Ngày 15/2/2004, Arsenal đang bị Chelsea dẫn 1-0 ngay tại Highbury ở vòng 5 FA Cup. Trong bối cảnh Pháo thủ thiếu vắng ngôi sao sáng nhất Thierry Henry vì chấn thương, Adrian Mutu đã đưa đội khách cùng thành phố vượt lên dẫn trước. Phải vật lộn để xoay chuyển thế trận, Giáo sư Wenger quyết định chơi ván bài tất tay. Ông tung bản hợp đồng mới từ Sevilla, cầu thủ khi ấy mới chỉ 20 tuổi, Jose Antonio Reyes có trận đầu tiên trong màu áo mới thành London. Ngôi sao trẻ mới chỉ cập bến Highbury chưa đầy 2 tháng, nhưng Arsène Wenger vẫn không ngần ngại cho anh cơ hội tỏa sáng giữa môi trường bóng đá Anh đầy khắc nghiệt.
Bước vào hiệp 2 được 10 phút, tiền vệ người Tây Ban Nha nhận đường chuyền của Edu ở khu vực giữa sân. Bất chấp khoảng cách đến khung thành The Blues vẫn còn khá xa nhưng Reyes vẫn quyết định dứt điểm. Với đà và góc sút thuận lợi, cầu thủ trẻ tung cú sút quá uy lực từ khoảng cách 25 mét bằng chân trái, đưa bóng đi thẳng vào góc chết khung thành Chelsea. Thủ thành Carlo Cudicini chỉ còn cách bất lực nhìn bóng bay vào lưới.
Không lâu sau đó, Reyes lại tiếp tục khiến các CĐV trên khán đài vỡ òa bằng tình huống thoát xuống, nhận đường chọc khe của Patrick Vieira trước khi dứt điểm cận thành hạ gục Cudicini thêm một lần nữa. Sau những khoảnh khắc vô cùng tuyệt vời ấy, rất nhiều người đã tin rằng Reyes thuộc về Highbury.
Hành trình của cố cầu thủ người TBN trước khi đạt được thành tựu như trên không quá dài. Cha mẹ của Reyes là người gốc Romania sinh sống trên mảnh đất Seville. Có thể gọi họ là những người Di-gan (Gitanos). Anh nhanh chóng gắn bó và thăng tiến vượt bậc trong màu áo đội trẻ lớn nhất vùng Andalusia – Sevilla. Reyes có màn ra mắt đội I từ năm 16 tuổi đối đầu Real Zaragoza. Lên 18, anh cùng CLB chủ quản Sevilla tái xuất ở giải đấu cao nhất xứ đấu bò La Liga sau 1 năm ngụp lặn ở giải hạng 2. Thường xuyên được ra sân với vai trò bám cánh trái hoặc thi đấu chủ công hàng tiền đạo, Reyes ở mùa 2001/02 với cái chân trái cực kỳ khéo léo, cùng khả năng qua người đỉnh cao đã ghi đến 8 bàn thắng. Mùa giải tiếp theo 2002/03, anh có 11 lần sút tung lưới đối phương, và nhờ những thành tích đáng kể đó, Reyes có lần đầu tiền được triệu tập vào ĐTQG Tây Ban Nha. Những đội bóng lớn khắp châu Âu cũng bắt đầu để mắt đến tài năng sinh năm 1983, trước khi cậu bước vào lứa tuổi 20.
Một trong những câu lạc bộ đó là Arsenal. Arsène Wenger từng theo dõi trực tiếp Reyes không dưới 40 lần để những đánh giá được sát sao nhất, trước khi chính thức công bố thương vụ của mình. Ở TTCN mùa đông 2003/04, Reyes đến Highbury bằng bản hợp đồng trị giá 17 triệu bảng - con số ấn tượng dành cho một măng non thời điểm ấy.
