LIÊN MINH HUYỀN THOẠI Ở ĐÔNG NAM Á SẼ NHƯ THẾ NÀO NẾU GARENA HẾT HẠN HỢP ĐỒNG VỚI RIOT GAMES?

Thật ra chủ đề này thật sự không mới, nhưng nó có thể ảnh hưởng sâu rộng một cách trực tiếp đối với nền Liên Minh Huyền Thoại ở Đông Nam Á nói riêng và thế giới nói chung. Và tôi nghĩ, có thể các bạn cũng sẽ thích tìm hiểu về chuyện này.

- Vào thời điểm cuối năm 2019, trước thềm Chung Kết Thế Giới Liên Minh Huyền Thoại diễn ra khoảng 2 tuần rộ lên vô số thông tin có nội dung tương tự như trên. Đi khắp các trang mạng về thể thao điện tử, đâu đâu cũng thấy. Những bài viết có nội dung này đều cho rằng Garena hết hạn hợp đồng với Riot Games vào năm 2020 và bàn giao tất cả những hạng mục mà mà nhà phát hành này đang quản lý, bao gồm:

+ Các giải đấu trong khuôn khổ khu vực Đông Nam Á như: Vietnam Championship Series (VCS), Pacific Championship Series (PCS)...

+ Tất cả các dữ liệu từ các máy chủ Liên Minh Huyền Thoại ở khu vực Đông Nam Á

- Liên Minh Huyền Thoại được Riot Games công bố lần đầu tiên vào ngày 7/10/2008 và chính thức ra mắt vào ngày 27/10/2009 trên nền tảng Microsoft Windows và macOS. Thế nhưng khi Liên Minh Huyền Thoại khai sinh thì máy chủ chính thức của Riot Games lại được đặt tại Hoa Kì. Lúc đó, ở Singpore có một tập đoàn cũng mới vừa thành lập: Garena. Nhận thấy tiềm năng có một không hai của Liên Minh Huyền Thoại, Garena đã chớp thời cơ phát triển hiếm có. Riot Games đã chính thức hợp tác với Garena để phát hành máy chủ các máy chủ Liên Minh Huyền Thoại ở Đông Nam Á không lâu sau đó. Trải qua hơn 10 năm hoạt động, giờ đây Liên Minh Huyền Thoại đã trở nên phổ biến và trở thành một trong những trò chơi trực tuyến có số lượng người chơi đông nhất thế giới. Ngay tại Việt Nam, con số này ước tính vào năm 2020 khoảng gần 4 000 000 người chơi, một con số không hề nhỏ.

- Tuy nhiên, Garena về sau này càng phát hành nhiều tựa game Mobile hơn: Liên Quân Mobile (2016), Free Fire (2017),... khiến cho việc tập trung đầu tư và cải thiện Liên Minh Huyền Thoại không còn chỉn chu như trước nữa. Cũng không thể kể đến vào năm 2015, khi Garena và Riot đều trở thành công ty con của "ông lớn Tencent" thì sự khác biệt về Liên Minh Huyền Thoại của ba khu vực này ngày càng bộc lộ rõ.

- Riot Games có lẽ đã làm mất lòng Garena liên tục tìm kiếm, khảo sát thị trường, mở nhiều văn phòng tại khu vực Đông Nam Á. Đồng thời tại Việt Nam, Riot Games quyết định chọn VNG làm đối tác phát hành Liên Minh Huyền Thoại - Tốc Chiến mà không chọn Garena cũng đã làm nhiều người đặt ra một dấu chấm hỏi lớn về mối quan hệ giữa hai nhà phát hành.

Chúng ta tạm thời bỏ qua ông lớn Tencent (Trung Quốc) nhé, nó có thể sẽ được phân tích sau.

Kami đã chơi Liên Minh Huyền Thoại từ cuối mùa 5 (cuối năm 2015), dù không phải là một người chơi chuyên nghiệp nhưng tôi luôn tìm hiểu và yêu mến Liên Minh Huyền Thoại như một người bạn thân của mình. Tôi từng có thời gian rảnh rất nhiều vào thời còn học cấp 3, khi ấy tôi đã tập tành tìm đến chơi Liên Minh Huyền Thoại ở các máy chủ nước ngoài. Tôi đã có nhiều trải nghiệm thú vị với bạn bè quốc tế tại các máy chủ mà tôi đã đi qua: Nhật Bản, Trung Quốc, Singapore, Đài Loan, PBE... Tôi chợt nhận ra rằng, sau 3 năm giao lưu, tôi đã thấy được sự khác biệt này trong Liên Minh Huyền Thoại giữa hai nhà phát hành này:

- Đầu tiên, ngay tại màn hình Client chính, các máy chủ ở Garena không có Clash trong khi các máy chủ Riot Games như: Nhật Bản, Châu Đại Dương lại có. Clash là nơi mà các bạn có thể tự lập cho mình 1 đội tuyển tham gia giải đấu Clash diễn ra vào cuối tuần, chế độ này sẽ tạo cho bạn một cảm giác hứng thú và chuyên nghiệp như các tuyển thủ của các khu vực.

