Thời buổi hiện nay, bùng nổ một trend mà đâu đâu bạn đến đều nghe nhắc tới cụm từ " GenZ ", vậy bạn đã biết được " GenZ " nghĩa là gì?
Theo wikipedia, thế hệ Z - Generation Z ( viết tắt GenZ ), đôi khi còn được gọi là Zoomers_là nhóm người nằm giữa thế hệ Millennials và thế hệ Alpha, có nghĩa khoảng thời gian được nhận định của thế hệ này là từ năm 1997 đến năm 2012 ( theo nghiên cứu đến từ trung tâm nghiên cứu Pew ), hoặc từ những năm cuối thập niên 1990 đến những năm đầu thập niên 2010. Hầu hết các thành viên của thế hệ Z là con của những người thuộc thế hệ X.
Thế hệ Z là thế hệ đầu tiên lớn lên với sự tiếp cận Internet cùng các thiết bị kỹ thuật số và điện tử từ nhỏ, thế hệ Z còn được gọi là "công dân thời đại kỹ thuật số". So với các thế hệ trước, thế hệ Z được nhìn chung có xu hướng cư xử tốt hơn, nhanh nhẹn hơn bởi được hấp thụ nền giáo dục tốt trong thời đại kỹ thuật số và họ có một đặc điểm là thích an toàn, không thích rủi ro, tuy nhiên thế hệ Z có tỷ lệ mắc các bệnh dị ứng, các vấn đề về sức khỏe tâm thần cao hơn, họ cũng có xu hướng thường bị thiếu ngủ.
Tựu chung lại thế hệ Z là một thế hệ mang tính lũy tiến cao hơn các thế hệ trước đó, đồng nghĩa họ là một đại số đông với tính cách trực tính, thẳng thắn, thích sống theo ý mình, thích làm những gì mình muốn, không thích bị gò bó ràng buộc...được đưa thẳng vào hệ thống làm việc ở các công ty, hoặc hội, đoàn, nhóm...Vậy làm việc với dân Z có dễ chịu? Tôi là một 8X chính hiệu, được truyền thừa từ các thế hệ trước với văn hóa, bản sắc truyền thống ít sự chen chân của công nghệ, kỹ thuật số, internet..., hiển nhiên như thế hệ X được giáo dục bởi nhiều lối sống, văn hóa, đạo đức đi thưa về trình, sự lễ phép và tôn trọng được đặt lên hàng đầu, sau là hệ thống làm việc được lập trình một cách trách nhiệm với bất kỳ công việc được giao, cũng như việc bám trụ với nơi làm việc mang tính ổn định phát triển cũng được coi trọng hơn, thì với thế hệ Z họ lại khác hẳn, ít nhất là trong ánh mắt ngỡ ngàng bật ngửa há hốc mồm của tôi với không hiếm hoi trong sự va chạm khi làm việc với các "nhân viên hệ Z". Có lần khi tôi giao việc cho một bạn nhân viên nọ một task cũng khá gấp và hỏi bạn rằng: " Liệu bạn có thể làm được việc này không? và thời gian chính xác khi nào bạn có thể hoàn thành để tôi sắp xếp cho các nhóm khác chạy xen kẽ ?" và đưa cho bạn một mảnh giấy note ghi cụ thể thông tin và thông số mà task đang cần, kết quả, bạn ở giữa công ty chửi ầm lên: " Đang bận, không làm, làm làm làm hoài, bộ không biết người ta đang bận à, ai rãnh mà làm mấy việc này ??? " kèm theo hành động vò nát giấy note và quăng vào góc bàn dưới ánh mắt ngỡ ngàng của tất cả mọi người trong công ty kèm theo ánh nhìn của các anh/chị Sếp!
Hành động đó diễn ra khá nhanh, nếu là bạn thì bạn sẽ làm gì? khi một nhân viên dưới quyền đang thái độ, không coi bạn ra gì, cũng không hề ý thức được không gian làm việc? Yub! tôi là một đứa nóng tính, tôi vô cùng giận dữ và bẽ mặt với thái độ của bạn hệ Z đó, nhưng tôi ý thức được không gian đang ở đâu, và bao nhiêu ánh mắt đang nhìn, tôi chỉ nhẹ nhàng nhặt lại mẫu giấy note bị vò nát đã nằm trong góc bàn và nói: " OK em, nếu em đang bận không thể làm được task này thì chị sẽ sắp xếp, em cứ làm việc của em đi ! " Và bạn biết không, sau đó tôi bị Sếp gọi ra mắng cho một trận chỉ vì Sếp nghĩ tôi đang dồn việc cho bạn nhân viên đó??? Ủa??? Mà thật ra Sếp tôi mới là người dồn việc cho bạn đó chứ không phải tôi =.=.