Cần phải nói thêm rằng, một trong những nguyên nhân khiến mức giá chuyển nhượng của Reyes cao đến như vậy chính là bởi sự yêu mến cuồng nhiệt mà các CĐV Sevilla dành cho “viên kim cương” của vùng Andalusia. Đích thân David Dein, sau này trở thành phó chủ tịch và là nhà môi giới giao dịch của Arsenal, đã hồi tưởng về những trải nghiệm như một trò chơi đầy mạo hiểm. Phát biểu trên Evening Standard, ông cho biết: “Khi thông tin bán Reyes được lan truyền, cả thành phố chẳng khác nào một lò lửa. Chỉ trong vòng một giờ đồng hồ ngắn ngủi thôi, hàng ngàn người hâm mộ đã xuất hiện trước những cánh cửa thép lớn dẫn đến lối vào trụ sở của CLB và liên tục hò hét: “Reyes, đừng rời bỏ nơi này, chúng tôi yêu anh”. Cậu ấy được tôn thờ như một vị thánh tại Sevilla vậy. Thời điểm chiếc xe trở Reyes ra sân bay bắt đầu di chuyển, có rất nhiều người đã nhảy ra trước mặt chúng tôi để ngăn chặn. Tôi cảm giác rằng họ yêu Reyes còn hơn cả bản thân mình.”
Tuy nhiên, với tất cả những tiềm năng mà Reyes thể hiện, anh lại chưa thể khiến những NHM Arsenal dành tình cảm như hồi còn ở Sevilla. Từng ghi những bàn thắng quan trọng ngay ở mùa giải đầu tiên, như cú đúp vào lưới Chelsea để loại gã hàng xóm khỏi FA Cup, một bàn thắng khác cũng vào lưới The Blues ở tứ kết Champions League, hay pha gỡ hòa quyết định vào lưới Portsmouth giúp Arsenal tiếp tục duy trì chuỗi bất bại lịch sử, … thì chừng đó vẫn là chưa đủ để Reyes níu kéo trái tim của những CĐV Pháo thủ hướng về phía mình.
Mùa giải tiếp theo, Reyes còn ghi một bàn thắng đáng nhớ khác, đưa Arsenal vươn lên dẫn trước trong chiến thắng đỉnh cao 5-3 trước Middlesbrough. Bởi ánh hào quang của những huyền thoại như Patrick Vieira, Robert Pires, Dennis Bergkamp và Thierry Henry vẫn còn quá lớn, thật khó để công lao đóng góp của Reyes dành cho Arsenal Invincibles được công nhận nhiều hơn.
Chuyến hành quân thất bại cùng Arsenal đến Old Trafford năm 2005 có thể coi là bước ngoặt lớn cho sự nghiệp của Reyes. Pháo thủ chỉ cần không thua là sẽ đạt được cột mốc 50 trận bất bại, một kỳ tích mà Sir Alex đã tuyên bố “bằng mọi giá phải ngăn chặn”. Hai bên một lần nữa tạo nên một trận đấu giàu cảm xúc, ở cả góc độ chuyên môn lẫn tinh thần. Và Reyes, người bị xem là “mong manh dễ vỡ nhất” ở màn tranh tài này phải chịu đựng một khoảng thời gian có thể coi là ác mộng trên sân. Anh trở nên lạc lõng giữa Nhà hát. Anh em nhà Neville – Gary và Phil, cùng với Paul Scholes, chơi cực rát và thành công trong việc “bắt nạt” Reyes, khiến cầu thủ người TBN gần như không thể chơi bóng. Chung cuộc, Arsenal phải rời Old Trafford với thất bại 0-2, qua đó chấm dứt những ngày tháng tươi đẹp nhất dưới triều đại Wegner.
“Tôi biết mình cần phải sử dụng sức mạnh thể chất ra sao để khiến cho Reyes đánh mất sự tự tin. Công việc của tôi khi ấy là phải làm mọi cách để cậu ấy bộc lộ ra sự yếu đuối của bản thân.” Gary Neville chia sẻ trong cuốn tự truyện.
