[MATCH REVIEW] BORUSSIA DORTMUND 0-1 BAYERN MUNICH: ĐẲNG CẤP ĐỊNH ĐOẠT CUỘC CHƠI, TIẾC NUỐI CHO “BỨC TƯỜNG VÀNG”

1. Lướt qua những con số thống kê sau 90 phút, những NHM đã không theo dõi trực tiếp có thể nhận định đây là một cuộc thư hùng cân bằng tuyệt đối. 2 bên kiểm soát bóng bằng nhau (cùng 50%), số cú dứt điểm bằng nhau (cùng 13 – trong đó Dortmund sút trúng cầu môn 5 lần, Bayern 6 lần), thậm chí đến quãng đường mà cầu thủ 2 bên đã di chuyển cũng suýt soát (Dortmund – 121,4 km; Bayern – 121,3 km). Tuy nhiên, phải theo dõi đủ 90 phút của trận đấu, ta mới thấy được đẳng cấp vượt trội của đội khách, nhà đương kim vô địch nước Đức. Phải rất vất vả trong những toan tính và vận hành, HLV Lucien Favre mới giúp Dortmund vừa giữ được sự cân bằng, vừa không để tái lập kết cục thua tan nát 4-0 hồi cuối năm 2019.

Dortmund đã nhập cuộc chủ động, đẩy nhanh tốc độ với ý đồ phủ đầu kình địch. Họ quả thật đã bước đầu thành công khi khiến Bayern bị cuốn vào thế trận đôi công tốc độ cao, thay vì để đoàn quân áo đỏ phát huy điểm mạnh nhất của họ: cầm bóng và kiểm soát thế trận. Dortmund thậm chí tạo ra cơ hội nguy hiểm đầu tiên ngay trong 30 giây kể từ khi giao bóng. Erling Haaland – cái tên được kỳ vọng nhất bên phía chủ nhà – đã sút bóng qua 2 chân của Manuel Neuer (một tình huống dứt điểm xứng đáng được khen ngợi), nhưng Jerome Boateng đã đợi sẵn để chặn trái bóng không còn nhiều lực.

Hẳn các CĐV trung lập mong đợi những đường tấn công qua lại như thế sẽ tiếp diễn cho đến hết trận. Nhưng họ đã phải thất vọng, bởi đơn giản, Bayern quá bản lĩnh, quá đẳng cấp. Họ có mọi thứ vượt trội hơn đội nhì bảng: tập thể chơi bóng “già dơ” hơn, những cá nhân đặc biệt hơn, tất cả hình thành nên “cái uy” quá khó lật đổ.

Trở lại với trận đấu, ngay từ phút đầu tiên, dù bị Dortmund lấn lướt, Bayern đã nhanh chóng triển khai bắt người cực cao, tới tận vòng cấm địa của đối thủ. Cách pressing này được đội bóng áo đỏ duy trì suốt cả trận và đã mang lại kết quả: Đầu tiên, sau ít phút đầu chủ động, các trung vệ của Dortmund bắt đầu khó triển khai bóng ngắn hơn khi các tiền vệ bị vây ráp rất chặt; họ buộc phải đá dài với tỷ lệ chính xác thấp, hoặc mạo hiểm đi bóng hay chuyền cho các đồng đội bị kèm. Một vài lần trong trận đấu, những lựa chọn mạo hiểm của Mats Hummel, Manuel Akanji hay Lukasz Piszczek đã phải trả giá bằng các tình huống mất bóng, may cho họ là sự đe doạ đến khung thành ở những tình huống đó chưa đủ thành bàn.

