Hãy đầu tư crypto như cách bạn chơi một ván cờ vua !

Chuyện là mình vẫn sinh hoạt theo thói quen hằng ngày của mình, tập thể dục, đá bát cơm tối và chuẩn bị quay lại làm việc. Để khởi động cái não của mình, mình thường chơi 1 ván cờ vua trước khi bắt đầu làm công việc cần sự tập trung. Ngay ở đó, ý tưởng của bài viết này được sinh ra.

Trong một loạt bài viết của mình về crypto, mình tin là không dưới 3 lần mình có nhắc đến sự kỷ luật là yếu tố sống còn khi tham gia hoạt động đầu tư. Nói cách khác, đã xuống tiền thì bắt buộc phải có cho mình một chiến thuật kỹ lưỡng, nếu không muốn thất bại hay tay trắng ra đi.

Nếu đã nhắc về chiến thuật. Chắc chắn, có bộ môn mang đậm tính chiến thuật như cơ vua cơ chứ. Nằm gọn trong 64 ô vuông ấy, với 36 quân cờ là bao nhiêu toan tính của những kì thủ. Mỗi bước đi, bước di chuyển có thể gây ảnh hưởng lớn lên cục diện cả ván cờ.

Vậy, hai thứ trên có điểm chung gì ? Đó là tính chiến thuật. Chỉ duy một điểm chung, nhưng lại là thứ cốt lõi để ta có được những thắng lợi trên cả hai lĩnh vực.

Khai cuộc là cách ta mở đầu một ván cờ. Ông cha ta vốn có câu: Đầu xuôi thì đuôi lọt. Vậy nên trong cờ vua cũng vậy. Để chiếm được những ưu thế ở thời điểm sớm, ta tuyệt đối không nên đánh bừa và phải lựa chọn các khai cuộc.

Bạn có thể tấn công, với khai cuộc Italy hoặc khai cuộc trung tâm. Bạn sẽ chiếm lấy khoảng trống ngay giữa bàn cở, và rồi tìm đường để tấn công vào cánh vua của đối thủ. Hay có thể bạn sẽ chủ động đưa mình vào thế phòng thủ, như phòng thủ Pháp, phòng thủ Berlin hay phòng thủ Sicilian nổi tiếng.

Khai cuộc thì nhiều đấy. Nhưng việc sử dụng chúng như thế nào lại là một câu chuyện khác. Một kẻ tay mơ dám chơi khai cuộc Sicilian, anh ta có thể bị chiếu hết chỉ sau hơn 10 nước cờ. Nếu ta sử dụng một chiến thuật, đến cả bản thân còn chưa rõ. Chẳng khác gì ta đang ôm họa vào người.

Thế, mọi người thường bắt đầu crypto với chiến thuật như thế nào ? (chia sẻ ở phần bình luận cho mình biết nhé). Đa số những người mình quan sát, chằng hề có tí chiến thuật gì khi bắt đầu với thị trường. Có thể là vì căn bệnh lười mãn tính, hoặc cũng có thể, từ góc nhìn của những người đó, crypto chẳng khác gì một trò chơi bài bạc.

Và rồi, họ liên tục cúng tiền cho thị trường, trả lương cho những người khác. Căn bản, trường hợp của họ tương tự với anh chàng với phòng thủ Sicilian kể trên: đang làm những thứ quá sức với mình. 

Mình hiểu rằng, bước khó nhất là từ 0 lên 1. Nhưng hãy dừng lại 1 giây và hỏi rằng đối thủ của bạn là ai ? Chắc chắn đó không phải là những gã khờ tay mơ, mà là một thế lực ảo ma nào đấy. Vì vậy, hãy chuẩn bị cho mình những bước khởi đầu thật chắc chắn và an toàn. Bạn sẽ không muốn bị loại khỏi cuộc chơi ngay chỉ khi vừa xuất phát đâu nhỉ ?

Trong một ván cờ vua, phần trung cuộc chắc chắn là phần hấp dẫn nhất. Ở đây, ta được xem các kì thủ phô bày khả năng, chiến thuật của mình. Hai bên sẽ tìm cách để củng cố thế cờ của mình. Đồng thời tìm kiếm các cơ hội để khai thác, tấn công đối thủ.

Sự thú vị của trung cuộc thường nằm ở các “tình thế bó buộc” hai đối thủ gây cho nhau, nhằm chiếm ưu thế về số lượng quân cờ, mở thế cờ thuận lơi hay thậm chí là chiếu hết. Có thể gọi đây là những cặm bẫy được các kì thủ giăng ra cho nhau.

Đầu tư crypto cũng tương tự như trên. Sau một khai cuộc an toàn, hay mĩ mãn. Các nhà đầu tư có xu hướng chủ quan với thị trường vì cho rằng, đây là thứ ta đã biết rất rõ. Nhưng, liệu có phải vậy ?

Thị trường luôn vận động, và một lần nữa mình sẽ nhắc lại: kẻ bạn đang đối đầu không phải là tay mơ. Luôn có những cái bẫy chực chờ để tước đi từng ít, từng ít tài sản của bạn. Do đó, ta cần có một chiến lược hợp lý ở giai đoạn này, biết khi nào nên tấn công, khi nào nên co mình về thế phòng thủ.

Ở những giai đoạn thị trường đạt hưng phấn, lúc mà thị trường đang bộc lộ điểm yếu. Đây có vẻ là thời điểm thích hợp để ta tấn công, cho phép bản thân mình tham lam hợp lý để tối đa hóa lợi nhuận. Ở lúc này, tiền thật dễ kiếm khi ai cũng tin rằng thị trường sẽ mãi đi lên. Nhưng quãng thời gian này sẽ không kéo dài quá lâu, thị trường sẽ biết cách củng cố lại thế trận. Và hiện tại chính là lúc đó.