Ở một góc độ nào đó, Reyes vẫn là một mẫu cầu thủ có thừa độ tinh tế, nhưng anh lại chưa bao giờ thích nghi hoàn toàn với môi trường bóng đá Anh này. Cú xỏ háng Gary Neville như đòn giáng giúp hậu vệ phải của M.U choàng tỉnh, khiến anh trở lại đúng với đẳng cấp của một huyền thoại. Gary hiểu rằng “Reyes vẫn quá non nớt để lãnh nhận những cú tắc bóng thô bạo”. Và thế là NHM Arsenal nhận ra, trận đấu đó đã phá hủy mội cơ hội mà HLV Wenger sẽ trao cho Antonio Reyes trong tương lai.
Thật vậy, Reyes dần buộc mình phải cạnh tranh cho một suất ra sân và cả việc duy trì phong độ nữa. Anh dần mất đi chỗ đứng và cả tiếng nói trong phòng thay đồ sân Highbury. Chưa hết, đích thân cựu tiền vệ Sevilla thừa nhận trên đài phát thanh Tây Ban Nha, Cadena COPE rằng anh đang rất bất ổn và chỉ muốn trở về nhà. Mối quan hệ của anh với Thierry Henry cũng trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết, sau khi HLV tuyển Tây Ban Nha Luis Aragonés tuyên bố Reyes có thể giỏi hơn nhiều so với huyền thoại người Pháp.
Tất cả đã đều dẫn đến kết cục thảm hại trong trận chung kết FA Cup 2005. Cơ hội cho chính Reyes trả thủ Quỷ đỏ đóng sập lại khi không ngờ rằng, anh lại trở thành cầu thủ thứ 2 trong lịch sử bị đuổi khỏi một trận Chung kết FA Cup - một dấu mốc đáng buồn. Thế là Reyes buộc phải chứng kiến phần còn lại của trận đấu từ trên khán đài. Chung cuộc, Arsenal đoạt chức vô địch nhưng cái tên Reyes thì gần như không còn hiện diện trong tâm trí người hâm mộ nữa. Để rồi, bước sang mùa giải 2005/06, anh cũng thường xuyên phải ngồi ngoài băng ghế dự bị.
Khó hiểu thay, vào tháng 8 năm 2006, Reyes từ chối ra sân trong trận gặp NK Dinamo Zagreb tại vòng sơ loại Champions League, một động thái “làm mình làm mẩy” nhằm thúc giục ban lãnh đạo Pháo thủ sớm chuyển nhượng anh cho Real Madrid. Wenger tất nhiên không hề hài lòng nhưng vẫn để Reyes ra đi. Tuy vậy, Arsenal lại thỏa hiệp với đội bóng Hoàng gia TBN bằng một thương vụ hoán đổi cầu thủ. Reyes lần này sẽ được hồi hương gia nhập Real Madrid, nhưng ở chiều ngược lại, Júlio Baptista sẽ đầu quân cho Pháo thủ thành London.
Reyes cuối cùng cũng được toại nguyện khi quay về Tây Ban Nha, nhưng thời gian ở Madrid lại cũng chẳng êm đẹp, khi Real không phải là Sevilla. Trước sự cạnh tranh quyết liệt từ phía những Robinho, Cassano, Beckham và Raul, tiền vệ xuất thân từ vùng Andalucia cần nhiều hơn sự quyết tâm và tài năng để tìm kiếm cơ hội thể hiện mình. Suốt cả mùa bóng 2006/07, Reyes chỉ được đá chính 17 trận và những ký ức đẹp nhất về anh tại sân Bernabeu cũng chỉ xuất hiện ở vòng đấu cuối cùng.
Real Madrid bước vào trận cầu đối đầu Mallorca với mục tiêu 3 điểm để chính thức bảo vệ thành công ngôi vương La Liga, ngay trước mũi đại kình địch Barcelona cũng sẽ có màn đụng độ đội bóng đã xuống hạng là Gimnàstic.
Đôi bóng của Fabio Capello nhập cuộc với áp lực ngay từ đầu lên đối thủ và họ thực hiện những đường chuyền một cách rất khẩn trương. Một đường căng ngang của Roberto Carlos bằng cách nào đó đã không tìm đến bất kỳ người đồng đội nào của anh, và Mallorca chỉ chờ có thể để khai thác khoảng trống phía bên cánh đối diện. Juan Arango thực hiện đường chọc khe xuyên qua hàng phòng ngự của Real Madrid và Sebastian Varela đã đánh bại Iker Casillas. Sân vận động Bernabeu sững sờ, nhưng họ sớm lấy lại được bình tĩnh để thúc giục các cầu thủ bằng những lời hò reo cổ vũ. Real Madrid còn 73 phút để làm lại.
