* bài viết dựa trên những cảm nhận rất cá nhân của mình
Động lực một cách cơ bản sẽ có 2 loại : ngoại động lực và nội động lực
Nội động lực và ngoại động lực , đây là nghĩa tiếng việt mình tự dịch từ hai khái niệm tiếng Anh " Instrinsic motivation " và " Extrinsic motivation " ( nghĩa không được sát lắm, mình chưa tìm được từ nào có nghĩa phù hợp hơn , mọi người biết thì chỉ mình nhé )
Nội lực hay ngoại lực đều ám chỉ chung cho động lực . Để lấy ví dụ đơn giản cho mọi người dễ tưởng tưởng thì ngoại động lực giống như khi bố mẹ chúng ta lấy con nhà người ta ra so sánh với chúng ta vậy , và người bình thường nào khi nghe những từ ngữ đó thường khó chịu và lấy đó để làm động lực để cố gắng , đó còn là peer - pressure ( áp lực đồng trang lứa ) , hay chúng ta sẵn sàng đánh đổi tuổi trẻ của mình để đảm bảo một công việc có mức lương tốt , mua nhà , mua xe ,... Có thể nói hầu hết những câu nói truyền động lực nhan nhản trên mạng xã hội hiện nay đều là ngoại động lực . Rất nhiều người trong chúng ta cũng đang cố gắng nhờ loại động lực này .
Ngoại động lực không chỉ ám chỉ đến lợi ích vật chất chúng ta thường được nghĩ đến , ở đây trong bài viết này mình không đề cập đến nó , mình còn nhắc đến những " ngoại động lực " tồn tại như những tư tưởng , suy nghĩ như : " mình phải học thật giỏi để đỗ vào trường tử tế " , " bạn bè xung quanh mình đều tham gia câu lạc bộ, mình cũng nên tham gia " , " mọi người đều đi làm thêm " ," bạn bè mình đều có việc làm ổn định hết rồi "
và như một lẽ thường tình , mình đều cảm thấy mặc cảm tự ti về bản thân mình , nhưng mà mình tin là mọi người cũng như mình sẽ có loại suy nghĩ mới là " bạn bè mình làm được , chẳng lẽ mình lại không làm được " . " chẳng lẽ mọi người xung quanh mình đều cố gắng , còn mình lại không " . Và để tránh cảm giác bị bỏ lại mình đã làm thử theo mọi người , kết quả có cái được cái không .
Mình cứ chạy như một con thiêu thân vậy
Nhưng sau tất cả , mình đều nhận thấy một cảm giác trống rỗng khó tả . Mình không biết cảm giác trống rỗng này ở đâu ra nhưng mà nó luôn ở đấy , xuất hiện mỗi khi mình đạt được thành tựu nào đó . Mình có childhood trauma nên mình nghĩ vì bố mẹ mình luôn so sánh mình với người khác , vì bố mẹ mình chưa bao giờ dành lời khen thành tựu của mình nên mình không hạnh phúc với việc mình làm
Nhưng mình đã suy nghĩ mà nhận ra nó chỉ là một phần nhỏ .
Vì mình chưa bao giờ yêu thích việc mình làm cả , mình chỉ làm theo mọi người ( như bản năng nguyên thủy của loài người : sống theo bầy đàn , sinh hoạt hòa hợp với mọi người để không phải bị bỏ rơi , thú ăn thịt ) để bản thân mình không còn cảm giác thua kém bị bỏ lại , để mình cảm giác mình có điểm chung với cộng đồng . Và đó cũng là biểu hiện rõ ràng nhất của Ngoại động lực .
Vậy mọi người sẽ đặt câu hỏi " Nhờ có ngoại động lực thì mình mới đi đến được bây giờ , mình còn muốn đòi hỏi gì nữa "
Cái giá phải trả của việc theo đuổi Ngoại động lực này thực sự không thể hiện ra bằng cuộc sống bên ngoài mà trong chính tâm hồn của mọi người . Nếu mọi người giống như mình chỉ làm theo" bên ngoài " , đến một thời điểm phải lựa chọn thứ mình thích , đam mê của mình là gì , việc này sẽ trở nên cực kì khó khăn, chúng ta không biết mình thích gì cả . Thói quen sở thích của bản thân là biểu hiện cụ thể nhất của đam mê cũng chỉ là những sở thích chung chung như nấu ăn , đọc sách , xem phim .
Chúng ta sẽ rất khó để đi đến quyết định dựa vào chính bản thân mình mà không tham khảo bên ngoài , và vì thế trong nhiều trường hợp , chúng ta sẽ không hạnh phúc với quyết định của chính mình .
Cuộc sống