HALLOWEEN ĐEN TỐI TẠI ITAEWON

Mới đó mà đã một năm trôi qua kể từ thảm kịch giẫm đạp tại Itaewon, Hàn Quốc. Một khu vực náo nhiệt và vui vẻ bậc nhất của Seoul, với đường phố lung linh, những cửa hàng vintage và quán bar sôi động, chìm trong tang tác sau một đêm Halloween đen tối. 159 sinh mạng bị cuốn đi, và 196 người khác bị thương - họ đều là những con người, những tâm hồn đang tìm kiếm niềm vui trong đêm lễ hội.

Trong những giây phút tuyệt vời của một bữa tiệc hoành tráng, nơi mọi người cười đùa, hòa mình vào điệu nhạc và ánh sáng lung linh, làm thế nào một bi kịch như thế có thể xảy ra? Chính xác điều gì đã làm biến một đêm lễ hội thành cơn ác mộng? Và bài học mà chúng ta có thể rút ra từ sự kiện này là gì?

Với mục tiêu làm sáng tỏ và rút ra bài học cho tương lai, bài viết sẽ đưa bạn đi sâu vào những chi tiết của vụ việc, từ nguyên nhân đến hậu quả, và những điều mà chúng ta, Việt Nam và thế giới, cần phải nắm rõ.

Với những người đã từng theo dõi bộ phim "Itaewon Class", hẳn các bạn sẽ không còn xa lạ với những hình ảnh sôi động của khu phố Itaewon. Bộ phim đã khắc họa một Itaewon đa dạng, nơi mọi nền văn hóa, phong cách đều có chỗ đứng. Và đúng như trên màn ảnh, Itaewon trong thực tại cũng không kém phần sôi động và đầy màu sắc. Đối với nhiều người, đặc biệt là giới trẻ Seoul, Itaewon không chỉ là một địa điểm du lịch thông thường. Khu vực này nổi tiếng với những quán bar, nhà hàng, và cửa hàng thời trang độc đáo, thu hút một lượng lớn du khách và cư dân địa phương mỗi ngày. Có thể so sánh nôm na Itaewon giống khu phố Tạ Hiện của Hà Nội hay Bùi Viện của TP.HCM vậy, cũng là “phố Tây”, cũng là tụ điểm ăn chơi của giới trẻ. 

Có lẽ chính sự đa dạng văn hóa ở Itaewon đã làm tăng sức hút của nó. Đây là nơi gặp gỡ, trao đổi giữa nhiều nền văn hóa khác nhau, từ Châu Á đến Châu Âu, tạo nên một bầu không khí độc đáo, pha trộn giữa truyền thống và hiện đại. Mỗi quán bar, mỗi cửa hàng đều mang một phong cách riêng, từ gothic đến retro, từ châu Á đến châu Âu, hứa hẹn mang đến những trải nghiệm khó quên cho mọi khách hàng.

Nhắc đến Hàn Quốc, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến Tết Trung Thu hay Lễ Năm Mới Seollal. Tuy nhiên, những năm gần đây, Halloween đã nhanh chóng trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa đại chúng. Không chỉ là một sự kiện hóa trang, Halloween tại Hàn Quốc đã trở thành một dịp lễ tưng bừng, đặc biệt là trong khu vực Itaewon. Itaewon, với vị thế là "khu phố quốc tế", chính là điểm đến lý tưởng cho ngày Halloween - ngày lễ được du nhập từ phương Tây về các quốc gia Á Đông, thu hút hàng nghìn người đến tham gia và tận hưởng, kết nối, giao lưu văn hóa giữa người Hàn và cộng đồng quốc tế. 

Vào mỗi dịp Halloween, Itaewon trở nên náo nhiệt hơn bao giờ hết. Đường phố đầy màu sắc, ngập tràn tiếng cười và niềm vui. Các sự kiện Halloween được tổ chức rầm rộ, quảng cáo mọi nơi, đơn giản vì đây là mùa hái ra tiền của tất cả các hàng quán tại đó, hứa hẹn mang đến cho du khách một trải nghiệm đáng nhớ.

