Đọc sách sao cho hiệu quả?

ĐỌC - là kỹ năng mà hầu hết mọi người trên thế giới đều có, nhưng để đọc tốt và đọc hiệu quả thì không phải ai cũng làm được. Khi đọc một cuốn sách, bạn muốn ghi nhớ nhiều thông tin hơn? Bạn muốn nhớ lâu những kiến thức đã đọc và áp dụng nó khi cần? Đó là lúc bạn cần cải thiện và rèn luyện kĩ năng đọc của mình. Việc tạo thói quen và rèn luyện kĩ năng đọc có thể giúp bạn tiếp cận kiến thức một cách tốt hơn.

Khi bước vào thế giới của những trang sách, việc chọn một cuốn sách phù hợp với công việc, sở thích, tính cách, cảm xúc… sẽ giúp cho việc đọc của bạn trở nên hiệu quả hơn. Bạn thích tiểu thuyết lãng mạn, khoa học viễn tưởng, tiểu sử hay sách khoa học?  Bạn muốn đọc sách để thư giãn tâm hồn hay đang đi tìm kiến thức mới? Bạn muốn đọc một cuốn sách nhẹ nhàng dễ hiểu, hay muốn đối mặt với một thách thức tư duy? Xác định được vấn đề bạn quan tâm và chọn cuốn sách phù hợp sẽ giúp bạn tập trung cảm nhận và hứng thú với cuốn sách hơn. 

Đặc biệt, khi chọn sách, bạn nên đề cao mức độ quan tâm vấn đề mình muốn đọc hơn là lựa chọn theo những lời giới thiệu của người khác. Hãy đọc lướt phần mở đầu, mục lục và một chút nội dung để xác định cuốn sách đó có phù hợp với mình không. Việc chọn một cuốn sách phù hợp dựa trên các yếu tố như: sở thích, mục đích, cảm xúc… khi đọc sẽ giúp bạn dễ dàng hòa mình vào thế giới văn chương và khám phá những ý tưởng mới.

Sau khi đã chọn được cuốn sách phù hợp, điều quan trọng tiếp theo là bạn phải hiểu về bối cảnh xoay quanh cuốn sách đó. Nắm bắt bối cảnh của nó là một yếu tố quan trọng để hiểu sâu hơn về cuốn sách. Trước khi bắt đầu, hãy tìm hiểu đôi nét về cuộc đời, quan điểm của tác giả. Nó có thể giúp bạn có cái nhìn tổng quan về phong cách viết và những giá trị mà tác giả muốn truyền tải. Điều này giúp bạn định vị cuốn sách trong hành trình phát triển của tác giả và hiểu rõ hơn về mục đích của cuốn sách.

Bên cạnh đó, hãy xem xét bối cảnh thời đại và văn hóa khi cuốn sách được viết. Tìm hiểu về thời kỳ lịch sử hoặc xã hội có thể cung cấp thông tin quan trọng về ngữ cảnh tác động đến nội dung của cuốn sách. Ví dụ, cuốn sách được viết trong thời kỳ chiến tranh có thể phản ánh điều kiện khắc nghiệt, tinh thần yêu nước và những  tác động của cuộc chiến đối với đời sống trong thời điểm đó… Hiểu biết về bối cảnh này giúp bạn đọc cuốn sách với một góc nhìn rộng hơn.

Tìm hiểu về bối cảnh của cuốn sách khi đọc là một cách hiệu quả để tăng cường sự hiểu biết và trải nghiệm của bạn. Việc nắm bắt thông tin về tác giả, thời đại, văn hóa và các sự kiện liên quan giúp bạn có cái nhìn toàn diện và tạo ra kết nối sâu hơn với nội dung của cuốn sách.

Để đọc sách hiệu quả, lựa chọn môi trường đọc phù hợp là điều quan trọng. Một nơi yên tĩnh, không ồn ào có thể là địa điểm thích hợp để bạn tập trung hoàn toàn vào cuốn sách. Một số người thường có sở thích đến các quán cà phê, công viên hoặc những nơi công cộng để đọc sách. Đây cũng là một gợi ý hay, tuy nhiên nếu là người dễ bị phân tâm, bạn nên tránh những địa điểm này bởi nó có thể gây mất tập trung khi đọc. Phòng riêng, góc làm việc hoặc ban công trong nhà có lẽ sẽ  là lựa chọn tốt để tạo một không gian tĩnh lặng cho việc đọc sách của bạn.

