Giới thiệu một số dòng xe đạp cơ bản

Xin chào, có phải bạn đang lúng túng khi phân biệt một số dòng xe đạp không ? Bài viết này bọn mình sẽ giúp mọi người phân loại các dòng xe đó.

Đại diện cho những dòng xe tốc độ đó có lẽ là road bike, dòng xe được thiết kế với mục đích tối ưu cho tốc độ trên đường nhựa. Ví dụ như xe được thiết kế nhẹ và tăng tính khí động học, lốp xe được làm với tiết diện nhỏ trơn nhẵn giúp giảm lực cản lăn. Các bạn sẽ dễ dàng gặp chúng trong những cuộc đua như Tour de France hay UCI World Tour.

Như tên gọi của nó dòng xe này sinh ra để di chuyển trên những đồi núi hoặc những cung đường đất đá hiểm trở. Ý tưởng về loại xe đạp chuyên dành cho off-road bắt đầu xuất hiện vào thập niên 70 đầu 80. Đến năm 1981, những chiếc MTB đầu tiên bắt đầu xuất hiện. Đến thập niên 90 và 2000, xe đạp leo núi thực sự phát triển mạnh và được phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới. Xe sẽ được trang bị những cặp lốp gai giúp tăng độ bám trên những cung đường hiểm trở. Giảm xóc cũng là trang bị nổi bật trên những chiếc MTB giúp người lái ổn định hơn khi đi qua những đoạn đường gồ ghề. Phanh đĩa là trang bị không thể thiếu để đảm bảo xe không bị mất hiệu suất phanh khi đi qua những cung đường sình lầy. Tay lái rộng thẳng giúp tăng lực bẻ lái. MTB còn được chia làm rất nhiều phân khúc mình sẽ có bài viết về chủ đề này sau.

Bạn vừa muốn đạp xe trên đường nhựa nhưng đồng thời vẫn muốn trải nghiệm cảm giác offroad thì đây chính là dòng xe dành cho bạn. Hybrid bike được thiết kế dựa trên sự kết hợp của dòng xe MTB và Road bike. Điều này cho phép chúng vừa có thể sử dụng đường trên đường nhựa và trên những cung đường off-road. Nếu như các bạn sử dụng xe để đi dạo trong phố hàng ngày nhưng thi thoảng vẫn muốn đi vào những cung đường đất thì đây là sự lựa chọn hoàn hảo.

Nếu bạn muốn đạp xe đường dài hoặc có những chuyến đi dài thì đây là dòng xe đáp ứng được nhu cầu đó. Touring bike tạo cho người lái một tư thế ngồi thoái mái trên những cung đường dài. Khả năng chở đồ cũng đáng để chúng ta nhắc đến, những chiếc touring được trang bị rất nhiều lỗ trên khung kèm với các bộ phận giúp chúng ta chở được nhiều đồ đạc hơn các dòng xe khác.

Một chiếc xe được thiết kế với tư thế lái dễ chịu giúp người lái di chuyển một cách nhẹ nhàng trong thành phố. Thực sự mình nghĩ mọi người nên có một chiếc city bike để di chuyển trong phố.

BMX viết tắt là "Bike Motor Xcross" đã ra đời từ trước những năm 1970 ở Mỹ. Là một dòng xe chuyên để biểu diễn những kỹ thuật, BMX cũng là một bộ phận của "X-games" cũng như là một trong những biểu tượng của thể thao đường phố. BMX cũng chia làm 3 thể loại mình sẽ có bài viết kỹ hơn sau.

Trial bike là bộ môn vượt chướng ngại vật mà không chạm chân xuống đất. Bộ môn này bắt nguồn từ Catalonia, Tây Ba Nha. Được cho là do Pere Pi , cha của Ot Pi , một tay đua mô tô vô địch thế giới phát minh ra . Cha của Pi muốn con trai mình học lái mô tô bằng cách tập trên một chiếc xe đạp thông thường. Nếu như các bạn đã chơi qua MTB thì đây là một bộ môn bổ trợ cực kỳ tốt về kỹ năng phanh và thăng bằng. Trial bikes cũng chia làm rất nhiều thể loại mình sẽ làm một chủ đề về vấn đề này sau.

Fixed Gear hay còn gọi là xe đạp không phanh là dòng xe có cấu tạo đơn giản. Dòng xe này sử dụng một bộ líp chết có nghĩa là nếu chúng ta ngừng đạp bánh sẽ cũng ngừng quay. Và một số loại có khả năng đi lùi. Fixie chia làm 2 dạng mình sẽ nói kỹ hơn trong một bài viết khác

Gravel được dùng trong các cuộc đua trên sình lầy, đường đất. Chúng thường được trang bị cặp lốp lớn hơn road bike và có các gai thay vì lốp trơn nhẵn để tăng độ bám. Hệ thống phanh cũng tương tự như MTB, chúng cũng được trang bị hệ thống phanh đĩa nhằm đảm bảo không bị mất hiệu suất khi đi qua những đoạn đường sình lầy. Fork và chain stay cũng được làm rộng hơn. Thực sự với địa hình Việt Nam mình thấy đây là một dòng xe đáng chơi hơn thay vì road bike.