Đường phố Itaewon chật kín người. Mọi người đổ về đây không chỉ để hóa trang, mà còn để tham gia vào bữa tiệc đường phố cùng những sự kiện đặc sắc, xem múa lửa, ảo thuật và thưởng thức âm nhạc từ các DJ nổi tiếng. Tuy nhiên, chính sự hấp dẫn đặc biệt này cũng đã khiến Itaewon trở nên quá tải. 

Theo các số liệu đã được công bố, có khoảng 100.000 người đã tham dự các sự kiện tại Itaewon trong ngày 29/10/2022. Để lý giải thêm về con số này, có lẽ đây cũng là bữa tiệc đầu tiên được tổ chức sau khoảng thời gian cách ly xã hội quá dài bởi ảnh hưởng của Covid-19. Lượng người tham gia vượt quá dự đoán này đã tạo ra một đám đông khổng lồ, khó kiểm soát. Và rồi thảm kịch dẫm đạp Itaewon xảy ra.

Thảm kịch xảy ra chính xác là ở một con hẻm gần Itaewon-ro 173, được gọi là “phố Thế giới Ẩm thực”. Nơi xảy ra vụ tai nạn là một con đường xuống dốc nhỏ, nơi rộng nhất là 4m, nơi hẹp nhất là 3,2m. Con phố này chỉ dài có khoảng 45m, tuy nhiên, tọa lạc nơi đây là các câu lạc bộ nhỏ thu hút tương đối nhiều khách ghé qua. Đồng thời, nó cũng ngay sát lối vào ga Itaewon, rất thuận tiện cho việc đi lại. 

Với ước tính 100.000 người tham dự lễ Halloween, có thể thấy chỉ cần một phần nhỏ trong số đó cũng đủ khiến con hẻm trở nên chật cứng người. Đám đông bắt đầu tập trung tại khu vực này vào khoảng 22h20 giờ địa phương. Theo các đơn vị truyền thông địa phương, mọi người tụ tập tại đây vì có tin đồn rằng có một người nổi tiếng nào đó xuất hiện, hoặc đang có “hàng cấm” được phát miễn phí trong các hộp đêm.  

Vào thời điểm xảy ra vụ việc, đám đông ở giữa tìm cách để “thoát tắc” ra đầu hẻm nhưng không thể vì có quá đông người ở đó. Mọi người cố gắng thoát ra, nhưng càng làm thế, họ càng tạo ra áp lực cho những người đứng xung quanh. Có những người vô tình, và cũng có cả những người cố ý đẩy người khác để được thoát ra khỏi đám đông một cách dễ dàng và nhanh chóng hơn, tạo ra hiệu ứng Domino. 

Trong tình huống cấp bách đó, nhiều người đã cố gắng tìm kiếm một nhân viên an ninh hoặc một cảnh sát. Nhưng điều đó gần như là bất khả thi. Không phải vì họ không có mặt, mà bởi vì họ quá ít ỏi so với số lượng khách du lịch và dân địa phương tham gia sự kiện. Một người tham dự cho rằng “lượng người tham dự đông hơn ít nhất gấp 10 lần so với bình thường”, nhưng số lượng nhân viên an ninh không hề được tăng thêm. 

Theo như các đơn vị truyền thông, 2 ngày trước khi sự kiện diễn ra, phía chính quyền đã ước tính khoảng 100,000 người sẽ góp mặt. Nhưng bởi đây không phải là một “sự kiện chính thức”, cho nên các cơ quan chức năng không có kế hoạch điều phối thêm người để quản lý đám đông. Một vài nhân viên cũng không có sự chuyên nghiệp cần thiết để xử lý các vấn đề cấp bách. Một nhân viên hộp đêm cho biết, “Chúng tôi đã thông báo với cảnh sát nhưng không có ai xuất hiện cả”. Khoảng 21h15, một Livestreamer nhận thấy tình hình bắt đầu xấu đi ở con hẻm và thông báo cho trụ sở cảnh sát chỉ cách đó 10m, nhưng cũng không ai chú ý đến lời cảnh báo này. Livestream sau đó cũng đã bị xóa theo yêu cầu của bên phía chính quyền. 

Các quan chức cho biết ít nhất 81 cuộc gọi đã được thực hiện bởi những người tham dự sự kiện, thông báo rằng họ đang “cảm thấy rất khó thở”. Sau đó, mạng Internet và điện thoại bị quá tải do số lượng liên lạc quá lớn. Vụ việc được đưa lên mức độ nghiêm trọng cấp 2 lúc 23h10, và sau đó lên cấp 3 lúc 23h50 bởi con số thương vong cứ liên tục tăng vọt. Những người bị thương sau khi đưa ra khỏi đám đông được tiến hành hồi sức. Nhưng khi quá trình này thất bại, thi thể sẽ được các nhân viên y tế và cảnh sát phủ chăn và đặt đầy trên đường phố. Có 83 xe cấp cứu được điều động nhưng không thể đưa các nạn nhân và thi thể ra một cách nhanh chóng, dẫn đến việc rất nhiều trường hợp tử vong do không kịp đến bệnh viện. 

Hình ảnh những đôi giày bị bỏ lại, những chiếc điện thoại rơi vãi, và tiếng kêu cứu giữa đám đông đã trở thành những hình ảnh ám ảnh trong tâm trí nhiều người. Những người chứng kiến sự việc đều nói rằng, đó là một đêm mà họ không bao giờ muốn nhớ lại.

Tổng số người thiệt mạng trong vụ việc được ghi nhận trên Wikipedia 159 người. Hầu hết đều ở độ tuổi thiếu niên, 26 trong số đó là công dân của các quốc gia nước ngoài, 1 trong số đó là công dân Việt Nam. Ít nhất 196 người khác bị thương. 

Không thể phủ nhận rằng đêm Halloween ở Itaewon năm 2022 đã để lại một dấu ấn đen tối trong lòng mọi người. Những người trẻ tuổi, hứa hẹn một tương lai xán lạn nhiều trong số họ đã qua đời, trong khi những người sống sót cũng phải chịu những vết thương không chỉ về thể chất mà còn về tinh thần. Đó là những sự ám ảnh sẽ đeo bám lấy tâm trí của họ tới mãi về sau. 

Theo như tờ “The Korea Times” phỏng vấn các nhân chứng, trong đó có anh Abdo Al-Kader, 31 tuổi, quốc tịch Libya chia sẻ: “Đêm qua, có rất nhiều người ở đây. Mọi người không biết phải làm gì. Cảnh sát đến, họ đưa người xuống và nhiều người đang hồi sức cho những người dưới đất. Mọi thứ diễn ra trong khoảnh khắc"

Anh Osman Karakan, 26 tuổi, quốc tịch Thổ Nhĩ Kỳ, chia sẻ trải nghiệm kinh hoàng của mình: “Tôi đến đây với bạn bè từ khoảng 9 giờ tối. Con hẻm đông đúc đến mức chúng tôi nghĩ rằng có thể nguy hiểm, vì vậy chúng tôi đã trú ẩn tại một câu lạc bộ gần đó. Khi chúng tôi ra khỏi quán bar vào khoảng 10 giờ 30 tối, những người tử vong nằm la liệt trên đường phố và nhiều người đang hô hấp nhân tạo cho họ".

Con số thống kê về nạn nhân và những người bị thương không chỉ là những con số lạnh lùng, mà chúng minh chứng cho sự mất mát khổng lồ và đau đớn của cộng đồng.

Itaewon, khu vực từng là điểm đến yêu thích của nhiều du khách và người dân địa phương, bây giờ đối diện với một thách thức lớn về danh tiếng. Những hình ảnh đen tối của đêm đó đã trở thành tiêu điểm trên các phương tiện truyền thông toàn cầu, khiến nhiều người e ngại khi nghĩ đến việc đặt chân đến đây. 

Kinh tế của khu vực, đặc biệt là những quán bar, cửa hàng và dịch vụ du lịch, đều phải hứng chịu những ảnh hưởng tiêu cực. Thậm chí, tác động này không chỉ giới hạn ở Itaewon mà còn lan rộng ra toàn thành phố Seoul. Ví dụ như tất cả các lễ hội tại công viên giải trí bao gồm Everland tại Yongin và Lotte World ở Jamsil đều bị hủy bỏ. Các cửa hàng Starbucks tạm dừng khuyến mãi Halloween. SM Entertainment thông báo các sự kiện Halloween theo lịch trình cũng sẽ bị hủy bỏ. 