- Tiếp đó dừng chân vào Cửa hàng. Chúng ta có thể thấy thẻ đổi tên ở mọi máy chủ, kể cả Garena hoặc Riot Games, chúng đều có thể mua bằng Riot point (RP) hoặc Tinh hoa lam, riêng chỉ máy chủ Việt Nam thì mua được duy nhất bằng RP. Cứ mỗi lần đổi tên, các anh em ở Việt Nam chắc phải cố gắng canh chừng xem có khuyến mãi không mới dám mua đổi chứ không phí tiền lắm nhỉ? - Ngoài ra thì ở các máy chủ Liên Minh Huyền Thoại do Riot Games phát hành, một số máy chủ có thể chuyển qua khu vực khác, chẳng hạn cùng 1 tài khoản Riot Games, một người chơi ở khu vực Nga sẽ chuyển toàn bộ thông tin qua máy chủ Nhật mà không cần phải chơi lại từ cấp 1 và ngược lại. Rất tiếc, các máy chủ của Garena dù có thể chơi cùng 1 tài khoản, nhưng khi chuyển qua máy chủ khác thì cần phải chơi lại từ cấp 1.

- Mệnh giá vật phẩm và tướng cũng là một trong những điểm khác biệt. Chúng ta vẫn có thể xây dựng một thang đo chung tương đương giá trị từ những vật phẩm hay tướng cùng loại, nhưng cũng có những trang phục ngoại lệ không nằm trong quy luật này. + 105 RP Garena = 975 RP Riot + 150 RP, 310 RP hay 396 RP Garena = 1350 RP Riot + 599 RP Garena = 1820 RP Riot + 799 RP Garena = 2775 RP Riot + 999 RP Garena = 3250 RP Riot

Một số trang phục của Garena sẽ vĩnh viễn không bao giờ mở bán, hoặc mở bán rất hạn chế. Chúng chỉ được sở hữu khi người chơi tham gia các sự kiện do Garena tổ chức trong phần Trang chủ. Số khác thì lại được mở bán sau khi đã tổ chức xong sự kiện. Riot Games bán gần như tất cả các trang phục, ngoại trừ dòng trang phục PAX cực hiếm.

Ở các máy chủ Riot Games, Kami còn thấy thêm một điều thú vị nữa, đấy chính là Kho đồ, hay Lịch sử mua. ở vùng này sẽ hiển thị các thông tin bạn đã mua những gì trong Cửa hàng, cũng như nhận được những gì trong thời gian gần. Các bạn có thể đổi trả một số vật phẩm. Giả sử các bạn mua Yasuo trong Cửa hàng, nhưng lại muốn chơi Kalista hơn, nhưng lại không đủ Tinh hoa lam. Chức năng này sẽ rất hữu dụng trong những trường hợp như vậy.

Ở các máy chủ Garena, các tướng được lồng hoàn toàn bằng tiếng Anh, trong khi các máy chủ của Riot Games được lồng bằng ngôn ngữ bản địa. Kami nghĩ sẽ vô cùng thú vị nếu như các tướng ở máy chủ Liên Minh Huyền Thoại Việt Nam nói tiếng Việt.

+ Chúng ta đều biết Riot Games đã cho ra mắt rất nhiều các sản phẩm mới vào năm ngoái, bao gồm cả PC và Mobile: Liên Minh Huyền Thoại - Tốc Chiến, Valorant, Đấu Trường Chân Lý Mobile... Những sản phẩm này được tối ưu hóa luôn cả Client Liên Minh Huyền Thoại. Vì vậy, chỉ cần bạn có kết bạn với 1 người nào đó trong Client Liên Minh Huyền Thoại, dù người đó không online Liên Minh Huyền Thoại, nhưng chỉ cần online bằng tài khoản Riot Games và chơi những sản phẩm kê trên thì bên phần bạn bè, người bạn đấy vẫn hiện chấm xanh. Tất nhiên, bạn có thể trò chuyện với họ, nhưng họ không thể cùng chơi Liên Minh Huyền Thoại với bạn được.

