Knightfall - một sự kết hợp giữa lịch sử và truyền thuyết

Chắc chắn đại đa số mọi người đều đã nghe đến cái tên Templar - danh xưng của một nhóm các hiệp sĩ được thành lập sau cuộc Thập tự chinh lần thứ nhất. Tuy nhiên, có vẻ khá nhiều người có cái nhìn tương đối... sai lệch về các hiệp sĩ Templar, mà hầu hết đều do ảnh hưởng của phim ảnh hay game (điển hình như series Assassin's Creed đã mô tả Templar như những kẻ thèm khát quyền lực và sức mạnh như thế nào). Thực ra quan niệm về Templar như vậy là khá sai lầm. Hội hiệp sĩ Templar là một trong những hội hiệp sĩ nổi tiếng nhất thời Trung Cổ với sức mạnh, quyền lực và tầm ảnh hưởng rộng khắp châu Âu suốt hai thế kỷ. Nhắc đến Templar là nhắc đến những cuộc Thập tự chinh đẫm máu, là những truyền thuyết về Chén Thánh. Nhắc đến Templar là nhắc đến những hiệp sĩ dũng mãnh, thề sẽ bảo vệ những người hành hương của Chúa, chiến đấu cho Đất Thánh. Tất nhiên Templar có quyền lực rất lớn, nhưng đó là phần thưởng cho những gì họ đã hy sinh cho Thiên Chúa giáo, cho Đất Thánh, cho những cuộc Thập tự chinh.

Với mục đích đem lại một cái nhìn chính xác và mới mẻ hơn về hội hiệp sĩ nổi tiếng này, History Channel đã cho ra mắt series phim Knightfall vào năm 2017. Và lưu ý rằng, đây không hoàn toàn là một series phim tài liệu, mà nó mang hơi hướng dã sử, phóng tác với các truyền thuyết về Templar, mà cụ thể trong Knightfall, là Chén Thánh - thánh vật cổ xưa nhất của Jesus Christ.

Lịch sử của Templar bắt đầu từ năm 1119, khi chín hiệp sĩ thành lập một dòng hiệp sĩ, với tôn chỉ là chiến đấu phụng sự Chúa, bảo vệ những người hành hương, những người nghèo khổ. Họ nhanh chóng nổi tiếng và dần đạt được nhiều thành tựu, kéo theo là những đặc ân, quyền lợi mà Giáo Hội ban tặng. Tất nhiên không phải những thứ đó từ trên trời rơi xuống, mà đánh đổi bằng máu, bằng sinh mạng của bao nhiêu Templar. Nhưng mỉa mai thay, quyền lực của họ càng lớn, thì càng nhiều kẻ coi họ là mối nguy hại mà cuối cùng dẫn đến việc các Templar bị Giáo hoàng Clemens V và vua Pháp Phillip IV quy kết là dị giáo và bị đưa lên giàn thiêu vào năm 1313. Những hiệp sĩ phụng sự Chúa, cuối cùng lại bị kết tội là dị giáo, thật mỉa mai và đau đớn. 

Bối cảnh của Knightfall diễn ra vào những năm cận kề sự sụp đổ của hội Templar. Mọi chuyện bắt đầu từ thất bại của họ tại cuộc vây hãm Acre năm 1291, mà sau đó là sự sụp đổ của vương quốc Thiên Chúa ở Đất Thánh. Knightfall bắt đầu 15 năm sau đó, tại Đền thờ của Templar ở Paris với nhân vật chính là Landry du Lauzon, một trong những Templar sống sót sau khi Acre thất thủ.

Cốt truyện của Knightfall hầu hết xoay quanh hành trình thu thập lại Chén Thánh, sau khi nó bị thất lạc tại Acre. Chén Thánh thực sự là gì thì không ai biết chắc chắn, nhưng phim đã chọn hình ảnh đặc trưng nhất để miêu tả thánh vật này, đó là Chén Thánh là... một cái chén! Có nhiều truyền thuyết về Chén Thánh, nào là có khả năng cải tử hoàn sinh, chữa trị bách bệnh, mang sức mạnh của Chúa,... nhưng sâu xa hơn tất thảy, Chén Thánh mang tính biểu tượng, một biểu tượng để thống nhất những vương quốc Thiên Chúa, và với nó, một cuộc thập tự chinh nữa sẽ diễn ra để chiếm lấy Đất Thánh, một lần nữa. Chính vì vậy, rất nhiều thế lực muốn lấy Chén Thánh cho mục đích riêng. Trong phim, tạm thời tôi kể ra ba thế lực: một là các Templar và Giáo hoàng, muốn lấy Chén Thánh để kêu gọi cuộc Thập tự chinh thứ 10; hoàng gia Pháp, muốn có Chén Thánh để củng cố quyền lực của Pháp và phe thứ ba, lấy Chén Thánh, để cất giấu nó mãi mãi vì theo họ, "Chúa không muốn con người giữ Chén Thánh". Knightfall, khá bất ngờ vì cốt truyện ẩn chứa tương đối nhiều cú twist, không thực sự bất ngờ lắm, nếu để ý kỹ và hiểu biết về lịch sử thì có thể đoán được 60-70%, nhưng cách mà Knightfall triển khai chúng, lồng ghép các tuyến truyện riêng biệt với nhau tương đối hay và hấp dẫn. Tuy vậy, thực sự mà nói cốt truyện Knightfall vẫn còn khá đơn giản, cũng là do series này vẫn dùng nhiều lịch sử chính thống chứ không phóng tác quá nhiều, điều này cũng tốt, vì định hướng của Knightfall là như vậy, mà ban đầu tôi còn không nghĩ là Knightfall có cốt truyện riêng đâu.

