Drama Tiktoker triệu views và vài suy nghĩ về chuyện giàu - nghèo

Sáng nay thức dậy thấy mạng xã hội đang rần rần chia sẻ về một bạn Tiktoker và những video "cho người nghèo ăn", tự dưng mình lại muốn viết vài ba dòng tâm sự cá nhân.

Từ nhỏ mẹ mình thường dặn: "Nhà mình nghèo nên phải cố gắng con ạ". Mà nhà mình hồi đó bố mẹ làm ăn khó khăn nên cũng nợ nần thật, gia đình cũng chưa bao giờ dư dả. Mình biết thế nên cũng chẳng bao giờ đòi hỏi, một phần là từ bé tới giờ mình cũng không có nhiều nhu cầu, phần khác vì cũng biết bố mẹ phải cố gắng và hy sinh nhiều để mình chẳng phải thua thiệt gì so với bạn bè, như vậy là tốt lắm rồi. Cũng may nhờ trời thương nên đến giờ mọi thứ cũng ổn hơn nhiều.

Mình nghĩ có rất nhiều người nghèo như vậy, vẫn luôn muốn những thứ tốt nhất cho người thân, gia đình. Có điều không phải lúc nào cuộc sống cũng cho mỗi người tất cả những gì họ muốn. Không phải ai cũng may mắn như mình và gia đình.

Ở gần nhà mình có một quán phở khá ngon. Trước cửa quán phở thường có một cô đánh giày. Ngày nào mình qua ăn cô cũng ra mời đánh giày cho sạch mà khổ nỗi mình lại không có nhu cầu. Thế nên thi thoảng cô ra mời mình cũng chỉ biết từ chối, cảm ơn và gửi chút tiền nhỏ coi như mời cô cốc nước. Hôm nay mình vừa tới quán, cô lại tới gần và mời mình đánh giày như thường lệ. Cũng như thường lệ, mình từ chối và lại rút ra chút tiền định biếu cô.

Cô đánh giày vừa thấy thế thì xua tay: "Cô nhớ cháu mà. Cháu đưa tiền cô mấy lần rồi, cô không nhận nữa đâu. Cháu đưa giày đi cô đánh cho sạch". Câu nói này làm mình hơi bất ngờ vì mình chẳng nghĩ cô ấy sẽ nhớ, nhất là khi mình đã cắt tóc ngắn, đã lấy vợ nên phong thái có phần lấm lét và hèn đi ít nhiều so với trước.

Mình vẫn từ chối như mọi lần vì đúng là chẳng có nhu cầu thật. Hai cô cháu lại đứng đôi co với nhau một hồi lâu. Cuối cùng cô cũng nhận tiền của mình với lời hứa "Lần sau cháu sẽ đi giày có thể đánh được ra rồi có gì cô đánh miễn phí cho cháu, coi như cháu trả tiền trước".

Câu chuyện nhỏ này khiến mình nhớ tới lời dạy của mẹ hồi xưa: "Người nghèo họ có tự trọng lắm con ạ, đừng bao giờ làm gì khiến họ phải tự ti vì hoàn cảnh của mình. Vì sự tự ti khiến người ta không dám cố gắng để vượt lên".

Chúng ta đã nghe quá nhiều câu chuyện truyền cảm hứng về những nhân vật lấy sự coi thường của người khác làm động lực để vươn lên. Những câu chuyện kiểu này thu hút chú ý một cách tự nhiên vì cảm giác thoả mãn mang lại. Mặt khác, chúng lại khiến ta vô tình quên đi số đông hơn ngoài kia đang thu mình lại sau những đánh giá trịch thượng của người khác với suy nghĩ "Mình chỉ được như thế thôi, có cố gắng thì cũng chẳng thay đổi được gì".

Mình không hiểu bạn Tiktoker muốn thể hiện điều gì. Mình vẫn muốn tin vào phần thiện lương trong con người bạn muốn giúp đỡ người khác, chỉ là cách ăn nói, thể hiện vì quá muốn viral, muốn giữ một "phong cách" gì đó mà thành ra như vậy. Nhưng kể cả như thế thì mục đích cũng không thể biện minh cho hành động. Còn nếu bạn làm tất cả điều đó chỉ để câu views thì mình nghĩ chẳng còn gì để bàn nữa.

Mình cũng trải qua đủ chuyện và gặp gỡ đủ người để nhận ra trong cuộc sống đôi khi ranh giới giàu - nghèo rất mong manh. Có những người nay giàu tưởng như không thể xô đổ, tới mai cũng về con số âm; cũng có những người từ chẳng có gì chỉ sau một thời gian ngắn lại trở nên cực kỳ giàu có. Vậy nên mình hay tự nhủ nếu giàu được thì có khi cũng nhờ bản thân may mắn hơn, còn xét về nỗ lực và khả năng thì chưa chắc đã hơn rất nhiều người kém may mắn hơn ngoài kia.

Có những thứ may mắn bạn sẽ không nhận ra quan trọng tới mức nào. Nhiều khi chỉ với một xuất phát điểm tốt hơn một chút, hoặc một mối quan hệ vào đúng thời điểm, bạn có thể có những lợi thế vượt trội để đi được nhanh hơn rất nhiều. Từ đó bạn cũng sẽ có lợi thế để đi xa hơn, nhưng đi được hay không và đi tới đâu, đi tiến hay đi lùi thì... tuỳ. Nhưng đó có lẽ là một chủ đề khác mình không muốn bàn tới ở bài viết này.

Vậy nên khi có điều kiện thì hãy giúp đỡ người khác với tinh thần hoàn toàn vô tư, không suy nghĩ và toan tính. Cũng đừng làm chỉ vì những mong cầu, kỳ vọng tham sân si; hay để thoả mãn cái tôi thèm khát cảm giác được đứng trên người khác.

26/11/2022

Việt Anh