Một thiên tài bóng đá được biết đến là siêu cầu thủ với những phẩm chất siêu phàm hiếm thấy, là sản phẩm tiêu biểu từ PSV Eindhoven và sau đó trở thành người hùng của Barcelona. Anh cũng là biểu tượng thực sự của Brazil trong lòng thế hệ những kẻ cuồng si thứ bóng đá tấn công đẹp đẽ đến ngất ngây. Anh là một nhà vô địch World Cup, một nhà sưu tập lẫy lừng của danh hiệu Chiếc Giày Vàng, danh hiệu Cầu Thủ Của Năm và là mối đe dọa khủng khiếp của mọi hàng phòng ngự. Không còn nghi ngờ gì nữa khi cho rằng anh là một trong những tiền đạo xuất sắc nhất của bóng đá Thế giới mọi thời đại. Còn người kia thì sao? Anh ta cũng hoàn hảo chẳng hề kém cạnh. Đây là bộ đôi huyền thoại trứ danh của bóng đá Brazil: Quỷ lùn Romário và Người ngoài hành tinh Ronaldo.
Điều dễ thấy nhất trong mối liên kết của Ronaldo và Romário là những điểm tương đồng đáng kinh ngạc giữa cả hai. Nói như thế không có nghĩa rằng, họ là bản sao của lẫn nhau, mà tất nhiên phải có những phẩm chất riêng biệt ở từng người. Điều khác biệt đầu tiên là về phong cách. Ronaldo, như lời Nick Miller của The Guardian từng nói, là "một thế lực siêu nhiên, một ngọn lửa bừng cháy từ địa ngục với đôi chân ngoan ngoãn luôn dính vào trái bóng". Trong khi đó, Romário là một người hùng "dựa vào mưu mẹo, những bước chạy nước rút và những cú chích bóng hiểm hóc để gieo sầu cho đối phương."
Nhưng nếu xét về sự nghiệp cũng như con đường chông gai mà cả hai đã đi qua trong hành trình đến được với đỉnh cao của bóng đá, thì cả Ronaldo và Romário lại rất giống nhau.
Có lẽ ở một thế giới khác, cả hai sẽ trở nên thực sự độc đáo, cách biệt hoàn toàn, và trở nên vô song bằng những câu chuyện về thành công của họ trong suốt sự nghiệp. Thế nhưng, với những người có diễm phúc được chứng kiến cả hai thi đấu, họ sẽ được thấy hai người sánh vai với nhau trong màu áo vàng-xanh của đất nước vĩ đại Brazil. Ronaldo và Romário tạo nên một cặp tấn công trời sinh đến hoàn hảo mà Thế giới may mắn sản sinh.
Họ đá cặp với nhau rất ít. Số phận đã định đoạt một điều rằng, cả hai sẽ chẳng bao giờ gắn kết với nhau ở cấp CLB khi từng người đã kinh qua rất nhiều đội bóng, nhưng chưa một lần khoác chung màu áo. Thế nên, chỉ khi khoác lên mình màu cờ Tổ quốc, người đời mới có cơ hội được chứng kiến cặp đôi này thoát khỏi bàn tay nghiệt ngã của số mệnh để tỏa sáng mạnh mẽ ở những đấu trường quốc tế. Khoảng thời gian ấy của họ tuy có ngắn ngủi nhưng bù lại, nó thực sự rất đáng nhớ!

Suốt khoảng thời gian chập chững thi đấu, Ronaldo và Romário dường như gắn chặt bản thân với câu nói:"Khi một cánh cửa đóng, cánh cửa khác sẽ mở ra". Hay đúng hơn là: "Khi một cánh cửa đã đóng sau khi có một cầu thủ Brazil rời đi, nó sẽ lại mở ra để một cầu thủ Brazil khác thay thế". Đây chính là điều đã thấy ở 2 CLB mà họ từng thi đấu.
