Nếu ai mạnh mồm chỉ bạn cách để thành công, bạn sẽ thất bại. Nếu ai chỉ bạn cách giảm thiểu rủi ro, có thể bạn sẽ thành công. 
Hôm đó là vào khoảng mồng 2 Tết năm canh Tý tức Ngày Mậu Thìn Tháng Mậu Dần Tiết Đại hàn a.k.a ngày 26 tháng 2 năm 2020 Dương lịch, nói thế cho sang mồm thôi chứ mình cũng chẳng bao giờ coi ngày để đầu tư đâu.
Bữa đó đang ra Huế chơi và mình nằm vắt chân lên gối tay ngang trán ở trong phòng khách sạn, nghĩ nên làm gì với tiền được lì xì cuối cùng trước khi năm sau phải đi lì xì lại con người khác (huhu). Méo hiểu sao cái suy nghĩ Bitcoin vụt qua đầu, bắt đầu nó như cơn nghiện cứ như dày vò một thằng thích đầu tư mạo hiểm như mình (Không phải chơi cờ bạc đâu nhé).
Thôi vào vấn đề luôn.
Trước đó thì mình cũng tìm hiểu qua tiền ảo (crypto currency) cũng na ná việc mua bán cổ phiếu nhưng thêm yếu tố công nghệ cao đằng sau nữa, Bitchcoin à nhầm Bitcoin (BTC) và alt-coin (những đồng tiền ảo khác ít giá trị hơn Bitcoin), nhìn cái tỷ giá của một đồng Bitcoin hồi đó ta nói chỉ muốn đi vào lòng đất, rơi vào tầm khoảng $9000 xấp xỉ 200tr VNĐ, nhưng mua 0.1% hoặc 50% giá trị đồng BTC cũng được chẳng sao cả. Cơ mà không, quy tắc của Duy khi đầu tư là không chơi nửa mùa như vậy, ngó xuống đồng alt-coin giá trị thứ 2 là Ethereum (ETH) lúc đó giá khoảng $215 xấp xỉ 5tr VNĐ 1 đồng.Tạo tài khoản các thứ rồi ngồi chờ verify mòn mỏi mất vài tiếng. Sau đó all in 2 đồng ETH. Mình giao dịch trên sàn Remitano và Binance, hai sàn này phổ biến và mua bán bằng tiền VNĐ được.Nhưng mà đời lúc đó đâu phải như mơ đâu.
Bitcoin và những người bạn

Bài học 1: Cập nhật, cập nhật và cập nhật

Nên cập nhật những tin tức mới nhất về những cái xoay quanh cái mình đầu tư mỗi ngày, mỗi giờ

Thời điểm mình bắt đầu xuống tiền đầu tư là vào thời gian bắt đầu đại dịch Covid-19, mà suy nghĩ của thằng gà mờ trong giới tiền ảo hồi đó thì cho là mọi người cách ly ở nhà thì sẽ có suy nghĩ rảnh háng như mình là đầu tư tiền ảo. NHƯNG KHÔNG! Đại dịch tàn phá các doanh nghiệp trên toàn thế giới quá khủng khiếp, và tiền ảo có tính thanh khoản (liquidity) cực cao, những nhà đầu tư lớn nhỏ buộc phải bán tháo những đồng tiền để lấy tiền mặt nhanh (quick cash) mới có thể chi trả cho các chi phí vận hành doanh nghiệp và tiền mặt để xài.

Vẫn là câu nói muôn thuở "Cash is king"

Và cứ thế theo quy luật cung cầu của thị, tiền ảo trở thành một dạng tài sản kém hấp dẫn và giá trị cũng giảm, sau một tuần biến động giá lên xuống thì giá trị đầu tư ban đầu của mình còn 80%, mất đi 20% giá trị đầu tư ban đầu là con số rất lớn, khá hoảng loạn và mình cảm thấy khá là tiếc bởi vì đã không liên tục cập nhật tin tức tình hình kinh tế thế giới. Mọi biến động từ tỷ lệ thất nghiệp, những chính sách mới của các nước, đến một câu Tweet vớ vẩn của ông Trump cũng có thể ảnh hưởng tới giá trị của Bitcoin, từ đó ngày nào mình cũng đọc báo và luôn trực chờ để theo dõi tỷ giá, quy chiếu và phân tích những sự kiện nào ảnh hưởng tích cực và tiêu cực tới tiền ảo.

-> Những sự kiện ảnh hưởng tiêu cực :
-Tỷ lệ doanh nghiệp đóng cửa
-Tỷ lệ thất nghiệp
-Hành vi bán tháo bất thường của thị trường tiền ảo
-Những chính sách chặn tiền ảo của chính phủ
-Những dòng Tweet tiêu cực liên quan đến tiền ảo của những nhà đầu tư lớn trong đại dịch (Warren Buffet, Donald Trump, Elon Musk, ....)

