Giữa xung đột Cam-Thái, lại nổi lên sự ngu xuẩn của người Việt?

Chào mừng bạn đến với tập mới nhất của chương trình "Ai ngu hơn trên mạng xã hội?"! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau ngắm nhìn một kiệt tác của sự thiếu suy nghĩ: hàng loạt fanpage Việt Nam đã chia sẻ bài đăng từ một người Thái, với nội dung châm biếm về việc "san bằng" Campuchia và "chia đất" cho Việt Nam, Lào, và Thái Lan, trong khi xung đột biên giới Thái Lan-Campuchia đang khiến hàng ngàn người phải chịu đau thương. Ôi, thật là một ý tưởng "thiên tài"! Những hành động thật thiếu suy nghĩ, không hề vui vẻ chút nào, mà ngược lại, nó kinh tởm và nguy hiểm. 

Hãy tưởng tượng bạn đang lướt mạng xã hội, và bỗng nhiên thấy một fanpage Việt Nam chia sẻ một bài đăng từ một người Thái tên Ford Pakon, kèm theo một bản đồ Đông Nam Á được chỉnh sửa với những dòng chữ "THAI" và "VIETNAM" trên lãnh thổ Campuchia, cùng các con số như "33%". Nội dung bài đăng thì sao? À, chỉ là một câu đùa về việc "san bằng" Campuchia và chia đất cho Việt Nam, Lào, và Thái Lan. Hài hước lắm, đúng không? Không! Trong khi hơn 130.000 người phải di tản và ít nhất 15 người thiệt mạng trong xung đột biên giới Cam-Thái (Al Jazeera), thì những kẻ ngồi sau màn hình lại nghĩ rằng đây là lúc để chơi trò "chia đất" như trong một ván board game. Thật đáng xấu hổ! Và sẽ chẳng có gì đáng nói nếu đó chỉ là người Thái đăng, điều đáng xấu hổ nhất là những kênh truyền thông Việt Nam trên mxh lại share thông tin này về, trong những nỗ lực kêu gọi hòa bình từ bộ ngoại giao và chính phủ Việt Nam. Những kẻ này muốn Việt Nam liên đới tới sự tồi tệ này!

Những bài đăng như thế này không chỉ vô cảm mà còn có thể khuếch đại thông tin sai lệch và kích động hận thù. Theo nghiên cứu từ International Review of the Red Cross, thông tin sai lệch trên mạng xã hội trong các cuộc xung đột vũ trang có thể gây ra nhiều tác hại, từ kích động bạo lực trả đũa đến làm sai lệch thông tin quan trọng. Vậy nên, khi một fanpage Việt Nam với hàng ngàn người theo dõi chia sẻ những nội dung như thế này, họ không chỉ "ngu" mà còn là một mối nguy tiềm ẩn. Xin chúc mừng, các bạn đã nâng tầm sự vô trách nhiệm lên một tầm cao mới!

Việt Nam từ lâu đã là một quốc gia có trách nhiệm, luôn giữ lập trường trung lập và kêu gọi hòa bình trong các vấn đề khu vực. Trong xung đột Cam-Thái gần đây, bắt đầu từ ngày 24 tháng 7 năm 2025, Việt Nam đã bày tỏ sự lo ngại và kêu gọi cả hai bên kiềm chế, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế và tinh thần đoàn kết ASEAN (Wikipedia). Đây là cách mà một quốc gia trưởng thành hành xử – không nhảy vào đổ thêm dầu vào lửa, không đứng về bên nào, và chắc chắn không chia sẻ những bài đăng ngu xuẩn để "câu like".

Thế nhưng, một số "nhà ngoại giao", “đơn vị tác chiến điện tử” tự phong trên mạng xã hội lại nghĩ rằng họ có thể làm tốt hơn chính phủ. Bằng cách chia sẻ những bài đăng như thế này, họ không chỉ đi ngược lại lập trường chính thức của Việt Nam mà còn làm tổn hại đến uy tín của đất nước trên trường quốc tế. Theo The Diplomat, quan hệ Việt Nam-Campuchia đã có những căng thẳng gần đây, và những hành động thiếu suy nghĩ này chỉ khiến mọi thứ tồi tệ hơn. Thật tuyệt vời, phải không? Chỉ cần một bài đăng là đủ để biến Việt Nam từ một quốc gia hòa bình thành một kẻ bị nghi ngờ là "hùa theo" xung đột.

Hòa bình không phải là thứ để đùa giỡn, đặc biệt khi xung đột biên giới Cam-Thái đã gây ra hậu quả nghiêm trọng. Theo BBC, Thái Lan đã cảnh báo rằng xung đột có thể "diễn biến thành chiến tranh", với ít nhất 16 người thiệt mạng và hàng chục nghìn người phải di tản. Trong bối cảnh này, mạng xã hội nên là nơi lan tỏa thông điệp hòa bình, không phải nơi để chế giễu hay kích động. Cộng đồng quốc tế, bao gồm cả U.S. Embassy & Consulate in Thailand, đã kêu gọi chấm dứt ngay lập tức các cuộc tấn công và bảo vệ dân thường. Vậy mà, một số người Việt Nam lại chọn cách "đóng góp" bằng những bài đăng châm biếm. Xin chúc mừng, các bạn đã chính thức trở thành một phần của vấn đề!

