Trên thế giới, hơn một nửa số người – ước tính từ 60 đến 75% – nói ít nhất hai ngôn ngữ. Nhiều quốc gia có nhiều hơn một ngôn ngữ chính thức, như Nam Phi có đến 11 ngôn ngữ. Cùng với sự giao thoa về mặt địa lý, lịch sử, văn hóa hội nhập của nền kinh tế toàn cầu khiến con người ngày càng muốn thông thạo nhiều hơn một ngoại ngữ để gia tăng các cơ hội làm việc và gây ảnh hưởng tốt hơn. Trong đó phiên dịch viên cũng không ngoại lệ. Đã đến lúc ngoài ngoại ngữ chính, chúng ta cũng cần thông thạo thêm một ngoại ngữ nữa để gia tăng giá trị bản thân cũng như giảm bớt tính cạnh tranh trong thị trường biên phiên dịch.
Bài dưới đây ngoài việc phân tích rõ lợi ích khi con người học từ 2 ngoại ngữ trở lên, mình cũng tổng hợp thêm các phương pháp học song ngữ, đa ngữ từ các chuyên gia đa ngôn ngữ áp dụng hiện nay. Sẽ không quá khó khăn nếu chúng ta biết xác định mục tiêu, lựa chọn ngoạingữ phù hợp cùng với một bản kế hoạch học tập và rèn luyện hợp lý.
Sẵn sàng chưa? Chúng ta cũng bắt đầu nhé!
NHỮNG LỢI ÍCH CHÍNH KHI HỌC 2 NGOẠI NGỮ TRỞ LÊN
Bên cạnh những lợi ích ngắn hạn và mang tính “cơ hội” như được giao tiếp/kết hôn với người bản xứ, du lịch không cần phiên dịch/ hướng dẫn viên bản ngữ, một số lợi ích mang tính dài hạn dưới đây có thể khiến quyết định học từ 2 ngoại ngữ trở lên là hoàn toàn đúng đắn!
Lợi ích đối với não bộ và sức khỏe tâm thần
Nhà tâm lý học thần kinh nhận thức Jubin Abutalebi, tại Đại học San Raffaele ở Milan, cho biết, có thể phân biệt những người song ngữ với những người đơn ngữ chỉ bằng cách nhìn vào các bản quét não của họ. Ông nói: “Những người song ngữ có nhiều chất xám hơn so với những người đơn ngữ trong vỏ não trước của họ, và đó là bởi vì họ đang sử dụng nó thường xuyên hơn rất nhiều.
Nhà tâm lý học Ellen Bialystok đã có khám phá đáng ngạc nhiên tại Đại học York ở Toronto trong khi cô ấy đang so sánh dân số già của những người đơn ngữ và song ngữ: “những người đọc song ngữ cho thấy các triệu chứng của bệnh Alzheimer khoảng 4-5 năm sau khi đọc một ngôn ngữ với cùng một bệnh lý bệnh,”
Nói hai thứ tiếng không ngăn được người ta mắc chứng sa sút trí tuệ, nhưng nó làm chậm ảnh hưởng của nó, vì vậy ở hai người có não bộ cho thấy mức độ tiến triển bệnh tương tự nhau, người song ngữ sẽ xuất hiện các triệu chứng trung bình năm năm sau khi nói được một thứ tiếng. Bialystok cho rằng điều này là do khả năng song ngữ quấn lại bộ não và cải thiện hệ thống điều hành, thúc đẩy “dự trữ nhận thức” của mọi người. Điều đó có nghĩa là khi các bộ phận của não không thể chịu đựng được tổn thương, những người nói song ngữ có thể bù đắp nhiều hơn vì chúng có thêm chất xám và các con đường thần kinh thay thế.
Song ngữ cũng có thể bảo vệ sau chấn thương não. Trong một nghiên cứu gần đây trên 600 người sống sót sau đột quỵ ở Ấn Độ, phát hiện ra rằng khả năng phục hồi nhận thức đối với những người nói song ngữ cao gấp đôi so với những người nói một tiếng.