Madrid gia tăng sức ép nhưng không thể tìm được đường vào mảnh lưới khung thành Mallorca. Capello nhận thấy rằng một sự thay đổi là cần thiết, và vào phút 65, ông rút ra sân David Beckham, người đang chơi trận đấu cuối cùng cho Real Madrid và tung Reyes vào sân. Ảnh hưởng của Reyes gần như là ngay lập tức. Gonzalo Higuain nhận bóng ngay sát đường biên ngang và trả ngược trở ra cho Reyes. Cầu thủ người Tây Ban Nha đã xuất hiện đúng lúc đúng chỗ để đưa trái bóng vào góc gần, gỡ hòa cho Kền kền trắng. Mahamadou Diarra đánh đầu đưa Real Madrid vươn lên dẫn trước khi trận đấu chỉ còn 10’ nữa là kết thúc trước khi Antonio Reyes hoàn tất cú đúp của anh.
Khoảnh khắc đó đáng lẽ ra nên là khoảnh khắc giúp hồi sinh sự nghiệp của Reyes. Một sự ảnh hưởng cực kỳ quý giá đến từ một ngôi sao được yêu thích tại một trong những CLB lớn nhất thế giới. Mặc dù vậy, sự nghiệp của Reyes tại Real Madrid lại không kéo dài quá một mùa giải. Ở kỳ chuyển nhượng hè sau đó, anh chuyển tới thi đấu cho đại kình địch cùng thành phố của Real, Atletico.
Năm đầu tiên của anh tại Los Rojiblancos là một năm tồi tệ. Huấn luyện viên của Atletico – Javier Aguirre, ưu tiên sử dụng Maxi Rodriguez và Simao ở hành lang cánh, trong khi Sergio Aguero lúc đó nổi lên là một trong những tài năng sáng giá và Diego Forlan đang ở đỉnh cao phong độ khiến cho Reyes có rất ít cơ hội chơi bóng. Vì mối liên kết giữa anh và Real Madrid trước đây mà cổ động viên Atletico luôn tỏ ra tức giận với anh. Kết thúc mùa giải với việc không ghi được một bàn thắng nào lại càng không giúp anh giành được sự yêu thích từ phía người hâm mộ.
Hồi tưởng lại mùa giải đầu tiên của mình tại Atletico Madrid trên tờ Evening Standard, Reyes chia sẻ: “Mọi thứ chỉ đơn giản là HLV tin tưởng vào bạn và cho bạn thấy sự tin tưởng đó. Bởi vì những cầu thủ như tôi ra sân, đối mặt với những khó khăn không để làm gì ngoại trừ một cú sút đẹp mắt vào một ngày nào đó. Một số những fan hâm mộ đã tỏ ra giận dữ đối với tôi ngay từ ngày đầu tiên tôi tới đây, bởi vì tất cả những gì họ thấy chỉ là quá khứ của tôi đã từng chơi bóng cho Real Madrid. Không ai nhận ra rằng điều cơ bản trong bóng đá là để giải trí, để đem lại niềm vui cho mọi người, chứ không phải là để tức giận với một cầu thủ đã cố gắng hết mình.”
Điểm yếu lớn nhất của Reyes đó chính là thất bại trong việc đối đầu với những cầu thủ thiên về sức mạnh thể chất. Anh ấy có thể tránh được anh em nhà Neville bằng cách quay trở lại Tây Ban Nha, nhưng anh không thể tránh được những hậu vệ biết cách để có thể loại anh ra khỏi trận đấu. Sở hữu bộ skill nhanh nhẹn, những bước di chuyển thông minh và óc sáng tạo hứa hẹn sẽ giúp Reyes vươn mình trở thành một cầu thủ đằng cấp thế giới. Nhưng rồi những lần bị vùi dập không thương tiếc bởi những cầu thủ đầy sức mạnh đã chộn vùi tất cả. Đối với những HLV, anh trở thành một cầu thủ “xa xỉ”.
