Hãy cùng đứng lên chống lại phong trào chống khoa học
Đây là bài phát biểu đầy cảm xúc của Neil deGrasse Tyson về thực trạng chống khoa học ở nước Mỹ, và đáng buồn rằng, nước ta hiện nay...
Đây là bài phát biểu đầy cảm xúc của Neil deGrasse Tyson về thực trạng chống khoa học ở nước Mỹ, và đáng buồn rằng, nước ta hiện nay cũng không khác gì mấy. ----------

Làm thế nào mà nước Mỹ đã vùng lên, từ một đất nước rừng rậm hẻo lánh, trở thành một trong những quốc gia hùng cường nhất trên thế giới mà chúng ta từng biết đến?
Đó là bởi vì chúng ta đã có những bước đi tiên phong trong ngành công nghiệp. Tất cả những ngành công nghiệp này đều đòi hỏi những sáng kiến khoa học và công nghệ vĩ đại nhất trên toàn cầu. Và như vậy, khoa học như là một phần thiết yếu không thể tách rời, góp phần gầy dựng nên đất nước chúng ta.
Thế nhưng trong thế kỷ 21 này, mỗi khi đến thời điểm đưa ra các quyết định liên quan đến khoa học, theo tôi thấy có vẻ như mọi người đã mất đi khả năng xét đoán xem điều gì đúng, điều gì không; điều gì đáng tin cậy, điều gì không đáng tin cậy; nên tin tưởng vào điều gì, không nên tin tưởng vào điều gì. Và khi chúng ta có những kẻ không biết gì nhiều về khoa học, đứng lên chống lại nó và còn giành lấy quyền lực nữa, thì đó sẽ là một công thức để tháo dỡ hoàn toàn nền dân-chủ-trí-thức (informed democracy) của chúng ta.
Chúng ta hãy yêu cầu các nhà giáo dục trên khắp nước Mỹ giảng dạy rằng thuyết tiến hóa không phải là thực tế, mà là chỉ lý thuyết.
— Mike Pence, đương kim Phó Tổng thống Hoa Kỳ, một chính trị gia phe bảo thủ, không tin vào học thuyết tiến hóa cũng như không tin rằng các hoạt động của con người là nguyên nhân gây nên sự biến đổi khí hậu.
Số lượng phụ huynh hoài nghi về vaccine ngày càng gia tăng.
Các cử tri đã đồng thuận một lệnh cấm về cây trồng và vật nuôi biến đổi gen (GMOs).
Các nhà phê bình gọi biến đổi khí hậu là một trò lừa bịp.
Tôi không nhớ rằng mình lớn lên trên một đất nước như thế này. Có phải chúng ta chưa từng gặp phải những thách thức đâu. Tôi đã sống đủ lâu, đã từng trải qua những thập niên 60 và 70, với vô vàn những sự kiện như chiến tranh nóng, chiến tranh lạnh, phong trào nội chiến, …. Nhưng tôi chưa từng trải qua thời điểm nào như lúc này, khi mà có những kẻ đang đứng lên chống lại khoa học.
Một trong những điều tuyệt vời nhất về khoa học đó là nó hoàn toàn là một hoạt động thực tiễn để tìm ra điều gì là đúng đắn. Mỗi khi bạn có được một giả thuyết, bạn phải kiểm thử nó. Mỗi khi tôi có được một kết quả kiểm thử, đối thủ trong ngành của tôi sẽ kiểm tra lại nó, bởi vì họ nghĩ rằng biết đâu được tôi sai thì sao. Thí nghiệm mà họ thực hiện có khi còn tốt hơn cả tôi, khi đó họ mới bảo rằng “Hey, thí nghiệm này cho ra kết quả tương đồng này”, “Ôi trời, chúng ta quả thật đang khám phá ra một thứ gì đó”. Sau tất cả, một bầu trời sự thật mới mẻ bắt đầu lộ diện. Và nhờ vậy, những khám phá trong khoa học đều tốt đẹp hơn tất cả những gì mà loài người chúng ta từng nghĩ ra.
Khoa học là như vậy đấy, nó hoàn toàn không phải là một trò đùa. Bạn không đơn giản chỉ cần thốt lên rằng “Tôi chọn không tin vào công thức E=mc2” là có thể vứt bỏ được nó. BẠN HOÀN TOÀN KHÔNG CÓ LỰA CHỌN NHƯ VẬY. Một khi bạn đã bóc tách ra được một sự thật hiển nhiên trong khoa học, thì SỰ THẬT NÓ SẼ ĐÚNG, CHO DÙ BẠN CÓ TIN HAY LÀ KHÔNG. Và càng sớm hiểu ra được điều đó, chúng ta sẽ càng nhanh chóng đốc thúc các cuộc đối thoại chính trị để giải quyết các vấn đề mà chúng ta phải đối mặt.
Nghĩa là, một khi bạn hiểu ra rằng loài người hiện đang hâm nóng hành tinh chúng ta, khi đó bạn có thể yêu cầu các cuộc đối thoại chính trị về vấn đề này. Bạn có thể đặt vấn đề rằng, “Liệu chúng ta có nên đưa ra những giấy phép về khí thải (carbon credits)?”, “Có ổn không nếu chúng ta áp đặt thuế vào đấy?”, “Còn việc gây quỹ hay trợ cấp thì sao?”. Các chính trị gia sẽ phải đưa ra những câu trả lời cho chúng. Và cứ mỗi một giây phút đứng về phe chống đối khoa học, sẽ đồng nghĩa với việc bạn đang tiếp tay trì hoãn các giải pháp chính trị mà đáng lẽ ra đã được thi hành từ nhiều năm về trước.
Với tư cách là một cử tri, là một công dân, bạn sớm muộn cũng sẽ phải đối mặt với các vấn đề khoa học. Và như vậy, không phải sẽ tốt hơn khi nói rằng “Được rồi, hãy để tôi trở nên am hiểu về khoa học, nhờ đó tôi có thể nghĩ về những vấn đề này và có được những động thái khôn ngoan hơn dành cho chúng” hay sao? Chỉ cần nhận ra được khoa học là gì và cho phép nó trở thành những gì nó có thể là và nên là, để nó phục vụ cho nền văn minh chúng ta. Tất cả điều đó đều nằm trong tay chúng ta.
(Nếu có sưu tầm bài viết thì vui lòng dẫn nguồn về Spiderum) ---------- [Các bài viết liên quan]

