Mình đã bắt đầu đi làm thêm ngay sau khi thi đại học, và đó có lẽ là quyết định đúng đắn nhất của mình từ trước đến giờ.
Trong hình ảnh có thể có: một hoặc nhiều người, trẻ em và ngoài trời

Nhiều bạn cấp 3 của mình chắc chắn hiểu về tính cách cũng như khả năng giao tiếp của mình kém như thế nào khi còn là học sinh, đó là lý do khiến mình khá tự ti hồi còn đi học. Vốn là một người hướng nội, không hay nói chuyện với người lạ cho nên thế giới quan của mình chỉ xoay quanh một vài điều rất nhỏ bé và ngây ngô. Đó cũng là điều bây giờ mình nhìn thấy được từ những người không thường xuyên đi làm thêm ở môi trường đại học. Dường như mình và họ giờ đây đã có một khoảng cách nhất định về trải nghiệm sống bên ngoài (Mình học Bách Khoa, có lẽ do đặc thù nên bạn bè cũng sẽ ít có trải nghiệm bên ngoài khuôn viên trường do bận học và thi)
Những công việc làm thêm khi còn là sinh viên đã giúp mình rất nhiều, nó như một cánh cổng mở ra một thế giới quá rộng lớn, vượt xa khỏi cái hiểu biết vốn hạn hẹp của mình từ trước đến giờ. Môi trường công việc, cuộc sống bên ngoài biết là phức tạp, nhưng đó cũng là nơi sẽ dạy cho bạn và mình nhiều thứ nhất. Nếu nói kiến thức trong trường học là 1 cái hồ thì kiến thức bên ngoài trường học là biển, một phép so sánh tương đối để bạn thấy môi trường bên ngoài nó rộng lớn và bao la như thế nào để bạn có thể học.
Mình đã đi làm thêm với kha khá công việc trong 3 năm đại học, từ nhân viên bán hàng các ngành dịch vụ cho đến nhân viên quản lý của doanh nghiệp thi công hay giáo dục và đào tạo, gần đây là trải nghiệm một chút về mảng Marketing.
Công việc ngành dịch vụ đã giúp mình cải thiện khả năng giao tiếp đáng kể, nó thay đổi mình 180 độ ngay trong năm đầu tiên học đại học. Nhưng theo mình tự đánh giá thì năm đầu tiên này mình còn quá ảo tưởng về khả năng của bản thân. Chính vì thế nên năm 2 đại học mình chọn theo những công việc đặc thù của các ngành hơn, khi được làm việc với sếp thì cơ hội được dạy bảo tăng lên rất nhiều, chỉ có nghe sếp mắng thì mình mới khôn ra được. Mỗi vị trí công việc sẽ giúp mình học hỏi thêm nhiều điều mới, vị trí thiên nhiều về quản lý đã giúp mình trang bị tư duy của một người quản lý nhân sự, quản lý dự án và hơn cả là quản lý chính bản thân mình. Trách nhiệm trong công việc vì thế cũng lớn hơn để mình có thể làm những đầu việc khó hơn do sếp giao. Đến năm thứ 3, mình trải nghiệm sâu hơn nữa vào 1 ngành cụ thể chứ không đi lan man bên ngoài so với 2 năm đầu tiên, mình chọn theo ngách Content Marketing (Một khởi đầu của hầu hết Marketer). Phải nói là mình thích công việc này, cảm giác được sáng tạo, được viết giúp cho mình tăng khả năng tìm kiếm và sử dụng thông tin, khả năng biên soạn và sắp xếp cũng đã tăng lên một bậc. Cường độ công việc của ngành Marketing cũng giúp mình quen với việc sống trong áp lực và phải luôn làm việc phải hiệu quả hơn để đáp ứng được yêu cầu của cấp trên giao xuống. Còn quá nhiều điều để kể trong quá trình đi làm thêm nhưng có lẽ mình sẽ dành những bài chia sẻ sâu hơn trong thời gian tới tại nhóm Tôi Đi Làm – IamZvn.
Trong 3 năm trải nghiệm với từng công việc, mình như thay đổi thành một con người khác, khác quá xa với bạn bè cùng trang lứa. Nhiều bạn bè vẫn hay trêu mình làm gì mà có thể trải nghiệm nhiều như vậy, nghĩ mà buồn cười. Thực ra từ “nhiều” ở đây chỉ mang tính tương đối mà thôi, có thể nhiều với bạn nhưng với mình thì mớ trải nghiệm đó chỉ như muối bỏ bể với những người bạn khác, họ giỏi và xuất phát sớm hơn mình nhiều. Nhưng quan trọng “khác” nghĩa là phải tốt lên ha, chứ không tốt lên mà tiêu cực đi thì “khác” làm gì cho mất mặt mình ra. Cho nên ngoài trải nghiệm thì cũng cần phải chọn được những người bạn, người mentor tích cực, tích cực trong suy nghĩ, tư duy và tầm nhìn để mà học được từ họ, “gần mực thì đen gần đèn thì rạng” không sai đâu. Thường thì mình hay quen anh chị lớn tuổi hơn vì bạn bè cùng trang lứa không mấy ai hợp suy nghĩ lớn trước tuổi của mình, mình cảm nhận được điều đó rất rõ ràng khi nói chuyện với họ. Và đừng quên đọc sách nhé, đọc sách là cách để bạn hệ thống và kết nối những gì trải nghiệm thành kiến thức của riêng bạn.
Cho đến bây giờ nhìn lại thì kỹ năng mềm của mình tăng lên rất nhiều, tư duy cũng vậy nhưng ít thể hiện ra bên ngoài, kỹ năng chuyên môn thì cần cải thiện sớm. Nhưng ranh giới của việc quá tự tin và khiêm tốn vẫn còn khá mong manh với mình, tuổi trẻ mà, chưa trải sự đời nên còn nông nổi. Mình luôn tự vấn bản thân để không bao giờ phô trương bản thân hay khoe mẽ ra bên ngoài trong các cuộc hội thoại hay trên mạng xã hội, khiêm tốn là đức tính tốt mà mình đặt lên hàng đầu trong hành trình phát triển bản thân và sự nghiệp.
Nói cho cùng thì những điều mình chia sẻ, nói ra đều đúc rút từ trải nghiệm làm thêm của mình trong 3 năm, mình nhận ra là trong khoảng nửa năm nay mình đã thay đổi, thực tế hơn, không còn phô trương, thích nói hơn thích làm nữa. Mình luôn tin mình vẫn đang đi đúng hướng trong hành trình trải nghiệm và phát triển bản thân, dù chuyên môn nghề vẫn còn nông cạn nhưng không sao, vẫn luôn còn thời gian để học và trải nghiệm. 
Chỉ cần là mình muốn thì mình sẽ học, sẽ làm, không gì có thể cản bước.
#vlmn