Ở tuổi 22, sau khi đã chinh phục mọi thành công ở quê nhà, rồi tìm được một chỗ đứng trong đội hình Olympic Brazil sau mùa giải 1987/88 lẫy lừng với Vasco De Gama, Romário quyết định rời quê hương để tìm kiếm thử thách trong màu áo PSV Eindhoven. Trên đất Hà Lan, Quỷ lùn thi đấu 5 mùa từ năm 1988 đến 1993. Cũng như người đàn anh, ngay sau thời điểm chia tay CLB Brazil Cruzeiro, điểm đến tiếp theo của Ronaldo trong chuyến phiêu lưu trời Âu đầy ly kỳ cũng chính là PSV trong sự chào đón của NHM Hà Lan vào năm 1994.
Sau 2 mùa thần thánh trên đất Hà Lan, Ronaldo lọt vào tầm quan tâm của Barcelona. Không chút chần chừ, anh gia nhập Gã khổng lồ xứ Catalunya bằng một bản hợp đồng kỷ lục thời điểm đó với mức phí 19.5 triệu USD. Đó cũng là lúc Romário vừa rời Barcelona sau khi chuyển đến Camp Nou từ PSV. Nhà vô địch World Cup 94 thi đấu ở Catalunya ở đó 2 mùa, trước khi trở về Brazil một lần nữa để đầu quân cho Flamengo.
Ở các đội bóng từng kinh qua, Ronaldo đều cập bến sau khi Romário đã rời đi. Những điều này hoàn toàn chỉ là tình cờ, dù có thông tin rằng Ronaldo thực sự đã nghe theo lời khuyên của Romário để chuyển đến PSV. Nhưng phải công nhận rằng, “Rô béo” chưa bao giờ bắt chước người đàn anh của mình ở những bước ngoặt lớn trong sự nghiệp. Thế nhưng người ta vẫn không thể không đau đớn khi mơ mộng về những vinh quang mà cả hai đáng ra sẽ gặt hái được, nếu họ thử một lần chinh chiến cùng nhau ở cấp CLB.
Nếu bóng đá Châu Âu đã thất bại trong việc gắn kết họ với nhau, thì bóng đá cấp ĐTQG sẽ thế chỗ nhiệm vụ đó. Và dù cho sự kết hợp này chỉ mang tính tạm thời thì bản năng sát thủ thiên bẩm của cả hai cũng vừa đủ để cùng tạo nên những khoảnh khắc khó quên.
Năm 1994, màn ra mắt thành công của Ronaldo trước thế giới bóng đá giúp anh có được suất dự bị ở đội hình tham dự World Cup trên đất Mỹ. Dù không được đá chính giữa một dàn vũ công Samba, Ronaldo vẫn có cơ hội được nhìn thấy Romário phô diễn ma thuật, để rồi cùng những đàn anh huyền thoại khác nâng cao chiếc Cup vàng danh giá nhất mọi thời đại.

Romário khởi đầu bằng chiến thắng 2-0 trước Nga, rồi hủy diệt Cameroon 3 bàn không gỡ. Tuy vậy ở trận đấu cuối cùng vòng bảng gặp Thụy Điển, họ lại để hòa đáng tiếc 1-1. Thế nhưng chừng đó cũng là quá xuất sắc để giúp họ giữ được ngôi đầu bảng B. Tất nhiên, chẳng ai khác ngoài Romário ghi bàn thắng cân bằng tỉ số trong trận hòa có phần tiếc nuối đó. Sau khi đánh bại đội chủ nhà Mỹ ở vòng 16 đội bằng bàn thắng của Bebeto, Romário lại một lần nữa tỏa sáng trong trận thắng 3-2 trước Hà Lan ở vòng Tứ kết. Qua đó đến vòng Bán kết, khi Brazil tái đấu Thụy Điển, Romário lại một lần nữa tỏa ánh hào quang ngút trời trên sân cỏ, ghi bàn để đưa đội bóng quê hương đến trận đấu cuối cùng.