Thinking Out Loud
/thinking-out-loud
Bài viết nổi bật khác
- Hot nhất
- Mới nhất

Review của anh Siêu
Biết tới Neil từ series Cosmos trên NatGeo, ấn tượng mãi, ổng dẫn rất là hấp dẫn. Cảm giác như đang nghe một con người đam mê khoa học thực sự nói vậy. Vụ biến đổi khí hậu mình có xem được cái phim An Inconvenient Truth, cực hay, nói rất dễ hiểu và cực kỳ hấp dẫn về khí hậu Trái Đất hiện tại. Cám ơn bạn đã dịch nha 

- Báo cáo
phong9527
Biến đổi khí hậu thì mình không biết là bịp bợm hay không, nhưng mình có đọc thông tin cho rằng đó chỉ là chiêu trò của giới cầm quyền đứng sau ngân hàng thế giới và cục dữ trữ liên bang nhằm trục lợi đất đai và tài nguyên của các nước thuộc thế giới thứ 3.
Đối với mình thì biến đổi khí hậu là điều hiển nhiên, cũng như băng tan, cháy rừng,.. đó là quy luật tự nhiên, nó đã, đang và sẽ tiếp tục như vậy, dù con người có làm gì đi chăng nữa. Việc nhịn ỉa của mình còn quan trọng hơn biến đổi khí hậu.
Nghiên cứu khoa học không hẳn lúc nào cũng đúng 100%, ví dụ như các nhà khoa học nghiên cứu và khẳng định rằng với cấu trúc cơ thể con người, các VĐV điền kinh không thể chạy 100m với thời gian dưới 10s (mình không nhớ chính xác lắm), cho đến vài năm sau, khi anh chàng da đen nào đó chạy 100m với thời gian < 10s, và theo sau anh da đen là hàng loạt VĐV khác cũng đạt được <10s. Và hàng loạt bài báo nói về các nhà khoa học của viện XYZ này công bố kết quả nghiên cứu khác hẳn với kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học của viện ABC nghiên cứu trước đó. Vậy người dân biết phải tin ai???
Cấu tạo vũ trụ, tự nhiên, con người là vô tận, sự thay đổi, phát triển là vô tận. Khoa học chỉ nghiên cứu từng phần nhỏ, nên có sai xót, sai lầm thì cũng là hiển nhiên, nếu nói khoa học đúng 100% thì rõ là láo toét.
Với cây trồng và động vật biến đổi gen thì mình cũng không ủng hộ.
Vắc-Xin thì mình ủng hộ 100%.
- Báo cáo

