Vào thứ Năm ngày 22/02 vừa rồi, tập đoàn VinFast công bố kết quả kinh doanh của cả năm 2023. Theo đó thì:

- Tổng doanh thu của VinFast ba tháng cuối 2023 đạt hơn 10.400 tỷ đồng (437 triệu USD), tăng 26% so với quý III và 133% so cùng kỳ năm trước đó. Tính chung năm ngoái, doanh nghiệp này thu 28.596 tỷ đồng (gần 1,2 tỷ USD), tăng 91% so với cùng kỳ.

- Sau khi trừ đi các khoản chi phí, VinFast lỗ gộp quý IV hơn 4.100 tỷ và năm 2023 trên 13.000 tỷ đồng.

- Số xe điện VinFast bàn giao được trên toàn cầu trong năm 2023 là 34,855 chiếc, thấp hơn mức mục tiêu 50,000 chiếc đặt ra hồi đầu năm. Khoảng 72% trong số này là giao cho tập đoàn taxi xanh GSM, một công ty con của VinGroup.

Bà Lê Thị Thuy Thủy, Chủ tịch Hội đồng quản trị VinFast chia sẻ mục tiêu của tập đoàn là bàn giao được 100,000 xe trong năm 2024. Sau khi báo cáo tài chính được công bố, cổ phiếu VinFast niêm yết trên sàn Nasdaq tiếp tục ghi nhận ở mức giảm với giá chốt phiên thứ 6 ngày 23/02 là 5.06 USD, giảm 80% so với 6 tháng trước đó.

Như vậy có thể thấy rõ rằng bất chấp các tiêu đề báo rất ấn tượng như "VinFast ghi nhận tăng trưởng kỷ lục", "VinFast làm được điều này mà Tesla chưa làm được", "VinFast và BYD sẽ thay đổi cuộc chơi xe điện ở Đông Nam Á", câu hỏi lớn nhất dành cho VinFast là câu hỏi không xuất hiện trên các mặt báo Việt Nam: Liệu VinFast còn trụ được bao lâu trong cuộc chơi xe điện tàn khốc này?

Bản thân mình nghĩ rằng nếu VinFast đóng cửa thì không phải vì tập đoàn hết tiền, công ty mẹ VinGroup hẳn sẽ luôn tìm ra được cách xoay đủ tiền để nuôi VinFast. Lý do chính để khiến VinFast phải dừng hoạt động hoàn toàn có lẽ nằm ở chỗ người ta không còn một chút hy vọng nào cho việc nó có thể vươn lên trở lại và trở thành một tập đoàn ô tô khổng lồ với khả năng sinh lời tốt. Nếu VinFast vẫn lỗ mà vẫn tồn tại trong thời gian dài thì nó không còn là một công ty tư nhân mà thành một công ty nhà nước, nơi lợi ích của người dân Việt Nam được đặt lên hàng đầu cao hơn lợi nhuận và nhà nước sẽ trợ cấp cho doanh nghiệp để bù lỗ. Tất nhiên đó là một viễn cảnh gần như không thể xảy ra được.

Khi nhìn lại mọi thứ đã xảy ra chúng ta dễ dàng nói được rằng quyết định nào là đúng và bước đi nào là sai. Quá khứ thì luôn rõ ràng, còn hiện tại và tương lai thì vẫn luôn là màn sương dày đặc và đôi lúc chúng ta không thấy được thứ gì đang chuyển động ngay dưới chân mình.

Nhìn lại thì có thể thấy rõ ràng một trong những quyết định sai lầm lớn nhất của VinFast là việc xuất khẩu xe VF 8 qua Mỹ vào tháng 12/2022 và có thể những tranh cãi xung quanh nước đi này là nguyên nhân chính khiến CEO khi đó của tập đoàn là ông Lohscheller chỉ sau 6 tháng nắm quyền. Cũng trong năm 2022 đó, nhiều lãnh đạo cấp cao của tập đoàn đã từ chức, bao gồm: Emmanuel Bret - Phó giám đốc điều hành phụ trách bán hàng toàn cầu, Franck Euvrard - Phó Giám đốc điều hành phát triển sản phẩm, Hong Bae - Phó giám đốc điều hành phát triển công nghệ và Bruno Tavares - Giám đốc tài chính.

