(1758 chữ - 13.5 phút đọc)
0. Lý do mình muốn viết bài này
Vì mình là một con nhà người ta (CNNT) muốn chia sẻ nỗi cô đơn và lo lắng của mình.
Mình cảm thấy càng cô đơn hơn khi những người xung quanh nghĩ mình đáng-ra-nên-cảm-thấy-cực-kỳ-hạnh-phúc về những gì mình có được.
Mình cảm thấy chúng ta hay có những hình mẫu về “con nhà người ta” nhưng không nhận ra rằng CNNT cũng có rất nhiều vấn đề.
Chúng ta muốn trở nên giỏi giang thông qua việc kiên trì phấn đấu cho mục tiêu quan trọng và có ích của mình, hay muốn được danh hiệu tài năng thông qua những thành tích, bảng điểm cao mà rất nhiều người muốn có.
I. Đối tượng người đọc.
- Học sinh / sinh viên đang loay hoay với việc học và so sánh với bạn bè đồng trang lứa.
- Những người đã ra trường nhưng vẫn cảm thấy CNNT là một chủ đề thú vị.
II. Một số lưu ý:
- Mình không-hay-viết và cũng viết-không-hay nhưng mình có cảm giác rằng nên viết ra về chủ đề này.
- Mình không dám chắc bài viết sẽ cho bạn đọc một kiến thức hay thông tin thực sự hữu ích cho người đọc hay không, vì nói chung thì quan điểm mỗi người đều khác nhau và ý kiến về vấn đề CNNT cũng vậy, nên có thể đây không phải là bài viết dành cho bạn.
- Nếu bạn có những điểm chưa giỏi bằng mình, mình nghĩ bài viết sẽ có thể thú vị khi bạn có được mắt nhìn của một người mà bạn xem là CNNT.
- Nếu bạn giỏi hơn mình một hay nhiều mặt, và nếu bạn cũng có nỗi lòng như mình, thì mình rất vui vì chúng ta đã vô tình tìm thấy nhau trong vô số thông tin trên mạng Internet. Chúng ta không cô-đơn một-mình.
You are not alone alone! We can be alone together.
III. Nguồn cảm hứng
- Bản thân và những người xung quanh, những người hay đề cập đến CNNT như một nhân vật có tầm ảnh hưởng ghê gớm đến bao thế hệ học sinh, sinh viên và cả người lớn.
- Một số bài viết của tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu trên VNExpress.
IV. Nội dung chính:

1. CNNT là gì?
Theo mình định nghĩa thì CNNT đơn giản là một nhân vật được cha mẹ, người thân, bạn bè hay chính bạn nghĩ là một hình mẫu đáng để ngưỡng mộ ở một khía cạnh nào đó, và muốn bạn phấn đấu để trở nên giống CNNT hơn.
2. Đặc điểm của CNNT:
- Học giỏi / giỏi nhiều môn + (có thể) có tài lẻ +  (mà còn) xinh trai / xinh gái + ...
- Có thể là IELTS cao, SAT cao, điểm thi ĐH cao, học trường chuyên, lớp chọn, ĐH top.
- Được một số người nghĩ rằng vì có những đặc điểm trên mà cuộc sống tốt đẹp hơn, được nhiều người quan tâm, yêu quý và nhiều khả năng là CNNT sẽ sống một cuộc sống hạnh phúc, dễ chịu và ít vấn đề hơn mình.
3. Trường hợp của mình:
3.1. Một số thông tin của mình:
- Luôn trong top 3 của lớp chuyên Toán NTH (khóa 2012 – 2015)
- Thủ khoa điểm thi tốt nghiệp của trường năm 2015.
- Thủ khoa A1 NTH năm 2015 (mình thi các tổ hợp của các ban A (26.75), A1 (27.75), B (26) , D (26.75) )
- IELTS 8.0 (L+R: 8.5, S:7.5, W:7.0) (Tháng 2/2020)
- Tiếng Đức B1.
- 3 lần đạt Merit scholarship (học bổng tài năng của trường Đại học Việt Đức) cho 3 năm học (miễn 100% học phí)
- Hiện tại mình đang trong kì học trao đổi ở Đức dưới học bổng của cơ quan hàn lâm Đức (DAAD).
- Tính đến thời điểm hết năm học vừa rồi thì GPA của mình là 9.9 (thang điểm VN)
3.2. Câu chuyện cụ thể:
Phần chìm của tảng băng.
3.2.1. Mình, rất nhiều lúc, không biết mình đang học, đang cố gắng cho điều gì.
Cấp 3 mình cố gắng học đều các môn để vào top của lớp, nhưng lý do vì sao như vậy thì mình cũng không thực sự biết rõ. Có thể khi mình đã quen với việc được khen và được xem là giỏi trong mắt bạn bè và phụ huynh, thì mình có áp lực và nghĩa vụ phải tiếp tục giữ vững thành tích như vậy, dù đôi khi, mình nhận ra nó không đem lại nhiều ý nghĩa.
Mình chọn Đại học theo danh tiếng, mình từng nghĩ sẽ chọn vào trường điểm thật cao, ngành cao điểm nhất trong nước để chứng tỏ mình là một nhân-tài-đất-Việt.
 
3.2.2. Mình thực sự, thực sự, thực sự cảm thấy áp lực vì bị-cho là giỏi giang
Không biết có ai như mình không, nhưng nhiều khi mình thấy điểm và thành tích mình đạt được quá cao, hơn năng lực mà mình nghĩ mình có nhiều.