Nga Levi

Mình nghĩ là đúng sai của khoa học cũng có tính tương đối, vì nh thứ là chân lý 100 năm trc nhưng bh ko còn đúng nữa, nhưng cái quan trọng là nó bị lật đổ bởi chính nghiên cứu khoa học toàn diện hơn.
Tinh thần khoa học đáng quý ở chỗ nó ko phải là nói xàm, thích thì tin ko thích thì thôi. Nó là sự thôi thúc hướng tới điều toàn diện và đúng đắn hơn, và quan trọng là dc thực hiện một cách có phương pháp
- Báo cáo
northdious
Biến đổi khí là hiển nhiên nhưng biến đổi nhanh hay chậm bây giờ lại phụ thuộc phần lớn ở con người. Nhiệt độ trái đất tăng rất chậm ở những thế kỉ trước, không phải hiển nhiên mà nó lao vụt lên trời với tốc độ như thế trong những thập kỉ gần đây.
- Báo cáo

Surphi10

Không có cái lý thuyết gì trên đời này đúng 100%. Quan trọng là nó hữu dụng hay không - ví dụ như các định luật Newton đã bị Einstein chứng minh là sai cả trăm năm rồi, nhưng hiện giờ con người vẫn cứ dùng công thức của Newton vì nó dễ + sai số không đáng kể.
Thuyết sau thường sẽ đúng hơn thuyết trước, và càng ngày càng tiệm cận với cái sự thật vĩnh hằng, mà chúng ta sẽ chẳng bao giờ chạm được vào. Luôn luôn thách thức các kết quả của khoa học một cách có khoa học là tư duy khoa học.
Nóng lên toàn cầu là điều hiển nhiên theo quy luật vận động của Trái Đất. Nhưng tác động của con người cũng chả phải là vừa.
- Báo cáo

Alubabu Alex
À cũng nhân việc "nhịn ỉa quan trọng hơn biến đổi khí hậu", mình có đọc được một bài trên group Quora VN, không biết bạn đọc chưa:
Q: Vì sao nhiều người không quan tâm tới ô nhiễm môi trường?
A: Abraham Mireles, học tại viện công nghệ Monterrey
_______________________
Bạn đã bao giờ được nghe về cách luộc tôm hùm chưa?
Nếu bạn thả con tôm vào nước sôi nó sẽ cố tìm cách thoát, nhưng nếu bạn đun nước từ từ, con tôm sẽ chết từ từ mà không phản kháng.
Loài người chúng ta là mấy con tôm hùm.
Đúng thật là không ai thích cái thuyết ô nhiễm.
Trong thực tiễn sự thật khó chấp nhận là ô nhiễm có hậu quả quá lâu dài tới mức nhiều người còn chả thèm chú ý tới nó và coi là không có mấy cái đó.
Vâng, ô nhiễm rất tệ, nhưng cái sự từ từ của nó mới khiến nó khủng khiếp.
Bạn thấy ô nhiễm không khí từ ngoại ô nơi bạn sống và bạn lo lắng. Nhưng trong cuộc sống hàng ngày, nó gần như vô hình.
Dù bạn đôi khi thắc mắc ủa sao trên trời không có bóng sao nào.
Chúng ta nghe việc phân loại rác quan trọng. Đúng vậy đó. Nhưng trong cuộc sống đời thường. Chỉ cần anh lao công dọn rác mang rác đi, là nó trở nên vô nghĩa trong cuộc đời bạn.
Nóng lên toàn cầu là có thật. Không bàn cãi. Nhưng bạn phải thừa nhận, nó không phải thứ mà người bình thường sẽ tự phát hiện được ra. Nó thực sự vô hình.
Kể cả một nhà khoa học lỗi lạc như Richard Muller từng (nhưng hết rồi) nghi ngờ về chuyện ấm lên toàn cầu.
Mấy tảng băng tan đó hả? Chế chỉ thấy trên ảnh hoy.
Khí hậu khác thường ý à? Ngày trở nên ấm hơn sao? Hầu hết mọi người đều thờ ơ.
Dù gì bạn chẳng thể thay đổi chuyện biến đổi khí hậu nhỉ? (Sai bét)
Cháy nhà bạn thì là cái mối nguy hiểm mà bạn lo lắng.
Còn nhà của gấu bắc cực bị tan chảy ra thì sao?
Mọi chuyện không tự nhiên xảy ra đâu.
- Báo cáo