Đa ngôn ngữ đã được chứng minh là có nhiều lợi thế về mặt xã hội, tâm lý và lối sống. Hơn nữa, các nhà nghiên cứu đang tìm thấy nhiều lợi ích sức khỏe từ việc nói nhiều hơn một ngôn ngữ, bao gồm hồi phục đột quỵ nhanh hơn và chậm khởi phát chứng sa sút trí tuệ.
1.2 Nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường việc làm.
Nói một ngoại ngữ thứ hai có thể mang lại nhiều cơ hội việc làm hơn, tùy thuộc vào ngoại ngữ bạn nói. Giao tiếp tại nơi làm việc là quan trọng và ngày càng nhiều công ty, đặc biệt là những công ty có văn phòng quốc tế, đang coi song ngữ là một ưu tiên hàng đầu. Nhân viên có thể giao tiếp với khách hàng nước ngoài cũng được coi là một lợi thế lớn.
Phiên dịch viên, những người thông thạo hơn một ngoại ngữ cũng giúp hồ sơ xin việc của bản thân được đánh giá cao hơn, có thể thương lượng mức lương cao hơn 10% đến 20% so với một ứng viên chỉ biết một ngoại ngữ.
1.3 Học song ngữ có thể kiếm được nhiều tiền hơn.
Thu nhập từ việc học ngoại ngữ khác nhau tùy theo ngôn ngữ và nhu cầu thị trường về ngoại ngữ đó. Salary.com phát hiện ra rằng các công việc có mức lương chênh lệch dựa trên song ngữ thường trả thêm 5-20% mỗi giờ cho nhân viên nói được hai thứ tiếng.
Nhà kinh tế học Albert Saiz của MIT phát hiện ra rằng những sinh viên tốt nghiệp đại học nói được hai thứ tiếng kiếm được trung bình hơn 2% so với những người không nói. Điều này có thể tăng lên rất nhiều theo thời gian (theo The Economist).
Như riêng ngành tiếng Hàn, mức phí cho một job phiên dịch Hàn Việt là 120 $/ ngày và mức phí cho một job phiên dịch Anh-Hàn-Việt là 150$/ ngày. Kinh nghiệm dịch thuật các job về kỹ thuật, cơ khí, máy móc, điện và xử lý nước thải của cá nhân mình thì 90% các thuật ngữ chuyên môn đều dùng tiếng Anh và nếu bạn giỏi thêm tiếng Anh, bạn hoàn toàn có thể đọc hiểu các tài liệu này một cách dễ dàng. Từ tiếng Anh, bạn có thể tra cứu sang tiếng Hàn chính xác hơn.
1.4 Nói một ngôn ngữ khác cho bạn một góc nhìn mới.
Ngay cả khi bạn không đi du lịch nước ngoài, việc trở thành người song ngữ có thể giúp bạn nhìn thế giới theo một cách khác và hiểu bản thân mình hơn.
Một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người song ngữ thực sự nhìn thế giới khác nhau. Những người thường xuyên nói ngoại ngữ thứ hai cảm nhận được sự khác biệt về các biến thể màu sắc mà những người đơn ngữ không nhận ra!
Nhiều người nói nhiều hơn một ngôn ngữ cũng cho biết họ cảm thấy “giống như một người khác” khi họ nói ngôn ngữ khác. Nghiên cứu của một giáo sư tại Đại học Illinois tại Urbana-Champaign đã phát hiện ra rằng song ngữ nhấn mạnh các đặc điểm tính cách khác nhau tùy thuộc vào ngôn ngữ họ đang nói. Giáo sư đã phỏng vấn những người trưởng thành ở Paris thông thạo tiếng Pháp và tiếng Bồ Đào Nha và nhận thấy rằng họ hành động khác nhau khi nói ngôn ngữ này hay ngôn ngữ khác.
“Nhiều người nói song ngữ nói rằng họ cảm thấy như một người khác khi nói ngôn ngữ khác của họ”
2. MẸO CHỌN NGOẠI NGỮ GIÚP TIẾT KIỆM THỜI GIAN VÀ CÔNG SỨC CHO BẠN
Chọn tối đa hai ngoại ngữ .Mặc dù về mặt lý thuyết, có thể học nhiều hơn hai ngoại ngữ cùng một lúc, nhưng điều này làm tăng độ khó của việc học từng ngoại ngữ đó và tác động tiêu cực đến sự thành công trong việc học ngoại ngữ của bạn.
