Tôi không dạy dỗ hay bảo ban bạn. Dựa trên cơ sở nào mà tôi dám dạy bạn? Tôi cung cấp cho bạn tin tức về con đường của con người này, chứ không phải là con đường của riêng bạn. Con đường của tôi không phải là con đường của bạn, vì thế tôi không thể dạy bạn. Con đường ở trong chúng ta, chứ không phải ở Thần linh, ở các giáo lý hay luật lệ. Đường đi, chân lý và sự sống ở trong chúng ta.
Khốn thay cho những ai sống theo gương! Cuộc sống không ở bên họ. Nếu bạn sống theo một tấm gương thì bạn chỉ sống cuộc đời của tấm gương đó, nhưng ai sẽ sống cuộc sống của chính bạn nếu không phải là chính bản thân bạn? Vì thế hãy sống chính mình.
Những biển chỉ dẫn đã đổ rồi, những con đường chưa được khai phá đang nằm trước mặt chúng ta. Đừng tham lam ngấu nghiến hoa quả từ ruộng vườn của người khác. Chẳng lẽ bạn không biết rằng chính bạn mới là mảnh đất màu mỡ chứa đựng mọi thứ có ích cho bạn hay sao?
Tuy nhiên, ngày nay có ai biết được điều này? Ai biết được con đường dẫn tới những vùng đất màu mỡ vĩnh hằng của tâm hồn? Bạn tìm kiếm con đường chỉ qua những vẻ ngoài, bạn nghiên cứu sách vở và dỏng tai nghe mọi loại quan điểm. Có gì hay trong tất cả những thứ đó?
Chỉ có một con đường duy nhất và đó là con đường của bạn.
Bạn đang tìm đường? Tôi cảnh báo bạn tránh xa con đường của riêng tôi. Nó cũng có thể là con đường sai đối với bạn. Mỗi người hãy tìm con đường riêng của mình.
Tôi sẽ không phải là vị cứu tinh, không phải là người ra luật, không phải là sư phụ đối với bạn. Các bạn không còn là những đứa trẻ con nữa.
___________
Carl Jung, The Red Book Liber Novus (Norton, London, 2009) pp. 114 - 115 (Nguyễn Đình Đăng trích dịch).
Đương đầu với áp lực