Nhân vật chính của Knightfall, Landry du Lauzon là một nhân vật thú vị và có nội tâm khá phức tạp. Là một hiệp sĩ Templar, Landry tin rằng chiến đấu tại Đất Thánh là tôn chỉ của họ, và vì vậy, anh quyết tâm truy đuổi Chén Thánh đến cùng. Nhưng rồi những biến cố xảy ra, những sự thật anh chưa từng biết đến hé lộ, rồi mối tình vụng trộm đi ngược lại giới luật của Templar đã khiến Landry quay cuồng, không còn biết nên làm gì. Nếu ý nguyện của Chúa là để người Thiên chúa chiếm giữ Đất Thánh, thì tại sao năm lần bảy lượt họ thất bại, chín cuộc Thập tự chinh đẫm máu, rốt cuộc Đất Thánh vẫn thuộc về người Hồi giáo, năm lần bảy lượt Chén Thánh mất rồi lại được tìm thấy, nếu như ý nguyện của Chúa là Chén Thánh không nên nằm trong tay con người, sao phải miễn cưỡng kiếm tìm? Mục đích sống của Landry là gì? Ban đầu anh tin đó là chiến đấu và tìm kiếm Chén Thánh, nhưng sau khi chứng kiến những âm mưu, những kẻ phản bội lại là chính các anh em mình, anh không còn biết nên làm gì là đúng, cho đến những thời khắc cuối cùng, anh mới hạ quyết tâm, nhưng thật sự đó có là điều anh muốn hay không thì có lẽ anh cũng không biết. Landry là nhân vật thú vị nhất của Knightfall, có lúc ta yêu mến anh, có lúc cảm phục, và cũng có lúc tức giận anh, nhưng suy cho cùng, Landry có thể không phải một Templar đúng nghĩa vì anh đã phá bỏ giới luật, nhưng Landry vẫn là một hiệp sĩ đúng nghĩa. Và phá bỏ giới luật cũ kỹ, có sá gì đâu, nếu như suy cho cùng sâu trong tâm ta vẫn là một hiệp sĩ? Landry đã có lúc nghi ngờ chính bản thân mình, anh cho rằng mình không xứng đáng là một Hiệp sĩ Templar, nhưng những việc anh làm, những thứ anh hy sinh cho Hội, đã chứng tỏ một điều: Landry là một Templar chân chính, một hiệp sĩ chân chính.

Tuy nhiên, các nhân vật phụ thì nói thật được xây dựng khá một chiều và không có nhiều thay đổi như Landry, mặc dù không đến mức nhàm chán, đủ thú vị để theo dõi và nhớ tên, nhưng tôi nghĩ lẽ ra Knightfall đã có thể làm tốt hơn. Dù vậy, cũng khó mà trách phim được vì vốn Knightfall hướng đến lịch sử nhiều hơn là dã sử. Trong số các nhân vật phụ, thú vị hơn cả có lẽ là Gawain và William de Nogaret, còn tẻ nhạt nhất theo tôi là cậu thanh niên Parsifal, hoàng hậu Joan và vua Phillip IV.

Cốt truyện khá, dàn nhân vật khá, nhưng bối cảnh và những cảnh hành động, lời thoại lại tốt. Đặc biệt là những cảnh hành động, không màu mè hoa mỹ, rất thực tế và cho người xem thấy là họ đang chiến đấu thật chứ không phải một đám người mặc những bộ giáp màu mè, đẹp đẽ rồi vung kiếm lên như múa. Những cảnh chiến đấu trong Knightfall rất thực tế, rất bạo lực và đẫm máu, mặc dù không có nhiều. Những cảnh slow motion cũng chỉ có số lượng đếm trên đầu ngón tay, nhưng chúng phục vụ rất tốt việc nâng cao hiệu ứng thị giác cho những cảnh chiến đấu và khiến chúng thêm ấn tượng. Đặc biệt là ở trận chiến cuối phim giữa đội quân Templar của Landry và đội quân lính đánh thuê. Âm nhạc không có gì ấn tượng lắm nhưng có một số trường đoạn (mà toàn là những đoạn của các Templar chứ gì đâu) được làm khá epic.

Nhìn chung, Knightfall là một series khá, và với cái kết như vậy, rất có thể sẽ có season 2, khi phim cho chúng ta thấy sự sụp đổ thực sự của các Templar. Knightfall là một series khá hay và hợp cho ai muốn tìm hiểu về những năm cuối cùng của các Templar, vì nó dựa phần lớn trên lịch sử, phóng tác đôi chỗ để tạo sự hấp dẫn nhưng không hề quá đà. Có khá nhiều ý kiến chỉ trích về Templar khi cho rằng nó "nửa nạc nửa mỡ" - lịch sử không hoàn toàn chính xác mà dã sử thì cũng không hẳn, nhưng theo cá nhân tôi thì Knightfall làm ổn việc dung hòa giữa lịch sử và truyền thuyết, không có gì quá đáng cả. Xem xong Knightfall, ngoài sự ấn tượng với tinh thần hiệp sĩ của các Templar, thì tôi còn nghĩ đến câu nói của Landry về Chén Thánh: "Nó khiến con người điên loạn". Đúng vậy, quyền lực của Chén có thật không thì không ai dám chắc, nhưng tai họa nó đem đến là quá đủ để thấy: chín cuộc thập tự chinh, máu của hàng chục, hàng trăm ngàn người đổ xuống trên Đất Thánh, cả Thiên Chúa Giáo và Hồi Giáo, rốt cuộc có đáng hay không? Phải chăng đúng là Chúa không muốn con người nắm giữ Chén Thánh? 

Chén Thánh, nó là phước lành Chúa đem đến, hay là tai ương của nhân loại?

Knightfall (TV series, 10 episodes): 7,5/10