Chúng ta đang ở trong cái mà người ta gọi là “Mùa đông crypto”, khi mà thị trường không còn là nơi cho những kẻ tham lam được. Vì đa số họ đã bị loại khỏi cuộc chơi, khi bước vào những cái bẫy (bull trap) mà thị trường giăng sẵn. Ván cờ giờ đây chỉ có chỗ cho những người biết sự kỷ luật, phòng thủ và bảo vệ cho số vốn của mình.

Tàn cuộc, hay cờ tàn chỉ giai đoạn nửa sau của ván cờ, khi số lượng quân trên bàn cờ chỉ còn rất ít. Không có tài liệu nào khẳng định được giai đoạn này sẽ bắt đầu từ khi nào. Đôi lúc chỉ sau vài nước trao đổi quân chiến lược, ván cờ từ trung cuộc sẽ ngay lập tức bị kèo về tàn cuộc.

Cờ tàn thường có một thế cờ đơn giản, nhưng lại yêu cầu sự chắc chắn, tính chiến thuật chặt chẽ khi di chuyển quân cờ nào. Và thú thật, tàn cuộc là có lẽ là giai đoạn khó khăn với bất kì người chơi cờ nào, ngay cả những kiện tướng. Vì không có nhiều cơ hội để lật ngược ván cờ, nếu thế trận đã được đối thủ thiết lập chặt chẽ từ thời điểm giữa của ván đấu.

Vậy, ta có gì ở đoạn kết của một thương vụ đầu tư ? Đương nhiên, đây là lúc ta chốt lời, hoặc là cắt lỗi. Chung quy, đây là hành động bán ra tài sản, để thu về tiền mặt. Nhiều người vẫn nghĩ: “Chỉ việc bán ra thôi, thì làm quái gì mà phức tạp ?”. Nhưng nó có phức tạp đấy.

Vấn đề nằm ở chỗ, ta đang không biết nên chốt lời vào khi nào. Đa phần là do nỗi sợ bản thân sẽ bán non, vừa bán ra thì giá lại tăng. Giống như 1 người kì thủ cà nhây không chịu chủ động chấm dứt ván cờ. Với những trường hợp vậy, 1% là lời siêu khủng, và 99% các nhà đầu tư còn lại đều huề vốn, hoặc lỗ.

Thế, ta nên bán ra như thế nào ? Câu trả lời là ta nên có một chiến lược bán, ngay từ khi bắt đầu đầu tư. Những điều ta cần phải lưu ý bao gồm:

Xác định độ dài của khoản đầu tư: Trước khi xuống tiền cho khoản đầu tư, ta phải xác định đây là khoản đầu tư dài bao lâu, ngắn, trung hay dài hạn. Từ cơ sở này, ta sẽ cân nhắc được thời điểm mình nên bán ra khoản đầu tư, dù là đang lời hay lỗ.

Lấy ví dụ: Anh Nghĩa đầu tư vào một đồng coin theo trend. Vốn tính chất của trend là chớm nở sớm tàn, hiểu nôm na, ta chỉ nên đầu tư ở mức trung hoặc ngắn hạn. Nhưng khi nhìn giá của đồng coin cứ nảy lên liên tù tì, anh Nghĩa là đặt một niềm tin, một mức kì vọng quá cao về đồng coin mà không hề bán ra chút nào. Kết cục, anh Nghĩa đã đi qua mùa hoa đẹp nhất, mà không có trong tay mình một bông hoa nào.

Chốt lời theo từng khoản: Đây là cách phân bổ rủi ro một cách hợp lý. Thay vì bán ra toàn bộ khoản đầu tư ở một mức giá, sao ta không chia nhỏ nó ra ?

Bán ra một phần sẽ không loại bỏ ta hoàn toàn ra khỏi thị trường. Trường hợp thị trường tiếp tục tăng giá, ta vẫn sẽ tiếp tục chốt lời lên. Nhưng chẳng may đồ thị lại đâm đầu, khi bán ra, phần lợi nhuận vẫn được trung bình với khoản đã chốt ở trên.

Có một công thức khá phổ biến trong giới crypto, đó là “x2, chốt gốc”. Tức, khi giá đã tăng lên 2 lần, ta có thể bán ra ½ token để lấy lại phần vốn, còn phần lãi sẽ tiếp tục chạy. 

Cuối cùng, hãy kỷ luật, kiểm soát lòng tham và theo sát chiến lược. Đôi khi, thị trường biến động quá lớn làm ta có cảm giác chiến lược nên được thay đổi. Đó là lúc bạn phải kiểm soát lòng tham của mình. Nếu làm được như vậy, bạn đã chiến thắng đa số các nhà đầu tư ngoài kia rồi.

Túm cái váy lại, những thông điệp mình muốn gửi gắm trong bài viết trên bao gồm:

1/ Chuẩn bị nền tảng kiến thức trước khi quăng tiền vào thị trường. 

2/ Phải hiểu rõ, thời điểm nào ta nên chi mạnh đầu tư, hay đâu là lúc nên ưu tiên bảo toàn vốn.

3/ Chốt lời dứt khoát, chính xác và kỷ luật lòng tham.

Lý thuyết nghe có vẻ là dễ đấy, nhưng mọi việc sẽ khó hơn khi ta thực hành. Quan trọng là ta phải liên tục học hỏi, cải thiện kiến thức của mình. Ở đâu có ý chí, nơi đó có con đường cơ mà. Chúc các bạn đầu tư thành công :)