FOMO TRONG HỌC TẬP VÀ NGUYÊN NHÂN KÉO TA TIẾN VỀ PHÍA TRƯỚC

Cá nhân chúng ta ai cũng đều muốn tiến về phía trước, có cho mình những thành công riêng, gặt hái cho bản thân một vài kết quả, thành tích ấn tượng. Mỗi người lại có cho mình một mục tiêu và lý tưởng khác nhau nhưng chung quy đều là tìm đáp án cho câu hỏi “Mục đích cuối cùng của mỗi chúng ta khi sống ở đời là gì”. Tuy nhiên rõ ràng rằng không phải ai cũng hiểu rõ bản thân thích và muốn điều gì. Mỗi ngày nghĩ xem “ngày mai ăn gì?” thôi cũng đã là cả một vấn đề nhức nhối nói chi là câu chuyện nghĩ xem sứ mệnh ở đời của chúng ta hay điều cuối cùng nào sẽ khiến chúng ta hạnh phúc khi nghĩ về trước khi nhắm mắt xuôi tay.

Chính vì thế nên trong quá trình tập lớn và trưởng thành đó, mỗi chúng ta đều có cho mình một hay nhiều tấm gương, hình mẫu lý tưởng để có thể học tập theo. Tuy nhiên sự mất định hướng và thiếu chọn lọc trong quá trình học hỏi ấy lại dễ gây ra hiện tượng “FOMO trong học tập” khiến ta đã vốn không rõ đường, giờ lại càng dễ lan man, mất thời gian hơn. Chưa kể dạo gần đây tôi thấy nổi lên các phong trào “study with me 5-6 tiếng” hay xem bộ phim truyền cảm hứng mà nội dung phim là những nhân viên/ học sinh vô cùng nỗ lực cho mục tiêu nhận được sự công nhận của người khác hay đậu vào trường đại học mơ ước nhưng vẫn tiếp tục là câu chuyện họ sẵn sàng ăn uống vội vã chỉ để tận dụng nhiều thời gian nhất có thể cho công việc của mình, uống rất nhiều cà phê hay tự làm đau bản thân để giúp cơ thể tỉnh táo tiếp tục làm việc học tập. 

Không thể phủ nhận những nội dung kể trên rất kích thích, có thể làm tăng lập tức lượng dopamine từ đó giúp bạn muốn ngồi vào bàn học ngay lập tức. Tuy nhiên, những cách trên có thật sự hiệu quả hay chỉ giúp bạn tăng hiệu suất học tập, tạo một nguồn cảm hứng ngắn ngủi và đang cổ súy cho việc “học tập bằng cả tính mạng”.

Bởi thực tế nhiều người tin rằng phải học tập 10-12 tiếng một ngày, “đừng ngủ khi đối thủ bạn còn đang thức”,... thì mới có thể giỏi và thành công.(Tôi không hoàn toàn phê phán những nội dung trên, bởi ở một góc nhìn khác, chúng vẫn tạo nguồn động lực cho rất nhiều người ngoài kia nỗ lực và chăm chỉ hơn, giúp họ tập trung tốt hơn trong lúc học tập, làm việc).

Thường được tạm dịch là “Hội chứng sợ bỏ lỡ”. Đúng như tên gọi của nó, hội chứng này khiến người ta vì sợ bị bỏ lỡ những điều thú vị, hấp dẫn mà người khác đã trải nghiệm qua hay đang có. Đặc trưng của FOMO có lẽ là thường so sánh bản thân với người khác và lo lắng bản thân không cập nhật hay bắt kịp thông tin, xu thế mới hay cảm giác hối tiếc khi thấy những trải nghiệm người khác có mà mình chưa có được.

Tương tự như FOMO, cảm giác FOMO trong học tập là khi ta nhìn thấy sự giỏi giang của người khác và cũng muốn được như vậy mà chưa xác định rõ có liệu điều đó có phù hợp với định hướng của bản thân hay không. Cảm giác này có thể xuất phát từ sự tự ti, nỗi sợ nếu không được như họ bản thân sẽ có thể trở nên thua kém người khác. Nhưng ngược lại, FOMO trong học tập cũng có thể bắt gặp có những người có cái tôi quá cao, họ nhìn thấy sự xuất chúng của người khác và cũng muốn “phông bạt”, được mọi người đánh giá cao như vậy bằng cách bắt chước học theo.

Để dễ hình dung thì có bao giờ bạn lướt mạng xã hội và thấy những clip ôn tập cho Kỳ thi Năng lực Hán ngữ (HSK), bạn thấy hình ảnh người ta nỗ lực học thêm ngoại ngữ mới ấy thật đẹp rồi có thể nói tiếng Trung cũng rất ngầu vì cũng tập tành học theo nhưng chỉ được vài ba bữa lại chán, lại nản.

Cần phân biệt rõ giữa ham học hỏi và FOMO trong học tập. Nếu ham học hỏi là khi bạn tò mò và muốn tìm hiểu sâu hơn, có kiến thức về một lĩnh vực nào đó thì xuất phát điểm của FOMO thường là ấn tượng ban đầu về một hình tượng nào đó rồi mong muốn bản thân cũng được giống họ nhưng không xác định rõ liệu nó có phù hợp với mình hay không nên rất dễ gây chán nản và bỏ cuộc. 

Khi đã nắm và hiểu được những khái niệm xuất hiện trong bài viết này rồi, các bạn hãy thử suy nghĩ xem “Tại sao có người dễ FOMO trong học tập, người lại không”, “Tại sao có người thích học, người lại xem việc học chỉ là một trách nhiệm buộc phải làm mà vô cùng chán ghét”.