Mạng xã hội có sức mạnh to lớn trong việc định hình nhận thức công chúng. Theo Scientific American, thông tin sai lệch trong xung đột có thể lan truyền nhanh chóng qua mạng xã hội, gây ra hậu quả nghiêm trọng, từ kích động bạo lực đến làm suy yếu các nỗ lực ngoại giao. Những bài đăng như thế này không chỉ là trò đùa vô hại; chúng có thể góp phần vào việc khuếch đại căng thẳng và gây ra hậu quả thực sự. Vậy nên, lần tới khi bạn muốn chia sẻ một bài đăng "vui vui" về chiến tranh, hãy dừng lại và tự hỏi: Bạn đang giúp gì cho thế giới? Hay chỉ đang làm mọi thứ tồi tệ hơn? Và bạn có đang là một thằng “ngu”?

Việt Nam và Campuchia có một lịch sử dài, với những giai đoạn khó khăn nhưng cũng đầy nỗ lực để xây dựng tình hữu nghị. Theo ISEAS-Yusof Ishak Institute, kể từ những năm 1990, hai nước đã cải thiện quan hệ, trở thành thành viên của ASEAN và Hợp tác Mekong-Ganga, đồng thời thúc đẩy thương mại qua biên giới. Năm 2021, kim ngạch thương mại hai chiều đạt gần 10 tỷ USD (Khmer Times). Đây là thành quả của sự tôn trọng và hợp tác lẫn nhau.

Vậy mà, một số người Việt Nam lại chọn cách phá hoại những nỗ lực này bằng cách chia sẻ những bài đăng châm biếm, như thể Campuchia là một món đồ chơi để họ đùa giỡn. Thật đáng buồn khi thấy những hành vi này, như thể chúng ta đang sống trong thời kỳ mà chủ nghĩa dân tộc cực đoan được cổ vũ, thay vì sự hiểu biết và đoàn kết. Những bài đăng như thế này không chỉ thiếu tôn trọng mà còn có thể làm tổn thương mối quan hệ mà hai nước đã dày công xây dựng.

Nếu bạn nghĩ đây là lần đầu tiên chúng ta chứng kiến sự ngu xuẩn trên mạng xã hội, thì xin thưa, bạn đã nhầm! Trong xung đột Nga-Ukraine, một số người Việt Nam tự xưng là "Putinista" đã nhiệt tình chia sẻ thông tin sai lệch, cổ vũ cho chiến tranh và tự cho mình là những "nhà phân tích" chính trị. Họ không màng đến sự thật hay hậu quả, chỉ cần được thể hiện mình "khác biệt" hoặc "thông minh". Theo Stimson Center, các chiến dịch thông tin sai lệch trên mạng xã hội đã được ghi nhận ở ít nhất 81 quốc gia, với xu hướng ngày càng gia tăng. Những "Putinista" này chỉ là một ví dụ điển hình cho sự thiếu suy nghĩ và vô trách nhiệm.

Giờ đây, trong xung đột Cam-Thái, chúng ta lại thấy những hành vi tương tự. Những kẻ chia sẻ bài đăng về "chia đất" Campuchia không khác gì những người từng cổ vũ cho Nga trong xung đột Nga-Ukraine. Họ không hiểu rằng chiến tranh không phải là trò chơi, và mỗi cái chết, mỗi nỗi đau đều là thật. Thật đáng tiếc khi một số người Việt Nam lại chọn cách thể hiện sự ngu dốt của mình trên mạng xã hội, thay vì góp phần vào hòa bình và hiểu biết.

Tóm lại, mạng xã hội là một công cụ mạnh mẽ, nhưng nó cũng có thể trở thành vũ khí nếu được sử dụng một cách vô trách nhiệm. Việt Nam có một lịch sử lâu dài trong việc ủng hộ hòa bình và ổn định ở khu vực, và chúng ta nên tiếp tục duy trì di sản đó. Những bài đăng như thế này không chỉ ngu xuẩn mà còn có thể gây hại cho hình ảnh của Việt Nam và mối quan hệ với các nước láng giềng. Hãy sử dụng mạng xã hội để lan tỏa thông điệp hòa bình, sự tôn trọng và hiểu biết, chứ không phải để chia rẽ và hận thù.

Lần tới khi bạn định chia sẻ một bài đăng "vui vui" về chiến tranh hay xung đột, hãy dừng lại và tự hỏi: Bạn đang góp phần vào điều gì? Hòa bình hay hỗn loạn? Và nếu bạn vẫn muốn chia sẻ, thì xin chúc mừng, bạn đã chính thức gia nhập đội ngũ những "nhà ngoại giao" tự phong, và những thằng ngu tự lộ diện.

1. Wikipedia: 2025 Cambodia–Thailand clashes

2. Al Jazeera: Thailand-Cambodia clashes kill at least 15 as 130,000 flee border area

3. BBC: Thailand warns clashes with Cambodia could 'move towards war'

4. U.S. Embassy & Consulate in Thailand: On the Thailand-Cambodia Border Conflict

5. International Review of the Red Cross: How harmful information on social media impacts people affected by armed conflict

6. ISEAS-Yusof Ishak Institute: Cambodia-Vietnam Relations: Key Issues and the Way Forward

7. Khmer Times: Cambodia-Vietnam Relationship: A Resilient Partnership

8. The Diplomat: Why Cambodia Has Started Distancing Itself From Vietnam

9. Stimson Center: Social Media Misinformation and the Prevention of Political Instability and Mass Atrocities

10. Scientific American: How Misinformation Spreads through Conflict