Mùa giải 2008/09, Reyes được đem đi cho mượn đến đội bóng của Bồ Đào Nha - Benfica. Từ đội hình Arsenal bất khả chiến bại, đến việc ghi bàn để giúp Real Madrid vượt qua Barcelona vào ngày cuối cùng của mùa giải để lên ngôi vô địch, để rồi giờ đây là giải VĐQG Bồ Đào Nha. Sư nghiệp của Reyes cứ vất vưởng như ở trên vách đá vậy. Mới chỉ 25 tuổi, anh còn rất nhiều thứ để chứng minh và thuyền trưởng của Benfica, Quique Sanchez Flores tin rằng ông có thể đem lại vận may cho cầu thủ người Tây Ban Nha.
Dưới thời Flores, Reyes tận hưởng một vai trò tích cực hơn ở Benfica. Hai người họ gặp lại nhau ở mùa giải tiếp theo tại Atletico Madrid. Với một vị HLV tin tưởng mình, Reyes tìm lại phong độ và sự ổn định ở bản thân. Anh cuối cùng cũng đã ghi bàn thắng đầu tiên cho Atletico trong trận gặp Real Valladolid, làm tung lưới đội bóng cũ Real Madrid và là cầu thủ xuất sắc nhất trận đấu trong chiến thắng 2 – 1 trước Barcelona. Anh là cầu thủ luôn có tên trong đội hình xuất phát trong chiến dịch Europa League của Atletico, kết thúc bằng chiến thắng trong trận chung kết trước Fulham. Sau đó, trong trận tranh Siêu cúp châu Âu trước nhà đương kim vô địch Champions League Inter Milan, anh ghi bàn mở tỷ số trong chiến thắng 2 – 1 của đội nhà.
Nhưng khi mà Flores rời sân Vicente Calderon vào năm 2011, ông đã mang vận may của Reyes theo. Cầu thủ người Tây Ban Nha thất bại trong việc làm quen với HLV mới Gregorio Manzano và rời khỏi CLB trong kì chuyển nhượng vào tháng Một mùa giải 2011-12. Thay vì đến với nước Mỹ để thi đấu tại MLS hay Trung Đông, Reyes trở về nơi mà anh luôn được yêu mến: Sevilla.
Đã 8 năm trôi qua kể từ khi Reyes rời Sevilla để đến với Arsenal. Trong khoảng thời gian đó, Sevilla đã trải qua thời kì hoàng kim dưới thời HLV Juande Ramos, với hai chiếc cúp châu Âu và hai cúp nhà vua Tây Ban Nha. Những người hùng mới như Dani Alves, Luis Fabiano, Frédéric Kanouté đã đến rồi đi. Mặc dù vậy, Reyes vẫn nhận được sự chào đón như một người hùng, và fan hâm mộ chào đón anh bằng việc gọi tên anh và thể hiện sự tôn trọng bằng cách cúi chào. Vẫn còn thời gian cho “đứa con lưu lạc” nếm trải hương vị thành công trong màu áo đỏ trắng của Sevilla.
Khoảng thời gian thứ hai tại Sevilla tóm lại sự nghiệp cầu thủ của Reyes một cách hoàn hảo nhất. Anh không giữ được sự ổn định và gây thất vọng, dễ dàng để mất bóng và trở nên rườm rà trong những tình huống xử lý. Mặc dù vậy, lần này anh chơi bóng trước những cổ động viên đầy lòng vị tha và một HLV – Unai Emery, tin tưởng vào kinh nghiệm của anh. Reyes để dành những gì tốt nhất, những khoảnh khắc ma thuật, cho những sự kiện lớn.
