30
[sau ngày 10 tháng 5 năm 1913]
Chắp tay lại với nhau, đặt bàn tay em giữa bàn tay anh và nghe anh kể này, tình yêu của anh.
    Bằng giọng nói dịu êm, an ủi của người xưng tội đưa ra lời khuyên giải, anh muốn kể em nghe về niềm ham muốn đạt được điều gì đó đều vượt xa những gì ta thực sự đạt được.
    Anh muốn ngâm nga khúc kinh cầu nguyện của niềm tuyệt vọng với em trong lúc em chăm chú lắng nghe.
    Tác phẩm nghệ thuật nào cũng có thể trở nên hoàn hảo hơn. Khi đọc từng dòng, dù là bài thơ nào, dù có vĩ đại đến đâu, mỗi dòng đều là một lần tác giả có thể viết tốt hơn, mỗi đoạn đều là một lần tác giả có thể diễn tả dữ dội hơn, và toàn thể cả bài sẽ không bao giờ trở nên thật hoàn hảo đến mức không thể hoàn hảo hơn thế.
    Nỗi muộn phiền ập xuống người nghệ sĩ nhận ra điều này, khi một ngày anh ta nghĩ đến nó. Sẽ chẳng còn niềm vui trong công việc của anh ta, anh ta sẽ chẳng bao giờ được an giấc nữa. Anh ta sẽ là một người trẻ bị cướp đi tuổi thanh xuân và già đi trong bất mãn.
    Và sao chúng ta còn phải bày tỏ lòng mình? Chút ít những gì nên nói còn lại, tốt hơn hết là không nên nói ra.
    Giá như anh có thể thuyết phục bản thân mình về vẻ đẹp của hành động cự tuyệt, anh sẽ đau đớn biết bao và mãi mãi hạnh phúc đến nhường nào!
    Vì em không yêu những gì anh nói bằng chính đôi tai anh nghe bản thân mình nói những lời đó. Ngay cả đôi tai của anh, nếu anh nói thành tiếng, cũng không nghe những lời anh nói theo cách giống như đôi tai của nội tâm lắng nghe những lời anh nghĩ. Và ngay cả khi lắng nghe bản thân, anh thường phải tự hỏi rằng ý mình là sao, rằng mọi người sẽ không thể hiểu nổi anh đến mức nào!
    Cách người khác hiểu chúng ta được tạo nên từ thật nhiều những hiểu lầm phức tạp.
    Bất cứ ai mong muốn được hiểu sẽ không bao giờ biết đến niềm vui được hiểu, vì điều này chỉ xảy đến với những ai phức tạp, những kẻ bị hiểu lầm; những tâm hồn giản đơn, những ai mà kẻ khác có thể hiểu, chẳng khi nào cảm thấy mình mong muốn được người khác thấu hiểu.
(Nguyễn Văn A chuyển ngữ từ bản dịch tiếng Anh The Book of Disquiet: The Complete Edition của Margaret Jull Costa, có tham khảo bản dịch tiếng Anh The Book of Disquiet của Richard Zenith)