Vào sáng Chủ Nhật 01/03/2020 vừa qua, Spiderum hân hạnh được đón tiếp khoảng 100 bạn trẻ và quý vị phụ huynh, các diễn giả, phóng viên và nhà báo tới tham dự Talk show ra mắt sách Người Trong Muôn Nghề tại Hà Nội.
Sự kiện được tổ chức vào đầu năm 2020 này là một cơ hội để Spiderum, TopCV và nhà tài trợ Tek Experts cùng tất cả quý vị khách mời ngồi lại trong khoảng hơn hai giờ đồng hồ để có một buổi trò chuyện thân mật cùng các diễn giả: anh Trần Trung Hiếu (Founder TopCV), chị Nguyễn Hải Yến (Marketing Manager Tek Experts), chị Phạm Việt Hà (sáng lập OEA Vietnam với 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục - một trong các tác giả sách Người Trong Muôn Nghề), và bạn Nguyễn Đức Anh (Andrew Bay Bổng, Youtuber & Sáng lập app đọc sách Nano Book).
Trong quá trình đăng ký, Spiderum nhận được rất nhiều câu hỏi gửi về cho chương trình và các diễn giả, tuy nhiên do thời lượng có hạn, chỉ vừa đủ để các diễn giả và những người tới tham dự trao đổi các vấn đề trọng tâm nhất:
Tại sao hiện nay các bạn trẻ lại rơi vào trạng thái hoang mang nhiều như vậy, có phải hiện tại người trẻ đang mông lung nhiều hơn thế hệ bố mẹ, ông bà của họ?
Giới thiệu về sách Người Trong Muôn Nghề & Lời khuyên hướng nghiệp từ doanh nghiệp/nhà tuyển dụng, phụ huynh & giới trẻ.
Trao đổi, hỏi đáp giữa phụ huynh, các bạn trẻ và diễn giả
Tại sao hiện nay các bạn trẻ lại rơi vào trạng thái hoang mang khi lựa ngành chọn nghề?
Theo anh Trần Trung Hiếu, Founder TopCV, thì việc người trẻ hoang mang khi chọn nghề là do người trẻ không thể thuyết phục được thế hệ trước, những người chịu ảnh hưởng của thời kì bao cấp, về ngành nghề mà mình yêu thích, do các bạn thiếu đi sự trải nghiệm và những thông tin cần thiết, xu hướng của thị trường lao động trong ngành nghề mình theo đuổi. Sẽ có rất nhiều các khái niệm nghề nghiệp mới như designer, freelance hay làm game...
Chị Phạm Việt Hà, chuyên gia giáo dục cho rằng để có thể được định hướng chuyển đổi nghề nghiệp, bạn cần phải trả lời 5 câu hỏi: Bạn thích gì? Bạn thuộc nhóm tính cách nào? Bạn có năng lực làm tốt nhất việc gì trong số những nghề bạn thích và phù hợp với tính cách của bạn? Trong số đó những việc đó, thì thị trường cần cái gì? Và cuối cùng là sự so sánh giữa chi phí bạn phải bỏ ra và lợi ích mà nghề đó đem lại, liệu có đáng để bạn bỏ thời gian và công sức để theo đuổi hay không?
Là người đại diện dưới góc độ doanh nghiệp, chị Nguyễn Hải Yến cho rằng chuyện bạn trẻ băn khoăn khi chọn ngành nghề là điều thường thấy, và để giúp đỡ các bạn trẻ, Tek Experts đã xây dựng quy trình tuyển dụng và đào tạo kĩ năng, để các bạn trẻ có thể được thực hành và trao đổi 1:1 với chính quản lý team của mình, để chia sẻ khả năng thực tế và nguyện vọng trong công việc của mình, và với hơn 1.000 nhân viên tại Việt Nam, bạn được cổ vũ và ủng hộ việc bạn phát huy khả năng của mình để chuyển đổi trong nội bộ của tổ chức. Việc bạn lãng phí thời gian cho những gì mình không làm tốt là một sự đáng tiếc, tổn thất cho công ty và cho chính bạn, điều đó không chỉ xảy ra tại Tek Experts mà có thể là ở bất kì đâu.
Với bạn Nguyễn Đức Anh, thì chính bạn cũng trải nghiệm chuyện phụ huynh phản đối nghề nghiệp mà mình mơ ước, nhưng để thuyết phục cha mẹ thì có thể bạn phải tự mình hành động thực tế, và chứng tỏ được rằng mình tự lo được cho bản thân mình.
