Thú thực, đây là một câu hỏi khó trả lời. Tuy nhiên, mình chắc chắn một điều rằng, nói về việc phát triển thể chất thì dễ hơn hẳn. Chúng dễ không phải vì quá trình xây dựng S&C là một quá trình đơn giản, mà chúng dễ vì chúng có khoa học backup được mọi thứ. Và nếu bất kỳ thứ gì có thể đo đạc được ra con số, S&C có thể giải quyết được hết.
Huấn luyện thể chất hay huấn luyện chiến thuật khó hơn? 
Vấn đề là nếu S&C quy được mọi thứ ra con số và làm việc dựa trên con số thì chiến thuật lại dựa nhiều vào kinh nghiệm và cảm nhận. Một chiến thuật hoàn hảo là một chiến thuật được xây dựng phù hợp với võ sĩ nhất và được backup bởi một giáo án S&C hoàn hảo. Nói cách khác, bạn không thể vỗ ngực tự xưng là một gã giỏi chiến thuật nếu bạn không biết cách phối hợp với một HLV S&C.
Một HLV chiến thuật giỏi phải biết phối hợp với HLV S&C
Tuy nhiên, cũng từ đây, các HLV S&C khi mới bước sang mảng võ thuật thường dè bỉu mọi thứ mà các HLV chiến thuật tổng thể đề ra. Họ thiếu cái trải nghiệm môn để hiểu được rằng có những điều phải chấp nhận làm sai để đạt được nhiều hơn.

Câu chuyện niềm tin và kinh nghiệm của việc tạo chiến thuật thi đấu

Lyoto Machida (MMA) và Manuel Marquez (Boxing) có thói quen uống nước tiểu của chính họ sau mỗi buổi tập và mỗi sáng sớm vì tin rằng đó là một liều thuốc bổ. Hay như các võ sĩ Thái Lan luôn massage bằng dầu nóng trước mỗi trận đấu dù theo khoa học, điều đó làm thư giãn cơ bắp khiến chúng không đạt trạng thái sung mãn nhất.
Huyền thoại MMA Lyoto Machida với thói quen tự uống nước tiểu
Dù đó là những quan điểm sai lầm trong tập luyện khoa học hiện tại, tuy nhiên, có một điều hiếm người nhìn ra đó là tâm lý chiến của võ sĩ. Các võ sĩ đã quen với chu kỳ (routine) đó. Nếu thay đổi, họ sẽ cảm thấy một chút hoài nghi và điều đó làm giảm khả năng chiến đấu của họ. Một chiến binh càng già dặn càng có những thói quen khó bỏ ăn sâu vào tâm lý họ.
Các võ sĩ có một "nghi thức" riêng, nếu ép họ bỏ qua nghi thức này, tâm lý chiến họ sẽ ảnh hưởng
Nếu đào sâu hơn một chút về các kỹ chiến thuật, một số võ sĩ chỉ tự tin khi làm chủ khoảng cách và số còn lại chỉ tự tin khi được đổi đòn với đối thủ. HLV không thể bắt một con cá phải leo cây và cũng không thể bắt một kẻ chuyên đổi đòn phải từ bỏ đi phong cách quen thuộc mà không có sự điều chỉnh khéo léo.
Bạn có thể muốn đào tạo ra một võ sĩ theo lối counter, nhưng anh ta quá lì lợm và giỏi đổi đòn. Cuối cùng bạn tạo ra một aggresive counter như Gennady Golovkin – dạng võ sĩ cố gắng chiếm khoảng giữa đài, căn timing chuẩn mọi cú đòn để tung ra cú đấm trời giáng.
Hay bạn muốn tạo ra một võ sĩ phòng thủ counter nhưng cũng đồng thời muốn giành chiến thắng trên bảng điểm và bạn tạo ra một aggressive defense counterpuncher như Floyd Mayweather – dạng võ sĩ sẽ cố gắng chiếm khoảng giữa đài, vẫn là người xả đòn trước nhưng dựa vào kỹ thuật phòng thủ để giành ưu thế trên bảng điểm từng hiệp đấu.
Golovkin dù gây áp lực rất lớn, anh vẫn là một võ sĩ có xu hướng ra đòn là counter và gài counter dù trông nó không đặc trưng như Canelo Alvarez
Tất cả những điều đó đều không thể xây dựng nên một sớm một chiều mà chúng được bồi đắp hàng ngày. Việc thay đổi một võ sĩ cũng chẳng khác gì điều hướng cho một con tàu lớn. Chúng phải xảy ra từ từ và chậm rãi. Nếu bẻ hướng quá nhanh, con tàu sẽ trật đường ray.

Chiến thuật và thể chất: Cái nào cần hơn?

Thành thực mà nói, dù chiến thuật mang yếu tố tối quan trọng trong thể thao đỉnh cao, nhìn chung thể chất vẫn là một thứ ưu việt hơn. Dù là một fan của việc xây dựng chiến thuật thi đấu, mình vẫn phải thừa nhận rằng, chiến thuật là một thứ rất dễ gây tranh cãi. Chiến thuật được vạch ra nhờ chiến thuật nền tảng và kế hoạch thi đấu chi tiết – vốn cũng là một thứ khó có thể chứng minh được độ hiệu quả trong trận đấu sắp tới. Chiến thuật càng táo bạo càng chịu nhiều áp lực và tranh luận.
Trong khi đó, với nền tảng thể chất, bạn có thể dễ dàng chỉ ra rằng: “Ồ, võ sĩ này hôm nay duy trì nhịp tim đều hơn tuần trước, nâng tạ nặng hơn tuần trước hay chạy bứt tốc nhanh hơn thuở trước....” Chúng là những thứ không thể chối cãi.
Chiếc vòng đeo trên ngực Anthony Joshua giúp ban huấn luyện theo dõi được nhịp tim của anh trong mỗi buổi tập. Họ thực sự có thể nhìn thấy được cơn mệt mỏi của Joshua bằng con số.
Và cũng vì khó mà chối cãi được, thể chất cũng dễ dàng chứng tỏ được độ hiệu quả của chúng trên võ đài. Nếu một võ sĩ thi đấu bền bỉ nghĩa là anh ta có thể lực tốt. Nếu một võ sĩ luôn kết thúc trận đấu chóng vánh nghĩa là anh ấy có sức mạnh.
Nhưng với một võ sĩ, chỉ cần một chút lơ là có thể khiến anh thất trận. Một chút lấn lướt đầu trận cũng có thể được cho là “đúng đắn” dù thua cả cuộc chiến. Thậm chí, một cú đấm kết liễu chính xác đầy tính toán cũng có thể bị nhận định là một “cú đấm may mắn”. Tính chất của chiến thuật là như thế, nặng về kinh nghiệm và sự sáng tạo khiến chúng rất khó để được nhìn nhận đúng đắn.
-----------------------
Để xem thêm các nội dung về nghệ thuật đối kháng, hãy theo dõi:
Blog: http://artofcombat.spiderum.com/
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCF--fb3IVcwz6oCK7RGAqCA
Group bàn chuyên môn: https://www.facebook.com/groups/nghesidoikhang/
Group giao lưu: https://www.facebook.com/groups/congdongvophuivietnam
Page giải trí: https://www.facebook.com/vodaigiaitri
#nghethuatdoikhang
#artoffight
#fightart