Mùa giải 2012/13, anh ghi bàn khi trận đấu mới chỉ bắt đầu được 11 giây trong trận thắng 5 – 1 trước Real Betis. Trận đấu đó, Reyes lập cú đúp. Mùa giải tiếp theo, anh lại ghi bàn vào lưới Betis, nhưng lần này là ở lượt trận thứ 2 tại vòng 16 đội của Europa League. Bàn thắng đó giúp Sevilla có được bàn đạp để san bằng cách biệt hai bàn, kéo trận đấu đến loạt penalty. Anh chơi trong trận chung kết một lần nữa, giúp Sevilla vượt qua đội bóng cũ Benfica. Năm 2015, anh là đội trưởng của Sevilla trong một trận chung kết Europa League nữa, đối đầu với Dnipro Dnipropetrovsk. Reyes set up bàn thắng mở tỷ số của Carlos Bacca bằng một đường chuyền tuyệt hảo.
Đáng tiếc thay, anh bỏ lỡ chức vô địch Europa League thứ ba liên tiếp của Sevilla do bị đau ruột thừa. Với việc Emery rời Sevilla để đến Paris Saint – Germain và vị HLV mới, ông Jorge Sampaoli đòi hỏi một đội bóng với nhiều cầu thủ trẻ hơn và khỏe mạnh hơn, Reyes một lần nữa rời Sevilla. Anh đoàn tụ với người thầy cũ Quique Sanchez Flores tại Espanyol. Ở tuổi 33, có vẻ như Reyes sẽ kết thúc sự nghiệp của mình tại Tây Ban Nha.
Nhiều người tin rằng José Antonio Reyes có tài năng để trở thành một trong những cầu thủ xuất sắc nhất. Anh là cầu thủ thiếu đi một chút nhiệt huyết và tính cách để có thể thực sự thúc đẩy bản thân đạt đến trình độ cao nhất, một cầu thủ cần có những điều kiện phù hợp trước khi anh thể hiện những gì tốt nhất. Mặc dù tài năng có phần bị phung phí, sự nghiệp của anh vẫn có được những vinh quang.
Thật tốt khi thấy Reyes không cho phép bản thân cảm thấy tự mãn tại những giải đấu kém phát triển hơn như Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, châu Á hay Bắc Mĩ, giống như rất nhiều những tài năng đã từng thất bại trong quá khứ. Anh chọn cách quay lại nơi mọi thứ đã bắt đầu và giúp CLB quê hương làm nên lịch sử. Dù cho có bất cứ chuyện gì xảy ra trong quãng thời gian tiếp theo, Reyes đã để lại những khoảnh khắc ma thuật có một không hai khiến cho người hâm mộ không thể nào quên.
Với những người yêu thích Arsenal thời hoàng kim, Reyes là cầu thủ không thể không biết. Anh chẳng đặc biệt như Thierry Henry, cũng không nghệ sỹ như Dennis Bergkamp nhưng chất tài hoa thì không lẫn vào đâu. Lối rê bóng zig zag bằng cái chân trái ma thuật của chàng trai Tây Ban Nha vẫn luôn khiến Highbury trầm trồ, bay bổng.
Có bức tranh nào buồn hơn xe tang, có cơn mưa nào cay hơn nước mắt. Trước ngày hội chung kết Champions League chỉ ít giờ, cả thế giới bóng đá bỗng lặng người nhận ra cuộc sống này quá vô thường. Vinh quang, tiền bạc, hạnh phúc, niềm đau đều trở về cát bụi sau chớp mắt.
Trong chưa đầy nửa năm, 2 người con ưu tú của môn thể thao vua đã ra đi mãi mãi sau những tai nạn thương tâm. Nước mắt cho Sala vừa tạm ngưng đã lại phải nhỏ từng giọt tiếc thương cho Reyes. Đau đớn, giằng xé, không cam tâm,... cứ khóc đi nếu không thể kìm được.
An nghỉ nhé, huyền thoại thành Seville, vị thánh vùng Andalusia – Jose Antonio Reyes!
____________
Biên tập: Kinh Luân và Minh Đức.
Dịch và biên soạn từ bài viết trên These Football Times, ra ngày 24/2/2017 với title: “JOSÉ ANTONIO REYES: THE MAN WHO GAVE US TOO FEW BUT SPECTACULAR MOMENTS OF GENIUS.”
Link gốc: https://bit.ly/2W9z2an