Lô xe VF 8 đầu tiên xuất qua Mỹ đó là phiên bản Đô thị (City Edition) và chúng chỉ có thể được miêu tả bởi hai từ: thảm họa. Với giá thành cao xấp xỉ 50,000 USD, phạm vi di chuyển thấp dưới 200 dặm và hàng tá các lỗi từ lớn đến nhỏ, kèm theo cách tiếp cận giới truyền thông Mỹ sai lầm trước đó, những chiếc xe VF 8 đã nhận được những chỉ trích nặng nề nhất từ những người lái thử: hãy mang trả nó về nhà sản xuất, đừng lái chiếc xe này, xe này là minh chứng cho việc sản xuất ô tô khó thế nào.

Điều đáng nói ở đây là xe VF 8 không phải là một xe tệ. Những chiếc xe VF 8 xuất xưởng khỏi nhà máy Cát Hải, Hải Phòng vào cuối năm 2023 có chất lượng hoàn thiện cao hẳn so với những lô xuất xưởng một năm trước đó, các vấn đề lớn liên quan tới pin, phần mềm cũng như việc vận hành đều đã được sửa khá nhiều. Những chiếc xe VF 8 cũng như VF 9 mới hiện nay đã có độ ổn định cao hơn, vận hành trơn tru hơn và phần mềm chạy ổn định hơn.

Như vậy nếu VinFast không nhanh chóng xuất xe qua Mỹ vào tháng 12/2022 mà chờ khoảng 6 đến 8 tháng sau rồi mới thực hiện điều đó, hẳn những chiếc xe VF 8 đã không bị hứng chịu những lời bình luận gay gắt như vậy. Có thể nó vẫn sẽ không phải là những chiếc xe xuất sắc nhưng nó sẽ là những chiếc xe đạt điểm trung bình, nếu không được 8/10 điểm thì cũng là 6/10 điểm kèm theo một số lời động viên cho một doanh nghiệp lần đầu làm xe điện.

Một thông tin ngoài lề là một người dùng Reddit chia sẻ khẳng định nhiều xe VinFast VF 8 xuất khẩu qua Mỹ không thành công đã được chuyển về lại Việt Nam và sử dụng làm taxi. Hiện tại không có bằng chức xác thực điều này là đúng.

Rõ ràng vì một lý do gì đó mà có thể rất lâu sau chúng ta mới biết được, VinFast đã vội vàng đưa xe qua Mỹ bán sớm. Mình đoán một số lý do chính như sau:

1. VinFast không có văn hóa sản xuất mạnh (strong engineering culture). Với những người làm sản phẩm và tâm huyết với sản phẩm, chắc chắn những sản phẩm cơ khí phức tạp như xe hơi sẽ cần được kiểm tra thấu đáo trước khi bán cho khách hàng. Hẳn những vấn đề gặp phải trên xe VF 8, trong đó lỗi nặng nhất là lỗi pin 12V khiến xe chết máy kể cả khi đang lưu thông trên đường, hẳn đã được phát hiện ra. Với lỗi nguy hiểm như vậy và dễ phát hiện như vậy, rất không thuyết phục để nói rằng những người quyết định đưa xe ra bán không biết điều này. Do đó có thể khối kỹ sư đã phát hiện ra lỗi này nhưng khối kinh doanh, vận hành có quyền cao hơn khối kỹ sư và vẫn quyết định bán xe ra thị trường. Ở những công ty có văn hóa sản xuất mạnh, tiếng nói của kỹ sư là rất cao và sẽ có quyền chặn không đưa xe ra thị trường nếu xe có lỗi.

Có thể lãnh đạo VinFast tin rằng cái gì cũng có thể bù đắp được bằng tốc độ, làm sai nhanh, sửa sai nhanh hơn, và cứ liên tục sửa sai thì sẽ ổn. Nhưng họ đã đánh giá thấp sự phức tạp trong việc sản xuất xe hơi và đánh giá thấp hơn nữa cả những vấn đề phát sinh khi người dùng vận hành xe. Có những thứ phải cần rất nhiều thời gian để nghiên cứu và phát triển, không thể chỉ đi theo một công thức mà ra được.

