3 bước để ghi nhớ hiệu quả: Làm sao để tôi nhớ các điều luật

Bạn có tò mò những luật sư, thẩm phán hay ai đó học luật làm sao để ghi nhớ điều luật nào đó, và đôi khi cảm thấy họ thật "cool ngầu" chưa.

Hôm nay tôi sẽ chỉ cho bạn 1 cách đơn giản để ghi nhớ chúng nhé. Nhiệm vụ tưởng chừng nhàm chán này thật ra rất thú vị đấy.

Bạn có thể đang tưởng tượng về cảnh tượng hoàn hảo là học thuộc làu làu từng câu, từng chữ của 1 điều luật. Nhưng điều đó chỉ dành cho những người hoặc là rất giỏi, hoặc là rất rảnh. Vì sao thế? Bởi vì điều quan trọng nhất và tốn nhiều thời gian nhất đó là tư duy phân tích để giải quyết vấn đề pháp lý. Bản thân việc học thuộc từng chữ không có giá trị gì mấy ngoài việc "flex" với người khác. Hơn nữa, công việc hay ngay cả trong thi cử (trừ việc thi môn đạo đức nghề luật sư) thì mọi người luôn được phép mang theo luật để tra cứu.

Tuy nhiên, có một trí nhớ tốt là một lợi thế lớn khi bạn làm việc trong ngành này. Bạn không cần học thuộc như 1 cái máy, nhưng cần biết vị trí điều luật đó ở đâu: Nằm ở luật hay thông tư hay nghị định nào, ở vị trí nào trong mỗi văn bản này. Ngoài ra trong khi bạn phân tích sự kiện, bạn cần đồng thời "tia" xem có quy định pháp luật nào tương ứng. Thay vì nhớ láng máng là "Luật ABC có quy định" thì việc ghi nhớ được điều bao nhiêu quy định sẽ khiến bạn tự tin hơn khi nói ra. Và một góc độ nào đó, tạo sự tin tưởng cho người đối diện.

Bài này của tôi chỉ đơn giản cho 1 mục đích: Nhớ điều luật và tên của điều luật ấy. Ví dụ: Trong Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân có 1 số quy định đáng chú ý như: Điều 11. Sự đồng ý của chủ thể dữ liệu, Điều 12. Rút lại sự đồng ý, Điều 13. Thông báo xử lý dữ liệu cá nhân, Điều 14. Cung cấp dữ liệu cá nhân, Điều 18. Xử lý dữ liệu cá nhân thu được từ hoạt động ghi âm, ghi hình tại nơi công cộng...

Bạn nghĩ rằng điều này có dễ thực hiện không? Hãy thử xem bạn có thể ghi nhớ được bao nhiêu trước khi đọc bài này nhé.

Cách của tôi hóa ra chẳng phải điều gì mới mẻ. Chỉ là một phương pháp đã được rất nhiều người biết. Có điều tôi không tìm được bài nào chia sẻ kinh nghiệm trong lĩnh vực luật, nên tôi nghĩ mình có thể viết ra. Tôi nghĩ có rất nhiều người giỏi có phương pháp riêng của họ để ghi nhớ tốt hơn. Với tôi thì tôi luôn thích lựa chọn những cách đơn giản, vì não tôi cá vàng hay nói thẳng là tôi vừa lười lại vừa dốt hehe.

Tôi sử dụng kỹ thuật kể chuyện bằng hình ảnh để ghi nhớ những điều này.

Bạn cần gán bối cảnh với ngành luật cần ghi nhớ. Tôi sử dụng những bối cảnh khác nhau cho mỗi ngành luật, tôi luôn chọn những thứ mà tôi yêu thích hoặc gần gũi, mang lại cảm giác tươi sáng và vui vẻ. Ví dụ như:

- Bối cảnh trường Hogwart dùng để ghi nhớ Luật Doanh nghiệp

- Bối cảnh phim Như Ý Truyện để ghi nhớ Bộ luật lao động (Cuộc sống công sở khác gì bộ phim cung đấu đâu cơ chứ)

- Bối cảnh chợ làng Hogsmeade để ghi nhớ Bộ luật dân sự

- Bôí cảnh gia đình để ghi nhớ Nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân

- Vân vân và mây mây.