Bên cạnh địa điểm, bạn cũng nên lựa chọn thời gian đọc sách phù hợp. Hãy chọn thời điểm trong ngày khi bạn có thể tập trung tốt nhất. Đối với nhiều người, buổi sáng sớm hoặc buổi tối muộn thường là thời gian lý tưởng để đọc sách, bởi khi ấy sẽ hạn chế được tối đa các tác nhân gây xao nhãng và giúp bạn tận hưởng không gian đọc riêng tư của mình. Tuy nhiên, do ai cũng đều có sở thích và lịch trình riêng, vì thế hãy chọn thời gian đọc phù hợp nhất với bản thân, bạn nhé! Ngoài ra, bạn cũng lưu ý đừng cố đọc quá nhiều trong một thời gian dài, vì điều này có thể giảm khả năng tập trung của bạn. Thay vì đọc liên tục, bạn hãy chia nhỏ thời gian đọc và nghỉ để tái tạo năng lượng và duy trì sự tập trung.

Lựa chọn địa điểm và thời gian đọc sách hợp lý là một phần quan trọng để đọc sách hiệu quả. Bằng cách tìm kiếm một môi trường yên tĩnh, chọn thời điểm phù hợp và quản lý thời gian đọc, bạn sẽ tăng cường khả năng tập trung và tận hưởng quá trình đọc sách một cách tốt nhất.

Rèn luyện kỹ năng tập trung khi đọc sách là một yếu tố quan trọng để đọc hiệu quả và tận hưởng toàn bộ nội dung của cuốn sách. Bên cạnh việc tìm một môi trường yên tĩnh, ít tiếng ồn để tránh sự xao nhãng khi đọc thì bạn cũng cần tắt các thiết bị di động như điện thoại, ipad, máy tính để tránh phân tâm và tập trung hoàn toàn vào cuốn sách. Hãy cố gắng loại bỏ mọi thứ xung quanh và chỉ dành sự chú ý cho cuốn sách bạn cầm trên tay. Điều này sẽ giúp bạn tiếp thu kiến thức nhanh và ghi nhớ được lâu hơn.

Để tăng khả năng tập trung, bạn có thể tham khảo một số phương pháp như: pomodoro, deep work, 80/20, FAST,... Áp dụng các phương pháp này sẽ giúp bạn duy trì được sự kiên nhẫn, nắm bắt thời gian cũng như tập trung tuyệt đối cho việc đọc.

Rèn luyện khả năng tập trung khi đọc sách không phải là chuyện dễ dàng có thể thực hiện ngày một ngày hai mà nó yêu cầu cả một quá trình lâu dài. Tuy nhiên, khi đã cải thiện được khả năng này, bạn sẽ thấy năng suất đọc và tư duy tiếp nhận kiến thức của mình được nâng cao lên rất nhiều.

Ghi chú kiến thức khi đọc sách là kỹ năng thiết yếu giúp củng cố và mở rộng hiểu biết về những gì bạn đã đọc. Quá trình này không chỉ giúp bạn lưu giữ thông tin một cách có hệ thống mà còn thúc đẩy tư duy phản biện và sáng tạo. Để ghi chú hiệu quả, bạn cần xác định những ý chính và thông tin quan trọng trong sách, sau đó tóm tắt bằng ngôn từ của riêng mình. Điều này giúp tăng khả năng nhớ lâu dài và hiểu sâu sắc hơn về nội dung được trình bày trong sách.

Sử dụng các phương pháp ghi chú như Cornell, bản đồ tư duy, hoặc ghi chú kỹ thuật số có thể giúp quá trình này trở nên linh hoạt và hiệu quả hơn. Phương pháp Cornell chia trang giấy thành ba phần để tóm tắt, ghi chú, và tổng hợp thông tin. Bản đồ tư duy giúp liên kết các ý tưởng một cách trực quan, còn ghi chú kỹ thuật số cho phép bạn tìm kiếm và tổ chức thông tin dễ dàng.

