Hiệu ứng tự sát và "sự lây lan" vô thức nhờ cộng đồng mạng?

Mình biết bài viết này sẽ đi ngược lại hầu hết các quan điểm hiện hữu của mọi người về vấn đề trên. Chả là dạo gần đây xung quanh mình tràn ngập tin tức về những vụ tự sát, từ cách vài quận, cách khu nhà nhà cho đến cách vài mối quan hệ. Bài viết là tiếng bức xúc với góc nhìn chủ quan của thanh niên trẻ từng có một người bạn trầm cảm và từng ý định tìm đến "sự giải thoát".

Suicide contagion (tạm dịch: tự tử lây lan) là quá trình trong đó việc tự sát của một hoặc nhiều người có thể góp phần làm gia tăng hành vi tự sát ở những người khác, đặc biệt là những người đã có ý định tự kết liễu mạng sống hoặc đơn giản là thấy mình có phần giống với nạn nhân. Trên hết nó được coi như một dịch bệnh, là dịch bệnh và là dịch bệnh. Điều quan trọng cần nhắc lại ba lần. Và đã là dịch bệnh dĩ nhiên phải có lây lan.

Trước tiên ta phải hiểu lan truyền như nào đã. Theo nghiên cứu Social Media and Suicide: A Public Health Perspective của nhà tâm lý học lâm sàng David D. Luxton cho thấy internet và mạng xã hội có thể ảnh hưởng đến hành vi tự sát.

VD: Năm 2000, một vụ tự vẫn tập thể ở Nhật Bản lan truyền trên Internet. Từ đó, những vụ việc tương tự không ngừng gia tăng, từ 34 vụ vào năm 2003 đã tăng lên 91 trường hợp được ghi nhận trong năm 2005.

Tại Hàn Quốc, hiện là một trong những quốc gia có tỷ lệ tự tử cao nhất thế giới, 1/3 số vụ tự sát bắt nguồn từ những bài đăng về tự tử, tự làm hại bản thân trên mạng xã hội.

Chúng ta đều có lòng trắc ẩn sâu bên trong mỗi người. Tình yêu với cuộc sống, với đồng loại, với con vật, vân vân... Và mình rất trân trọng cũng như tự hào vì xã hội mình đang sống nó không vô cảm, lạnh lùng như những nơi khác. Mình thầm biết ơn vì điều đó!

Lòng trắc ẩn phải được đặt đúng chỗ, được thể hiện đúng cách các bạn ạ. Vấn đề này cũng vậy thôi! Thương tiếc, xót xa với sự ra đi của một người, phải rồi. Nhưng làm ơn! Đừng tỏ ra đồng cảm, hay bình thường hóa việc tự sát nữa. Lướt qua các bình luận trên mạng xã hội có thể thấy nhan nhản các bình luận kiểu : "Mỗi người một sức chịu đựng riêng, chắc em đã quá áp lực, không nói gì hay thì im mòm đê, yên nghỉ và giải thoát nhé em," vân vân...

Vậy là nếu đến mức chịu đựng của ai đó là họ được tự sát để trốn tránh thay vì đối mặt và vượt qua nó? Nguy hiểm nhất, việc làm của của các bạn đang lý tưởng hóa "Tự Sát Là Lối Thoát". Khiến cho người ta khi gặp khó khăn, họ không còn cố gắng để đối mặt và vượt qua nữa. Nhiều người sẽ thấy có lý do hợp lý để tự sát khi gặp đúng tình cảnh và họ cảm thấy được thông cảm với hành động của mình. Đây là một tư duy cực kỳ độc hại không được phép có.

- "Tại sao anh A nợ hai tỷ đã tìm lối thoát rồi còn mình nợ đến chục tỷ lại phải cố vượt qua nó làm gì nhỉ? Há chẳng phải chết là hết ư?

Bởi chết đâu có nghĩa là hết...

Năm 1987, Hiệp hội chống tự sát nước Áo đã nghiêm cấm đưa tin về những vụ tự sát trên truyền thông. Sau chiến dịch này số vụ tự sát ở quốc gia đã giảm đến 80%. Thống kê còn chỉ ra rằng những vụ tự sát bị truyền thông lên án, không gây nên hiệu ứng tự sát. Sẽ không ai muốn bắt chước vụ tự sát bị lên án, họ sẽ chỉ làm nếu những vụ việc này được đồng cảm.

Hẳn là các bạn còn nhớ MV: THERE'S NO ONE AT ALL của Sơn Tùng M-TP bị yêu cầu gỡ bỏ ngay lập tức vì những lo sợ có căn cứ trên đấy ạ. Dĩ nhiên hành động này không khác nào bạn uống thuốc hạ sốt hay giảm đau do mọc răng khôn. Vấn đề cốt lõi vẫn còn tồn đọng, chỉ là giải quyết cấp bách bởi lo sợ những hệ lụy xấu mang lại. Lo sợ rằng sẽ có một ai đó thấy hình ảnh mình trong nhân vật MV, và nhận được "sự đồng cảm". Sự đồng cảm của các bạn nó có một cái giá rất đắt đấy...

Lời nhắn nhủ Với tin tức về những vụ tự sát, xin các bạn đừng chia sẻ rộng rãi, và cũng đừng tỏ ra đồng cảm. Hãy dành sự thương hại tới các nạn nhân thay vì đồng cảm. Bởi, thể hiện sự đồng cảm sẽ vô tình thúc đẩy người khác tự sát, tìm lối thoát.

Mình rất tiếc và thương các bạn đang có hoàn cảnh, đang phải chịu những áp lực vô hình tương tự. Các cậu à, cuộc sống cũng như một trường học với đầy rẫy cam go, thử thách. Các cậu đến đây để trải nghiệm mọi thứ. Từ hạnh phúc cho đến đau khổ, để học cách đối mặt và vượt qua những bài học ấy. Đó chính là cuộc sống! Khi vượt qua được rồi các cậu sẽ thấy cuộc sống còn nhiều điều tốt đẹp đến nhường nào. Cầu mong cho các cậu sẽ kiên cường và thật tỉnh táo. Chúc các cậu một đời an yên và sớm bước qua những bài học còn đang đợi phía trước...