2. VinFast đánh giá thấp tính độc lập của truyền thông Mỹ và người tiêu dùng Mỹ. Hẳn các lãnh đạo VinFast biết rằng truyền thông Mỹ thì khác truyền thông Việt Nam, nơi mà gần như VinFast và tập đoàn mẹ VinGroup có ảnh hưởng rất lớn, nhưng ranh giới giữa việc biết và trải nghiệm là rất lớn. Trước khi tung xe vào nước Mỹ, VinFast đã mời rất nhiều phóng viên của các báo lớn bao gồm cả Bloomberg đến thăm quan nhà máy ở Việt Nam và khao một bữa tiệc linh đình giống như để tạo ra ấn tượng thân thiện. Tuy nhiên nếu người làm sự kiện của VinFast tin rằng họ có thể "hối lộ cảm xúc" của các phóng viên này thì họ đã nhầm. Phóng viên của Bloomberg khi trở về từ chuyến thăm quan nhà máy ở Hải Phòng tháng 09/2022 đã mô tả lại trải nghiệm của mình là "mọi thứ đều rất kỳ lạ":

[...]

Đọc đầy đủ tại: Vietnam's Tesla Has Lofty Goals. Here's an Inside Look.

Rõ ràng phóng viên Bloomberg, và nhiều phóng viên khác, hiểu rằng bản chất của chuyến thăm quan này chủ yếu là để gây ấn tượng mạnh với giới truyền thông cũng như cố gắng thao túng để mọi người viết tốt về VinFast (các phóng viên được đãi vé máy bay hạng nhất để di chuyển từ Mỹ về Việt Nam và ngược lại). Khác với các đồng nghiệp Việt Nam, các phóng viên này không có lý do gì để viết đúng ý của người tổ chức chương trình.

Chính vì đã quen với việc tiếp cận truyền thông như người hầu phải phục tùng thay vì là đối tác, và coi người tiêu dùng là những đứa con nít dễ bị thao túng, VinGroup nói chung và VinFast nói riêng khi thâm nhập thị trường Mỹ dường như đã lạc hoàn toàn và không biết phải xử lý các khủng hoảng truyền thông như thế nào, khi cả báo chí và người tiêu dùng có thể xả láng đăng bài và chia sẻ suy nghĩ của họ. Dường như việc đối thoại với khách hàng và báo chí như những người lớn trưởng thành là điều khó khăn với công ty. Hiện tại sau một năm bán xe ở Bắc Mỹ, có thể đội ngũ marketing và PR của VinFast đã rút ra được nhiều bài học để tiếp cận với công chúng tốt hơn.

Nhưng chưa chắc các bài học đó được áp dụng cho thị trường Việt Nam:

3. Lãnh đạo VinFast đã đặt niềm kiêu hãnh cao hơn lợi ích thực tế. Dồn dập vào đầu năm 2024 là hàng loạt tin tức về việc VinFast sẽ mở nhà máy ở Ấn Độ và Indonesia, và hiện tại tập đoàn đã ký được thỏa thuận cung cấp 600 xe điện cho các công ty taxi ở bên Indonesia. Tất nhiên một lần nữa các báo chí trong nước tung hô đây là quyết định đúng đắn của công ty giống như chuyến xuất ngoại qua Mỹ năm 2022, chỉ khác là trong chuyến phiêu lưu này không phải là Tesla mà BYD sẽ là tay to bị VinFast hạ gục.

Thật ra bản thân mình cũng đồng ý rằng nếu VinFast tiến vào hai thị trường này thì sẽ có cửa sáng để sống sót hơn là đi Mỹ, và thậm chí đây là hai cơ hội tốt để giúp VinFast "comeback". Lý do lớn nhất là vì ở thời điểm hiện tại, tháng 02/2024, sân chơi Ấn Độ vắng bóng cả hai hãng xe điện lớn là Tesla và BYD. Tesla vẫn chưa có kế hoạch cụ thể để xây nhà máy ở Ấn Độ, còn nếu nhập khẩu xe thì sẽ bị đánh thuế 100%. Còn BYD do là hãng xe đến từ Trung Quốc nên gần như chắc chắn không có cơ hội được tiếp cận thị trường Ấn Độ. Điều này tạo ra khoảng trống cho VinFast tiếp cận.

