơ một cách thông minh" vào một trong những loại hình này. Nhưng tôi cực kì không thích những người lôi kéo, dụ dỗ và tận dụng mối quan hệ lâu năm để làm bàn đạp cho họ để tham gia những hình thức đầu cơ này. Có một số người sẵn sàng liên hệ với những người bạn cũ để mượn một khoản tiền lớn kèm lời hứa sẽ trả nhằm mục đích thoả mãn cái máu “đỏ đen” của mình. Họ không quan tâm xem liệu người kia có cực khổ hay khó khăn như thế nào để làm ra khoản tiền đó như thế nào. Họ chỉ quan trọng xem là có mượn được tiền ngay lúc đó hay không và chuyện trả lại thì tính sau.
Giả sử bây giờ họ đến trình bày với quỹ đầu tư chuyên nghiệp, chắc chắn họ sẽ phải đối mặt với quy trình thẩm định tiềm năng dự án cực kì rõ ràng và phức tạp. Quyết định có giải ngân hay không tuỳ thuộc vào mức độ khả thi của dự án, tính cách con người của chủ dự án, hệ số sinh lời trên tổng tiền đầu từ (ROI), tài sản thế chấp (nếu có)… Vậy đó, thế mà khi các nhà đầu cơ tiền ảo này đến vay tiền người quen, họ chỉ hứa suông sẽ trả và không có bất kì một cơ sở nào để người cho vay có thể tin tưởng. Không biết họ vô tình hay cố ý đặt người cho vay vào một tình thế khó xử, khi cho vay thì biết sẽ mất trắng, còn không cho vay thì tiếc cái tình bạn lâu năm. Chẳng may họ lỡ cho vay rồi thì tiền lấy lại được chắc chắn cũng sứt mẻ hoặc tình bạn cũng bị rạn nứt. Phải chăng tình bạn chỉ có giá đến thế thôi sao?
Tôi thực sự cảm thấy rất lấy làm tiếc cho những người như vậy, họ một khi đã bước chân vào những kênh đầu tư ấy thì rất khó để họ có thể suy nghĩ chín chắn và thoát ra. Người ta vẫn nghĩ rằng mua rồi để đó chứ có mất gì đâu, nhưng sự thật không phải như vậy, một khi đã vào rồi là tâm trí sẽ mắc kẹt ở đó và khiến họ không thể tập trung làm những thứ khác. Nếu lỡ có thua thì cái suy nghĩ gỡ gạc vẫn cứ bám lấy tâm trí họ không thể tách rời. Tôi có thể đã trân trọng họ hơn nếu họ biết cách sử dụng tài nguyên (tiền bạc, thời gian, tâm trí) của mình để trau dồi kiến thức và tích luỹ những mối quan hệ chất lượng. Có như vậy họ sẽ có giá trị hơn trong mắt người khác. Khi có một cơ hội ngon ăn đến, những người có máu đỏ đen thường bị tôi loại ra khỏi danh sách đầu tiên vì tôi không muốn đặt cái ý tưởng và tâm huyết của mình vào một con người chỉ nhìn thấy cái lợi trước mắt mà bất chấp tất cả những rủi ro như vậy.
Kết thúc bài viết tôi cũng chỉ muốn nhắn nhủ với những người bạn (đọc được bài viết này) rằng hãy cân nhắc thật kĩ trước khi đi vay tiền từ người quen để đầu cơ tiền ảo. “Những người cho bạn mượn tiền không phải là do họ ngu đâu, mà chẳng qua họ xem trọng cái tình bạn hơn khoản tiền ấy thôi”. Và nếu có đầu cơ, xin bạn hãy dùng khoản tiền mình có để làm, đừng lấy tiền của người khác để chơi trò đỏ đen. Cảm ơn.