Xin chào bạn, bài viết này dành cho các bạn đang trong giai đoạn mông lung, không biết lựa chọn nghề nghiệp trong tương lai của mình là gì thì các bạn có thể tham khảo bài viết này để vững bước hơn.
Ở Việt Nam mình đa số các trường cấp 3 mình thấy không hề có sự hướng nghiệp. Ở các nước phát triển, trong các trường cấp 3 có bộ phận hướng nghiệp cho các bạn chuẩn bị tốt nghiệp. Nó dựa theo kinh nghiệm, hiểu biết của họ và 1 số quy chuẩn để họ dựa vào. Có thể hướng nghiệp đúng, có thể sai nhưng mà sẽ là một hướng đi mà chúng ta có thể theo.
Ảnh bởi
Jan Huber
trên
Unsplash
Bản thân mình khi bước vào giai đoạn tốt nghiệp cấp 3 thì như đại đa số học sinh Việt Nam đều cố gắng vào 1 ngôi trường đại học nào đó. Vì không biết nên học gì. Mình đã chọn ngành quản trị kinh doanh với suy nghĩ là học ngành đấy xong sau này thích làm cái gì thì học tiếp sau. Hồi đấy, có 1 đứa bạn hỏi mình nên chọn ngành gì và mình đã tuyên truyền như vậy :)). Cuối cùng, nó cũng chọn ngành quản trị kinh doanh giống mình. Không biết nó chọn ngành này có phải 1 phần do mình không và nếu có thì bây giờ nó có hối hận không vì hiện tại mình không còn liên lạc với nó nữa. Ở trường đại học, khoa của mình là đông nhất, không biết là do các bạn cũng có tư tưởng suy nghĩ giống mình nên chọn ngành này hay là các bạn học quản trị về làm giám đốc mà nhiều người theo học vậy. Lớp mình lúc đầu nhập học hơn trăm sinh viên. Mỗi năm rơi chục mạng, cuối khoá còn sáu mấy người tốt nghiệp.
Ảnh bởi
Vasily Koloda
trên
Unsplash
Bản thân mình cũng chật vật mãi mới có thể hoàn thành được tấm bằng. Vì bản thân gia đình mình cũng không quá êm đẹp đồng thời khó khăn về mặt tài chính nên mình suýt bỏ mấy lần. Năm nhất mình học chán quá vì học toàn môn đại cương, đã thế xin tiền đóng học và chi phí sinh hoạt không ai cho vì gia đình mình đang trong giai đoạn khó khăn. Mình học kỳ 1 năm nhất xong bỏ 1 kỳ tiếp theo để đi làm nhân viên phục vụ ở Gogi House - 1 quán thịt nướng Hàn Quốc. Bản thân mình khi đi làm ở đó, mình học được rất nhiều bài học. 1 trong những điều mình học được là tấm bằng đại học ở VN mình vẫn là cái gì đó quan trọng nếu bạn đi làm thuê, nó như 1 chứng chỉ thể hiện được bạn đã kiên trì như thế nào để hoàn thành được tấm bằng đại học. Và kỳ 3 năm nhất mình tiếp tục đi học nhưng và rồi đến năm 3 mình lại định bỏ vì chán, vì vội muốn làm giàu, nghỉ học để đi kiếm tiền, suy nghĩ trẻ con đó cuối cùng đã được dập tắt và mình đã tiếp tục học.