Tuy vậy câu hỏi là nếu đây là hai thị trường vừa sức và phù hợp hơn cho VinFast thì tại sao công ty lại chọn tiến thẳng vào Mỹ năm 2022-2023. Có lẽ lý do lớn nhất để VinFast xuất xe qua Mỹ sớm như vậy là vì họ muốn nói với mọi người rằng họ đã xuất xe bán qua Mỹ. Đôi lúc mình nghĩ lý do nó chỉ đơn giản như vậy. Mọi người có thể vẽ ra các suy luận phức táp phép tính cầu kỳ chỉ để che lấp những khao khát bình thường. Đây là một dạng thiên kiến xác nhận: tôi đã muốn như vậy, giờ tôi chỉ cần tìm lý do hợp lý. GenZ gọi là làm để "đã cái nưng".

Đây không hẳn là một sự đoán mò vô căn cứ. Trong một buổi nói chuyện với nhân viên doanh nghiệp Viettel năm 2016, Chủ tịch Vingroup ông Phạm Nhật Vượng đã chia sẻ rằng ông có tham vọng "cắm cờ trên đất Mỹ". Cụ thể khi được hỏi tại sao Vingroup lại chọn dấn thân vào sân chơi khó, ông nói rằng:

Xem tại đây: Ông Phạm Nhật Vượng xác định ‘cắm cờ’ trên đất Mỹ

Hiển nhiên không xác định có lời không có nghĩa là chấp nhận việc lỗ vài tỷ đô (VinFast đang lỗ lũy kế khoảng 7,2 tỷ đô kể từ năm 2017) và đó là lý do chúng ta có sự quay xe lớn về mục tiêu phát triển. Cuối năm ngoái giám đốc Taxi Xanh GSM tuyên bố tiến vào thị trường Lào và Campuchia một cách tự hào.

Tất nhiên cả ba ý trên chỉ là suy đoán của mình và bạn đọc thoải mái phản bác chỉ trích, mình sẽ không yêu cầu admin can thiệp xóa bình luận, khóa tài khoản.

Khoan nói chuyện tương lai xa, câu hỏi đặt ra là liệu VinFast có thể xoay đổi vận mệnh của mình trong năm nay? Các khó khăn mà tập đoàn gặp phải đang chồng chất như ngọn núi khổng lồ và VinFast như đang leo núi mà không có các thiết bị bảo hộ. Hiện tại VinFast đang gặp các khó khăn như sau.

Khó khăn thứ nhất đến từ niềm tin của người tiêu dùng. Đánh giá chung thì niềm tin của người tiêu dùng dành cho xe điện VinFast đang ở mức trung bình, không cao không thấp. Xe nhận được nhiều lời khen về mặt vận hành khi so với xe xăng như xe khỏe, đầm chắc, vận hành êm ái nhưng đó là ưu điểm chung của xe điện so với xe xăng, không hẳn là của riêng xe VinFast. Xe đang được hưởng nhiều ưu đãi về thuế phí từ chính phủ nên có giá khá tốt. Khách hàng cũng đánh giá tốt dịch vụ hậu mãi. Tuy nhiên lỗi vẫn là vấn đề lớn khiến người tiêu dùng e ngại và cho dù VinFast có thừa nhận hay không thì cách làm marketing của họ đã tạo ra một lực lượng anti khá hùng hậu ở trong các hội nhóm mạng xã hội. Ở mạng xã hội Reddit nơi có rất nhiều người Việt trút tâm tư bức xúc của mình hơn trên Facebook, hội nhóm anti VinFast khá đông đảo và lan sang cả anti VinGroup. Mình không nói rằng các thông tin hội nhóm này chia sẻ là đúng hết hoàn toàn, nhưng các hội nhóm này phản ánh một điều rằng có thể không có nhiều người Việt ủng hộ VinFast như cách họ được nhắc đến trên truyền thông.

Xe điện không phải là sản phẩm thiết yếu đối với đại đa số người dùng Việt Nam, nhóm khách hàng mua ô tô lần đầu ở Việt Nam, vốn chiếm đại đa số khách hàng hiện nay, vẫn sẽ ưu tiên chọn xe xăng hơn là xe điện. Bên cạnh đó giá xăng trong một năm qua luôn ở mức vừa phải nhờ các chính sách giảm thuế của chính phủ. Do đó việc mua và sử dụng xe điện phụ thuộc rất nhiều vào cảm xúc của người tiêu dùng dành cho thương hiệu, công ty đó hơn là dựa trên tính thiết yếu của sản phẩm. Nếu ô tô điện của VinFast vẫn khó bán ở Việt Nam (vì 72% lượng xe giao là cho các công ty taxi) dù giá phải chăng thì điều đó chứng tỏ niềm tin, sự yêu thích của người tiêu dùng dành cho thương hiệu này thực sự vẫn không cao.

