Sex trong tiếng Việt là “Giới”. Gender trong tiếng Việt cũng là “Giới”. “Giới” được quy định dựa trên bộ phận sinh dục, tạo thành “Nam” và Nữ”
Vậy nếu một người có cả bộ phận sinh dục của Nam và Nữ, thì “Giới” của họ là gì?
Vậy nếu bộ phận sinh dục của giới “Nam” và “Nữ” mới tạo thành 1 cặp, vậy khi Nam - Nam và Nữ - Nữ yêu nhau, bộ phận sinh dục của họ nhìn nhau cười rồi ngủ hay sao?  
Vậy những người có “Giới” thay đổi theo thời gian là như thế nào?
Bài viết này có câu trả lời cho bạn.
"Wait - I can explain!"
"Wait - I can explain!"

SEX - GIỚI TÍNH SINH HỌC, hoặc giới tính về mặt “vật lý” bên ngoài

- Định sẵn từ khi sinh ra,
- Cố định nhưng có thể thay đổi thông qua can thiệp y khoa.
- Có 2 giới (sex) nam, nữ, mở rộng có liên giới, chuyển giới.

Một số thuật ngữ đi kèm cần biết:

Sex assign at birth/ Biological sex: giới tính sinh học được chỉ định từ khi sinh ra
Sexual orientation: xu hướng tính dục, xu hướng bạn bị “hút” (về mặt tình cảm hoặc tình dục) đối với các đối tượng
Intersex: (người) liên giới tính, có bộ phận sinh dục/ bộ nhiễm sắc thể/ nội tiết tố không thể quy định là nam hay nữ. Nhiều trường hợp có thể có cả đặc điểm/ bộ phận sinh dục của cả 2 giới
Một cách mô tả dễ hiểu về Intersex. Nguồn ảnh: Hồ Nam Photo
Một cách mô tả dễ hiểu về Intersex. Nguồn ảnh: Hồ Nam Photo

GENDER - GIỚI TÍNH XÃ HỘI, hoặc giới tính về mặt “tâm lý” bên trong

- Một số người nhận ra Gender của mình ngay từ khi còn nhỏ, số khác nhận ra sau này
- Có thể thay đổi theo thời gian
- Không nhất thiết giống giới tính sinh học
- Có 72 Gender tính tới 2020, con số này vẫn đang hoàn thiện. (và sẽ được chia sẻ ở các bài viết sau)

Một số thuật ngữ đi kèm cần biết:

Gender Identity: bản dạng giới, nhân dạng giới. Là ý thức bên trong của một người về giới tính sinh học của mình.
Gender expression: biểu hiện giới , cách bạn thể hiện giới tính tâm lý ra bên ngoài như kiểu tóc, quần áo, hành vi,...
Transgender: (người) chuyển giới, người hoán tính, có mâu thuẫn trong giới tính vật lý và tâm lý (nam muốn chuyển thành nữ hoặc ngược lại. Có thể chuyển đổi một/ nhiều/ toàn phần)
Cisgender: (người) hợp giới, đồng hợp trong giới tính vật lý và tâm lý. Trái nghĩa với Transgender
Nguồn ảnh: Mandarin
Nguồn ảnh: Mandarin

VÍ DỤ CHO BẠN DỄ HÌNH DUNG:

Một người có bộ phận sinh dục của Nam, Giới Tính Sinh Học (Sex) của bạn là Nam.
Bạn này bị thu hút về mặt tình dục và tình cảm với người nam khác. Vậy Xu Hướng Tính Dục (Sexual Orientation) của bạn là Đồng Tính Nam (Gay)
Bạn ấy sau này muốn được sống trong cơ thể nữ giới. Vậy sau này Bản Dạng Giới (Gender Identity) của bạn sẽ là người Chuyển Giới (Transgender), trái ngược với người Hợp Giới (Cisgender).

BIẾT VỀ SEX VÀ GENDER ĐỂ LÀM GÌ?