- Garena đột nhiên nâng cấp một số trang phục lên cấp bậc cao hơn so với Riot Games, không hiểu vì lý do tại sao. Thực tế cho thấy có rất nhiều trang phục ở Garena đáng ra chỉ là sử thi nhưng lại trở thành huyền thoại? Để có thể nhìn được loại trang phục gốc, bạn có thể chuyển Client Liên Minh Huyền Thoại Việt Nam qua tiếng Anh hoặc tải các máy chủ của Riot Games về để đối chiếu...

Nếu bạn chơi Liên Minh Huyền Thoại Việt Nam thì việc đăng nhập giao diện này là một điều tất yếu. Garena có hỗ trợ tiếng Anh, tiếng Việt, tiếng Trung Quốc,... Ở Việt Nam, Garena hỗ trợ 2 ngôn ngữ: Anh và Việt. Giao diện được thiết kế đề mục và các phần rõ ràng và khá hợp lý. Tuy nhiên, nội dung của các đề mục này thì khá nghèo nàn. Đa phần chúng chỉ là những hạng mục sự kiện khuyến mãi, từ giao diện Garena vào đến Client Liên Minh Huyền Thoại Việt Nam (kể cả Đài Loan) cũng như thế. Các bạn còn nhớ một thời giao diện Garena cũ không, đó chính là một giao diện huyền thoại, gần gũi, dễ sử dụng, không chiếm toàn màn hình đến mức khó chịu của giao diện hiện tại. Các chức năng sắp xếp ngay chính diện người xem, chứ không phải quá nhiều sự kiện xoắn cả não, rồi thu nhỏ Alo hay bạn bè qua hẳn một góc nhỏ xíu bên phải trông mất mỹ quan như vậy.

Một điều đáng buồn nữa, Kami thấy rằng chẳng ai còn dùng Garena như một mạng xã hội nữa, Garena bây giờ chỉ được dùng để đăng nhập Liên Minh Huyền Thoại hoặc các game khác. Còn đâu cái thời cả đám bạn vào Alo nói chuyện khi Liên Minh Huyền Thoại giờ đây đã có chức năng nói chuyện trực tiếp trong game.

Giao diện tệ kéo theo nhiều điều khác tệ theo. Bạn bè thì biến mất từ đời nào, suốt ngày cứ ting ting tiếng báo tin nhắn trong Garena. Vui vui mở lên xem ai đó đang quan tâm mình thì hỡi ôi, toàn mấy anh lớn "Tin Nhắn Hệ Thống". Ngày trước những tin nhắn này hiện ít hơn bây giờ. Thời gian trôi qua, xã hội ngày càng phát triển, nhưng Garena thì vẫn mãi như thế, vẫn chưa thể khắc phục nạn spam link này. Cho bạn này chưa biết thì những tin nhắn này xuất phát từ những tài khoản Garena đã bị hack, người chủ cũ xấu số sẽ chẳng bao giờ có thể nhìn đứa con tinh thần của mình thêm lần nào nữa. Những kẻ lừa đảo này sau khi cướp tài khoản của người khác sẽ đổi tên thành "Tin Nhắn Hệ Thống." Chúng cài đặt những tin nhắn và gửi đi cho rất nhiều người với nội dung như: "Bạn cần xác minh tài khoản tại: www.xyz gì đó. Nếu không thực hiện sẽ khóa tài khoản." Đã có nhiều trường hợp nhấp vào link và đăng nhập bằng tài khoản Garena thật. Sau đó tài khoản sẽ không cánh mà bay...

Với giao diện cũ, Riot cung cấp cho người chơi một màn hình đăng nhập với hoạt ảnh chủ đề của bản cập nhật đó, hơn nữa, phần âm nhạc sống động cũng được tích hợp chung khiến cho người chơi đã vào Client là thích thú muốn trải nghiệm game ngay và luôn. Các bạn cũng thấy, không có bất cứ thông tin gì về sự kiện khuyến mãi trên Client của Riot Games cả. Bố cục giao diện cũ của Riot là vô cùng hợp lý khi vừa có thể tối ưu hóa dung lượng, vừa cho game thủ cảm giác thoải mái, hài hòa.

Khá đáng tiếc cho lần cập nhật mới khi Kami không còn thấy nhạc và hoạt ảnh. Tuy nhiên, bố cục các phần rõ ràng, rành mạch hơn. Hình ảnh tương đối sắc nét, không chiếm phần lớn như trước. Giao diện có hỗ trợ đăng nhập thêm bằng Facebook, Google và Apple.

