Matcha – nước tăng lực dành cho team không uống được cà phê

Áp lực công việc, áp lực cuộc sống đè nặng lên vai bạn. Bạn thường xuyên thức khuya làm việc để kịp deadline. Mỗi ngày làm việc 12 -16 tiếng. Bạn mệt mỏi. Bạn thường tìm đến các loại đồ uống có cafein như cà phê, nước tăng lực… để cung cấp nhanh chóng năng lượng bị tiêu hao.

Dần dần, bạn bị phụ thuộc vào những sản phẩm đó. Cafein có tác dụng giúp bạn tỉnh táo, cung cấp năng lượng nhưng nếu bạn lạm dụng quá mức, nó sẽ có hại cho sức khỏe của bạn. Trước khi gục ngã vì nhiều việc, bạn đã bị gục ngã bởi tác hại của những thức uống tăng lực đó. Đã đến lúc bạn cần phải dừng việc sử dụng những thứ đó lại và tìm một giải pháp mới tốt hơn cho sức khỏe của bạn.

Thay vì tìm đến nước tăng lực, tại sao bạn không tìm những loại đồ uống vừa đáp ứng được yêu cầu của bạn vừa có lợi cho sức khỏe?

Matcha chính là câu trả lời hoàn hảo cho câu hỏi đó.

Từ khi chuyển sang làm việc tại nhà, mình thường bị chứng buồn ngủ ngăn cản quá trình làm việc. Mình thường xuyên cảm thấy mệt mỏi vào mỗi buổi sáng. Nhưng tất cả mọi thứ đều thay đổi cho đến khi mình quyết định uống matcha. Matcha vừa giúp mình chống chọi cơn buồn ngủ vừa cung cấp năng lượng. So với uống cà phê, matcha không tạo cho mình cảm giác bị ép tim hoặc tim đập nhanh. Từ đó trở đi, matcha không còn đơn giản là thức uống giải khát nữa mà nó thay thế cà phê giúp mình tỉnh táo. Đây còn là lựa chọn tuyệt vời dành cho team không uống được cà phê.

Bài này, mình sẽ trả lời cho bạn câu hỏi vì sao matcha giúp bạn tỉnh táo và cung cấp năng lượng.

Trong matcha có rất nhiều hợp chất và vitamin, nhưng trong bài này mình chỉ đề cập đến những hợp chất giúp mình trả lời câu hỏi tại sao uống matcha giúp bạn giảm căng thẳng, cung cấp năng lượng và tỉnh táo.

Cafein là một hợp chất không thể thiếu trong các loại đồ uống tăng lực. Tùy thuộc vào mỗi loại đồ uống mà hàm lượng cafein khác nhau. Matcha chứa hàm lượng cafein cao ngất ngưỡng từ 18.9 đến 44.4 mg/g. Trong khi đó, ở trà xanh, hàm lượng cafein rơi vào khoảng 11.3–24.67 mg/g và cà phê 10.0–12.0 mg caffeine/gram hạt cà phê.

Hàm lượng cafein trong matcha nhiều hay ít phụ thuộc vào thời gian thu hoạch và độ tuổi lá trà. Lá trà càng già, lượng cafein càng thấp. Ngoài ra, lượng cafein còn phụ thuộc vào loại giống, điều kiện thời tiết trong quá trình trồng trọt và phương pháp chế biến.

Theanine là amino acid được tìm thấy trong cây trà Camellia sinensis. Vì cây được trồng dưới bóng râm để sản xuất matcha nên theanine không bị phân hủy. Do đó, tencha chứa hàm lượng theanine lớn hơn so với các loại trà khác. Hàm lượng theanine tương đối cao trong matcha là nguyên nhân giúp cho trà không có vị đắng. Theanine kết hợp với cafein tạo nên sự kích thích vị giác và vị unami đặc trưng của loại trà này.

Bổ sung cho bạn nào không biết vị umami. Trong thực phẩm, có 6 loại vị giác khác nhau và umami là vị thứ 6. Vị umami được tìm thấy nhiều nhất trong cà chua và thể hiện rõ nhất trong vị cà chua sống. Bột ngọt cũng là một trong những loại gia vị có vị umami. Đây chính là nguyên nhân khiến cho matcha nguyên chất khó uống hơn so với một vài loại đồ uống khác. Người ta thường kết hợp matcha với sữa để làm giảm vị umiami.

Nhiều nghiên cứu xác nhận rằng uống trà giúp chống oxy hóa là do hàm lượng catechin cao. Catechin là một loại hợp chất phenolic có tác dụng hữu ích đối với sức khỏe con người. Trà xanh chứa 4 loại catechin chính là (−)-epicatechin (EC), (−)-epicatechin-3-gallate (ECG), (−)-epigallocatechin (EGC) and (−)-epigallocatechin-3-gallate (EGCG), trong đó EGCG là nhiều nhất và hoạt động tích cực nhất. Hàm lượng polyphenolic càng cao, khả năng loại bỏ các gốc tự do càng lớn, thậm chí còn lớn hơn so với vitamin C. Hợp chất phenolic xuất hiện tự nhiên trong lá Camellia sinensis. Do đó, matcha là một trong những cung cấp catechin tốt nhất cho cơ thể.

