img_0
Có một câu nói thế này: "Bạn sinh ra để chiến thắng, nhưng để chiến thắng, bạn phải có kế hoạch để chiến thắng, chuẩn bị để chiến thắng, và kỳ vọng chiến thắng"
Vậy một sinh viên muốn đạt được kết quả tốt từ kỳ thực tập hãy chuẩn bị kế hoạch thực tập thật chi tiết.
Khi bạn thực tập có mục đích, có mục tiêu, có nội dung cụ thể, bạn sẽ biết bản thân mình cần làm những gì, cần học gì để thu được kết quả cuối cùng.
Sau đây Mèo sẽ chia sẻ cho bạn một vài điểm cần lưu ý nhé!
1. Định hướng và xác lập mục tiêu cho kỳ thực tập
Đây là bước đầu tiên mà Mèo nghĩ các bạn cần thiết phải có. Bước này giúp bạn xây dựng bức tranh toàn cảnh cho kỳ thực tập của bạn.
Khi học bất cứ ngành học nào, sau 3 - 4 năm ngồi trên giảng đường, mỗi một bạn sẽ có những suy nghĩ và kỳ vọng khác nhau. Đây là lúc bạn cần nhìn nhận lại giá trị bản thân và từ các giá trị đó bạn định hướng cho bản thân muốn theo đuổi hướng nghề nghiệp nào.
Mình ví dụ nhé: mình học chuyên ngành Tâm lý học Tổ chức - Nhân sự, sau 3.5 năm học, mình sẽ có thể nêu ra 5 hướng đi mà có liên quan nhất đến những gì mình học được là: Tuyển dụng nhân sự, Đào tạo và phát triển nhân sự, Hành chính - nhân sự, Truyền thông nội bộ trong doanh nghiệp và C&B.
Khi đã nêu ra được các hướng đi, chúng ta cần đánh giá và xem xét lại khả năng của bản thân (bao gồm: kiến thức nghề nghiệp và kỹ năng) cùng với sở thích và sự phù hợp môi trường để chọn định hướng thực tập phù hợp.
Lúc này, bạn bắt đầu hình dung về việc bạn sẽ làm gì với hướng đi đó, hướng đi đó phù hợp với bạn bao nhiêu và bạn cần làm gì để có được thành công nhất định tại hướng đi đó.
Và lúc này là lúc chúng ta đặt mục tiêu cho kỳ thực tập. Chọn được hướng đi rồi hãy chọn mục tiêu để phát triển nó. Mục tiêu đó có thể là gì?
+ Xác định thời gian thực tập:
Sau 2 - 3 tháng thực tập? Hay sau 6 tháng thực tập?
+ Mong muốn và thành tựu cần đạt:
- Bạn muốn thực hành thực tế công việc và có hiểu biết toàn cảnh về thị trường hiện có?
- Mở rộng mạng lưới mối quan hệ trong ngành?
- Có thể cơ bản làm trơn tru từng bước trong vị trí abc?
- Nâng cao thêm bao nhiêu % kỹ năng nghề nghiệp và kỹ năng mềm (quản lý - lãnh đạo, thuyết trình, tư duy phản biện, quản lý dự án...)?
- Mức lương XX? Hoặc sau khi thực tập với năng lực của bạn trau dồi được bạn có thể deal lương 8 con số hoặc hơn nữa?
Hoặc mục tiêu cụ thể nào mà bạn muốn. Bạn nên cụ thể và số hoá mục tiêu của mình bởi vì một mục tiêu quá chung chung sẽ khiến bạn thực hiện hành động chung chung.
Tuỳ vào mục tiêu bạn đặt ra cho kỳ thực tập, mà mỗi bạn lại có những trải nghiệm khác nhau trong thời gian đó. Bạn đặt mục tiêu càng chi tiết thì bạn sẽ hành động càng chi tiết, bạn đặt mục tiêu càng cao thì sự nỗ lực của bạn cần bỏ ra càng lớn. Mục tiêu thể hiện khát vọng của bạn về nghề nghiệp tương lai về chỗ đứng trong thời gian tới.