Riot Games có hỗ trợ tất cả các ngôn ngữ thông dụng trên thế giới, bao gồm cả tiếng Việt. Cách cài đặt chuyển đổi ngôn ngữ cũng vô cùng dễ dàng, thuận tiện.

Quay lại với Garena, nhà phát hành Liên Minh Huyền Thoại ở Đông Nam Á. Garena cũng hỗ trợ tải game và cập nhật ngay trong phần mềm hoặc tải từ trang chủ Liên Minh Huyền Thoại xuống. Tôi khuyến cáo rằng, nếu máy hoặc mạng của bạn khá yếu, hãy chọn cách tải từ web xuống, hoặc cập nhật thủ công, đừng tải trực tiếp từ Garena. Đa số mọi người đều ít nhất dính phải trường hợp đang cập nhật trơn tru thì đến một khoảng % nhất định nào đấy sẽ bị đứng hình, không tiếp tục nữa. Lắm lúc chờ đến 2-3 tiếng nó vẫn cứ đứng im một chỗ nhìn có sốt ruột không. Garena không tối ưu các tập tin manifest, khiến cho việc tải game hoặc cập nhật rất lâu. Hơn nữa trong quá trình cập nhật dễ xảy ra lỗi, xung đột phần mềm đơ máy.

- Đã có nhiều báo cáo, khiếu nại nói rằng Garena hỗ trợ khách hàng với thái độ thiếu tôn trọng. Khi điện đến Hotline thì không ai trả lời, hoặc nhân viên ú a ú ớ, không biết giải quyết như thế làm cho ổn thỏa. Ngay cả khi đến thẳng trụ sở để hỏi lý do và rồi cũng nhận cái kết không có hậu.

Ở các máy chủ của Riot Games, tài khoản chỉ cần phải xác nhận Email, gần như mọi thông tin bảo mật cũng như các dịch vũ hỗ trợ tài khoản Riot Games sẽ giải quyết ổn thỏa cho bạn. Tôi từng mất một tài khoản máy chủ Nhật Bản mà anh họ tôi đã cho nhân dịp sinh nhật cách đây 2 năm. May mắn thay thông tin đầy đủ và xác thực lại dễ dàng. Ở các máy chủ Riot không mấy gặp các trường hợp tool, hack, cheat vì Riot Games xử lý rất nghiêm. Ở Việt Nam thì chuyện mua bán tool đã là một trong những vấn đề muôn thuở.

Về mối quan hệ này, chưa có điều gì chắc chắn cả. Tuy nhiên, trong khoảng thời gian trước khi thông tin chuyển nhượng này được lan truyền rộng rãi, có lẽ quan hệ của hai bên tốt hơn ở hiện tại. Cốt lõi, cho dù Garena không điều hành Liên Minh Huyền Thoại ở Đông Nam Á nữa, họ vẫn có chỗ đứng và không bị lỗ quá nhiều nhờ các sản phẩm khác họ đang phát hành. Họ cũng có thể đầu tư nhiều hơn cho mảng game thực tế ảo, hướng mà các tập đoàn lớn đang triển khai nhằm phục vụ cho nhu cầu giải trí thời đại 4.0.

Trong quá khứ: Vào ngày 1/3/2016, máy chủ Liên Minh Huyền Thoại Nhật Bản của Riot Games ra đời, đây là máy chủ mới nhất tính đến thời điểm này. Như các bạn đã biết, có ba máy chủ của Riot Games gần với các máy chủ của Garena: Nhật Bản, Hàn Quốc và Châu Đại Dương. Dù vậy, máy chủ Châu Đại Dương ít được quan tâm nhất. Máy chủ Hàn Quốc do công đoạn đăng kí tài khoản quá khó nên cũng không được chú ý rộng rãi. Khi máy chủ Nhật Bản khai mở, đã có rất nhiều game thủ đón nhận, tạo tài khoản và chơi trải nghiệm. Điều đáng ngạc nhiên rằng, Riot Games đã cấm IP tất cả các máy chủ từ Garena, điều này hiển nhiên là những người chơi ở khu vực Đông Nam Á, Đài Loan, Hongkong và Macau phải fake IP để trải nghiệm máy chủ Nhật Bản. Hình thức cấm công khai này giống như một thỏa thuận ngầm giữa Garena và Riot Games, cam kết không xâm phạm người chơi của nhau. Tuy nhiên, vào khoảng giữa năm 2020, khi Client Riot được đổi mới, tập đoàn này đã quyết định dỡ bỏ lệnh cấm trên, cho phép mọi người chơi trên toàn thế giới truy cập tự do tất cả các máy chủ của họ. Như vậy, việc làm này đã vô tình phá vỡ thỏa thuận trước đó.