Khó khăn thứ hai đến từ thị trường nói chung. Có một lý do hợp lý có thể giải thích cho việc vội đưa xe qua Mỹ của VinFast là vì thời điểm đó, tức cuối 2022 đầu 2023, cơn sốt xe điện ở Mỹ và trên toàn cầu vẫn rất mạnh. Cổ phiếu Tesla đang tăng vọt, hàng loạt các tập đoàn ô tô lớn đều tuyên bố điện khí hóa dây chuyền sản xuất như: BMW, Mercedes, Ford, GM, Stellantis, Volkswagen, và các hãng xe Nhật Bản như Toyota, Honda đang bị coi là những gã thua cuộc vì khư khư bám theo chiến lược xe lai (hybrid).

Tuy nhiên chỉ sau một năm thị trường bỗng có những sự cua gắt: nhu cầu mua xe điện hóa ra không cao như nhiều người dự đoán vì nhiều lý do. Người tiêu dùng ngày càng cảm thấy bất tiện khi dùng xe điện vì sự thiếu ổn định của các trạm sạc, chi phí sữa chữa pin vẫn quá cao và phạm vi di chuyển bị giảm mạnh vào mùa đông.

Trong bối cảnh đó Tesla đã chọn cách khơi mào một cuộc chiến giảm giá ác liệt vào năm 2023 để giữ thị phần cũng như đồng thời tiêu diệt các đối thủ. Chỉ trong 4 tháng đầu năm đó, tập đoàn đã giảm giá xe tổng cộng 6 lần. Giá xe Tesla Model 3 tiêu chuẩn chỉ còn dưới 40.000 USD, giảm từ 62.990 USD hồi đầu năm. Tesla Model S và Model X rẻ hơn 20% so với đầu năm 2023, ngay cả sau khi Tesla đã tăng giá tại Mỹ hôm 20/4. Việc Tesla giảm giá liên tục đã khiến hàng loạt đối thủ điêu đứng, kể cả các công ty xe điện Trung Quốc cũng bị thiệt hại nặng. Chỉ trong 2 tháng đầu năm 2024, cổ phiếu Tesla (Nasdaq:TSLA) đã giảm 22% và giảm 19,54% trong 6 tháng qua. Cổ phiếu của tập đoàn BYD, đối thủ lớn nhất của họ, giảm 5,15% kể từ đầu năm và giảm 22,44% trong 6 tháng qua.

Cuộc chiến giảm giá xe của Tesla, nhu cầu tiêu thụ xe điện giảm, chi phí sản xuất tăng cao do lạm phát và lãi suất cao, tất cả những yếu tố đó tạo ra một môi trường không thể tệ hơn cho VinFast để phát triển. Đó là còn chưa kể đến các khó khăn rất lớn gây ra bởi đạo luật giảm thiểu lạm phát mà Tổng thống Joe Biden ban hành gần đây với mục đích ép các công ty phải xây nhà máy sản xuất xe điện ở Mỹ. Hiện tại ngoài việc phải liên tục cải thiện chất lượng sản phẩm, VinFast chỉ có thể chọn cách giảm giá sâu hơn nữa mới có thể mong trụ lại được ở thị trường Mỹ. Tuy nhiên điều đó đồng nghĩa với việc tạo ra thêm nhiều khó khăn trong việc đạt được mục tiêu sinh lời sau này. Cuộc chiến giảm giá mà Tesla tạo ra đã kéo dài hơn một năm và chưa có gì đảm bảo nó sẽ không tái diễn trong năm nay.