2. Tìm kiếm và tìm hiểu về tổ chức bạn muốn gia nhập
Bạn đã có mục tiêu để đi thực tập thì hãy tìm những tổ chức bạn mong muốn gia nhập và những tổ chức có thể đáp ứng được mục tiêu/khát vọng của bạn.
Đừng chọn đại, mình có thể hiểu tâm lý của các bạn, nhiều bạn không có sự chuẩn bị sớm, gần đến thời hạn, các bạn vội vàng quyết định cơ sở thực tập mà chưa tìm hiểu kỹ. Nếu bạn vào một tổ chức không phù hợp với mục tiêu và định hướng của bạn, bạn sẽ cảm thấy chán nản và từ bỏ ước định ban đầu. Chí ít hãy chọn tổ chức bạn cảm thấy bạn đi thực tập ở đây bạn sẽ làm được cái gì đó giống với mục tiêu bạn đề ra.
Dành thời gian tìm kiếm tổ chức/doanh nghiệp (đang tuyển TTS/có chương trình cho TTS) hợp với bạn và lập 1 danh sách về nó.
Sau đó: để đảm bảo rằng bạn thực sự phù hợp và đây là một nơi uy tín để thực tập hãy tìm hiểu nó.
Chúng ta nên tìm hiểu về:
a. Thông tin công ty/tổ chức (trên website chính thức):
- Định hướng phát triển và tầm nhìn doanh nghiệp
- Lĩnh vực hoạt động
- Môi trường làm việc, văn hoá doanh nghiệp
Tham khảo thêm các review về tổ chức.
b. Bản mô tả và yêu cầu của công việc cho vị trí TTS
- Địa chỉ và thời gian làm việc (có phù hợp với lịch học của bạn không)
- Ở vị trí này bạn làm những công việc gì?
- Yêu cầu cho vị trí này là gì?
- Lương? Trợ cấp thực tập? Hay các phúc lợi đi kèm.
Một mặt việc tìm hiểu tổ chức này cho chúng ta có cơ hội kiểm tra sự uy tín của tổ chức, mặt khác chúng ta có thể xem xét sự phù hợp của công việc với mục tiêu của chúng ta, và ở mục xem xét bản mô tả công việc (JD) cũng giúp chúng ta hệ thống lại để viết một chiếc CV thực tập phù hợp nhất với công việc cần ứng tuyển.
- Mình đã từng chia sẻ một bài về cách tìm việc an toàn - tránh các tổ chức ma https://bit.ly/3Dpuea6
- Hoặc các trang web tuyển dụng mà sinh viên có thể tham khảo https://goeco.link/LZxdW
3. Chuẩn bị hồ sơ thực tập
Một số giấy tờ bạn cần chuẩn bị (có thể có hoặc không do trường hoặc tổ chức yêu cầu) :
- Giấy giới thiệu thực tập của trường/khoa
- Đơn xin thực tập
- CV thực tập (*)
- Thư tìm việc
- Bằng cấp/giấy chứng nhận/bảng điểm
- Một vài giấy tờ tùy thân bản photo/sơ yếu lý lịch...
Về CV thực tập, email gửi CV thực tập và thư tìm việc mình sẽ dành thời gian chia sẻ ở bài sau vì nó khá là quan trọng và dài. Ở đây nói sẽ không được đầy đủ.
4. Dọn dẹp và sửa sang lại các tài khoản mạng xã hội
Nhiều người thường nói nên có những tài khoản mạng dành cho công việc và những tài khoản dành cho cá nhân. Mình nghĩ nó cũng là ý tưởng hay đó.
Dù gì thì chúng ta cũng nên thể hiện sự tích cực, sự năng động hoặc một điều riêng biệt làm nên thương hiệu cá nhân của bạn đúng không nào.
Các bạn có thể dọn dẹp những tâm tư, những đùa vui vào một góc nhỏ riêng bạn và bạn hãy đưa những gì tốt đẹp bạn muốn cho người khác thấy ra bên ngoài.