Tùy thuộc vào ký ức, sở thích của bạn, bạn có thể có những bối cảnh của riêng mình.

Để tiết kiệm thời gian và đỡ phải sáng tác nhiều, bạn cần lưu trữ 1 hệ thống hình ảnh từ số 0 đến số 99 cho riêng mình. Bạn có thể lưu chúng trong 1 file word. Khi cần dùng, bạn không cần phải vắt não suy nghĩ nữa, vì chẳng may nếu lúc ấy bạn lười thì bạn dễ bỏ cuộc lắm.

Các điều luật Việt Nam chỉ có nhiều nhất là 3 chữ số. Vì vậy đối với các điều luật từ 100 trở đi bạn sẽ tách 2 số đầu và 1 số cuối để ghi nhớ. Ví dụ: Điều 123 bạn sẽ tách thành 12 và 3 để ghi nhớ.

Dưới đây là hình ảnh từ số 0 đến 9 của tôi. Bạn có biết vì sao số 7 là con xúc xắc không? Vì tổng dấu chấm của 2 mặt đối diện là 7. Tôi ưu tiên dùng xúc xắc hơn là cái boomerang/cái búa vì xúc xắc dễ phối hợp với các hình ảnh khác (liên quan đến tính may rủi).

Bạn có thể tự tạo quy luật chung với hệ thống số, đây là hệ thống của tôi:

Hệ thống này được tạo ra rất linh hoạt, bạn có thể có một vài con số không nằm trong quy luật này. Ví dụ, với tôi thì số 20 gắn với hình ảnh thầy cô giáo (ngày 20/11) chứ không thuộc dải "gà, vịt, ngan" ở trên. Số 24 là đồng hồ vì 1 ngày có 24 giờ. Số 25 là đêm giáng sinh. Hoặc các số từ 10 - 19 của tôi rất ngẫu nhiên vì tôi thấy như vậy dễ hơn với mình.

Tôi sẽ giải thích 1 chút về cách gán trên. Số 10 là cái nĩa và cái đĩa, số 12 là cuốn lịch vì 1 năm có 12 tháng, 13 là ngày sinh nhật tôi, 14 là ngày Valentine, 15 gợi nhớ đến đêm trung thu, 16 là độ tuổi trẻ em theo quy định luật Việt Nam, 17 bẻ gãy sừng trâu, 18 là tuổi tốt nghiệp, 19 thì hơi trừ tượng một chút - sao băng (số 1) bay trên trời (số 9).

Đây là hệ thống của riêng bạn, nên bạn có thể tự sáng tạo càng cá nhân hóa càng tốt. Không gì dễ nhớ với bạn hơn là những sự kiện xoay quanh cuộc đời nhân vật chính là bạn. Ban đầu bạn sẽ thấy hơi rối rắm, nhưng đừng lo lắng vì não bộ con người rất thích các hình ảnh, dần dần bạn sẽ quen thuộc và sử dụng nhuần nhuyễn thôi.

À lê hấp, tới đây là bạn có thể thư giãn được rồi, đấy là phần khó nhất của bài hôm nay.

Tôi sẽ lấy ví dụ về Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân để minh họa cho ý tưởng trên. Đây là nghị định có hiệu lực từ 1/7/2023, có ảnh hưởng lớn đến việc xử lý dữ liệu cá nhân trong doanh nghiệp. Và bạn - đương nhiên là chủ sở hữu dữ liệu cũng bị ảnh hưởng. Nếu bạn hiểu biết về những quy định này thì có cơ sở để từ chối việc cung cấp thông tin nơi ở, tên cha mẹ hay thông tin lương cho buổi phỏng vấn (Đúng đấy, vẫn còn những công ty quan tâm đến những thông tin này). Hay phản dame vụ Công ty Havias đã công khai hình ảnh, tên, trường học của 2 bạn công tác viên trong vụ cáo buộc xóa dữ liệu là tài sản công ty.