Khi tuyến dưới của Dortmund đã lúng túng, gặp khó trong triển khai, Bayern lập tức có nhiều bóng hơn. Với các cầu thủ cầm bóng bình tĩnh, di chuyển linh hoạt với khoảng cách hợp lý để phối hợp, đoàn quân áo đỏ gần như không bao giờ mất bóng – đấy là Bayern còn không có chân chuyền phối bóng số một Thiago Alcantara. Thời lượng kiểm soát bóng của 2 bên tương đồng về mặt thống kê, nhưng thực tế trên sân rất đối nghịch: Bayern cầm bóng thảnh thơi, phối hợp đơn giản bao nhiêu thì Dortmund lên bóng vất vả, khó nhọc bấy nhiêu. Rất nhiều tình huống, các cầu thủ áo vàng phải tự dốc bóng hoặc xử lý nhiều chạm trước khi tìm được đồng đội để chuyền. Điều này không thể thấy ở đối thủ của họ, những cầu thủ dường như quá hiểu nhau để có thể di chuyển ăn khớp đến đáng kinh ngạc.

Trong một thế trận mà Bayern cầm bóng rất chủ động, cũng phải dành lời khen cho HLV Lucien Favre với lựa chọn chiến thuật thận trọng của ông. Hiểu rằng việc ép những Manuel Neuer, Jerome Boateng, David Alaba hay Joshua Kimmich chuyền hỏng là nhiệm vụ bất khả thi, nhà cầm quân người Thuỵ Sĩ chỉ đạo học trò hạn chế pressing cao, chỉ bắt đầu gây áp lực từ trung lộ. 

Phút 11, chương trình truyền hình trực tiếp của Fox Sports có cung cấp biểu đồ vị trí thực tế của cầu thủ 2 đội. 2 biểu đồ đều cho thấy 3 tuyến có xu hướng co về trung lộ, nhưng với Bayern, các tuyến của họ chơi gần nhau hơn, tạo nên sự thuận lợi trong phối hợp cũng như vây ráp để giành lại bóng. Với Dortmund, các tuyến của họ thi đấu xa nhau hơn, hàng thủ bị đẩy lùi sâu hơn. Đây là điều dễ hiểu, bởi dù Lucien Favre không muốn vậy, các học trò của ông cũng không thể làm khác hơn: mức độ ăn ý mà họ thể hiện so với đối thủ quá chênh lệch.

Nếu có thể xem lại trận đấu, các bạn hãy chú ý 2 tình huống diễn ra chỉ trong vòng 1 phút sẽ chỉ rõ tương phản vừa nêu. Phút 53, ở vạch giữa sân nơi hành lang cánh trái của Bayern, Alphonso Davies có tình huống xỏ háng cầu thủ Dortmund, người đang ập vào với tốc độ rất cao. Sau cú ‘nutmeg’ ấy, cầu thủ người Canada hoàn toàn không gặp thêm một áp lực nào; trong phạm vi 20m kể từ nơi anh vừa bỏ lại cầu thủ Dortmund, không còn một bóng áo vàng nào khác, cùng lúc thì các đồng đội cũng đã di chuyển lại gần Davies. Ở cánh ngược lại, phút 55, Jadon Sancho – ngôi sao được tung vào sân trong hiệp 2 – cũng có một tình huống xỏ háng để vượt qua cầu thủ Bayern. Nhưng ngay sau đó, anh bị bao vây bởi 4 cầu thủ áo đỏ khác và không nhìn thấy một đồng đội nào tới hỗ trợ.

Có thể tóm gọn thế trận kể từ sau khoảng 18 phút đầu tiên (Dortmund chơi khá chủ động) như sau: Bayern cầm bóng, phối hợp chuyền ngắn liên tục dù là ở 2 biên hay trung lộ. Dortmund không thể cướp lại được bóng và nhiều lần bị uy hiếp (như cú sút của Serge Gnabry bị Piszczek cản phá ngay trên vạch vôi, hay tình huống dẫn tới chính pha lập công duy nhất của Joshua Kimmich). Khi có bóng, đội chủ nhà cố gắng triển khai nhanh hơn, nhưng các cầu thủ không có đủ lựa chọn để chuyền và các đường lên bóng liên tục bị cắt. Đặc biệt là trong hiệp 2, Dortmund dâng cao hơn, chơi liều lĩnh hơn, nhưng cũng quá ít khi đưa được bóng tới 1 phần 3 cuối sân, để rồi chịu những cú phản công của đối thủ mà chỉ có may mắn và sự lăn xả của hàng thủ mới cứu cho họ không bị thua đậm.