Đến cuối năm 3 đầu năm 4 mình băn khoăn khi ra trường phải làm nghề gì vì ngành quản trị kinh doanh mình đang theo học nó rất dàn trải, mỗi thứ biết 1 tí, kế toán 1 tí, logistic 1 tí, marketing 1 tí, tài chính 1 tí,... Vì vậy không biết chọn cái gì để làm và rồi mình quyết định làm lập trình. Bạn có thắc mắc tạo sao đang tự dưng học quản trị kinh doanh mà lại đi học lập trình không? Bởi mình thấy nghề này đang hot, thấy lương cao và vì vậy mình thích lập trình, mình cũng đã thử học lập trình ở năm nhất đại học bằng cách mua khoá học giải thuật căn bản C++ để tự học ngoài ra kể thêm với các bạn, mình hồi năm nhất, năm hai mình vô tình xem video bên Tinh Tế hướng nghiệp về khoa học dữ liệu, Data Science, Data Analysis, Data Visualization thấy hay hay xong rồi mình cũng có tìm hiểu và theo học 1 lớp Data Visualization, học xong chả hiểu cái gì mà cũng có bằng, nhưng mà mình cũng chả lấy về vì lấy làm gì đâu và nhận ra mình không làm nghề này được vì ngành này bạn phải theo học 4 năm đại học may ra mới làm được, chứ không chỉ là 1 khoá học. Khi học lập trình, mình cũng mắc phải sai lầm như khi học về Data Visualization, cứ nghĩ là chỉ cần học 1 trung tâm bên ngoài là mình có thể làm lập trình rồi. Cũng có thể các trung tâm đang quảng cáo quá bố láo hoặc mình quá lười và không đủ quyết tâm hoặc thông minh để theo làm lập trình. Mình học trung tâm trong 9 tháng rồi cũng xin thử việc ở 1 công ty lập trình và rồi mình nhận ra mình không thể làm lập trình được vì mình quá hổng kiến thức căn bản, trong trung tâm chỉ dậy mình cách làm chứ không dậy mình tại sao mình phải làm như vậy. Ví dụ như này, khi các bạn siết 1 con ốc, ở trung tâm sẽ chỉ cách bạn dùng cờ lê để siết con ốc đó vào nhưng họ sẽ không đủ thời gian và nguồn lực để giải thích cho bạn hiểu được với con ốc này bạn phải xiết như thế nào, bao nhiêu lực là đủ, đo lực như thế nào, dụng cụ đo lực như thế nào, các kĩ thuật đo lực,... Và ngành lập trình thì nó rất khó, nếu bạn không hiểu căn bản thì sẽ không thể tiến xa được. Trong lúc bản thân đang mông lung không biết phải làm gì, đang chạy ship kiếm sống và dự định sẽ về quê làm với gia đình thì mình va vào ngành thương mại điện tử (TMĐT) - ngành mà mình bây giờ nghĩ sẽ bó với mình dài dài. Công nhận nó cũng là cái duyên với bản thân mình, có rất nhiều yếu tố nếu mọi thứ không như vậy thì mình sẽ không bao giờ làm TMĐT và gắn bó với nó được.
Trước đấy vào cuối năm 3 mình đi tìm việc thì có làm ở 1 bên bán sách trên Tiki và mình làm nhập liệu part-time cho họ, trong số các công việc mình làm thì có công việc là đăng sản phẩm lên Tiki, đó là yếu tố thứ nhất giúp mình xin được công việc hiện tại trong ngành TMĐT. Yếu tố thứ 2 là mình có từng bán đồ ăn cho mèo trên sàn shopee, mặc dù đây là 1 dự án thất bại của mình :))) nhưng mà qua dự án này mình có thêm kiến thức để có thể xin được việc trong ngành này.
Hồi đầu năm 2021, mình không bao giờ nghĩ rằng mình sẽ làm trong lĩnh vực TMĐT vì lúc đó mình đang đi thực tập lập trình, mình không có 1 ý niệm gì về mảng này. Nhưng cuộc đời run rủi thế nào mình lại làm nghề này. Đúng là câu nói các cụ nói không sai: "Nghề chọn người chứ người không bao giờ chọn nghề".
Ảnh bởi
Saulo Mohana
trên
Unsplash
Hiện tại, bây giờ là đầu năm 2022, sang năm mới mình đã chuẩn bị nghỉ việc ở công ty hiện tại và về hỗ trợ mẹ mình làm nhà phân phối. Đồng thời thực hiện dự án TMĐT mà mình ấp ủ trong năm nay. Các bạn thấy đó, trong vài năm mà mình đổi mục tiêu nghề mấy biết bao lần. Các bạn đừng ngại thử cái mới, thay đổi công việc hiện tại của mình vì biết đâu các bạn có thể tìm được chân ái của đời mình. Cứ vững bước nhé bạn!