1. Define DeFI - Định nghĩa DeFi
Chúng ta sẽ bắt đầu bằng phương pháp chiết tự ra để hiểu được ý nghĩa và nguồn gốc của DeFi.
De = Decentralized = Phi tập trung Fi = Finance = Tài chính
a) Finance là gì? Xin đừng trả lời đơn giản kiểu finance = tài chính. Vậy tài chính là cái gì? Nó xuất phát từ đâu? Có liên quan đến các hoạt động nào trong xã hội? Hiểu 1 vấn đề không phải chỉ dừng ở việc biết mặt chữ hoặc cách đọc viết.
Chúng ta sẽ không đi chi tiết về lịch sử sâu xa mà chỉ hiểu qua sự việc ở góc độ nhu cầu + sự phát triển của xã hội qua 1 góc nhìn đơn giản như sau:
Bạn là một người cổ đại. Bạn có 1 miếng da thú. Có người A sẵn sàng trao đổi miếng da thú của bạn với 5 vỏ sò (1 da - 5 vỏ sò). Đồng thời bạn biết 1 người B cách đấy không xa đang cần vỏ sỏ và sẵn sàng đổi 1 da thú lấy 1 vỏ sò (1 da - 1 vỏ sỏ). Lúc đó bạn hiểu rằng mình có thể đem 1 da thú lấy 5 vỏ sò của người A, rồi đem 1 vỏ sò để đổi lấy 1 da thú của người B. Cuối cùng, bạn có trong tay 1 da thú và 4 vỏ sò -> bạn lời 4 vỏ sò.
Ví dụ trên để minh họa rằng: từ xa xưa, con người ta chắc chắn nhận ra rằng họ sẽ có được nhiều hơn thông qua các hoạt động trao đổi đáp ứng nhu cầu của người khác. Theo dòng thời gian, con người đã phát triển nhiều công cụ, phát minh, khái niệm để việc giao dịch / mua bán trở nên dễ dàng hơn. Tất cả mọi chuyện đều hướng đến mục tiêu (a) tăng số lượng, giá trị và phạm vi giao dịch (b) thúc đẩy tốc độ giao dịch ngày càng nhiều hơn.
Hay nói cách khác, nhu cầu "kiếm lợi nhuận" là trung tâm và những thứ khác là công cụ. "Tài chính" là một trong những công cụ đó.
Có rất nhiều góc độ tiếp cận định nghĩa "tài chính" nhưng theo mình thì định nghĩa dễ hiểu nhất như sau:
"Tài chính là các hoạt động liên quan đến việc quản lý, tạo lập, nghiên cứu về tiền, các khoản đầu tư và các loại hình tài sản khác"
investopia.com
Ở mức độ tổng quát, người ta chia Finance ra làm 3 lĩnh vực chính
- Tài chính công: là công cụ đóng vai trò điều tiết nền kinh tế, liên quan đến các lĩnh vực như thuế, ngân sách và chi tiêu chính phủ, nợ quốc gia cũng như việc ban hành các chính sách liên quan đến việc thu hút, ổn định môi trường đầu tư quốc gia
- Tài chính doanh nghiệp: liên quan đến việc vận hành doanh nghiệp bao gồm quản lý tài sản, doanh thu, các khoản nợ cũng như trách nhiệm tài chính giúp cho danh nghiệp hoạt động và có được lợi nhuận
- Tài chính cá nhân: liên quan đến tài sản của mỗi người chúng ta để đảm bảo được 1 cuộc sống tốt đẹp đến cuối đời, bao gồm các hoạt động như: quản lý tài sản / ngân sách chi tiêu, theo dõi các khoản thu nhập / nợ, cơ sở ra quyết định tài chính (mua xe, nhà, du lịch, kế hoạch hưu trí,...) diễn ra đến hết vòng đời của mỗi người.
Rồi khi đi sâu vào từng chuyên ngành khác nhau, người ta sẽ quan tâm đến "finance" theo từng khía cạnh khác nhau, từ đó phát sinh ra rất nhiều khái niệm, những yếu tố cần quan tâm / lưu ý. Với góc độ tài chính cá nhân, mình khuyên rằng các bạn nên chú ý đến 2 yếu tố sau: "giá trị theo thời gian của dòng tiền" và "lãi suất" Phần 2: TraFi bao gồm những hoạt động tài chính nào?
Blockchain Tài chính cá nhân