Q: Món Hoa và Món Nhật khác nhau thế nào?
A: Gavin Code, ăn món Hoa suốt 27 năm.
___________________
Cao Hiểu Tùng, người dẫn chương trình và nhà sản xuất nổi tiếng Trung Quốc có lần đã phỏng vấn Yukimura – một đầu bếp người Nhật. Ông ấy hỏi xem liệu Yukimura có thể dùng vài từ đơn giản để tóm gọn sự khác biệt giữa món Hoa và món Nhật hay không. Yukimura nói:
Món Nhật là nước, món Hoa là lửa.
Hiểu Tùng kể lại rằng ông ấy đã nổi hết cả da gà khi nghe thấy điều đó. Tôi phải thừa nhận rằng, tôi cũng vậy.
Tôi không chắc liệu phép ẩn dụ này có ý nghĩa gì với những người không mấy quen thuộc với văn hóa Á Đông hay không. Nhưng với tư cách một người sinh ra và lớn lên ở Trung Quốc, tôi thấy điều này quá đỗi kinh ngạc. Nước và Lửa từ lâu đã là những yếu tố cơ bản trong văn hóa Á Đông. Tóm tắt của Yukimura thực sự đã chỉ ra chính xác sự khác biệt giữa hai nền ẩm thực Trung – Nhật. Để tôi chỉ cho bạn vài món làm ví dụ nhé.
Món Hoa – Lẩu Trùng Khánh 

Món Hoa – Đậu phụ Tứ Xuyên

Món Nhật – Mì ống trúc: Nagashi somen

Món Nhật – Sushi 

Tôi không nói rằng tất cả món Hoa đều cay và nóng hay tất cả món Nhật đều thanh đạm và nhẹ nhàng như trên ví dụ. Nhưng bạn hiểu ý tôi mà đúng không?
Là một người Hoa, tôi biết có một thuật ngữ rất quan trong trong việc chế biến món Hoa đó là Hỏa Hậu (火候, thế lửa). Về cơ bản thì đó là nghệ thuật kiểm soát độ mạnh/yếu của lửa và dùng lửa để nấu thức ăn như thế nào (kể cả trong nồi hoặc không). Nhưng thực tế đây là kỹ thuật khó nhất mà một đầu bếp món Hoa phải mất nhiều năm mới có thể thành thạo. Hầu hết món Hoa đều cần sự kết hợp hoàn hảo giữa các loại gia vị được nêm vào, hoặc hầm thật lâu để hương vị thức ăn dậy lên rồi tiết ra và hòa quyện trong nước dùng hoặc nước hầm. Nó cũng giống như lửa, mạnh mẽ, tỏa sáng, và bạn không thể kiềm lòng được mà phải lao vào ngay khi nhìn thấy hoặc ngửi được mùi thơm của nó. Mặt khác, hầu hết các món Nhật đều tinh tế, tỉ mỉ, đẹp mắt và cùng lúc đó phải sử dụng ít gia vị nhất có thể. Nó giống như nước, tinh khiết, sạch sẽ, làm bạn thấy dễ chịu. Giống như cách mà nước có thể vừa với bất kỳ hình dáng nào đang chứa đựng nó, Món Nhật cũng có thể làm bạn hài lòng bất kể bạn đang có tâm trạng như thế nào hay đang thèm thuồng thứ gì đó.