Lịch sử điện thoại di động (1973 - nay) (phần 2)

Trong khi Motorola vẫn chủ yếu mải mê với hệ thống kỹ thuật tương tự (analogue) 1G nói chung và AMPS nói riêng, Nokia đã đi theo bước tiến mới, tiên phong cầm đầu trong việc phổ cập mạng 2G nói chung và đặc biệt là GSM. Như đã nói ở phần trước, ưu điểm của 2G so với 1G là không thể phủ nhận: độ chính xác cao, tránh nhiễu loạn, giảm hao hụt trong quá trình truyền tải, giảm tiêu thụ điện năng và tăng tốc độ truyền tải dữ liệu (giúp cho mobile internet với dữ liệu di động có điều kiện phát triển).

Và có lẽ điều này là quan trọng nhất, sự xuất hiện của 2G đã cho phép truyền tải thông tin dạng văn bản qua hệ thống mạng di động, chứ không còn giới hạn trong phạm vi thông tin dạng âm thanh nữa. Ý tôi ở đây là 2G đánh dấu sự ra đời của tin nhắn văn bản (text message) và SMS (short message service).

Chiếc điện thoại GSM đầu tiên được bán ra thị trường là điện thoại Nokia 1011, ra mắt vào ngày 10 tháng 11 năm 1992. Máy có kích thước 195 - 60 - 45 (mm) và khối lượng 475g. Viên pin NiCd 7.2V 900mAh cung cấp cho máy thời gian đàm thoại 90 phút và thời gian chờ 12 tiếng - tuy như vậy vẫn ngắn nhưng cũng là bước tiến, nếu so với mẫu DynaTAC thử nghiệm chỉ cho đàm thoại 30 phút và mẫu DynaTAC thương mại cho đàm thoại có 60 phút. Rõ ràng, với sự ra đời của 2G (từ nay về sau chúng ta sẽ chỉ bàn đến GSM), điện năng tiêu tốn của máy điện thoại đã giảm đi, và nó còn được tối ưu hoá nữa, như các bạn sẽ thấy.

Giá thành của sản phẩm là 1959 Euro (tương đương 2330$ hiện nay) - so với những mẫu điện thoại của Motorola ở Mĩ (MicroTAC giá 5000$) lúc bấy giờ thì mức giá của Nokia 1011 cũng khá hợp lý. Và 1 điều đặc biệt nữa phải nhắc đến ở mẫu máy này, đó là tuy Nokia không công bố ra, nhưng ngay cả mẫu điện thoại GSM thương mại đầu tiên trên thị trường đã tích hợp tính năng nhận và gửi tin nhắn SMS. Nokia 1011 tiếp tục được sản xuất cho đến năm 1994, khi Nokia 2010 và Nokia 2110 được ra mắt.

Tháng 1 năm 1994, Nokia 2010 được ra mắt. Theo viên quản lý của Nokia Mobile Phones thời đó, Matti Makkonen, Nokia 2010 là điên thoại di động đầu tiên cho phép nhắn tin văn bản (text message) (tuy tính năng này đã có từ Nokia 1011 nhưng chưa được công bố). Điện thoại có thể lưu trữ 10 cuộc gọi đi (dialled calls), 10 cuộc gọi tới (received call), 10 cuộc gọi nhỡ (missed call). Như mẫu điện thoại Nokia 1011, màn hình đơn sắc của Nokia 2010 chỉ hỗ trợ hiển thị 2 dòng văn bản.

Chỉ 1 tháng sau khi ra mắt điện thoại Nokia 2010, Nokia ra mắt mẫu 2110.

Tuy có giá cao hơn, hướng tới đối tượng doanh nhân (business-oriented), Nokia 2110 cũng có các cải tiến:

- Hệ thống giao diện người dùng (UI - user interface) được làm mới, với 2 phím chọn (selection keys). Đây là nền tảng để hình thành hệ thống giao diện Navi-Key quen thuộc của Nokia, bắt đầu từ Nokia 3110. Hệ thống Navi-Key bao gồm: 1 phím chọn, 1 phím thoát (phím C - Clear). Và đây cũng là cơ sở hình thành nên hệ thống giao diện người dùng rất quen thuộc sau này: Series 20.

