Đâu đó với những lời kể về một vùng đất hứa. Nhưng thực sự có tồn tại, vùng đất mới cho một khởi đầu tươi đẹp hơn hay chỉ là một hành trình đầy đau khổ với những con người mang trên mình cội nguồn gốc rễ đến nơi xứ lạ quê người. Không chỉ vậy, những con người ra đi ấy phải  cố gắng hết sức mình để hòa nhập vào một xã hội mới trăm ngàn khó khăn phía trước nào ai lường trước được. Cuốn Exist West, một cuốn sách của Mohsin Hamid, đã khiến mình đặt ra câu hỏi liệu những người định cư ở phương xa chính họ mang đến quê người văn hóa từ đất mẹ hay họ sẽ là sản phẩm của sự tiếp thu, hòa tan để tái hòa nhập. Phải chăng môi trường, xã hội, cộng đồng, con người chưa bao giờ tách biệt nên luôn chịu ảnh hưởng và tương tác lẫn nhau.
Như người đàn ông di cư từ Bồ Đào Nha không hề hiểu tiếng Hà Lan, nhưng họ vẫn đều đặn trò chuyện với nhau vào mỗi chiều, những khoảng trống dài, điếu thuốc nhâm nhi với những nếp nhăn già cỗi bên ban công , như hai cây cổ thụ già lặng lẽ bên nhau, âm thầm sẽ chia những cơn gió nhẹ nhàng, xoa dịu những vết thương lòng. Tại thời khắc đó, ngôn ngữ không còn là rào cản, cái tình người bất chấp ngôn ngữ và tìm về bên nhau sau những đau khổ trong hành trình lang bạc.
Và hơn nữa, những con người  đi tìm vùng đất hứa luôn bị bao quanh bởi sự lựa chọn sinh tồn tại nơi đất khách khắc nghiệt trong Exist West. Họ sợ phải chấp nhận văn hóa mới, run rẩy trước sự thay đổi trong suy nghĩ và xã hội xung quanh, niềm văn hóa dân tộc được lưu giữ cẩn thận và trân trọng bởi tiềm thức. Thời gian trôi qua, họ đã trở thành những người khác, đau đớn là vậy nhưng họ phải quên đi, bắt đầu cuộc sống mới và học cách sống sót. Họ vẫn giống như trước đây nhưng với phiên bản mới của chính họ trong thế giới mới, nơi họ luôn mơ về.
Tuy nhiên, mỗi cuộc đời là một câu chuyện đời khác nhau, có những người buộc phải rời quê hương nhưng cũng có những phận đời để lại quá khứ phía sau để viết cho mình một câu chuyện khác. Dù vậy, thì trong họ vẫn mang đậm bản sắc dân tộc từ màu da, sắc vóc, âm điệu,...Chính những điều tự nhiên đó sẽ được xã hội nơi đất khách chấp nhận như một điều hiển nhiên và mang lại sự đa sắc tộc cho xã hội.
Nhịp sống chưa bao giờ dừng lại và con người cũng vậy, vạn vật luôn di chuyển, loài người không ngừng mơ về những giấc mơ, thậm chí rời bỏ quê hương khi vẫn còn mờ quáng về tương lai hay chính sự học là niềm khao khát, thúc đẩy những con người hiếu học tìm tới một nền giáo dục mới, nơi đất khách. Dù với bất cứ lý do gì, tất cả họ đều phải đối mặt với cái bí mật gọi là ngày mai, cánh cửa mới là phần thưởng cho người bất chấp biên giới địa lý, thách thức văn hóa, lịch sử và chính trị, những người dám đánh đổi để giữ niềm tin mong manh ở nơi xứ người thật đáng trân trọng và đầy dũng cảm.
Ai rồi cũng sẽ đổi thay, thời gian là thước đo đong đếm những sai lầm, vấp ngã, thành tựu, chướng ngại, niềm vui hay nỗi buồn. Ai cũng có quyền được lựa chọn tương lai cho chính mình, học cách quyết định và cố gắng. Dù có cố quên hay chấp nhận hòa nhập với cuộc sống mới, người ta cũng sẽ không tránh khỏi những phán xét, những bất ngờ và chỉ khi là chính mình, tin tưởng vào sự lựa chọn của bản thân thì dù có ở tại nơi đất khách hay quay về quê hương, bạn cũng phải tự lựa chọn cuộc sống cho chính mình, ra đi hay ở lại đều tồn tại những cơ hội dành riêng cho bạn. Exit West là nơi ẩn chưa những trăn trở, những đấu tranh tư tưởng, dằn do giữa đi và ở lại trong tiềm thức của những con người xa xứ.