Người Trong Muôn Nghề và các góc nhìn khác nhau về câu chuyện nghề nghiệp
Với anh Trần Trung Hiếu, TopCV lựa chọn đồng hành cùng Spiderum vì những giá trị mà sách Người Trong Muôn Nghề có thể đem lại cho người trẻ. Từ bối cảnh thị trường thay đổi rất nhanh, các tác giả trong sách có thể đem lại những trải nghiệm và tầm nhìn và kĩ năng mà các bạn trẻ sẽ cần trong tương lai.
Trong vai trò là một tác giả sách và là một nhà giáo dục, chị Việt Hà chia sẻ rằng mình luôn mơ ước xây dựng một môi trường mà giáo viên thích dạy và học sinh thích được đi học. Với những người theo đuổi lĩnh vực giáo dục, chị Hà cho rằng tính chuyên môn hóa của ngành này rất cao, bạn nên theo đuổi nếu như bạn coi trọng việc học và làm việc với con người, và điều tệ hại nhất là bạn tự coi mình là "thầy", chỉ chú trọng vào việc dạy thay vì trau dồi kiến thức cho chính mình.
Khi làm trong ngành công nghệ thông tin, chị Yến đã thấy sự thiếu thông tin về định hướng nghề trong lĩnh vực này. Nhiều người cho rằng CNTT chỉ dành cho nam giới với đầu óc logic, tính toán, nhưng với sự đồng hành của Tek Experts trong cuốn sách Người Trong Muôn Nghề, chúng ta có thể biết được rằng CNTT không chỉ đơn giản là lập trình, làm web hay AI...
Spiderum cũng rất hân hạnh khi chương trình có sự góp mặt của chú Vũ Nhất Trí, tác giả bài viết "Ngành Kỹ Thuật, làm thầy hay làm thợ?". Khi mới ra trường, chú Nhất Trí là kỹ sư điện tử thay vì là ngành cơ khí ô tô như bây giờ. Và với quan điểm của một người đã theo đuổi cái ngành có duyên với mình, chú cho rằng với bản thân chú thì là "Nghề chọn Người chứ không phải là Người chọn Nghề".
Trao đổi, hỏi đáp giữa phụ huynh, các bạn trẻ và diễn giả
Một bạn có câu hỏi: "Em đang học Đại học Mỹ Thuật Công Nghiệp rất đam mê vẽ, lên cấp 2 cấp 3 ngoài đi học ra thì em đều dành thời gian để vẽ, ngoài ra em còn đam mê viết lách, nấu ăn... nên không biết phải tập trung vào đâu, có nên coi chỉ là những giây phút thoáng qua hay đầu tư nhiều hơn vào đó?"
Là một người xây dựng sự nghiệp dựa theo đam mê, Bạn Đức Anh chia sẻ rằng bạn nên phát huy và dùng kiến thức, kĩ năng từ ngành này để áp dụng vào ngành khác, để vừa kiếm tiền vừa theo đuổi đam mê của mình. Còn chị Hải Yến cho rằng bạn nên quản lý thời gian thật tốt để duy trì đam mê của mình.
Một bạn khác có thắc mắc: "Liệu có sự thiếu sót trong việc định hướng ở lứa tuổi cấp 3? Và độ tuổi nào là cần thiết để có định hướng và suy nghĩ về nghề nghiệp của mình?"
Theo chị Việt Hà, giai đoạn mà bạn có thể bắt đầu định hướng nghề nghiệp là vào khoảng 12-15 tuổi, khi bạn bắt đầu có thể làm các bài trắc nghiệm tâm lý như MBTI, và hiện tại ở Việt Nam việc hướng nghiệp cũng sẽ được đẩy mạnh trong tương lai.
Ngoài ra, có một câu hỏi do bạn trẻ gửi về khi đăng ký tham gia chương trình, đó là "Em gái mình theo ngành CNTT, nên mình muốn hỏi thêm một số thuận lợi và khó khăn khi là nữ giới trong ngành này."
Với kinh nghiệm từ Tek Experts, chị Yến chia sẻ rằng một phần là do các bạn nữ từ khi đi học đã được định hướng không vào các ngành kĩ thuật. Tuy nhiên tỉ lệ nữ giới trong ngành CNTT này hiện đang tăng lên, và rất nhiều người là nữ giới. Như tại Tek Experts, có tới 2/3 lãnh đạo tại công ty này là nữ giới. Lợi thế của nữ giới trong ngành này là có tính tỉ mỉ, cẩn thận hơn, ngoài ra còn có những yếu tố làm việc với con người, giao tiếp xã hội tốt hơn nam giới.
Do thời lượng của chương trình có hạn và chắc hẳn các bạn vẫn còn có nhiều thắc mắc, Spiderum rất mong nhận được feedback từ các bạn để chúng tôi có thể cải thiện chất lượng tổ chức trong các chương trình tiếp theo:
