(Đây là lần đầu tiên mình viết bài chia sẻ trên Spiderum với lâu quá rồi mình không viết văn Tiếng Việt nên sẽ có những chỗ cách hành văn không được hay, mong mọi người thông cảm cho mình nha☺)
Đầu tiên để mình giới thiệu sơ về bản thân. Mình 20 tuổi, quê ở Khánh Hòa. Mình tốt nghiệp cấp 3 vào năm 2018 xong dành 1 năm tự học tiếng Nhật ở nhà, thi lấy bằng Nattest N3 rồi tháng 10/2019 mình xách vali lên máy bay sang Nhật du học. Học tiếng Nhật ở trường tiếng được 1 năm rưỡi là mình thi đậu vào đại học Nhật. Hiện tại mình đang là sinh viên năm nhất khoa kinh doanh trường đại học Kanto Gakuin (関東学院大学) ở thành phố Yokohama. Mình mới chuyển nhà lên Yokohama và nhập học mới được hai tháng thôi nên vẫn chưa quen với đại học và việc sống một mình trên Yokohama cho lắm😅.
Ok giới thiệu bản thân xong rồi thì vào chủ đề chính nha.
Sukiya là chuỗi quán ăn cơm thịt bò Gyudon ngon bổ rẻ ở Nhật.



Mình làm baito ở Sukiya được 1 năm 4 tháng, khá là dài đúng không? Lúc mình sang Nhật được 1 tháng thì mình có đi phỏng vấn baito ở Sukiya Training Center. Nhưng lúc đó tiếng Nhật mình kém quá, mặc dù có N3 đọc được Kanji nhưng nghe với nói thì dở tệ nên mình đã bị trượt phỏng vấn. Sau đó mình có đi làm ở một xưởng bánh gần trường tiếng. Xưởng bánh này thì người Việt rất đông nên 3 tháng ở Nhật mình chẳng nói tiếng Nhật nhiều, toàn là tám chuyện tiếng Việt với người Việt trong xưởng thôi. Làm quán ăn hay combini thì sẽ được cơ hội luyện nói tiếng Nhật nhiều hơn nên sau 3 tháng làm baito ở xưởng mình quyết định nghỉ và xin lại vào Sukiya. May mắn thay lần thứ 2 mình đậu phỏng vấn. Hồi trước mình phỏng vấn ở Sukiya thì họ có cho làm 2 việc baito cùng lúc được ( tiếng Nhật là ダブルワーク) nhưng dạo gần đây ở Nhật đang kiểm tra gắt hơn về việc làm baito của du học sinh nên Sukiya không nhận du học sinh làm hai việc baito nữa. Vì vậy bạn nào mà đi phỏng vấn Sukiya mà nói mình đang làm thêm việc khác nữa thì sẽ bị từ chối ngay tại chỗ.
Phỏng vấn thì cũng không có gì quá khó. Có 2 phần: phần 1 là làm bài trắc nghiệm với bài nghe trên giấy, phần 2 là phỏng vấn. Các câu hỏi như là đến Nhật được bao lâu, đang học trường nào, tại sao lại muốn làm Sukiya,... Đặc biệt có một câu quan trọng người ta sẽ hỏi mình là nếu những quán khác thiếu người thì mình có đến mấy quán đó làm được không. Nếu mà trả lời có thì khi được nhận vào Sukiya thì tencho có thể sẽ chuyển bạn đi tùm lum quán để làm. Mình thì nghe sempai làm trước khuyên là nếu em không muốn đi đủ thứ quán như thế thì hãy nói không. Mình thì thích làm một chỗ gần nhà cho tiện nên đã nói không và hơn cả năm làm ở Sukiya mình chưa lần nào bị chuyển đi lung tung. Tiếng Nhật câu hỏi này là: ほかの店舗に応援に行くことができますか hoặc là ほかの店舗に行けますか đại khái như vậy, mình không nhớ chính xác lắm vì trước khi nói câu này thì người ta sẽ giải thích đủ kiểu về quán thiếu người như thế nào. Còn thêm 1 câu phụ nữa là nếu ngày thứ 7 hoặc chủ nhật thiếu người thì mình có đi làm được không. Lịch làm ở Sukiya không cố định, mỗi 2 hoặc 3 tuần thì mình sẽ phải đăng kí lịch làm. Tencho sẽ để sẵn giấy đăng kí ở quán, lúc nào rảnh thì mình chỉ việc ghi giờ mình muốn làm hoặc gạch đi ngày mình không muốn. Có tuần mình sẽ làm luôn thứ 7 với chủ nhật nên với câu hỏi phụ trên mình trả lời Ok để dễ được nhận vô.