Riot Games trong vài năm trở lại đây liên tục mở các văn phòng tại nhiều khu vực Đông Nam Á như Hongkong, Singapore... Ở Việt Nam, văn phòng của Riot Games nằm ở Thành phố Hồ Chí Minh và đang đăng tuyển nhân sự phù hợp. Đáng tiếc, do COVID-19 còn diễn biến phức tạp, kế hoạch này đã bị trì hoãn khá lâu. Nếu hoàn thành xong tiến độ cơ cấu nhân sự tại các khu vực Đông Nam Á, việc giành quyền phát hành Liên Minh Huyền Thoại sẽ nằm trong lòng bàn tay, bất chấp lý do mà Riot Games đưa ra rằng, việc lập những văn phòng như vậy chỉ để quản lý các sản phẩm mới của họ, còn quan hệ giữa họ và Riot Games vẫn không có vấn đề gì lớn...

- Những định hướng phát triển trong tương lai của Liên Minh Huyền Thoại phía trên chỉ là suy đoán từ quá khứ và thực tại. Mặc dù vậy, những chi tiết thực tế giữa sản phẩm của hai nhà phát hành phần nào cũng minh chứng được câu trả lời.

Garena Việt Nam dạo gần đây cũng đang có xu hướng bị bỏ rơi. Họ liên tục ra mắt rất nhiều sự kiện, điển hình như sự kiện sinh nhật gần đây nhất có nhiệm vụ share code cùng rất nhiều khuyến mãi khủng từ vật phẩm như là lần hốt bạc cuối cùng trước khi chia tay. Máy chủ thường xuyên bị lỗi nặng, phải bảo trì liên tục tại các khung giờ cao điểm. Hiện tại máy chủ dù đã ổn định hơn nhưng vẫn còn bị lỗi giáng hạng không hoạt động đến cuối mùa. Giải đấu VCS mùa hè thì Gà Rán hẹn tới hẹn lui nhưng cũng chả thấy tăm hơi đâu, toàn mở những trận showmatch vớ vẩn để bán trang phục...

Client Liên Minh Huyền Thoại sau khi Garena hết hợp đồng là thứ sẽ nhận được một đợt chỉnh sửa lớn nhất từ trước đến giờ, chủ yếu là công đoạn chuyển đổi phương đăng nhập từ Garena sang tài khoản Riot. Nếu như Liên Minh Huyền Thoại ở Đông Nam Á về lại Riot Games, chúng ta cũng sẽ không còn nạp RP bằng thẻ Garena nữa, thay vào đó là thẻ Riot point, chúng cũng có nhiều mức giá khác nhau cho các bạn lựa chọn. Ta sẽ có một đợt cập nhật khủng cho phù hợp với các máy chủ Riot trên toàn thế giới như đã phân tích chi tiết ở phần II.

Tôi đã nhận được rất nhiều ý kiến trái chiều về việc này. Một số bạn cho rằng, nếu Garena không còn điều hành nữa, giá trang phục sẽ ngang giá với thế giới, từ đấy việc mua trang phục hay các vật phẩm cũng sẽ khó khăn hơn so với túi tiền của người Việt Nam. Nhóm khác thì tin rằng, Garena nên điều hành vì họ có những sự kiện cho người chơi sở hữu trang phục miễn phí, tuy còn nhiều lỗi, nhưng vẫn chấp nhận được. Căn bản trong giai đoạn đầu, Garena đã làm rất tốt vai trò của mình, nhưng theo thời gian, có vẻ Garena đã xem Liên Minh Huyền Thoại như một công cụ chỉ để kiếm tiền, không hơn không kém. Riot Games hoàn toàn khác, vì đây là sản phẩm tinh thần quý báu do họ sáng tạo ra, tất nhiên họ phải thương yêu, chăm sóc và nuôi dưỡng nó ngày càng lớn mạnh. Tôi được biết tiền người chơi nạp để mua vật phẩm tại các máy chủ Riot phần lớn được trích ra để gây quỹ từ thiện. Đây là một trong những cử chỉ cao cả của một nhà phát hành. Dưới góc độ của một NGƯỜI CHƠI, Kami không thể đánh giá, phán bừa đúng hay sai một cách toàn diện. Nhưng điều Kami chắc chắn rằng, nếu ai theo chủ nghĩa ổn định, trường phái tích cực, tinh thần trách nhiệm thì Riot Games là lựa chọn tối ưu...