Trước 94.000 người hâm mộ chen chúc nhau ở chảo lửa Rose Bowl, thành phố Pasadena, cuộc chiến cho danh hiệu World Cup thứ 4 kết thúc sau 90 phút với tỷ số hòa không bàn thắng trước Ý. Những rốt cuộc, đội tuyển Brazil vẫn có được niềm vui trọn vẹn sau chiến thắng bằng loạt sút penalty trước Italy bằng 3 cú sút trúng đích, trong khi con số tương tự đội bóng Thiên Thanh chỉ là 2. Không có gì bất ngờ, Romário xuất sắc hoàn thành nhiệm vụ bằng khả năng dứt điểm trời phú của mình. Bằng sự hiệu quả ở trận Chung kết cũng như mọi trận đấu xuyên suốt mùa hè, anh được trao tặng Quả bóng Vàng World Cup, một phần thưởng xứng đáng cho những màn trình diễn thượng thặng của cầu thủ xuất sắc nhất giải đấu.
HLV của Romário ở thời điểm đó, Carlos Alberto Parreira đã không tiếc lời ca ngợi sự tuyệt vời “El Baixinho”, hay "Quỷ lùn", rằng anh là một "nghệ sĩ đầy tài năng, với đôi chân khéo léo đến chán chường". Ông còn so sánh Romário là một chàng "dũng sĩ bò tót uy nghi trong hình hài một sát thủ hoa mỹ trong vòng cấm."
Chứng kiến thành công của Romário từ ngoài đường biên của VCK World Cup 1994, Ronaldo sau đó đã tán dương về người đàn anh của mình: "Tôi thi đấu với rất nhiều cầu thủ tuyệt vời, và Romário là một trong số đó. Tôi không có diễm phúc được thi đấu bên Zico, nhưng tôi nghĩ rằng Romário, ít nhất với tôi, là cầu thủ Brazil đặc biệt nhất. Anh ấy là một cây săn bàn đẳng cấp, một kẻ luôn biết cách chớp thời cơ cực kỳ mau lẹ. Tôi nghĩ rằng tôi đã học được nhiều điều từ chính Romário."
Ở Cup Liên Lục Địa 1997 tổ chức ở Riyadh - Ả Rập Saudi, sự liên kết giữa cặp đôi Ro-Ro (Romário-Ronaldo) chính thức được khai sinh. Ở giải đấu này, cả hai đã cùng nhau đem lại sầu đau cho mọi đội tuyển đối đầu, để rồi những dấu ấn sâu đậm đọng lại trong lòng người hâm mộ Brazil là chẳng thể xóa nhòa.
Được đưa vào một bảng đấu cùng với nhà vô địch Châu Đại Dương Australia, nhà vô địch CONCACAF Mexico và nhà vô địch Châu Á - đội chủ nhà Ả Rập Saudi, ĐKVĐ Thế giới Brazil không hề gặp khó khăn trong việc giành chiến thắng trước Mexico và Ả Rập Saudi trước khi có được trận hòa đáng nhớ trước Úc. Đến Bán kết, Brazil đánh bại Cộng Hòa Séc bằng 2 bàn thắng của chính Ronaldo và Romário. Đó như là màn khởi động hoàn hảo cho một trận đấu lớn thực sự đang cận kề phía trước.

Ở trận đấu cuối cùng, Brazil “bật” chế độ hủy diệt, và lẽ đương nhiên là bộ đôi Ro-Ro, Romário và Ronaldo cũng không quên điều đó. Một đêm ngập tràn niềm vui của bữa tiệc tấn công rực lửa bắt đầu chỉ sau có 15 phút. Denílson bứt tốc vào vòng cấm tuyển Úc trước khi tung cú căng ngang lợi hại vào chính giữa vòng cấm, nơi có sẵn sự rình rập của Ronaldo. Một cú đệm bóng chân trái chính xác mở tỷ sô trận đấu, trước khi chỉ 12 phút sau, cầu thủ 21 tuổi nhân đôi cách biệt.
Juninho tung đường chuyền không tưởng về phía cầu môn tuyển Úc, bóng đi ập vào vòng cấm trong khi hàng phòng ngự đội bóng châu Đại Dương đang ngỡ ngàng bởi một khoảnh khắc sai lầm. Và chỉ thế là đủ. Hai hậu vệ ngập ngừng áp sát, Ronaldo chớp thời cơ, vồ lấy bóng và dứt điểm đưa bóng hiểm hóc vượt ngoài tầm với của thủ môn vào phía góc xa khung thành.
Sau đó đến lượt Romário tự mình tạo một cú đúp. Trước khi hiệp 1 khép lại, Brazil tạo được vô số cơ hội và bàn thắng tiếp theo đến như một lẽ tất yếu. Sau cú tạt cong tít chính xác tuyệt đối từ cánh phải của Cafu, Quỷ lùn đỡ ngực một chạm gọn gàng rồi tung cú volley quyết đoán bất chấp sự bất lực của thủ thành Mark Bosnich trong khung gỗ tuyển Úc. Chỉ 8 phút sau giờ nghỉ, Romário đã ghi bàn thắng thứ 4 cho trận đấu. Cafu lại tung một đường chuyền bổng chết chóc vào vòng cấm. Bóng tìm đến đúng cái đầu của Ronaldo. Theo bản năng của một sát thủ, anh vẩy bóng ngược ra sau      cho đối tác hợp cạ của mình. Lặp lại chính xác những gì vừa làm ở bàn thắng thứ 3, Romário đưa ngực khống chế bóng vượt qua sự truy cản của một hậu vệ Úc đáng thương. Và rồi người ta sau đó chỉ thấy bóng bay vào lưới. 4-0! Cặp đôi Ro-Ro mỗi người đã có hai bàn, và cuộc đua cho cú hat-trick chính thức bắt đầu.
Ronaldo thực hiện được điều đó trước tiên. Nhận được bóng từ đường chuyền vượt tuyến chuẩn xác của đồng đội từ phần sân nhà, anh khống chế bóng bằng ngực như hai lần trước đó của người tiền bối, rồi tung cú sút sấm sét căng đét lướt như chớp qua chiếc bóng tội nghiệp của Bosnich đang thẫn thờ trong khung gỗ của mình. Từ phòng ngự chuyển sang tấn công chỉ trong chớp mắt, Ronaldo với bản năng chọn vị trí siêu hạng, nhạy bén trong từng pha bóng, tinh tế trong từng cú chạm và khả năng giữ bóng đỉnh cao đã đặt dấu chấm hết cho một ngày thi đấu chói lòa của cá nhân anh với 3 bàn thắng. Thế nhưng, trước khi trận đấu khép lại, trước khi người Brazil được chạm tay vào chiếc cúp Confederations Cup, vẫn còn một nhiệm vụ cần được giải quyết. Đó là Romário phải lập được hat-trick.
Đây có lẽ là bàn thắng kém hấp dẫn nhất của trận đấu. Romário rồi cũng ghi được 3 bàn, và bàn thắng cuối cùng của Quỷ lùn đến từ chấm phạt đền. Một bước chạy, một cú “skip” tinh tế, và một cú dứt điểm nhẹ nhàng bằng cái chân phải trứ danh về phía góc trái khung thành tuyển Úc, bàn thắng thứ 6 đến với chẳng nhiều ý nghĩa hơn là niềm sung sướng của hàng chục ngàn con người đang reo hò trên khán đài. Những gì còn thiếu sót trong sự mong đợi và trí tưởng tượng của khán giả Seleção giờ cũng trở thành hiện thực với tất thảy những gì lộng lẫy, hòa hao nhất mà đúng với tính chất vĩ đại mà người Brazil tôn sùng.

Cả Ronaldo và Romário đều lập được hat-trick và chẳng ai còn nghi ngờ điều gì nữa về năng lực tàn phá của bộ đôi song sát này. Úc không phải đối thủ khó nhằn nhất, hay họ tự hào điều gì về khả năng phòng ngự của chính mình, nhưng sự dẻo dai, uyển chuyển trong từng bước nhảy Samba của đội tuyển Brazil, cùng với đó là hai thanh gươm sắc lẹm khi nói về cặp đôi thiên tài Ro-Ro, như khơi dậy tinh thần của O Jogo Bonito (The Beautiful Game), theo một cách mà ngôn từ trở nên bất lực.