Theo nghiên cứu của Koláčková et al, tổng hàm lượng polyphenolic tìm thấy trong matcha rơi vào khoảng 169–273 mg GAE/g. Nishitani và Sagesaka đã cho rằng polyphenol trong matcha thấp hơn so với những loại trà khác. Điều này cho thấy, do điều kiện canh tác và hành động che phủ tạo bóng râm đã gây ức chế ngăn chặn quá trình tổng hợp polyphenol ở matcha.

Trong nghiên cứu về khả năng giảm stress từ matcha, người ta lựa chọn matcha từ nhiều nguồn khác nhau: matcha có hàm lượng theanine thấp, matcha có hàm lượng EGCG cao và matcha có các chất phụ gia với thành phần các hợp chất thấp.

Vì theanine và arginine làm giảm stress, cafein và EGCG chống lại hoạt động của theanine nên họ đã kiểm tra mức độ ảnh hưởng này đến sự phì đại tuyến thượng thận ở những con chuột bị stress. Kết quả cho thấy ở chuột, chứng phì đại tuyến thượng thận bị ngăn chăn khi tiêu thụ lượng theanine với một lượng lớn hơn hoặc bằng 0.32mg/kg. Vì chức năng của theanine bị phá vỡ bởi cafein và EGCG, tỷ lệ mol của cafein và EGCG so với theanine và arginine cần phải nhỏ hơn 3.6.

EGC có tác dụng giảm căng thẳng nên để phát huy hết tác dụng thì hàm lượng EGC phải cao hơn 10 lần EGCG. Tuy nhiên, EGC trong matcha lại thấp hơn EGCG nên chức năng của EGC không có cơ hội phát huy tác dụng.

Hàm lượng catechin trong matcha thấp hơn so với những loại trà khác. Catechin càng cao, theanine càng thấp. Điều này có nghĩa là, catechin càng cao, tác dụng làm cung cấp năng lượng ở matcha càng giảm. Đó là nguyên nhân vì sao, trước khi thu hoạch matcha, người ta tiến hành tạo bóng râm che mát cho cây trà.

Ngoài ra, trong thí nghiệm, người ta tiến hành thử nghiệm đánh giá mức độ hiệu quả của matcha trong việc làm giảm căng thẳng của những loại matcha bán trên thị trường. Kết quả cho thấy, khoảng 42% matcha được bán ở Nhật Bản được kỳ vọng sẽ giảm căng thẳng, và trên thế giới chỉ có 1 % matcha bán ra đáp ứng được yêu cầu, vì lượng theanine và Arg thấp, trong khi lượng caffeine và EGCG cao. Matcha gọi là chất lượng khi có hàm lượng theanin cao và catechin thấp. Tuy nhiên, sau cuộc thử nghiệm, người ta nhận thấy rằng không có nhiều loại matcha trên thị trường đáp ứng được yêu cầu đó.

Vì nhu cầu của thị trường quá lớn, nên có nhiều nhãn hàng đã sản xuất matcha kém chất lượng với hàm lượng amino acid thấp. Từ đây, chắc bạn đã hiểu vì sao khi uống matcha ở những quán cà phê, chúng ta khó có thể cảm nhận được tác dụng của matcha mang lại.

Vậy để kiếm được matcha đúng yêu cầu, bạn cần phải tìm kiểu kỹ về nguồn gốc xuất xứ, phương thức sản xuất, đọc kỹ hàm lượng hợp chất có trên bao bì. Đặc biệt, bạn  phải  “chịu chi”.

Cơ thể bạn có khả năng hấp thụ nhanh chóng và hoàn toàn lượng cafein được nạp vào, 99% lượng cafein được hấp thụ trong vòng 45 phút. Khi đó, cafein sẽ đi đến các màng tế bào và não ngăn chặn các thụ thể của adenosine – một hợp chất có tác dụng gây buồn ngủ – giúp bạn tỉnh táo.

Matcha chứa cafein thậm chí còn cao hơn cà phê. Nhưng khi uống, bạn sẽ không có cảm giác bị ép tim và tim đập nhanh. Do trong matcha có chứa rất nhiều theanine – một loại amino acid có tác dụng làm giảm căng thẳng, khi kết hợp với cafein, làm giảm tốc độ hấp thụ cafein của cơ thể.

Đối với những bạn không uống được cà phê, hay say cà phê mà vẫn muốn tỉnh táo để làm việc thì matcha là lựa chọn hoàn hảo. Ngoài ra, uống matcha còn có rất nhiều tác dụng khác như chống lão hóa, ngăn ngừa ung thư, giải độc... Thay vì tiếp tục uống nước tăng lực, các loại nước chứa cafein, uống một ly matcha mỗi ngày vừa cung cấp năng lượng vừa giúp bạn tập trung hơn trong công việc, và đặc biệt có lợi cho sức khỏe.

Bài tiếp theo, mình sẽ hướng dẫn bạn pha matcha và chỉ trong vòng 30 giây, bạn sẽ có ngay một ly matcha đá ngon cực.