Giới thiệu phim: Lunana: A Yak in the Classroom

Lunana: A Yak in the Classroom (tạm dịch: Con Bò trong Lớp học) là bộ phim đến từ Bhutan, đất nước nhỏ bé nằm giữa Ấn Độ và Tibet. Lunana là bộ phim đầu tiên của Bhutan dành được đề cử Oscar cho hạng mục Phim Quốc Tế xuất sắc nhất năm 2022. Mặc dù không đoạt giải (chiến thắng hạng mục này là bộ phim từ Nhật Bản Drive My Car), nhưng được đề cử Oscar đã là một cột mốc rất đáng nhớ cho đất nước gần 800,000 dân này. 

Bhutan có ngôn ngữ chính là Dzongkha, và cũng là ngôn ngữ được nói chính trong bộ phim. Bhutan còn được biết đến là đất nước hạnh phúc nhất thế giới, một trong những đất nước quân chủ (monarchy) còn lại, chính sách nhập cư khắt khe và bây giờ, còn được biết đến với bộ phim Lunana: The Yak in the Classroom. 

Lunana được phim trong vòng 2 tháng chính tại ngôi làng Lunana, một ngôi làng nằm trên độ cao 3,353 mét. Hầu hết diễn viên trong bộ phim (gồm Pem Zam, cô bé đóng chính) đều chính là dân làng. Để thực hiện bộ phim, đạo diễn và đoàn làm phim cơ bản phải đi qua tất cả các khó khăn như người thầy giáo. Đoàn làm phim hoàn tất quá trình chuẩn bị trong vòng 1 năm rưỡi, leo núi 5 ngày chỉ để đặt chân đến ngôi làng (vì thế nên không thể mang theo quá nhiều thiết bị), không có điện, không có cả mặt trời để sạc thiết bị,... Quá trình làm phim không hề đơn giản. Xem Lunana cũng có thể giúp khán giả biết thêm về những nếp sống đã giúp họ sống sót sự khắc nghiệt của thiên nhiên. Ví dụ, mình rất ngạc nhiên khi biết những người sống trên vùng cao dùng phân bò Tây Tạng để đốt lửa thay vì củi hoặc giấy vì quá hiếm. Lunana là minh chứng cho sức sống và sự quả cảm của người Bhutan, giữa đồi núi, gió rét và sự cô lập. 

Lunana còn phản ánh rất rõ một thực trạng nhức nhối ở Bhutan: hiện trạng di cư. Trong phim khắc họa một người giáo viên trẻ nhưng nuôi giấc mộng làm ca sĩ ở nước Úc. Trên thực tế, đây cũng là tình hình đang diễn ra trên đất nước Phật giáo này. Nhiều giáo viên đang bỏ nghề và đất nước để nhập cư tại nước ngoài, vì họ tin rằng cuộc sống bên kia biên giới sẽ tốt đẹp hơn. Vì thế, đất nước Bhutan giờ đang trong tình trạng thiếu giáo viên; đặc biệt ở những vùng núi hẻo lánh và khó tiếp cận như Lunana, hành trình đến con chữ lại càng gian nan hơn. Đạo diễn Pawo cũng muốn qua bộ phim của mình có thể truyền cảm hứng cho những giáo viên đang trước ngưỡng cửa từ bỏ sứ mệnh quý giá của mình.