2. Một trận cầu mà cảm giác bất lực toát lên rõ nét từ Dortmund. Chẳng những đánh mất thế trận, họ còn chẳng có cơ hội nào khi cán cân lực lượng có độ vênh quá lớn.

Khi Bayern còn đang tương đối bế tắc, Joshua Kimmich lên tiếng với cú bấm bóng thành bàn tuyệt hảo. Một bàn thắng hội đủ tất cả: nhãn quan và cảm giác vị trí xuất sắc, kỹ thuật miễn chê và phản xạ nhạy bén. Nhìn rộng hơn, trận này tiền vệ người Đức đã chơi quá đẳng cấp. Anh liên tục di chuyển, khi lui về đánh chặn, lúc lại thoăn thoắt lao lên kết nối tuyến giữa và hàng tiền đạo. Một thống kê đáng kinh ngạc đến từ vị trí của Kimmich: anh chạy đến 13.7 km trong 90 phút, một kỷ lục của CLB! Danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất trận đấu của cầu thủ ngày nào còn chơi hậu vệ cánh là hoàn toàn xứng đáng.

Bên cạnh Kimmich, hầu hết những cá nhân còn lại của Bayern cũng chơi quá đồng đều và hoàn thiện. Trong khi đó, Borussia Dortmund lại không có được điều tương tự.

Trước khi đi vào phân tích về đội hình hiện tại của Vàng Đen, hãy nhìn một chút tới quá khứ. 

Cũng từ một vị trí giống hệt như điểm mà Kimmich đã lốp bóng qua tay của Roman Burki, một ngày đầu tháng 4/2016, tiền vệ người Nhật Bản Shinji Kagawa cũng có một cú chích bóng thành bàn, thậm chí còn hiểm hóc hơn. Ấy cũng là một trận derby, với đối thủ Schalke 04 trên sân Veltins Arena. Trận đấu đó Dortmund cầm hoà đại kình địch 2-2 bằng một đội hình thậm chí không phải là mạnh nhất. HLV của Dortmund lúc đó, Thomas Tuchel sắp xếp hàng công gồm Adrian Ramos, Christian Pulisic, Shinji Kagawa và Nuri Sahin, còn cất trên băng ghế dự bị cả một “kho tàng” gồm: Ilkay Gundogan, Henrikh Mkhitaryan, Marco Reus và Pierre-Emerick Aubameyang!

Nhưng rõ ràng, đó chỉ còn là những ngày của dĩ vãng. Dortmund giờ đây sau những năm “chảy máu” liên tục, thiếu sự quy hoạch chi tiết về lực lượng kế cận như dưới thời Jurgen Klopp, đã bắt đầu phải hứng chịu hậu quả. Dù đầu tư nhiều tiền trên thị trường chuyển nhượng, nhưng việc lắp ghép các cầu thủ từ nguồn khác nhau chắc chắn rủi ro hơn so với cách Vàng Đen từng làm trong quá khứ.

Nếu đối thủ của Dortmund là một đội bóng khác của Bundesliga, màn trình diễn hôm nay của các cầu thủ áo vàng sẽ có thể được đánh giá tốt; nhưng trước Bayern, những điểm yếu dù là nhỏ nhất cũng bị khai thác triệt để không thể cứu vãn. Mats Hummels vẫn quán xuyến được hàng thủ, nhưng sự chậm chạp của trung vệ 31 tuổi cũng như Lukasz Piszczek chẳng khác nào miếng mồi ngon cho những chân sút nhạy bén, nhanh nhẹn của Bayern. Mahmoud Dahoud, Thomas Delaney đã không hoàn thành nhiệm vụ điều tiết nhịp độ trận đấu, đơn giản vì họ đâu có lấy được nhiều bóng! Sức sáng tạo của Julian Brandt, chất đột biến của Thorgan Hazard, tốc độ của hậu vệ cánh Raphael Guerreiro hay Achraf Hakimi, tất cả đều không được phát huy. 

