Junji Ito Maniac - Báng bổ nguyên tác?

Tôi nghĩ các bạn cũng không quá lạ lẫm gì với người đàn ông này, Junji Ito, một trong số các họa sĩ Manga kinh dị thành công nhất hiện tại, không chỉ vì nội dung cuốn hút, mà còn vì những nét vẽ vô cùng ma mị có thể hút hồn bất cứ ai. Số lượng tác phẩm tương đối lớn của ông là nguồn tài nguyên vô cùng phong phú để được chuyển thể sang Anime và Live Action. “Junji Ito Maniac: Japanese Tales of the Macabre” cũng là một trong số đó. 

Tôi cũng là một Fan cứng của các Manga/Anime kinh dị nói chung và Junji Ito nói riêng. Và đây cũng chẳng phải lần đầu tiên tôi theo dõi các tác phẩm chuyển thể của Junji Ito, trước đó, “Junji Ito Collection” cũng được ra mắt vào năm 2018 và khiến tôi thất vọng phần nào. Liệu sau khi có sự hậu thuẫn của Netflix, “Junji Ito Maniac” có thể đủ tầm để đứng ngang hàng với phiên bản Manga? 

Video có spoil nội dung của một vài tập phim trong Series. Nếu các bạn không ngại bị Spoil hoặc đã thưởng thức bộ phim thì hãy bắt đầu cùng bài viết nhé.

“Junji Ito Maniac” được triển khai theo dạng “Anthology”, là tuyển tập nhiều câu chuyện ngắn của tác giả. Trung bình, một tập phim 24 phút sẽ bao gồm 1 tới 2 câu chuyện tùy vào độ dài của nguyên tác. Có được sự cố vấn và hậu thuẫn của tác giả, các câu chuyện được chuyển thể gần như tôn trọng 100% nguyên tác, không thay đổi hay bị cắt ngắn bất cứ yếu tố gì. Tuy nhiên đối với tôi, đây là một con dao hai lưỡi, có cả ưu và nhược điểm kèm theo nó. 

Vì là bám rất sát nguyên tác, nên độ hấp dẫn của phim phụ thuộc chủ yếu vào độ hay của truyện ngắn mà nó chuyển thể. Bởi vậy mà khán giả nhận thấy rõ sự không đồng đều trong suốt series. Có những tập phim rất hay và cuốn hút, nhưng có những tập thử thách tính kiên nhẫn của người xem. Phải thừa nhận rằng trong số lượng tác phẩm của Junji Ito, không phải câu chuyện nào cũng hay xuất sắc. Có những tập phim đạt chất lượng đỉnh cao như “Hanging Balloons”, “Long Hair in the Attic”, “Mold”, “Library Vision”, “The Bully”, hay “Tomie: Photo”. Nhưng đổi lại, vẫn có những tập phim không đủ cuốn hút. Như “The Strange Hikizuri Siblings”, “Four x Four Walls”, hay “Soichi’s Beloved Pet”. 

Có những tập phim thuần mục đích tấu hài và giải trí, như những tập phim về cậu bé ngậm đinh Soichi. Còn các tập phim khác đi theo motif một nhân vật khám phá ra một hiện tượng siêu nhiên, để rồi sau đó trở thành nạn nhân của chúng. Những câu chuyện này bị một điểm yếu chí mạng, chúng kết thúc ngay khi sự việc bắt đầu trở nên thú vị. Ví dụ là tập “Intruder” chẳng hạn. Ý tưởng về một kẻ sát nhân điên loạn du hành sang một thế giới khác để giấu xác để rồi bị phát hiện là một ý tưởng khá hay để khai thác. Nhưng đến cuối tập phim, số phận của nhóm bạn trẻ ra sao, kẻ sát nhân sẽ làm gì, không ai biết cả. Dù biết là nội dung đang bám rất sát so với nguyên tác, nhưng với sự cố vấn của tác giả Junji Ito, sáng tạo ra riêng một đoạn kết thoả mãn là hoàn toàn trong khả năng. 

Bù lại, những tập phim vốn đã hoàn hảo sẵn, có một cái kết ám ảnh và sẽ đọng lại trong tâm trí khán giả chỉ đếm trên đầu ngón tay. Như là tập phim “Hanging Balloons”, tập phim mà tôi đánh giá là có chất lượng đỉnh nhất trong cả Series. Kể cả những tập phim về nhân vật biểu tượng của làng Manga kinh dị, Tomie, cũng chỉ có 1 tập phim duy nhất. Điều này khiến tôi thực sự thắc mắc trong tiêu chí chọn lựa các truyện ngắn để chuyển thể. 

Chất lượng không đồng đều trong các tập phim dễ khiến khán giả bị nản, dễ bỏ phim giữa chừng trước khi họ được thưởng thức những tập phim thực sự chất lượng về cuối của Series. Lời khuyên của tôi đối với Series này là bạn nên chọn lọc trước một list các tập hay nhất rồi xem chứ không nên xem một mạch từ đầu tới cuối để có cho mình trải nghiệm tốt nhất. 