Mình từng nghĩ thủ khoa cấp 3 là một danh hiệu cực kỳ to lớn, chỉ dành cho những bạn có niềm yêu thích học hành thực sự, có phương pháp học rõ ràng.
Phần lớn động lực học của mình đều là muốn hơn người khác. Thực sự là vậy. Mình cảm thấy rất ngại khi nói ra, nhưng mình cảm thấy việc giỏi hơn người khác làm cho mình cảm thấy đỡ tệ hơn về bản thân mình. Mình biết mình không giỏi, mọi người nghĩ vậy, mình cũng không biết làm sao cho mọi người thấy được góc nhìn của mình về bản thân, nhưng may ra mình giỏi hơn đứa A, B, C nào đó.
3.2.3. Mình vẫn còn ngu ngơ nhiều lắm
Mình dám tự tin nói với mọi người rằng, mình biết là mình còn rất rất nhiều điều chưa biết.
Mình đã 23 tuổi rưỡi và bỏ ngang một trường ĐH, gap year một năm, thất bại khi xin học bổng du học, ... nhưng mình cảm thấy mình vẫn còn rất “non-nớt”.
Còn vô số điều mình chưa từng biết để làm cho bản thân, và quan trọng nhất là mình chưa thực sự bản thân mình là gì, cần làm gì tiếp theo, ... và vô số câu hỏi khác.
Mình hiện tại vừa trải qua một giai đoạn khó khăn trong việc ở một mình trong phòng, hay thậm chí là khủng hoảng trong việc học, định hướng tương lai.
3.2.4. Mình muốn cho người khác thấy những vulnerabilities của mình 
(mình không biết phải dịch chữ này làm sao, tạm dịch: tử-huyệt)
Mình có một chút mong mỏi. Mình mong các em còn đi học, các bạn sinh viên nếu có duyên đọc và cảm thấy có gì-đó cho bản thân qua bài viết, thì thực sự reflect (phản-tư) lại việc học ở trường nói riêng và việc học ngoài đời nói chung.
Mình không chắc được điều gì, nhưng mình dám chắc là con người, ai cũng phải liên tục học hỏi. Ngừng học ở trường, trung tâm thì chúng ta cũng phải học cách sống, học cách để học.
3.2.5. Những bài học mình tin-là-quan-trọng và đang-cố-gắng-rèn-luyện:
- Đừng chỉ học vì muốn đạt được một thành tích nào đó. Để rồi khi có nó thì bạn cảm thấy tốt hơn về mình, và ngừng việc học hỏi.
Cụ thể: đừng ngừng đọc và học-thuộc-lòng sau khi thi Đại học. Cá nhân mình thấy hai việc này cực kỳ quan trọng, đặc biệt là trong thời đại thông tin, khi chúng ta đọc-lướt qua mọi thứ và quên. Có những điều thực sự nên đọc kĩ và học-thuộc-lòng cho đến khi nó đã là một phần trong não của bạn. Đừng nghĩ rằng khi bạn được khen là tài giỏi, thì cuộc sống sẽ dễ dàng hơn.
- Đừng quá thần tượng những người học giỏi. Hãy rèn luyện kĩ năng tự-học cho bản thân.
Nếu được, hãy thử tìm hiểu xem họ đã làm gì. Tự bản thân họ phấn đấu tìm tòi, hay họ nhờ vả ai đó chỉ dạy. Vì đại học không còn lớp học thêm, nên mình đã cảm thấy thực sự hoảng loạn mỗi khi có kiến thức gì không hiểu. Qúa lười biếng để tự đọc và chỉ muốn được ai đó dạy lại cho mình theo cách dễ hiểu.
Đừng vội khen CNNT giỏi. Họ cũng là con người, có thể họ giỏi thật, có thể họ giỏi trong việc che đi khuyết điểm của mình mà thôi.
- Hãy THỰC-SỰ-HỌC.
Một ví dụ cụ thể là nếu IELTS là yếu tố cần thiết cho mục tiêu của bạn, hãy thực sự học tiếng Anh, đừng chỉ nhắm vào việc học để đạt được IELTS cao, mà quên mất rằng bạn cần tiếng Anh, chỉ không phải một bảng điểm đẹp được tô điểm nên từ những lúc luyện thi, đoán đề, học thuộc bài viết.
- Có thể chúng ta không cần quá xuất sắc về mặt điểm số để làm một việc gì đó.
Không phải cứ top lớp, thủ khoa, IELTS cao là sẽ đảm bảo một cuộc sống hạnh phúc và ý nghĩa. Đôi khi vì quá chạy theo những thành tích đó, mà nhiều người, trong đó có cả mình, còn không tự đặt ra một định nghĩa cho cá nhân mình rằng “Mình cảm thấy cuộc sống hạnh phúc khi làm những điều gì?”.
Kết lại,
mình thực sự vui nếu như bài viết của mình được đọc đến những dòng này.
Mình thực sự phải đấu tranh để vượt qua những tiếng nói trong đầu rằng mình không đủ giỏi để viết bài này, bài này chả ai đọc đâu.
Bài viết của mình nhiều khả năng là có những điểm chưa tốt, lan man, nhưng mình viết với một thiện chí chia sẻ góc nhìn của mình. Mình cũng mong bài viết đến được với những ai cần nó.
Lời cuối,
Mình cũng đang muốn mở rộng khả năng kết nối của bản thân, và đóng góp nhiều hơn cho việc khuyến khích tự-học. Nên nếu bạn có vấn đề gì về những vấn đề mình biết, có thể thoải mái inbox cho mình nhé.
Cảm ơn mọi người rất nhiều!