Giả sử bạn cần nhớ các điều luật và tên các điều luật như sau:

Trình tự thực hiện sẽ là:

1. Xác định bối cảnh: Trong gia đình

2. Xác định nhân vật: Chủ sở hữu dữ liệu (hay chủ thể dữ liệu) là cha tôi, Bên kiểm soát dữ liệu/bên kiểm soát và xử lý dữ liệu là mẹ tôi

3. Kể chuyện nào.

Trên tòa tháp Petronas (số 11), mẹ tôi đang cầu hôn cha tôi và ông ấy nói đồng ý. Điều này liên tưởng tới nội dung điều luật là bên kiểm soát dữ liệu/bên kiểm soát và xử lý dữ liệu phải thu thập sự đồng ý của chủ sở hữu dữ liệu.

Mẹ tôi bị tống vào tù (bóc lịch - số 12) nên cha tôi đã hủy hôn hay rút lại sự đồng ý (nghe có vẻ kinh dị nhỉ, nhưng điều đó sẽ khiến bạn khắc sâu ghi nhớ).

Vào ngày sinh nhật của tôi (số 13), tôi nhận được tin nhắn hay thông báo về việc cha mẹ tôi hủy hôn.

Vào ngày Valentine (số 14), cha tôi đi tiếp tế đồ ăn (cung cấp) cho mẹ, đó là 1 xe tải sô cô la.

Đêm trung thu (số 15), cha tôi đem cái bánh nướng lớn to bằng cái mâm ra sân rồi ngồi sửa từng chi tiết hoa văn trên đó.

Cha tôi đang dùng máy xóa trí nhớ để làm những đứa trẻ (số 16) biến mất.

Mẹ tôi rất khỏe, bẻ gãy sừng trâu (số 17) trước mặt cha tôi. Cha tôi rất tức giận vì ông không đồng ý điều đó.

Mẹ tôi mặc áo dài học sinh (số 18) tung tăng tạo dáng trước ống kính camera ở công viên.

Vào một đêm sao băng (số 19), đột nhiên cha tôi biến thành 1 đốm sáng trên trời và biến mất, khiến cả nhà tôi hoảng hốt.

Mẹ tôi đang dùng thước kẻ và bảng đen (giáo viên - số 20) để dạy chữ cho 1 đứa trẻ.

Món dồi cổ ngỗng (số 21) do mẹ tôi làm rất ngon nên bà đã quảng cáo chúng với hàng xóm và bạn bè.

Hai con thiên nga trắng và đen (số 22) chở 2 bao tải vàng đáp xuống nhà tôi để đòi mua toàn bộ dữ liệu của gia đình tôi.

Cha tôi đang ăn vụng cái phao câu gà (số 23) khiến mẹ tôi tức giận và nói rằng ông đang vi phạm nguyên tắc bữa ăn của gia đình.

Bây giờ bạn hãy thử "nhớ ngược" lại xem đúng không nhé? Thông thường bạn sẽ cần nhớ tên điều rồi mới nhớ nó nằm ở điều bao nhiêu. Tôi muốn biết "Rút lại sự đồng ý" nằm ở điều nào? Bạn còn nhớ cha tôi từ hôn khi biết tin mẹ tôi bóc lịch không, chính xác là điều số 12. Lần nữa nhé, xử lý dữ liệu cá nhân thu được hoạt động ghi âm, ghi hình nơi công cộng ở điều số mấy? Mẹ tôi đã mặc gì khi tung tăng tạo dáng chụp hình ở công viên nhỉ, đó là áo dài, và kết quả là điều số 18. Hoặc bạn cần biết mua bán dữ liệu cá nhân ở điều nào? Là điều 22 khi 2 con thiên nga trắng và đen chở bao tải vàng đến để ngã giá với gia đình tôi.