Việc đặt câu hỏi cho bản thân về nội dung sách và liên hệ kiến thức mới với những gì đã biết cũng rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp ghi nhớ kiến thức mà còn khuyến khích tư duy sâu và ứng dụng kiến thức vào thực tế. Cuối cùng, ôn lại ghi chú thường xuyên sẽ giúp củng cố kiến thức và giúp bạn sẵn sàng áp dụng vào các tình huống thực tế.

Dành thời gian suy ngẫm và áp dụng những kiến thức đã đọc được là hai yếu tố quan trọng trong việc đọc sách hiệu quả. Quá trình suy ngẫm giúp chúng ta hiểu sâu sắc hơn về nội dung sách, liên kết thông tin mới với kiến thức sẵn có và phát triển tư duy phản biện. Khi đọc, hãy chủ động đặt câu hỏi, tìm kiếm câu trả lời và so sánh với quan điểm cá nhân hoặc thông tin từ các nguồn khác. Điều này không chỉ cải thiện kỹ năng đọc mà còn giúp kiến thức mới trở nên có ý nghĩa và dễ nhớ hơn.

Việc áp dụng kiến thức vào thực tế là bước tiếp theo quan trọng. Kiến thức trở nên sống động và có giá trị khi chúng ta biết cách ứng dụng chúng vào cuộc sống hàng ngày, dù là trong công việc, học tập hay trong các tình huống cụ thể khác. Thực hành giúp củng cố kiến thức và phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề, đồng thời mở ra cơ hội để kiểm nghiệm và điều chỉnh quan điểm dựa trên kinh nghiệm thực tế.

Như vậy, suy ngẫm và áp dụng kiến thức không chỉ giúp chúng ta hiểu biết sâu sắc hơn mà còn là cách để kiến thức biến thành hành động, từ đó thúc đẩy sự phát triển cá nhân và chuyên môn. Việc này yêu cầu thời gian và sự kiên nhẫn, nhưng lợi ích mang lại là vô cùng to lớn, giúp những kiến thức ta đọc được trong sách trở thành một phần không thể tách rời trong cuộc sống của chúng ta.

Việc đọc hàng ngày không chỉ cung cấp cho chúng ta kiến thức, nguồn cảm hứng mà còn giúp cải thiện kỹ năng ngôn ngữ và tư duy phản biện. Để xây dựng thói quen này, bạn hãy thử bắt đầu bằng việc thiết lập mục tiêu đọc một cách khả thi và cụ thể như đọc một chương mỗi ngày hoặc đọc ít nhất 20 phút trước khi đi ngủ…

Lập lịch đọc và tuân thủ nó là chìa khóa để duy trì thói quen đọc sách đều đặn. Khi bạn coi việc đọc như một phần không thể thiếu trong lịch trình hàng ngày, nó sẽ trở nên tự nhiên như việc ăn uống hay tập thể dục. Cuối cùng, chia sẻ những trải nghiệm đọc sách với bạn bè hoặc tham gia các nhóm đọc sách có thể tạo động lực và sự cam kết, giúp bạn kiên trì với thói quen này. Xây dựng thói quen đọc sách đều đặn không chỉ làm giàu thêm vốn hiểu biết mà còn là cách tuyệt vời để bạn phát triển bản thân mình.

Đọc sách là một trong những thói quen hữu ích giúp bạn tiếp nhận kiến thức và phát triển bản thân. Duy trì thói quen này mỗi ngày yêu cầu sự cam kết và kiên trì trong một hành trình dài. Hy vọng với những “bí kíp" nhỏ trên đây sẽ giúp bạn cải thiện việc đọc của bản thân để duy trì thói quen này một cách hiệu quả, giúp bạn hiểu sâu và nhớ lâu những cuốn sách đã đọc mà không tốn nhiều thời gian. Chúc bạn sẽ có một hành trình tuyệt vời khi khám phá những con chữ!