- Nhạc chuông nổi tiếng huyền thoại 1 thời Nokia tune. Đây cũng là 1 bước tiến vô cùng quan trọng. Có lẽ sau này, không nhạc chuông đặc trưng nào của Apple, Samsung,... trở thành 1 biểu tượng to lớn như của Nokia.

Điều đó cũng có thể giải thích được, là do chưa hãng nào áp đảo thị trường 1 cách hoành tráng như Nokia (năm 2007, Nokia chiếm 40% thị phần cơ mà). Và lí do này tôi nghĩ là quan trọng nhất, nhạc chuông đấy xuất hiện ở thuở sơ khai của điện thoại di động, khi mà người ta mới tiếp cận tới khái niệm của điện thoai di động, nên nó đi vào lòng người dễ dàng hơn là sau này, khi điện thoại thông minh ra đời, nó không mang tính bước ngoặt to lớn như thời điện thoại sơ khai này. Thời đấy mỗi năm điện thoại ra đời mang theo những tính năng mới là cả 1 bước ngoặt cho người dùng, chứ như bây giờ các hãng điện thoại liên tục cung cấp tính năng mới nhưng nó mang tính bổ trợ nhiều hơn là tính đột phá như ngày xưa.

Tháng 12 năm 1997, Nokia giới thiệu mẫu Nokia 6110 và đầu năm 1998 cho bán ra thị trường.

Tương tự như Nokia 2110, máy tiếp tục hướng tới đối tượng doanh nhân. So với chiếc điện thoại tiền nhiệm, Nokia 6110 tiếp tục mang lại nhiều cải tiến:

- Kích thước máy đã giảm đi, thiết kế đẹp mắt hơn. Hệ thống giao diện cũng được thiết kế để nhìn bắt mắt hơn, dễ sử dụng hơn.

- Viên pin NiMH 900mAh (hoặc viên pin Li-ion 900-1000mAh) và hệ thống phần cứng và phần mềm được tối ưu hoá giúp giảm tiêu thụ điện năng đã giúp cho Nokia 6110 có thời gian đàm thoại và thời gian chờ tăng lên hẳn so với thế hệ tiền nhiệm (3-5h đàm thoại và 60-270h ở chế độ chờ - standby mode).

- Là điện thoại GSM đầu tiên trên thế giới sử dụng vi xử lý ARM. Và cũng là điện thoại đầu tiên của Nokia cung cấp tính năng kết nối hồng ngoại (infrared).

- Là điện thoại đầu tiên với hệ thống giao diện tân tiến với các hình ảnh biểu tượng (menu icon), sau này những menu icons đó trở thành tiêu chuẩn cho các hệ thống giao diện trong tương lai.

- Và đây cũng là điều cực kì quan trọng, Nokia 6110 là điện thoại đầu tiên chạy nền tảng Series 20 tân tiến của Nokia và cũng là điện thoại đầu tiên tích hợp trò chơi huyền thoại Rắn săn mồi (Snake).

Năm 1998, Nokia cho ra mắt mẫu điện thoại Nokia 5110. Đây có thể coi là bản rút gọn của Nokia 6110 với hệ thống 1 phím chọn Navi-Key và loại bỏ tính năng kết nối hồng ngoại.

Nhưng 1 điểm cộng lớn của Nokia 5110 so với Nokia 6110 chính là tính năng thay thế vỏ bên ngoài (changeable covers), được Nokia cho PR dưới cái tên Xpress-on covers.

Điều này giúp cho điện thoại không chỉ là thiết bị nghe gọi đơn thuần mà còn là cái để cho mọi người, đặc biệt là giới trẻ thể hiện mình qua những chiếc vỏ sống động. Có thể nói đây là bước quan trọng để năm 1999 Nokia ra mắt mẫu Nokia 3210 đột phá.