Karma police và gã tội đồ

Mỗi lần nhắc tới Radiohead, có thể nhiều người sẽ vô tình gán cho band cái mác One-hit-wonder band. Tôi cá là bởi họ chưa bao giờ thử qua những single đỉnh cao khác như: Paranoid Android, Bodysnatchers, House of Cards, Fake Plastic Trees, Exit Music For A Film,... Còn về phần mình, tôi chưa bao giờ dám nhận là một fan trung thành của dòng nhạc cụ thể nào cả, của Radiohead lại càng không bởi âm nhạc nói chung với tôi có quá nhiều cách để cảm nhận.

Thôi không lạc đề nữa, tôi đang nói về Radiohead mà, lần này sẽ là Karma Police, một bản alter đầy ám ảnh khác. 

Ok Computer ra mắt vào tháng 6/1997, là album thứ 3 của band và đã xuất sắc gặt hái được nhiều thành công trong đó có vô số lời khen ngợi đến từ giới phê bình chuyên môn lẫn người hâm mộ. Hơn bao giờ hết, thông qua album, Radiohead dường như muốn khắc họa một viễn cảnh vị lai đen tối, nơi mà loài người chẳng sớm thì muộn sẽ trở nên điên loạn và hủy hoại lẫn nhau bởi mọi gốc rễ của niềm tin đang ngày bị lung lay, viễn cảnh đó còn chỉ ra một mâu thuẫn nội tại sâu sắc khi mà tri thức và công nghệ càng lúc càng tiến bộ thậm chí là vượt ra khỏi tầm nhận thức của con người, họ sẽ làm gì ? Tiếp tục đấu tranh để giành lấy vị thế hay bỏ cuộc và thừa nhận sự tha hóa ?

Ok computer bao gồm 12 singles, với tôi ngoại trừ Paranoid Android, là một single khó nuốt nhưng để lại nhiều ấn tượng nhất, và các single khác, thì tương đối dễ tiếp cận hơn và cũng ấn tượng không kém đó là Karma Police xứng đáng được nhắc đến như một trong những single hay nhất của album.

Đằng sau từng nốt piano ảm đạm là tiếng guitar u sầu ẩn hiện, nhịp trống khi thì chậm rãi khi thì dồn dập, tiếng gáy loài dế âm vang trong khung cảnh tờ mờ và tĩnh lặng, chiếc xe của Yorke từ từ lăn bánh trong đêm đen mịt mù:

Karma ( कर्म ) hay tạm gọi là nghiệp, một thuật ngữ tiếng Phạn ngầm để chỉ một hành vi hoặc hành động nào đó của con người cùng những tác động về lâu dài và sâu xa của hành vi hoặc hành động đó lên cuộc sống. Karma Police ? Một tay cảnh sát nghiệp chướng ư ?  Ví von karma với một tay cảnh sát cũng đúng thôi bởi mấy ai làm điều xấu xong mà chẳng thấy sợ, sợ bị người ta tố giác, sợ đủ thứ mất mát sẽ kéo theo nếu bị người ta tố giác và ti tỉ những ý tưởng đáng sợ như thế tràn ngập trong tâm trí của kẻ tội đồ, mặc cho hắn ta phải sống trong day dứt và thấp thỏm. Đó là karma khi mà công lý không thể cụ thể thành hiện thực, nó chuyển hóa sang dạng siêu thực vượt ra ngoài tầm phản kháng thông thường của loài người, tệ hơn nữa là khi con người đầy khuyết điểm ấy lại vốn mang lòng yếu đuối, thì karma giống như cái gông tuyệt đối cùm chặt vào cổ hắn, khiến hắn phải bất lực thừa nhận sự buông xuôi và thỏa hiệp với hành động hủy hoại như một cứu cánh duy nhất của đời mình.

Vì thế mà mới có những câu gã hậm hực thế này:

Đến đây bài hát rơi vào khoảng lặng, chỉ còn tiếng piano lạnh lẽo của Yorke, gã bắt đầu lặp đi lặp lại lời trối trăn của mình:

Đây không phải là chuyện đùa, bởi thực sự gã đã bán linh hồn cho quỷ dữ, để mặc cho những khổ tâm dày xéo trong hoang tưởng, gã hết thì thào oán than rồi lại hét lên trong đau đớn, gã vẫn ý thức được điều mình làm là tồi tệ, nhưng gã cũng nhận ra rằng nếu xã hội toàn người tốt thì làm sao có ai biết được điều thiện nghĩa là gì ?  Không biết thì làm gì có ai trân trọng ? Gã thôi yếu đuối, gã lại đeo mặt nạ lên, gã sẵn sàng hi sinh cuộc đời mình để làm một điều thiện cuối cùng. Đó là đóng vai trò như một kẻ xấu, để người tốt có động lực xuất hiện và đánh thức những cõi lòng cũng mông muội như gã bây giờ:

Gã không ngừng lảm nhảm, cho đến khi bài hát kết thúc và chẳng còn ai nghe thấy giọng kêu than của Yorke nữa. Những âm thanh điện tử cuối cùng vẫn còn văng vẳng bên tai tựa hồ như chiếc mũi khoan đang cố gắng đục thủng bức tường của nhận thức.

Đó chỉ là cảm nhận của riêng tôi và tôi chẳng ngần ngại giãi bày nó ra đây cùng các bạn bởi tôi chắc chắn rằng Yorke ( anh ta ) sẽ để người ta hiểu những gì mà người ta muốn hiểu về âm nhạc của mình, như thế mới thật thú vị. 

Nhưng sự thật về Karma Police, Yorke cũng đã từng chia sẻ thẳng thắn thế này:" Karma là một sáng kiến quan trọng. Chỉ cần nghĩ về nó vẫn tồn tại xung quanh ta thôi cũng đủ khiến tôi hạnh phúc. Nở một nụ cười. Karma Police là một món quà dành cho những ai đang làm việc tận tụy trong một tập thể. Đây là một ca khúc không đứng về phe các ông lớn độc tài."