- Đọc sách cũng như ăn uống, làm tình và ngồi thiền. Vấn đề là nó khiến bạn thỏa mãn và thấy có ý nghĩa.
Tôi yêu sách. Tôi thích đọc. Và tôi sẽ đọc nhiều nhất có thể. Tôi bảo với mọi người rằng họ cũng nên làm giống tôi và dành nhiều thời gian để đọc mỗi cuốn sách. Nhưng khi tôi nghe người ta đang mất đi dần kiên nhẫn của họ khi tăng tốc độ đọc của sách nói, hay lướt nhanh hơn trên những ứng dụng đọc sách, hay khi nghe từng phần nhỏ của cuốn sách mỗi khi bước đi trên đường, tôi lắc đầu ngao ngán.
Sai, sai hết rồi! Họ không hiểu được vấn đề của việc đọc.
Đọc sách cũng như ăn uống, làm tình và ngồi thiền. Vấn đề là nó khiến bạn thỏa mãn và thấy có ý nghĩa. Đọc sách cũng như nghe nhạc, mà nghe nhạc thì không vội được đâu!
Nhưng gần đây nó lại trở thành xu hướng lớn cho những doanh nhân thành đạt. Ví dụ trên tờ Quartz có đăng tải câu chuyện:
“Tôi bắt đầu đọc theo kiểu ‘ultra hardcore’ khoảng 7, 8 năm về trước.” Tom Bilyeu, một doanh nhân ở Los Angeles chia sẻ. ‘Ultra hardcore’ của Bileyu có nghĩa là đọc ở mọi lúc mọi nơi: khi đánh răng, khi mặc đồ, và trong khoảng thời gian 30 giây ngắn ngủi băng qua phòng khách, anh ấy cũng đọc.
“Bí mật của tôi là tôi đọc ở mọi khoảnh khắc chuyển tiếp hành động.” Và trong vòng suốt 8 năm qua, anh ấy tối ưu hóa thời gian của mình bằng cách nghe sách nói ở tốc độ gấp 3 lần so với thông thường.
Tôi cũng biết Tom. Chúng tôi thậm chí còn từng làm việc cùng nhau. Cậu ấy là một anh chàng tuyệt vời và là một người yêu thích sách vở. Nhưng đáng tiếc là cậu ấy đã đọc sai cách mất rồi, và nếu bạn học theo cậu ấy, thì rồi sớm muộn gì bạn cũng sẽ làm sai thôi.
Bài báo này nói lợi ích của sách nói, không chỉ giúp chúng ta nghe sách nói ở tốc độ nhanh hơn mà còn giúp chúng ta “đọc” trong khi vẫn còn đang làm việc khác. Xử lí đa nhiệm trong khi đọc sách là một điều ngớ ngẩn. Nó làm tôi nhớ đến một bộ phim truyền hình Seinfeld khi nhân vật George cố gắng kết hợp thức ăn và xem thể thao để biến nó thành tình yêu.
Đọc sách tự nó đã đủ tốt cho mỗi người, và nó không chỉ chính đáng mà còn là một trong những điều tốt đẹp nhất bạn có thể sử dụng thời gian của chính mình.
Chỉ có duy nhất 2 hoạt động khác nên làm khi đọc sách để cải thiện nó:
1. Ngồi ở một vị trí đẹp.
2. Lắng nghe âm thanh du dương êm ái.
Thế là đủ, những hoạt động khác có thêm vào cũng chỉ khiến cho đọc sách trở nên kém hiệu quả mà thôi.
Một sự thật đáng buồn của việc tìm kiếm những cách để cải thiện năng suất là người ta luôn có tư tưởng tham bát bỏ mâm, chăm chăm tiết kiệm những cái nhỏ mà lại bất cẩn tiêu tốn những cái lớn. Họ dành hàng giờ đồng hồ để làm email chung để tiết kiệm 20 giây để trả lời khi có ai đó gửi thư đến đến, nhưng lại sẵn sàng bay ra nước ngoài tham dự một hội thảo kéo dài 3 ngày nơi mà chẳng gì được giải quyết hết. Họ mày mò mãi mới tìm ra một phần mềm luyện viết hay nhưng lại chần chừ ngồi sử dụng nó ngay lập tức. Họ thuê một trợ lý ảo để quản lý lịch trình nhưng lại chẳng bao giờ hỏi các cuộc họp và và các cuộc điện thoại khi nào thì xảy đến.
Hãy lấy chiến lược của Tom là ví dụ. Người ta thường hay khoe mẽ rằng làm thế nào họ đã đọc cả một đống sách. Chẳng khác gì người ở thời kỳ đồ đá. Tất cả thời gian bạn dành để đánh răng và vô số những thời khắc khác, đặc biệt khi bạn đang tua nhanh thời gian ở mức độ gấp 3 lần, thì dường như là một cuộc tranh cãi hấp dẫn. Nhưng bài báo đã chỉ ra rằng Tom đọc được chỉ 50 cuốn mỗi năm, nghĩa là mội tuần mới xong một cuốn.