Cá biệt, số 23 Hazard đã gây thất vọng với khá nhiều lần chạm bóng bên cánh trái, nhưng tất cả chỉ dừng lại ở các pha đảo bóng doạ dẫm đơn giản, rồi chuyền về. Đâu rồi những pha đi bóng khuấy đảo, đột kích như người anh trai Eden Hazard? – đó rất có thể là điều mà nhiều CĐV Dortmund phải thắc mắc. Ấy vậy mà người em nhà Hazard lại cũng là cầu thủ duy nhất trong 5 tiền vệ - tiền đạo ra sân từ đầu của Dortmund không bị rút ra ngoài sân. Sự khó hiểu của HLV Lucien Favre, hay còn một điều gì khác?

Câu trả lời chính xác là vẫn còn một yếu tố nữa: trong tay Favre chẳng còn nhiều lựa chọn. 

Bước vào hiệp 2, cựu HLV Monchengladbach rút Delaney ra để đưa Emre Can vào, cùng với đó là thế chỗ Brandt chơi không đúng sức bằng ngôi sao Jadon Sancho. Đáng nói là Sancho chưa có được thể trạng tốt nhất nhưng vẫn phải gắng sức thi đấu, trong khi việc tung Can vào sân có thể nói là cũng chưa thật hợp lý. Đã không cầm được bóng, Dortmund còn chơi mất cân bằng hơn khi cầu thủ gốc Thổ Nhĩ Kỳ cũng như Mahmoud Dahoud đều không đảm nhiệm được công tác điều phối. 

Mãi đến phút 85, tiền vệ lùi sâu (deep-lying midfielder) chính hiệu nhất của Vàng Đen là Axel Witsel mới được tung vào sân thay Dahoud. Thực tế, chính Witsel cũng mới bình phục chấn thương và có lẽ HLV Favre không thể mạo hiểm cho anh đá nhiều hơn được. Thử tưởng tượng nếu có sự hiện diện của “đá tảng” người Bỉ từ đầu, chắc chắn đội hình của Dortmund đã có thể vận hành tốt hơn rất nhiều.

Chấn thương cũng đã cướp đi của Lucien Favre những con bài chất lượng khác là Marco Reus và Nico Schulz; và cả Haaland nữa, khi chân sút thượng thặng này bị đau và phải nhường chỗ cho Giovanni Reyna còn quá non ở độ tuổi 17. Thử tưởng tượng (vâng, lại tưởng tượng), người vào thay Piszczek ở phút 80 (một pha liều lĩnh cuối cùng của Favre) là Marco Reus chứ không phải Mario Gotze, mọi chuyện có thể cũng sẽ rất khác. Hoặc, có thể không phải “rất khác”, nhưng ít nhất nếu là Reus đứng vào vị trí của Gotze ở phút 90+3, sẽ không có một cú tạt bóng lệch chân tồi tệ đưa bóng lên khán đài, vứt đi cơ hội tấn công cuối cùng trong phút chót.

Nhìn lại những gì Bayern Munich sở hữu, thật đáng ghen tị cho các CĐV Dortmund. Kingsley Coman là cầu thủ chơi kém ấn tượng nhất trên hàng công Hùm Xám (gần như giống hệt Hazard bên kia chiến tuyến), vậy thì Hansi Flick tung Ivan Perisic vào sân. Phút 85, Jerome Boateng có vẻ xuống sức, đã có nhà vô địch World Cup Lucas Hernandez thế chỗ. Cần thêm chút chắc chắn, Serge Gnabry nhường chỗ cho tiền vệ phòng ngự “hàng khủng” Javi Martinez. Bayern chỉ cần thay 3 người, nhưng đều là những con bài quá chắc chắn, thứ mà Dortmund chẳng thể sở hữu ở hiện tại.