Nhiều hãng xe đã chống chọi lại với sự suy thoái của thị trường xe điện bằng cách quay trở lại nghiên cứu sản xuất xe động cơ đốt trong hoặc xe lai điện. Các hãng như KIA, Hyundai và Ford đều tuyên bố dồn lực vào phát triển xe lai điện, còn các hãng xe nhật Honda và Toyota thì đang mừng trong lòng vì những gì xảy ra đang chứng minh là họ đã đúng khi không vội tham gia cuộc chơi xe điện. Ở Đức, hãng xe sang Mercedes đã "quay gắt" vào đầu năm 2024, bỏ kế hoạch dừng làm xe xăng hoàn toàn vào năm 2030 mà thay vào đó sẽ tập trung phát triển xe xăng giá rẻ và xe lai điện.

Còn hãng xe xứ Bavaria, tập đoàn BMW, thì ngoài quyết định vẫn nghiên cứu phát triển động cơ xăng thì chọn hướng đi táo bạo là đầu tư thêm vào mảng động cơ hydrogen. Thậm chí hãng chuẩn bị bán mẫu xe chạy hydrogen đầu tiên của mình là BMW iX5 Hydrogen ở thị trường California. Động cơ hydrogen cũng là lĩnh vực được ưu tiên phát triển bởi hai hãng xe Nhật Bản là Toyota và Honda.

Những quyết định xoay chuyển mang tính chiến lược này là một điều trớ trêu bởi vì vào đầu năm 2022, bà Lê Thị Thu Thủy, Giám đốc điều hành của VinFast khi đó, đã chọn dừng toàn bộ việc phát triển xe xăng để tập trung vào sản xuất xe điện. Đây cũng là một trong các quyết định gây tranh cãi và mình tin rằng nó đã khiến nhiều người tiêu dùng trung thành quay lưng với VinFast.

VinFast đã quyết định tất tay vào mảng xe điện với niềm tin son sắt rằng đó là xu hướng không thể đảo ngược của tương lai. Cú tất tay này đang khiến họ bị dồn vào chân tường khi người tiêu dùng nhận ra xe lai điện là lựa chọn phù hợp hơn để vừa tiết kiệm xăng, bảo vệ môi trường mà vẫn di chuyển thuận tiện.

Khó khăn thứ ba của VinFast đến từ mặt tài chính, cụ thể là việc kiếm được nguồn vốn để duy trì hoạt động. Như đã nói ở trên tập đoàn đã lỗ lũy kế hơn 7,2 tỷ USD kể từ năm 2017 đến nay và mức tăng của con số này này chắc chắn không dừng lại trong tương lai gần. Tính đến hết năm 2023 tập đoàn còn khoảng 4 nghìn tỷ đồng tiền mặt (tương đương 167 triệu USD). Có hai cách chính để một tập đoàn đại chúng huy động vốn ngoài việc vay ngân hàng: hoặc là qua kênh chứng khoán hoặc là huy động qua trái phiếu.

Với tình hình cổ phiếu hiện tại của VinFast việc huy động vốn qua kênh chứng khoán là không phù hợp, do đó chỉ có thể huy động qua trái phiếu. Tuy nhiên phản ứng yếu ớt của thị trường trước tin tức VinGroup huy động trái phiếu cho VinFast cho thấy thị trường không có niềm tin cao cho tập đoàn. Nói cho dễ hiểu là khi bạn mua trái phiếu là bạn đang cho doanh nghiệp vay tiền, và lãi trái phiếu càng cao thì là rủi ro càng lớn. Nếu trái phiếu của doanh nghiệp không được mua nhiều thì chứng tỏ nhà đầu tư không tin tưởng vào khả năng trả nợ của doanh nghiệp.

Dưới đây là dữ liệu cho đợt chào bán trái phiếu của VinGroup thực hiện vào tháng 08/2023.

Hình dưới là kết quả chào bán trái phiếu hạn mức 2 năm với mức lãi 14.5% cho năm đầu. Tập đoàn chào bán 20 triệu trái phiếu với mệnh giá 100 nghìn/trái phiếu, mục tiêu huy động là 2 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên chỉ có 7,363 triệu trái phiếu được mua với số vốn huy động là 736 tỷ đồng.

Còn đây là kết quả chào bán trái phiếu hạn mức 3 năm với mức lãi 15% cho năm đầu. Tập đoàn chào bán 20 triệu trái phiếu với mệnh giá 100 nghìn/trái phiếu, mục tiêu huy động là 2 nghìn tỷ đồng. Sau đợt chào bán chỉ có 6,924 triệu trái phiếu được mua với số vốn huy động là khoảng 692 tỷ đồng.