Mình từng là trợ giảng tại đại học Bách Khoa, thời gian ở đây mình có biết một sinh viên nam tên Tân, 21 năm chỉ quen nữ giới
Cậu cư xử nam tính, trang phục bụi bặm, thậm chí cách cậu pha trò khi nói chuyện cũng rất đàn ông. Và đùng một phát, 22 tuổi cậu lần đầu rung động với một bạn nam 20 tuổi, là sinh viên khóa sau, cùng trường.
Thời gian đầu Tân đã rất chật vật với những suy nghĩ sai lệch về Sex & Gender như:
- Việc cậu thích con trai làm ảnh hưởng đến sự nam tính của chính mình (??)
- Từ nay cậu là gay, cậu phải cư xử nữ tính hơn cho phù hợp
- Cảm xúc cậu có cho con gái chỉ là sự ngộ nhận
...
Cuối cùng cậu chọn thành thật với cảm xúc của mình, và quan trọng hơn là chấp nhận xu hướng tính dục của mình. Hai người hẹn hò trong 5 năm. Tân cũng dần dần khám phá ra được thêm nhiều thứ xuyên suốt thời gian này, như việc không phải cứ thích con trai thì phải cư xử nữ tính, hay việc giới tính vật lý thật ra chả cần thiết phải giống giới tính tâm lý bên trong.
Nhưng câu chuyện này có plot twist,…
Tua nhanh 5 năm sau, Tân lại đùng thêm phát nữa mọi người ạ. Cậu crush một bạn nữ đồng nghiệp tại công ty mới. Đến đây, Tân mới nhận ra mình là Bisexual (người song tính, bị thu hút bởi cả nam và nữ).
Và với kinh nghiệm từ lần trước, khám phá mới này không còn làm cậu chật vật nữa, cậu nhanh chóng chấp nhận. Cậu nói rõ với người yêu mới rằng mình là người song tính, và việc cậu bị thu hút với cả nam lẫn nữ là một phần con người cậu, nhưng nó không làm thay đổi cảm xúc của cậu dành cho cô. 
2 năm sau, hai người cưới nhau và có một gia đình nhỏ tuyệt vời.
Với nhiều người, “Giới” có thể là một cuộc phiêu lưu rất dài dòng và điên rồ (mà có cuộc phiêu lưu nào không như vậy đâu?). Vậy nên trang bị kiến thức và kinh nghiệm đầy đủ, sẽ giúp cuộc phiêu lưu về “Giới” bớt nhọc nhằn hơn, trở nên đáng quý hơn.
Và sau mỗi cuộc phiêu lưu, ta sẽ thấy thế giới rộng mở hơn, hiểu bản thân hơn, và quan trọng hơn cả là sống trọn vẹn hơn.
Vậy nên tại sao phải hiểu về Sex, Gender và “Giới”? Để sống, yêu và khám phá một cách tự do.
Một bức ảnh tổng kết lại các thông tin có đề cập trong bài. Nguồn ảnh: The Lancet.
Một bức ảnh tổng kết lại các thông tin có đề cập trong bài. Nguồn ảnh: The Lancet.
----------- ---------------------------
Post Note:
Chào mừng bạn đến với series “Giới” Ngộ (Gender-lightenment), chơi chữ của “Giác Ngộ” (Enlightenment), nghĩa là tỉnh ra mà hiểu rõ. Vì có hiểu thì mới có thương, thương mình, thương những người giống mình, thương những người khác mình.
Dành tặng những người vẫn đang trên hành trình hiểu giới của chính mình. Các kiến thức trong Series này có 2 mục tiêu lớn:
- Phải đơn giản, tinh gọn nhất, giúp bạn hiểu về mình và thế “Giới” của mình.
- Phải phù hợp cho bất cứ cộng đồng Giới nào, không phân biệt trong ngoài LGBT+
Hi vọng bạn sẽ yêu thích, và mong gặp bạn ở số kế tiếp.
Fanpage: @thequeerpen
Chủ thớt: @danhnguyen1212