Nếu nó là 500 cuốn sách, tôi nghĩ chúng ta chắc chắn sẽ phải đọc thật kỹ bài báo và chắc mẩm phải có gì đó thú vị. Tôi thậm chí còn đọc được nhiều hơn một cuốn mỗi tuần trong khi tôi làm hai công việc toàn thời gian đồng thời đang viết thêm một cuốn sách mới. Không phải khoe khoang gì nhưng đó là sự thật. Tôi có nhiều thời gian bởi lẽ nó vô cùng quan trọng với tôi. Tôi biến thời gian thành một phần của công việc. Có rất nhiều những bà mẹ đơn thân phải vật lộn để kiếm sống nhưng vẫn đọc hết 4 cuốn sách mượn thư viện trong một tháng. Tôi đã gặp nhiều người như thế mà chẳng dùng mẹo đọc sách nào hết.
Có rất nhiều thứ có thể bị cắt bỏ hoặc lùi lại trước khi bạn bắt đầu đọc khi đang trong bồn tắm. Và cũng có rất nhiều điều phải được làm trước (ví dụ như đọc cuốn gì, tại sao cần đọc cuốn đó, đọc xong thì học được gì) để việc đọc một cuốn sách trở nên có ý nghĩa hơn. Nhưng để tôi nói đơn giản cho bạn nghe:
Bạn không cần phải nhét việc đọc vào những giây phút ngắn ngủi khi đang làm việc khác, điều bạn cần làm là vứt hết những thứ tào lao khác ra khỏi việc đọc và biến nó thành đọc sách thực sự.
Ngày hôm qua, tôi bay từ Chicago đến Austin. Tôi bay vé hạng nhất, xung quang tôi toàn là doanh nhân, những người mà đúng kiểu “tôi quá bận rộn để đọc sách”. Và họ làm gì ở trên máy bay? Xem phim trên iPads, trả lời email, nói chuyện phiếm. Tôi là người duy nhất trong khoang đó đang đọc một cuốn sách giấy. Trong khoảng hai tiếng rưỡi tập trung, tôi đọc gần hết cuốn sách mới mua.
Nhưng khi tiến gần đến trang cuối của một cuốn sách không phải là điều khiến tôi tự hào. Tôi cảm thấy tự hào là mình đã có một khoảng thời gian yên tĩnh và chiêm nghiệm. Cuốn sách tôi đang đọc là về một người đàn ông đang cố hủy bỏ cuộc viễn chinh Coronado đi đến phía tây nam trên lưng ngựa. Tôi quay trở về 500 trước và lạc mình trong vùng sa mạc. Tôi thoát khỏi sự xao nhãng của thế giới thực tại. Tôi bị cuốn theo những câu chữ. Tâm trí tôi hoàn toàn bị chiếm giữ. Tôi đang học hỏi và vẫn luôn là vậy.
Phải nhớ rằng chúng ta chẳng có phần thường nào vào cuối đời nhờ vào việc đã khuấy đảo được nhiều cuốn sách nhất có thể. Nhớ rằng phải luôn quý chất hơn lượng. Vấn đề không nằm ở việc bạn đọc xong bao nhiêu cuốn sách, số sách bạn đọc sẽ chẳng bao giờ nhiều hơn số sách thư viện đâu. Mà vấn đề là bạn đọc cuốn sách nào, lựa chọn sách đọc khiến bạn trở nên tốt đẹp hơn nhiều. Thời gian bạn dành để đọc chúng, thời gian bạn rút ra điều gì đó hay ho và ý nghĩa từ cuốn sách mới là điều bạn sẽ nhớ mãi đến cuốn cuộc đời. Đó mới là phần thưởng thực sự.
Vậy nên với những người yêu thích việc đọc sách, những người đọc rất nhiều và nghĩ rằng mọi người cũng nên đọc nhiều hơn, với những người sẽ mỉm cười khi thấy doanh số bán sách nói của tôi vào cuối năm tăng nhiều hơn, tôi chỉ cầu xin các bạn một điều:
Làm ơn đừng tự tước đoạt đi một trong những trải nghiệm quan trọng nhất của cuộc đời bạn. Đừng đuổi theo hiệu năng khi đọc sách.
Tôi biết năng suất có ý nghĩa rất lớn, nhưng chúng không có ích gì với việc đọc đâu.
Có duy nhất một nguyên tắc mà những kẻ đọc sách vĩ đại thường chia sẻ: Họ đánh giá cao việc đọc. Họ coi nó là một việc cần ưu tiên làm trước. Họ không nhét việc đọc xen lẫn trong những sự ưu tiên khác. Họ biến nó trở thành ưu tiên hàng đầu. Họ biết rằng kể từ đây, mọi thứ sẽ đi liền theo, bạn càng đọc nhiều và càng dành nhiều thời gian cho mỗi cuốn sách thì bạn càng cải thiện việc đọc của chính mình. Họ yêu thích đọc sách nhưng lại không cố dồn ép bản thân đọc cho đến khi phát chán. Không, thay vào đó, họ thưởng thức từng cuốn sách.