hahatrenmay
Mình hoài nghi vacxine và hoàn toàn phản đối việc động thực vật biến đổi gen.
Khoa học mình tin tưởng là tuyp khoa học trong sáng và chân chính, không phải là loại khoa học mà ở đó nhà khoa học được trả tiền để làm một số nghiên cứu công bố theo chiến lược của nhà sản xuất như Monsanto - một tập đoàn sản xuất thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và hạt giống biến đổi gen. Nhằm định hướng dư luận và nhân loại đi theo để duy trì và đạt lợi nhuận kinh doanh cao nhất.
Cũng như các tập đoàn sản xuất vacxine, làm sao để khẳng định họ không nhúng tay vào các công bố khoa học về lợi ích của vacxine rồi lờ đi vê biến chứng của nó.
Cũng tương tự tư duy như thế với một nền khoa học có sự can thiệp của kinh tế thị trường.
Còn khoa học gia và khoa học chân chính, hoàn toàn đáng tin và những lý thuyết khoa học của họ sẽ được công nhận cho đến khi nó bị bỏ lại bởi những nghiên cứu mới toàn diện và chính xác hơn.
- Báo cáo

Windd01
tuýp khoa học trong sáng và tuýp khoa học mà bạn hoài nghi khác nhau như thế nào vậy ?
- Báo cáo

Võ Quốc Vương
Là Khoa học làm vì lợi ích có lợi cho con người và Khoa học làm về lợi ích kinh tế của riêng khoa học gia.
- Báo cáo

Võ Quốc Vương
Ví dụ cụ thể là Giáo Viên (thợ dạy - xu hướng phát triền hiện đại) dạy tiếng anh chửi học sinh là óc lợn và yêu cầu nộp 100k và Giáo Viên thương học sinh như con và muốn dạy dỗ chúng ( dạng này gần như đã tuyệt chủng)
- Báo cáo

Windd01
Cậu nói rõ về cái ví dụ của Khoa học làm lợi ích kinh tế của riêng ngành khoa học đó có được không, vì cái ví dụ ở dưới kia dường như không liên quan lắm.
- Báo cáo
TA4579
Vấn đề nằm ở chỗ làm thế nào bạn phân biệt được khoa học chân chính và khoa học rởm để bán hàng? Cái sự hoài nghi và phản đối của bạn hoàn toàn chẳng dựa trên một bằng chứng hay nghiên cứu khoa học nào cả.
Mình từng đọc một bài viết rất hay về vấn đề này. Mong bạn đọc xong có thể thay đổi suy nghĩ.
http://huskywannafly.spiderum.com/bai-dang/Lam-sao-de-chong-lai-nguy-khoa-hoc-67a
- Báo cáo

hahatrenmay
bạn có thể tìm hiểu về sự can thiệp của một số tập đoàn lớn như Monsanto vào nền nông nghiệp GMO, động cơ vì sao, và bằng cách nào chúng tác động được đến các nghiên cứu khoa học về GMO. Còn vấn đề vacxin còn nhiều tranh cãi, mình không muốn lại gây ra một cuộc tranh luận không đi đến điều gì ở đây. Còn tất nhiên khi mình nghi ngờ về điều gì đó, phải có những chứng cứ khoa học khác xác đáng hơn khiến mình tin tưởng. Mình biết tranh luận từ những người có những niềm tin khác nhau rất khó đi đến thống nhất được kết quả chung. Cám ơn bạn đã góp ý (:
- Báo cáo
TA4579
Bởi vì bất đồng quan điểm nên mới phải tranh luận, chứ nếu cùng ý kiến thì cái cmt này đã chẳng tồn tại rồi.
Theo lời bạn, mình đã đi tìm hiểu về Monsanto, chủ yếu là trên diễn đàn reddit, nơi có rất đông thành viên có kiến thức và sự trung lập cao nhất trên internet mà mình biết.
Trước tiên thì rõ ràng là nhiều người người ghét cái công ty này vì nhiều lý do. Vì họ từng sản xuất chất độc màu da cam, vì chiến lược kinh doanh không được tử tế cho lắm, hoặc là vì họ làm hạt giống GMO (nên dĩ nhiên bị các anti-GMO ghét). Nhưng tuyệt nhiên không thấy thành viên reddit nào nói rằng họ dùng tiền chi phối các nhà khoa học cả. Mình tiếp tục tìm hiểu thì thấy có người nói đó là một thuyết âm mưu lan truyền trong cộng đồng anti-GMO.
Đánh giá lại vấn đề, nếu như cái thông tin bạn nói là sự thật được kiểm chứng bởi các cơ quan đáng tin cậy thì chắc chắn nó sẽ là một cú phốt cực kì lớn và không lý nào người ta lại không nhắc đến nó trên một diễn đàn mở như reddit. Tất cả những cáo buộc đó trên internet đều chỉ là sự hoài nghi thuần túy, không dựa trên bằng chứng khoa học nào cả. Vậy tại sao bạn lại chọn hoài nghi khi mà chẳng hề có cơ sở nào vững chắc?
Còn về vấn đề vaccine thì mình không muốn nói nhiều nữa, bài viết trên kia mình dẫn link và thực tế ngoài xã hội đã chỉ ra quá rõ ràng rồi. Những kẻ nào còn phản đối vaccine thực sự cần một liều thuốc bổ não loại cực mạnh =))
- Báo cáo