Để hạn chế ảnh hưởng tiêu cực, các phương tiện truyền thông và các mạng xã hội tại Hàn Quốc, bao gồm KakaoTalk, Naver và Twitter, đã liên tục đưa ra thông báo kêu gọi người dân kiềm chế, không phát tán bất kỳ video hay thông tin nào khác về thảm họa. Hàn Quốc cũng tổ chức quốc tang từ ngày 30/10 kéo dài đến ngày 5/11. Các đài tưởng niệm cũng đã được xây dựng trên 11 thành phố bao gồm Busan, Daegu và Incheon. Bộ Y tế và Phúc lợi cũng sẽ hỗ trợ tâm lý cho các nạn nhân còn sống. Đồng thời, chính phủ cam kết cung cấp 15 triệu Won chi phí tang lễ, cùng 20 triệu Won tiền bồi thường. Nhưng dường như, chừng ấy vẫn là chưa đủ để xoa dịu nỗi đau cho gia đình và người thân của các nạn nhân đã ra đi vĩnh viễn trong đêm Halloween ấy. 

Chúng ta không thể đổ lỗi hoàn toàn cho khu vực Itaewon và chính quyền Hàn Quốc. Nhưng chúng ta cần nhận ra rằng, để tránh những thảm kịch trong tương lai, cần có một hệ thống quản lý và an ninh chặt chẽ hơn. Không chỉ đối với riêng Itaewon, và cho cả những quốc gia khác nữa. 

Sự kiện lớn yêu cầu một kế hoạch tổ chức chặt chẽ. Nếu chúng ta nhìn lại, một trong những yếu tố quan trọng dẫn đến thảm kịch là việc không kiểm soát số lượng người tham gia. Để tránh những rủi ro tương tự, cần phải thiết lập quy định chặt chẽ hơn về việc cho phép bao nhiêu người tham dự, cũng như tạo ra các lối thoát hiểm dễ dàng cho những người tham gia.

Bên cạnh đó, an ninh không chỉ là việc có đủ lực lượng cảnh sát và nhân viên. Đó còn là việc đảm bảo họ được huấn luyện đúng cách, biết cách phản ứng nhanh chóng và hiệu quả trước mọi tình huống bất ngờ. Đối với những sự kiện có quy mô lớn như Halloween ở Itaewon, cần một chiến lược an ninh mạnh mẽ và linh hoạt.

Phòng trừ thảm kịch không chỉ dừng lại ở việc quản lý sự kiện. Mỗi người trong chúng ta cũng cần nâng cao nhận thức về sự an toàn của bản thân và người xung quanh. Tuân thủ quy định không chỉ là trách nhiệm cá nhân, mà còn là cách chúng ta bảo vệ chính mình và người khác khỏi nguy cơ.

Nhiều người trong chúng ta tham gia vào các sự kiện với tư tưởng "không có gì sẽ xảy ra đối với tôi". Tuy nhiên, thảm kịch ở Itaewon đã chứng minh rằng việc quá tin tưởng vào niềm tin này có thể dẫn đến hậu quả khủng khiếp. Việc nâng cao ý thức về sự an toàn cá nhân và của người khác, cùng với việc tuân thủ quy định và ứng xử đúng đắn, chính là chìa khóa để đảm bảo mọi người đều có thể tận hưởng niềm vui mà không phải trả giá quá đắt.

Đừng để một dịp vui biến thành nước mắt. Đêm Halloween ở Itaewon đã mang lại nhiều nỗi đau, nhưng thông qua nó, chúng ta cũng có cơ hội học hỏi và phát triển. Hãy nhớ những bài học này và đảm bảo rằng chúng không bao giờ bị lãng quên, để trong tương lai, chúng ta có thể tổ chức và tham gia vào các sự kiện một cách an toàn và vui vẻ hơn.