Dù những tập truyện có nội dung không mấy cuốn hút, nhưng vẫn rất thành công ở phiên bản Manga của nó. Vậy tại sao khi chuyển thể thành phim lại không tạo được hiệu ứng tương tự? Ấy là bởi phiên bản Manga không thể truyền tải được phong cách hoạt hoạ đặc trưng của Junji Ito. Hãy thử lấy một khung hình của “Soichi’s Beloved Pet”, một câu chuyện mà theo tôi là không có mấy đặc sắc, so sánh nó giữa phiên bản Anime và Manga. Bạn hoàn toàn thấy được sự khác biệt rồi phải không? Sự kinh dị của tập phim đến từ nhóc mèo này, và tôi chẳng thể tìm được cảm giác tương tự khi nhìn vào hình ảnh mà Anime thể hiện. Vậy phải nói là artstyle của Junji Ito ma mị và phần nào đó gánh nội dung đến thế nào. 

Tương tự, đối với các câu chuyện vốn đã có nội dung tốt, Anime cũng không thể đẩy sự lôi cuốn đó đến một tầm cao mới, lãng phí hẳn tiềm năng của việc chuyển thể. Ngay cả tập phim xuất sắc nhất, “Hanging Balloons”, cũng có phần hình ảnh dưới mức trung bình nếu so sánh với các sản phẩm Anime khác ra mắt cùng thời điểm. Riêng về mặt hình ảnh, tôi thích tập phim “Mold” nhất, bởi tập phim được thể hiện theo phong cách đen trắng, dễ khiến tôi liên tưởng đến những trang truyện kinh dị của Junji Ito mà tôi thường đọc hàng đêm.

Chưa kể, “Junji Ito Maniac” cũng khá lười biếng trong thiết kế chuyển động và hoạt hoạ của nhân vật và các khung hình. Nếu để ý, bạn sẽ thấy một vài phân đoạn chỉ là một khung hình tĩnh, rồi camera chỉ như đang chạy từ trái qua phải của khung hình đó. 

Tôi lấy ví dụ của việc chuyển thể các tác phẩm của Junji Ito thành công, ít nhất là về mặt hình ảnh, là mini TV Series "Uzumaki". Dù mới chỉ có Teaser, và bộ phim đang trong quá trình bị hoãn lịch ra mắt tới 3 lần, nhưng với những gì đã được công bố, tôi khẳng định rằng chất lượng của Uzumaki ăn đứt tất cả các phiên bản chuyển thể Anime khác đã từng được ra mắt.

Phần âm thanh cũng không giúp ích quá nhiều cho mục đích nâng cao trải nghiệm của khán giả. Âm thanh hiệu ứng không quá tốt, không đủ để phần nào đấy đem lại cái cảm giác rờn rợn cần có của những câu chuyện kinh dị. Riêng về phần này, nhà sản xuất của “Junji Ito Maniac” cần phải học hỏi rất nhiều từ “Yami Shibai”. Tuy vậy, không phải toàn bộ yếu tố âm thanh của phim đều tệ. Phim vẫn có cho mình dàn Voice Actor cực đỉnh, cả ở bản dub tiếng Nhật và tiếng Anh. Nhạc Opening và Ending của phim cũng khá hay. Nhất là đối với Ending, nhóm Jyocho đã trở lại từ lần thể hiện cuối cùng trong “Junji Ito Collection” để một lần nữa thể hiện ca khúc kết thúc của “Junji Ito Maniac”. 

“Junji Ito Maniac: Japanese Tales of The Macabre” là một bộ Anime ở mức trung bình. Nhưng điều khiến tôi thực sự khó chịu đối với Series này, là nó chỉ đang cố gắng để trở thành một tác phẩm của Junji Ito mà không mang theo cái hồn và sự chăm chút của ông. 

Những gì chúng ta thấy ở từng trang truyện của Junji Ito là thành quả của rất nhiều công đoạn, trong đó có 2 thứ quan trọng nhất, là lên ý tưởng và hiện thực hoá ý tưởng đó ra từng trang giấy. Ý tưởng thì hoàn toàn có thể được cóp nhặt lại, nhưng về việc triển khai nó, chắc chắn rằng nhà sản xuất của bộ Anime sẽ chẳng thể sánh nổi với tác giả gốc. Họ chỉ có thể chép lại vẻ bề ngoài của từng trang truyện, chứ họ không mang theo được cái hồn của ông vào trong bộ phim. 

Thế mạnh của Junji Ito là thiết lập bầu không khí, đẩy cao sự căng thẳng và truyền tải sự kinh hoàng chỉ trong một lần lật trang truyện. Để thực hiện được điều đó, ông đã phải vẽ hàng giờ để trau chuốt từng chi tiết nhỏ nhất mà bạn có lẽ sẽ chẳng để ý nếu không thực sự thưởng thức chúng. 

Đối với tôi, “Junji Ito Maniac: Japanese Tales of the Macabre” chỉ làm tốt nhất trong việc khiến cho khán giả cảm thấy tò mò và đọc những tập truyện của tác giả. Bộ phim không tận dụng được sự tuyệt vời của các câu chuyện mà nó chuyển thể. Và cũng chẳng làm được tốt ưu điểm của một bộ Anime chuyển thể đáng ra phải có. Bởi vậy mà tôi cho bộ phim điểm 4/10.