 -> Những sự kiện ảnh hưởng tích cực
-Cũng như trên nhưng ngược lại
-Gói hỗ trợ $1k2 của Mỹ và những thứ tương tự của các nước khác

Bài học 2: Tham lam là chết, không tham lam cũng chết

Warren Buffet từng nói "Hãy tham lam khi người khác sợ hãi" nhưng đồng thời cũng nói "Tiền ảo là thứ đầu bu*i rẻ rách vô giá trị". Khi giá trị của đồng ETH cứ liên tục giảm giá trị từ $215 xuống $140 chỉ trong một tháng, mình có kịp bán đi ở thời điểm mà nó còn $170, chấp nhận lỗ 20% so với tiền đầu tư ban đầu, để thực hiện hành vi gọi là "bắt đáy" trong đầu tư chứng khoán, đợi mòn đợi mỏi chả biết khi nào nó mới xuống đáy để mua, có thể là $100, $90 hoặc $70. Nhưng không hiểu bằng một cách kỳ diệu nào qua một đêm nó lên lại $200 và mình không còn đồng ETH nào để bán cả, lúc đó nghĩ mình quá ngu thật sự do ham hố "bắt đáy", và ngậm ngùi chấp nhận lỗ trắng 40%. Vài ngày sau thì mình mới biết sàn Binance có tính năng đặt lệnh tự động mua bán khi tiền ảo đạt một giá trị được set trước đó, thêm một pha ngu đi vào lòng đất.
--> Nên tìm hiểu tính năng của các sàn giao dịch
--> Không nên quá ham hố và tự đặt hạn mức lời lỗ cho bản thân
--> Tiền ảo đúng là rẻ rách thật

Bài học 3: Có độ nhạy cảm cực bén về thị trường toàn cầu

Khi đầu tư vào cái gì đó thì phải đặc biệt hiểu cái đó, sự ảnh hưởng của nó đối với thị trường toàn cầu và ngược lại. Thế giới này nó biến động nhanh lắm, nhưng việc đầu tư tiền ảo của mình chưa dừng lại ở việc lỗ, máu đầu tư lại nổi lên và mình tìm hiểu về cách lấy lỡ làm lời và thực sự tiền ảo có cái tính năng đó.
Trong đầu tư có hai thuật ngữ Bull and Bear, Bull là khi thị trường đi lên và Bear là khi thị trường đị xuống, sự đi lên nhỏ lẻ này tạo ra sự biến đổi lên xuống liên tục của thị trường, và từ đó tạo ra cách đầu tư kiểu đu dây Spider-man. Nhưng việc bắt trend không phải lúc nào cũng dễ, không phải lúc nào những bài báo cũng đăng sớm những sự kiện, cách cập nhật nhanh nhất là lướt Twitter, ở đó những nhân vật vô danh phán vài câu dự đoán cũng chí vl.

Đầu tư kiểu đu dây (Swing trading)
Như bình thường, mua khi giá trị nó thấp và bán khi giá trị nó cao, đây là cách mọi người và kể cả mình kiếm tiền, nhưng phải làm sao để lời khi mọi thứ đang có xu hướng đi xuống. Sự biến động liên tục (fluctuation) của thị trường tạo ra cơ hội cho những người thích giao dịch kiểu nhỏ lẻ, lời $1 cũng chơi nhưng bắt buộc phải đặt lệnh mua bán liên tục không ngừng nghỉ và rất dễ nản và mất thời gian, khả năng thành công cũng rất ít. Cứ cho là mỗi một tiếng mình có thể lời được $1 và một ngày là $24 nhưng mình không rảnh để luôn chực cái điện thoại để đặt lệnh mua bán, nên chung quy là mỗi ngày dán mắt vào điện thoại chỉ để lấy $8 đó là đã trừ đi phí giao dịch của sàn.
Và một điều kì diệu là chính phủ Mỹ ký thông qua mở gói hỗ trợ trị giá triệu tỷ đô để mỗi người được nhận $1200, lúc đó mình tự đặt cược lớn với pha đầu tư này một là vào lòng đất hai là huề vốn, và mình đặt lệnh bán tại $230. Và mình đã dự đoán đúng, những người dân cầm $1200 được rải từ chính phủ, một số người đã có động thái thử bỏ tiền vào tiền ảo, giá trị của đồng ETH sau một tuần về lại $215 rồi tăng lên $230 và hiện tại là khoảng $250.
Quá trình trade của mình trong một bức ảnh

Tổng kết

Túm cái quần lại thì, việc đầu tư vào tiền ảo trong 4 tháng vừa qua là một trải nghiệm giúp mình có thêm nhiều kỹ năng đầu tư vào các loại chứng khoán và những thứ tương tự.
Có lời không? Không, có lỗ không? Cũng không. Vậy mình đã mất gì, mất thời gian, mất một số tế bào giác mạc cho việc cắm mặt vào màn hình, mất đi những mối đầu tư thơm lừng khác trong đại dịch.
Vậy có nên đầu tư vào tiền ảo thời điểm hiện tại không? Không luôn, bởi vì trong thời gian đại dịch khó kiểm soát thế này thì đầu tư vào chỉ có ngồi chờ mòn đít nó mới có lời, đồ thị giá trị đang đi theo hàng ngang gây ra sự bất mãn rất nhiều.
Vậy khi nào mới nên đầu tư? Sau khi kiểm soạt được dịch và kinh tế bắt đầu phục hồi, ít nhất là vào giữa năm sau.
Cần bao nhiêu tiền để đầu tư? Tầm $100 chắc đủ nếu không muốn lỗ nặng
Không giống như chứng khoán cần khoảng $500 đến $1000 để đầu tư thì mới ra sơ múi, nhìn chung nên nhập môn đầu tư bằng tiền ảo rồi đến đầu tư chứng khoán
Và đặc biệt là luôn cập nhật tin tức về thị trường kinh tế toàn cầu mỗi ngày.
By Phạm Thế Khương Duy