Nguồn dữ liệu: Kết quả chào bán trái phiếu VinGroup

Đó là nguồn vốn trái phiếu trong nước. VinGroup cũng phát hành trái phiếu trên thị trường quốc tế với những đợt phát hành trong năm 2021. Hiện nay giá trái phiếu VinGroup trên thị trường đang có dấu hiệu hồi phục sau đợt giảm mạnh năm ngoái:

Nguồn: VinGroup Bond 3% 21/26

Tuy nhiên với tình hình VinFast và VinGroup hiện tại, việc huy động trái phiếu lần nữa trên thị trường quốc tế là không dễ dàng.

Cũng phải nhìn rộng ra là việc phải đốt tiền là vấn đề chung của rất nhiều công ty xe điện chứ không chỉ riêng VinFast như chỉ ra trong bảng thống kê sau. Chúng ta có thể thấy trong các nhà sản xuất xe điện, chỉ có Tesla (và có thể là BYD) là có dòng tiền mặt dương và điều đó chỉ đạt được sau gần 10 năm hoạt động.

Tất nhiên khi không thể huy động được nhiều vốn qua trái phiếu, VinFast tiếp tục dựa vào nguồn tiền bơm trực tiếp từ công ty mẹ VinGroup để có thể duy trì hoạt động. Chúng ta đều biết kết quả kinh doanh của VinGroup phụ thuộc nhiều vào kết quả kinh doanh của VinHomes và VinRetail, tức vào hai lĩnh vực bất động sản và du lịch. Thật không may cho tập đoàn là cả hai lĩnh vực này đều đi xuống nghiêm trọng vào giai đoạn 2021-2022 và chỉ mới hồi phục trở lại vào năm 2023. Với những gì đã xảy ra trong các năm trước, chúng ta có thể thấy rằng không có gì đảm bảo năm 2024 sẽ là một năm yên ả cho thị trường bất động sản trong nước, và sự hồi phục lớn nhất sẽ đến từ ngành du lịch.

VinFast vẫn đang có các ưu thế kinh doanh như: thống trị mảng xe điện ở Việt Nam với nhiều mẫu sản phẩm trải dài các phân khúc cũng như hệ thống trạm sạc rộng khắp nước. Việc kinh doanh taxi của họ đang khá thuận lợi và khách hàng nhìn chung hài lòng với trải nghiệm dịch vụ taxi xanh, bản thân mình cũng có dùng và thấy hài lòng. Tập đoàn cũng có cơ hội thành công ở Ấn Độ lẫn Indonesia nơi thị trường xe điện còn rất non trẻ và còn nhiều đất phát triển.

Tuy nhiên các ưu thế đó mình đánh giá chỉ là muối bỏ bể so với các vấn đề khổng lồ mà tập đoàn đang phải đối mặt mà mình đã liệt kê ở trên. Thật ra còn nhiều vấn đề khác nhưng mình không viết ra hết được.

Mình không nghĩ được cao kiến gì gửi được cho tập đoàn, chúng ta đang bàn luận về một công ty giá trị nghìn tỷ kinh doanh trong lĩnh vực nghìn tỷ đô. Những gì chúng ta thấy cũng chỉ là một góc nhỏ trong bức tranh lớn và phức tạp. Có thể các giải pháp đơn giản đưa ra được có thể là nâng cao chất lượng sản phẩm, thay đổi cách marketing đã không còn phù hợp ở thị trường Việt Nam, nên để truyền thông và người dùng thoải mái tự do chia sẻ suy nghĩ hơn là cố gắng ép họ nói theo ý mình. Ngoài ra nếu tập đoàn còn tiền thì nên cân nhắc phát triển xe lai điện cho phù hợp với thị trường Việt Nam, dù sao tập đoàn cũng đã có kinh nghiệm trong lĩnh vực xe xăng.

Với những thông tin chia sẻ ở trên, có thể nói rằng VinFast rất khó để lên được kế hoạch lâu dài khi công ty phải tập trung giải quyết hàng loạt vấn đề từng tháng. Nếu tình hình không được cải thiện, khả năng VinFast không còn hoạt động được cho đến dịp sinh nhật thứ 10 là rất lớn.