Vâng, đó là hành động thể hiện hệ Z của các bạn, thích nói gì nói, thích thể hiện gì thể hiện, không mảy may quan tâm tới mọi thứ xung quanh, đó là chưa kể tới cách làm việc của các bạn hệ Z khác trong team tôi, sáng sớm dậy thấy chán chán thì gọi điện, viết mail bảo nhức đầu xin nghỉ mà không hề quan tâm hôm đó có việc gì quan trọng, hay có cuộc họp nào cần có mặt các bạn hay không, nếu cấp trên nói hơi lớn tiếng hoặc nhắc nhở vài lần về việc các bạn đi trễ thì hiển nhiên vài hôm sau các bạn ấy viết mail xin nghỉ việc!!! Chưa kể tới quá trình làm việc, mặc dù các bạn sinh ra trong thời đại kỹ thuật số và internet trải rộng khắp toàn cầu, việc cập nhật, tìm kiếm thông tin, thông số gần như chỉ trong vòng vài giây bạn đã tìm được hằng hà sa số các kết quả cho ra trên Google, cốc cốc....vậy mà khi giao cho các bạn một task thì các bạn hầu hết chỉ làm qua quýt cho xong chuyện, việc reserch_khảo sát thông tin gần như không có, hoặc họa hoằn lắm là bê nguyên xi những gì các bạn google được trên mạng copy và paste vào task chứ không hề có một sự đầu tư cho việc viết lại thông tin cho thẳng thớm một hệ thống rõ ràng mạch lạc.
Có một thời điểm khá dài, các bạn bè và anh chị làm việc xung quanh tôi ở các công ty khác nhau đều muốn tuyển dụng nhân viên nhưng họ đặc biệt note rất rõ là họ cần 8X chứ hệ Z họ vô cùng suy nghĩ đắn đo về sự làm việc không chắc chắn và khả năng bỏ ngang thiếu trách nhiệm khá cao, đâu ai muốn làm sếp mà phải đi làm cả phần việc của nhân viên, trong khi công ty vẫn đang trả lương, đãi ngộ các bạn rất nhiều. Cũng như việc có lần nọ tôi được mời đến một buổi chia sẻ ở trường Đại Học nọ, cũng hầu hết các bạn sinh viên nhìn tôi tưởng là giáo viên của trường đều lễ phép gật đầu chào, vâng dạ khá rõ ràng, nhưng phần lớn tôi cũng gặp một số hệ Z không thèm quan tâm, ăn nói trổng, thậm chí tranh đường giàng hàng ngang không cho các giáo viên khác đi qua....
Nêu ra các yếu điểm trên cũng như một phần kinh nghiệm va vào hệ Z của tôi để thấy hệ lụy phần lớn hiện nay diễn ra ở các hệ Z cao đến mức nào, đương nhiên không thể đánh đồng hết tất cả hệ Z đều có vấn đề, đâu đó cũng còn nhiều bạn hệ Z được giáo dục rất tốt, đi làm rất có trách nhiệm và lễ phép hòa đồng với không khí công ty. Có thể thấy tùy theo hệ tư tưởng gia đình, cũng như môi trường giáo dục, các hệ Z sẽ phát triển tốt, đúng cách nếu ở trong môi trường gia đình có quy cũ, nhưng ở các bạn luôn có cảm giác vội vội vàng vàng, vội sống, vội lo nghĩ, vội phát triển, vội cả việc hệ thống lại tư duy cho phù hợp....
Là một hệ X, tôi cũng cố gắng thích nghi cũng như tìm hiểu nhiều hơn về hệ Z với các trăn trở của các bạn làm sao để phát triển hơn từng ngày. Một phần nhỏ tôi hiểu các bạn đang gặp những khủng hoảng gì ở hiện tại, với guồng sống luôn vội vã đầy tranh giành, phần khác tôi cũng tìm cách chia sẻ và hướng các bạn nhiều hơn về các giá trị tinh thần mà tôi gọi là tài sản hệ X được góp nhặt lại bởi các truyền thống văn hóa nhiều đời.
Góc_nhìn_thời_sự