Những năm qua, trong khi Dortmund chảy máu lực lượng thường xuyên, Hùm Xám xứ Bavaria lại luôn duy trì được một bộ khung ổn định. Từ Manuel Neuer trong khung thành, Alaba, Boateng nơi hàng thủ, cho đến Joshua Kimmich (chuyển từ hậu vệ phải lên chơi tiền vệ giống tiền bối Philipp Lahm), Thiago Alcantara, Robert Lewandowski dâng cao,… những cá nhân này lưu giữ và phát tiết những gì tinh tuý nhất của Bayern, bất kể đội bóng được dẫn dắt bởi Jupp Heynckes, Carlo Ancelotti, Niko Kovac hay Hansi Flick. Từ bộ khung vững chắc, đội chủ sân Alianz lại tiếp tục kiếm tìm thêm những miếng ghép bổ sung chất lượng cao qua từng năm – một phong cách xây dựng đội hình chuẩn mực, đúng như câu nói “hổ mọc thêm cánh”.
Nhìn vào tương quan lực lượng trong một trận đấu cụ thể và cả chặng đường dài như vậy, Bayern không đánh bại Dortmund thì mới là chuyện lạ.

---

Thêm một chút nhói lòng nữa cho các CĐV Dortmund: một trận đấu đỉnh cao trên sân Signal Iduna Park lại không có dù chỉ một bóng khán giả. Đặc biệt lại là trận đấu quyết định ngôi vương với Bayern Munich, điều chắc chắn có ý nghĩa với những NHM Vàng Đen vô cùng.

Hoài niệm một chút, ngày 11/11/2018, Borussia Dortmund tiếp đón Bayern Munich trên sân Signal Iduna Park. Một cuộc rượt đuổi tỷ số gay cấn khép lại với chiến thắng 3-2 cho đội chủ nhà, một kết thúc đặc biệt có hậu khi màn trình diễn đỉnh cao nhất lại thuộc về người hùng Marco Reus – tác giả của cú đúp vào lưới Bayern. Khán đài mang tên “Bức tường Vàng” huyền thoại như nổ tung, vỡ oà trong sự phấn khích tột đỉnh của hàng vạn NHM. Hy vọng về cuộc lật đổ trên đỉnh cao nước Đức mở ra với 7 điểm cách biệt được thiết lập với chính Bayern, các cầu thủ cùng NHM Dortmund ăn mừng cuồng nhiệt như một đêm sẽ sống mãi trong lịch sử đội bóng.

1 năm rưỡi sau, những ký ức ấy đã không thể lặp lại. Dortmund bất lực nhìn Bayern rời Signal Iduna Park trống vắng với 3 điểm. Cũng là 3 điểm làm nên khoảng cách 7 điểm, nhưng không phải là Dortmund nhìn xuống Bayern, mà ngược lại… Cơ hội vô địch đã trở nên mong manh hơn bao giờ hết với Vàng Đen khi mùa giải chỉ còn lại 6 vòng.

Đây có lẽ đã là thời điểm để nói lời chúc mừng Bayern Munich với chức vô địch thứ 8 liên tiếp. Còn với Dortmund, tiếc nuối nhiều thật đấy, nhưng họ cũng đã làm tất cả những gì có thể. Giờ là lúc đứng lên sau thất bại, để tiếp tục tiến về phía trước.

------------------------------------------------------
Tác giả bài viết: Vũ Ngọc Bách
Tất cả hình ảnh được sưu tầm từ Internet. Chúng tôi không nắm bản quyền hình ảnh.