Là một dòng xe được phát triển từ đầu những năm 70 của thế kỷ trước tại phía nam bang California, Mỹ. Dirt jump sử dụng để bay trên những vert bằng đất nhân tạo. Trong khoảng thời gian bay vert đó, người chơi sẽ biểu diễn các kỹ thuật trên không. Kỹ thuật càng đẹp thì càng được đánh giá cao. Dòng xe này cũng được chia làm 3 thể loại mình sẽ có bài viết cụ thể hơn sau.

Gần tương tự như dirt jump nhưng hardcore hơn nhiều. Các rider thường dùng để bay những vert rất cao hoặc những cú drop trên 5 mét. Những trick trên slopstyle cũng đẹp mắt hơn dirt jump rất nhiều vì có airtime lớn. Thông thường những chiếc xe này sẽ được trang bị thêm giảm xóc sau còn dirt jump thì không. Tuy là thú vị vậy nhưng thời điểm hiện tại dòng xe này mình thấy vẫn khó phát triển ở Việt Nam do nhiều mặt điều kiện.

Fat bike sản xuất ra với mục đích di chuyển trên những cung đường cát, tuyết, sình. Để đảm bảo chiếc xe không bị lún khi di chuyển trên những cung đường trên, chúng cần những cặp lốp có độ rộng rất lớn. Khung sườn và phuộc trên những chiếc fatbike cũng được thiết kế riêng để có thể lắp vừa những cặp lốp lớn đó. Fat bike còn một cách sử dụng là vượt sông, các bạn có thể bỏ chiếc xe này xuống nước chúng sẽ nổi lên nhờ vào lượng hơi bên trong lốp. Qua đó ta có thể bám vào xe để bơi qua sông. Nhưng cách này rất "phá xe" nên mình không khuyến khích các bạn sử dụng nhiều.

Bạn muốn vừa đạp xe đường dài đồng thời muốn trải nghiệm những cung đường rừng ? Bike parking sẽ là sự lựa chọn hợp lý. Dòng xe này giống như được lai tạo từ touring và MTB ra vậy. Chúng vừa có những lỗ, những pat để treo đồ như trên touring. Nhưng đồng thời vừa có những đặc điểm của một chiếc MTB như lốp gai, có giảm xóc trước, bộ chuyển động có xu hướng thiên về đi địa hình và còn rất nhiều đặc điểm khác.

Time trial là dòng xe dùng để thi đấu trong những giải đua tính giờ. Ai hoàn thành vòng đua với thời gian ngắn nhất người đó sẽ dành chiến thắng. Khung sườn xe đạp có hình dạng ống dẹp hay còn gọi là “Flat Tube”, giống như các loại khung thiết kế theo tiêu chuẩn khí động học “Aerodynamic” có khả năng giảm tối đa lực cản không khí. Ngoài ra những chiếc xe này còn có phần yên gọn và đệm nhiều ở mũi yên. Time trial cũng là một dòng xe được trang bị tay nghỉ "aerobar". Mình sẽ có bài viết nói kỹ hơn về dòng xe này.

Trông khá giống time trial nhưng triathlon được sử dụng với mục đích trong các cuộc đua 3 môn phối hợp "triathlon" bao gồm chạy bộ, bơi và đua xe đạp. Ban đầu các vận động viên đua bơi lội. Tiếp đó là đua xe đạp tới đường chạy, cuối cùng các vận động viên chạy marathon để về đích. Đặc điểm để chúng ta phân biệt đó là Timetrial phải tuân thủ rất khắt khe các quy tắc của Liên đoàn Xe đạp Quốc tế "UCI". Timetrial tính khí động học quan trọng hơn sự thoải mái. Còn Trialthon các cuộc đua có thể rất dài nên sự thoải mái là một yếu tố quan trọng hơn.

4X là một dòng xe sử dụng trong mục đích thi đấu. Nội dung thi đấu là bốn người sẽ chạy trên một địa hình được chuẩn bị sẵn ai về đích đầu tiên sẽ chiến thắng cuộc đua này ngoài tên gọi là four-cross còn được gọi là mountain-cross. Những chiếc xe 4X thường được trang bị chainguide, xe có thể có giảm xóc sau hoặc không. Vì là một dòng xe sử dụng tốc độ nên có những chiếc sẽ được sử dụng multiple speed.

Một dòng xe sử dụng bánh với kích thước nhỏ rất phù hợp để luồn lách trong phố, đi chợ, di chuyển với quãng đường ngắn. Xe sở hữu những ưu điểm như nhẹ cân, trục cơ sở và tay lái ngắn nên rất phù hợp để đi lại trong thành phố.