Càng bổ sung câu chữ về việc bộ đôi huyền thoại này ghép đôi, có một bằng chứng hữu hình mà ta có thể liệt ra khi sức mạnh phi thường của Ro-Ro bị giam cầm. Một chút thần thoại, một chút bí ẩn nhưng lịch sử là lịch sử. Thế giới sẽ chẳng thề hình dung được trận Chung kết France 98 sẽ khác biệt ra sao nếu Brazil có trong tay bộ đôi hủy diệt mà chỉ đúng một năm trước đó, họ tung hoành ra sao trên đất vùng Vịnh. Ronaldo có mặt trên sân nhưng sức khỏe đang bị đặt dấu hỏi, Romário thì bị loại trước thềm giải đấu vì chấn thương dai dẳng hành hạ, người Brazil hoàn toàn có quyền được tưởng tưởng, được mơ mộng những gì tốt đẹp có thể xảy ra. Nhưng giấc mơ chỉ là giấc mơ!
Giải đấu lớn tiếp theo, World Cup 2002 trên đất Nhật Bản và Hàn Quốc chứng kiến sự vươn lên của tài năng và đẳng cấp của hai cái tên trứ danh khác là Rivaldo và Ronaldinho, chứ không phải Romário - người “từng” rất ăn ý với Ronaldo kịch liệt quyết tâm trở lại để một lần nữa đưa World Cup trở về mảnh đất Brazil. Trở thành Vua phá lưới giải đấu, với dấu ấn là cú đúp bàn thắng siêu hạng trong trận Chung kết gặp Đức, “O Fenômeno” gạt lại sau lưng sự thiếu vắng Romário, thi đua với chính đồng đội, người cố vấn, bậc tiền bối của mình để vươn đến tầm cỡ của chính Quỷ lùn 8 năm trước. Ảnh hưởng của cả hai là không thể đong đếm, và dù là bên cạnh hay xa cách, họ đã một tay thay đổi cục diện bóng đá.
Một trong những cây săn bàn vĩ đại nhất mọi thời đại, nhà vô địch World Cup người Pháp Thierry Henry tin rằng, bộ đôi Ro-Ro một phần chịu trách nhiệm cho cuộc cách mạng của bóng đá tấn công mà họ đóng vai trò tiên quyết. “Ronaldo, cùng với Romário và George Weah, đã tái tạo mô hình vị trí trung phong cắm. Họ là những người đầu tiên nhả bóng từ vòng cấm để trở về thu bóng ở giữa sân, di chuyển sang cánh, thu hút và khiến các trung vệ mất phương hướng bằng những tình huống băng cắt, tăng tốc và rê bóng của họ.”
Cả trong lẫn ngoài sân cỏ, mối liên kết giữa Ronaldo và Romário mang lại tất cả. Giữa hai con người họ gói gọn mọi phẩm chất được cho là đáng quý nhất ở một cầu thủ tấn công điển hình: họ sở hữu tốc độ, sức mạnh và sự chính xác. Trong hai con người ấy luôn tồn tại môt nguồn năng lượng vô song, sự tao nhã đến thanh khiết mà mọi sự nổi bật khác thật khó sánh bằng.
Hơn nữa, khi so sánh với mọi đối thủ của bộ đôi Ro-Ro, mối liên kết giữa các tiền đạo cần được kiểm chứng qua thử thách mang tên thời gian. Một sự tỏa sáng ngắn ngủi khi kết hợp cùng nhau của Ronaldo và Romário sẽ giúp họ mãi mãi giữ được niềm hoan hỉ trong tim những ai đã lỡ yêu bóng đá mà họ mang lại. Sức mạnh tập thể được tập trung tối đa để đóng gói trong những trận cầu in đậm trong ký ức những CĐV Seleção. Bộ đôi ấy đã từng chinh chiến cùng nhau, và rồi họ chia xa. Romário và Ronaldo: hai con người vĩ đại trong số những cặp đôi kỳ vĩ nhất của cuốn sách cảm xúc mang tên: Lịch sử bóng đá Thế giới!
_______________
Người dịch: Kinh Luân và KDNX.
Dịch và biên soạn từ bài viết trên These Football Times, ra ngày 29/08/2018 với title: “THE DREAM OF RONALDO AND ROMÁRIO.”