hahatrenmay
Thứ nhất, mình hoài nghi vắc xin không có nghĩa là mình phản đối tất cả các loại vắc xin và những gì vác xin đã mang lại cho con người. Mình nói mình "hoài nghi", chứ ko phải "phản đối".
Thứ hai, trước khi bạn tìm hiểu về Monsanto, bạn hãy tìm hiểu về những nguy hại mà hạt giống và động vật biến đổi gen mang lại cho môi trường và con người.
Sau đó thì mình bổ sung cho bạn một số thông tin vì sao Monsanto bị phản đối đó là:
1. Sản xuất những hạt giống biển đổi gen để chúng phụ thuộc vào thuốc trừ sâu và phân bón hóa học.
Một bộ phim tài liệu Bitter Seeds ghi lại chi tiết việc dùng giống bông biến đổi gen đã dẫn tới sự tuyệt vọng ra sao cho nông dân ở Ấn Độ (và sau đó là tỉ lệ tự sát rất cao trong nông dân Ấn Độ). Rất nhiều gia đình nông dân ở Ấn Độ đã mất hết đất đai vì vòng xoáy phụ thuộc vào Tập đoàn Monsanto (phải mua hạt giống)
2. Cách thức vận hành của Monsanto là tìm mọi cách mua những người bán hạt giống bằng các cách khác nhau, kể cả là trả tiền, để người bán hạt giống cuối cùng không còn bán các hạt truyền thống nữa (mà người nông dân có thể giữ hạt giống và trồng tiếp vào năm sau - nông dân trở nên phụ thuộc hoàn toàn vào giống biến đổi gen của Monsanto)
3. Monsanto tấn công một cách rất hệ thống để bôi xấu các nhà nghiên cứu, những người chỉ ra mối nguy hại nghiêm trọng (của GMO) đối với sức khỏe.
Chừng đó đã, và cuối cùng là "nếu có gì đó bạn chưa tìm thấy ở đâu đó, thì không có nghĩa chúng không tồn tại ở một chỗ khác".
Quan điểm trái chiều thì có thể tranh luận, nhưng một khi niềm tin khác xa nhau, niềm tin đã ăn sâu bám rễ vào mỗi người thì cần một quá trình lâu dài để thay đổi. Không phải chỉ một cuộc tranh luận mà thống nhất được quan điểm với nhau. Chào bạn!
- Báo cáo

F/I - FussballundIch.
Thats right.
- Báo cáo
MrTuring
Mình nghĩ người ta không nói biến đổi khí hậu không có thật mà chỉ hoài nghi phần "là do con người gây ra" vì hiện tại bằng chứng do con người gây ra đang là nghiên cứu dạng tương xứng kiểu từ trước giờ nhiệt độ không tăng bây giờ cách mạng công nghiệp nên nhiệt độ tăng nhanh, người ta nghi ngờ là do chưa đủ thuyết phục người ta thôi tùy mỗi người mà có mức độ khiến cho tin tưởng khác nhau mà, họ cũng đang làm theo khoa học thôi đó là: nghi ngờ và đòi hỏi thêm bằng chứng
- Báo cáo