Tiếp theo, tôi sẽ áp dụng cho những quy định có 3 chữ số. Tôi sẽ ghi nhớ 1 vài điều luật trong Luật doanh nghiệp 2020, chương V Công ty cổ phần

Trình tự thực hiện sẽ như sau:

1. Xác định bối cảnh: Trường Hogwarts

2. Xác định nhân vật: 4 thành viên sáng lập (Gryffindor, Slytherin, Ravenclaw và Hufflepuff) là các cổ đông sáng lập, các nhân vật còn lại là cổ đông khác

3. Kể chuyện nào

Trong đầu tôi tự động phát ra giai điệu thần bí và huyễn hoặc của nhạc phim Harry Potter, hình ảnh tòa lâu đài Hogwart (Công ty cổ phần) hiện ra, 3 tòa tháp cao nhất đang cháy rực như những cây nến khổng lồ (số 111).

Một thanh gỗ được gác qua 2 tòa tháp đang cháy, trên đó treo một con ngỗng quay khổng lồ ngon lành (số 112). Rất đông học sinh và giáo viên Hogwarts đã cầm sẵn dĩa để được chia phần thịt (vốn).

Tòa tháp đôi là lễ đường tình yêu được trang trí bóng bay trái tim (số 113), các thành viên dùng tình yêu để đổi thịt vịt (thanh toán cổ phần).

Dưới chân tòa tháp đôi có rất nhiều con thuyền (số 114) chất đầy ú ụ các phần ngỗng quay đã được chặt ra.

Dưới chân tòa tháp đôi có bà mẹ Lily mang thai (số 115) đang la to đòi được ăn 1 phần ức (phần thịt không ngon lắm - đại diện cho sự phổ thông) của con ngỗng.

Dưới chân tòa tháp đôi có con voi lớn (số 116) được đám đông bầu chọn (biểu quyết) để ăn phần đầu của ngỗng (cổ phần ưu đãi biểu quyết).

Cùng kiểm tra lại với tôi nhé. Quyền của cổ đông phổ thông nằm ở điều mấy? Phần thịt ức của con ngỗng do ai đòi ăn? Là bà mẹ Lily đang mang thai, đứng dưới tòa tháp đôi. Vậy là điều 115. Vậy còn quy định các loại cổ phần ở điều bao nhiêu? Con ngỗng được chặt thành nhiều phần và chất đầy lên những con thuyền. Chốt là điều 114. Vậy còn công ty cổ phần xuất hiện ở điều số mấy? Hogwarts hiện ra kỳ bí với 3 tòa tháp rực lửa, ở điều 111. Vốn của công ty cổ phần quy định ở điều nào? Con ngỗng ngon lành được gác ngang qua toàn tháp đôi, đám đông đang háo hức chờ được chia thịt. Vậy là ở điều 112.

Bạn thấy đấy, thật ra đây chỉ là những tips nhỏ nhỏ và đôi khi cũng không ai quan tâm. Nhưng là một cách để rèn luyện sự sáng tạo cho não bộ, khi vận dụng linh hoạt những kỹ thuật đơn giản vào cuộc sống và công việc hàng ngày. Tôi tin là có rất nhiều thứ có thể làm bạn cảm thấy vui vẻ hơn khi bạn học tập hay làm việc, dù đó có là công việc khô khan nhất. Có thể sẽ hơi tốn thời gian hoặc hơi "hâm" khi nghĩ ra những thứ này, nhưng điều quan trọng không phải là tôi nhớ được bao nhiêu điều, mà là tôi đã cảm thấy hào hứng và thích thú thế nào mỗi khi nhớ đến Hogwarts, đến gia đình mình hay Như Ý truyện. Sự hài hước ấy là chút niềm vui nhỏ bé của tôi giữa áp lực cuộc sống này. Và tôi rất vui khi có thể chia sẻ sự vui vẻ đó với mọi người.

Tôi không dám mong các bạn dành thời gian để ghi nhớ những gì tôi viết, chỉ cần bạn thấy được giải trí khi đọc 1 đề tài không dễ nhai đã là món quà với tôi rồi.

Cảm ơn các bạn đã đọc hết bài viết xàm xí này!