Chọn hai ngoại ngữ khác nhau về hệ ngữ. Các ngôn ngữ xuất phát từ cùng một ngữ hệ thường trùng lặp về từ vựng, ngữ pháp, liên tưởng và các yếu tố khác, vì vậy chúng có thể gây nhầm lẫn khi học cùng một lúc. Do đó học tiếng Tây Ban Nha và tiếng Ý hoặc tiếng Hà Lan và tiếng Đức cùng một lúc không phải là một ý kiến hay.
Chọn một ngoại ngữ dễ và một ngoại ngữ khó. Điều này sẽ giúp bạn phân biệt rõ hơn giữa hai loại.
Đặt một ngoại ngữ làm ưu tiên. Ngay cả khi bạn khẳng định rằng bạn muốn thông thạo cả hai ngôn ngữ, hãy ưu tiên một ngoại ngữ hơn một chút và dành thêm một chút thời gian cho ngoại ngữ đó. Điều này sẽ giúp bạn thấy rõ hơn sự tiến bộ của mình và tránh trở nên chán nản.
3. CÁC PHƯƠNG PHÁP HỌC NGOẠI NGỮ HỮU ÍCH
Dành thời gian của bạn tùy theo độ khó của ngoại ngữ. Nếu một trong những ngoại ngữ bạn đang học khó hơn ngoại ngữ kia, hãy dành 70-80% thời gian học ngôn ngữ khó và 20-30% cho ngoại ngữ dễ.
Học cả hai ngoại ngữ mỗi ngày hoặc càng nhiều càng tốt.
Học từng ngoại ngữ ở một địa điểm khác nhau và bằng các công cụ khác nhau để giúp bạn phân biệt giữa hai ngoại ngữ. Ví dụ, học một ngoại ngữ tại thư viện công cộng, quán cà phê hoặc công viên và học ngoại ngữ còn lại ở nhà. Ngoài ra bạn nên giúp não ghi nhớ tốt và lâu hơn bằng cách sử dụng các sổ ghi chép khác nhau, bút màu và thẻ ghi nhớ khác nhau.
Sử dụng một phương pháp luận khác nhau để nghiên cứu từng ngoại ngữ để giúp bạn phân biệt sâu hơn giữa hai ngoại ngữ. Ví dụ, bạn có thể nghiên cứu một tài liệu bằng ứng dụng điện thoại di động và thẻ nhớ, còn tài liệu kia sử dụng máy tính và sổ ghi chép của bạn.
Cá nhân mình và một vài người đồng nghiệp áp dụng cách học ngoại ngữ thứ 2 bằng ngoại ngữ thứ nhất. Điều này giúp mình và các bạn học theo cách này có nhiều thuận lợi khi phiên dịch các job từ Anh sang Hàn và ngược lại.
Tất cả những lời khuyên này có thể giúp bạn học thành công hai ngoại ngữ cùng một lúc và tránh nhầm lẫn giữa hai ngoại ngữ.
Nhìn chung, việc học nhiều ngôn ngữ cùng một lúc đòi hỏi sự cống hiến, thời gian và động lực nghiêm túc. Điều bạn cần làm có một động lực đủ lớn để bạn vượt qua sức ì của bản thân, một bản kế hoạch học tập rõ ràng và nghiêm túc. Bạn cũng cần thực hành mỗi ngày và biến nó thành thói quen. Lionel Messi đã nói rằng: “Thành công sau một đêm của tôi mất 17 năm và 114 ngày”. Nếu bạn mong chờ sau 1 đêm hoặc 1 vài đêm để bạn có thể thông thạo một ngoại ngữ như tiếng mẹ để thì mình cam đoan rằng sẽ không bao giờ có con đường tắt nào đâu. Bí quyết của người thành công là ở sự kiên trì!