Nếu may mắn đậu thì mình sẽ được đi học 2 buổi training ở trung tâm dạy việc (tiếng Nhật là đi học kenshu 研修). Học việc có lương đàng hoàng. Trong 2 ngày mình được học các câu nói ở quán ăn thường dùng, cách xếp đồ ăn lên khay, cách dùng máy handy nhỏ nhỏ bỏ được vào túi để nhập order của khách,...vân vân và mây mây. Cái khó nhất là tập bấm handy, nhìn tiếng Nhật chưa quen rồi khách gọi món nhanh mình phải mò tìm món ăn trên cái máy đó nên lúc đầu khá là cực, mình bấm sai loạn xạ hết lên( nhưng cũng may mắn thay là quán mình làm thì không dùng máy đó nhiều, trên bàn có để sẵn cái ipad để khách tự order món nên mình vui dễ sợ khi lần đầu đi làm thiệt ở . Quán của bạn mình thì không có ipad trên bàn mà dùng cái máy này nên lúc đầu bạn mình kể là tao vô quán làm lần đầu tiên bấm sai tùm lum hết lên nhưng sau vài tuần quen là bấm như máy luôn😅).
Vào làm thiệt ở quán thì lúc đầu sẽ được cho làm ở ngoài, tencho với sempai sẽ dạy bấm máy reji (máy tính tiền), cách ghi sổ sách rồi bưng đồ ăn cho khách. Quen việc ở bên ngoài rồi thì sẽ được dạy trong bếp. Cách nấu gyudon, rồi chuẩn bị salad, kimchi, cheese,... để sẵn (phần chuẩn bị này gọi là shikomi 仕込み). Làm bếp hơi bị mệt, lúc khách đông là không kịp nấu thịt rồi shikomi chưa chuẩn bị xong, chén chưa rửa( Lúc khách đông là nói thiệt mình chỉ muốn đập chén cho bớt mệt(┬┬﹏┬┬)).
Lâu lâu thì sẽ có điện thoại ở jimusho hoặc quản lí gọi hỏi mình đi kiểm tra hạn của đồ ăn, dán tấm poster lên tường,... đủ thứ kiểu chỉ dẫn. Mà mình thì lại ít nghe được người Nhật nói gì trên điện thoại nên có điện thoại tới mà 1 mình làm ở quán thì mình hơi bị run tí.
Nếu mình làm sai thứ gì như khách mua bento đem về nhưng bỏ thiếu một món chẳng hạn thì có thể khách sẽ gọi điện cho phòng chăm sóc khách hàng phàn nàn rồi sau đó bên văn phòng sẽ nhắn tencho và fax cho một tờ giấy kiểm điểm và bắt mình ghi vào. Làm hơn cả năm thì mình ghi tờ này 5 lần( mình kiểu hay quên nên hay bỏ quên đồ cho khách. Chắc ở quán mình là người ghi nhiều nhất). Có 2 câu hỏi trong tờ kiểm điểm đó: ① Lý do gì mà mình để khách phàn nàn như vậy, ② Về sau thì mình sẽ làm thế nào để không bị khách phàn nàn nữa. 5 lần ghi thì mình đều trả lời hai câu này y chang. Câu 1 mình ghi là: 確認不足でした, câu thứ 2 là: 今度ちゃんと確認してから出します, ngắn gọn dễ hiểu. Mà thiệt sự bỏ quên đồ cho khách thì cảm thấy tội lỗi thiệt, người ta bỏ tiền ra mua mà do mình làm bữa ăn mất ngon nên mỗi khi đi làm mình đều cố gắng không để khách phàn nàn.
Mình may mắn có được tencho dễ thương. Bà hiền dễ sợ, lúc mình làm sai thì không có la nặng mà nhắc nhở nhỏ nhẹ, rồi lâu lâu còn mua bánh mua nước cho mình nữa chứ. Mình có nhớ là hồi valentine mình tặng tencho hộp socola xong được bà tặng lại 6 đôi vớ dễ thương. Quán mình đến gần cuối năm 2020 thì nhân viên nghỉ nhiều. Có người nghỉ luôn, rồi có người về quê ăn tết thế là trong 20 nhân viên ở quán chỉ có mình là người nước ngoài duy nhất còn lại. Quán làm 24h nên ca đêm bị thiếu người nên gần cuối năm bà tencho nhờ mình đi làm phụ tại không có ai. Thế là mình kiêm ca chiều tới tối 22h còn tencho có lúc làm đêm tới sáng. Nghĩ lại thì thấy tội bà tencho thiệt, không được nghỉ tết mà phải làm quần quật. Tết hết xong thì bà tencho nghỉ luôn cả tuần để dưỡng sức:-))).
Nói chung là làm ở Sukiya thì hơi cực tí vì lượng công việc hơi nhiều nhưng bù lại lương ok, tencho hiền, dễ thương với nhân viên thì được ăn gyudon giá rẻ nên mình mới làm hơn cả năm.
Bài viết hơi dài tí nhưng hi vọng câu chuyện về làm baito ở Sukiya của mình sẽ giúp ích được cho các bạn ở Nhật đang muốn làm Sukiya