Đôi khi, có trường hợp nhà tuyển dụng đang phân vân chọn bạn và một bạn khác. Họ sẽ lưu tâm/cân nhắc nhiều hơn đến các vấn đề về thái độ, giá trị con người, sự hoà hợp giữa bạn và tổ chức để lựa chọn. Có thể họ sẽ có những tìm hiểu bên lề về cuộc sống bạn thể hiện trên mạng xã hội. Vì vậy, nếu bạn cung cấp thông tin tài khoản LinkedIn, Facebook... hay ngay cả khi không cung cấp, chúng ta cũng nên nghĩ tới việc xây dựng thương hiệu cá nhân và hình ảnh tích cực cho bản thân.
5. Tinh thần và thái độ
Về tinh thần: đi thực tập, đi ra một môi trường thực tế hoàn toàn mới, tiếp nhận công việc thực tế thì chắc chắn bạn sẽ gặp thử thách, gặp khó khăn. Chúng ta cần kiên trì với nó và quyết tâm.
Chuẩn bị tinh thần sẵn sàng đối mặt với nỗi buồn khi bị sếp la, đối mặt với stress và các tình huống nơi công sở. Khi bạn chuẩn bị, tức là bạn đã có cơ sở để bình tĩnh và đối mặt.
Biết rằng mình sẽ gặp nhiều điều khó khăn và cố gắng chuyển đổi nó thật phù hợp để đối mặt, đó có lẽ là kỹ năng thích nghi mà mỗi bạn sinh viên cần chuẩn bị trước.
Về thái độ: Một chữ tốt để bao hàm nhỉ? Vì mình nghĩ thái độ nó là phạm trù không cứng ngắc, tuỳ vào thời điểm mà chúng ta cần thể hiện các thái độ khác nhau. Tuy nhiên hãy giữ cho mình sự trung thực, chăm chỉ và tử tế. Biết bản thân cần gì và hoan hỉ học hỏi. Và cũng cần kiên định, bản lĩnh trước những yêu cầu quá mức của nơi làm việc.
6. Kỹ năng và trình độ chuyên môn đã được học
Hệ thống lại các kiến thức và kỹ năng cần cho vị trí ứng tuyển để khi đi làm thì chúng ta vẫn còn nhớ kiến thức nền để suy nghĩ và hành động thêm. Hoặc đâu đó, người hướng dẫn/người tuyển dụng sẽ hỏi về những điều bạn học được để đánh giá chuyên môn của bạn hoặc xây dựng các định hướng dẫn dắt trong tương lai.
Ngoài ra, hãy tìm hiểu về kỹ năng trả lời các câu hỏi trong phỏng vấn, nó sẽ giúp ích bạn trong vòng sơ vấn và buổi phỏng vấn.
7. Lập kế hoạch thực tập
Đây là bước thực hiện trước khi bắt đầu đi thực tập. Khi đã đậu phỏng vấn và nhận việc, hãy lên một kế hoạch chi tiết về những gì mình muốn làm, cần làm và cần đạt được theo từng thời điểm trong quá trình thực tập.
Bản kế hoạch nên có các nội dung như (được chia theo từng cột trong bảng): thời gian, nội dung công việc cần làm, thành tích cần đạt được, đánh giá.
Kế hoạch được lập dựa trên mô tả công việc và nội dung của quá trình trao đổi với tổ chức, đồng thời dựa trên mong muốn và mục tiêu ban đầu của bạn cho kỳ thực tập.
Sau khi lập xong kế hoạch hãy đưa cho giảng viên hướng dẫn và người phụ trách dẫn dắt tại cơ sở để họ góp ý và có những sửa đổi phù hợp.
Kế hoạch sẽ được điều chỉnh thường xuyên và sự điều chỉnh phụ thuộc vào khả năng làm việc/học tập và thích nghi của bạn.
Nên chia thời gian thành từng tuần, cuối mỗi tuần tổng kết vào ô đánh giá xem bạn đã đạt được gì, còn gì chưa đạt và tuần kế tiếp cần phát triển gì thêm không.
Trên đây là cơ bản những trải nghiệm và kinh nghiệm cá nhân của mình khi chuẩn bị cho kỳ thực tập. Mặc dù sẽ có thiếu sót nhiều đó ạ.