Người ta bảo đọc sách cũng như sông chảy để lại phù sa, nhiều khi người đọc chẳng còn nhớ gì nhiều nhưng bằng cách nào đó, những điều đọc được sẽ được "hấp thụ" vào lối sống, cách nghĩ của người đọc một cách vô thức, tự nhiên. Nhưng cũng không thể phủ nhận rằng có nhiều điều- cần phải được luyện tập để ta không quên, để ta thêm nhớ, như đôi bờ cần được dòng nước chảy về nhiều lần mới bồi đắp được thêm phù sa. Hôm nay nắng đẹp, muốn nhắc nhở lại bản thân những điều quan trọng mình cần gìn giữ và thực hành, cũng một phần vì đã cmt trong bài viết về anh Tornad của Spiderum rằng mình thấy xấu hổ vì mình cmt dạo tào lao thì nhiều mà viết thì ít nên bài viết này được ra đời từ đây.
Mình cần học, cần biết thể nào là đủ.
Trong cuốn sách viết về cuộc đời Benjamin Franklin, mình rất nể phục chuyện ông rất có kỉ luật, rất ham học, rất có khả năng tự học. Không nghĩ bản thân có thể xuất chúng như ông, nhưng nhìn và lựa chọn tấm gương để học thì chắc chắn bản thân cũng sẽ trở nên tốt hơn, nâng cấp bản thân, yêu thương bản thân cũng như yêu thương cuộc đời nhiều thêm! Và đây, 13 lời dạy và áp dụng thực tiễn trong đời sống cá nhân:
1. CHỪNG MỰC- TEMPERANCE
Nói về chừng mực, chính là tự bản thân có thể kiểm soát bản thân một cách hiệu quả. Đầu tiên mình nghĩ về chuyện ăn. Ăn vừa đủ, không đói con mắt, không ham hố thồn một lần để rồi bụng ì ạch khó chịu. Tham một chút lúc này nhưng lại để cơ thể chịu đau đớn vất vả vì khó tiêu, vì nặng bụng về sau. Kìm nén ham muốn/ tham lam, ăn vừa đủ, tiếp thu vừa đủ. Cũng chẳng dễ, bởi nhìn đồ ngon thì ăn cứ muốn ăn thêm. Bụng kêu đủ nhưng miệng không muốn dừng. Nhưng đó cũng là lúc não cần lên tiếng, để bảo toàn cho một cơ thể không phải chịu hành hạ đau đớn về sau. 
Chừng mực, trong cách hành xử. Đùa không quá trớn, biết giới hạn của đối phương. Đòi hỏi không quá trớn, biết mình là ai- ở vị trí nào, có thể "pay back" ở mức nào trước khi đòi hỏi người ta phải như này như nọ. Mình không thích bị chọc quá đà, cũng chẳng thích mấy câu bông đùa liên quan đến tình dục nên mình cũng sẽ ráng chú ý để bản thân không cư xử theo kiểu với người khác theo kiểu đó, cũng như thể hiện một cách "vừa đủ để người ta biết" (không quá gay gắt) rằng quan điểm của mình là như thế. Dẫu sao, dĩ hòa vi quý.
Chừng mực, như đạo Trung dung, không ngả theo hướng nào quá và điều chỉnh thích hợp với hoàn cảnh. Không phải là không có chính kiến, nhưng thể hiện một cách vừa phải. Đơn thuần ví dụ muốn chọn A thì cứ nhẹ nhàng chọn A thôi, không cần phải nâng tầm quan điểm lên hay nói nhiều nói dài rồi chê bai người khác làm gì. 
2. TRẬT TỰ- ORDER
Ngăn nắp siêu có lợi. Đồ đạc xài đâu không vứt đó mà để lại chỗ cũ, lúc sau cần, kiếm để xài rất dễ. Vài giây trả đồ về chỗ cũ thôi nhưng tiết kiệm được nhiều phút( cả chục phút) về sau khỏi cần tìm đồ trong mớ lộn xộn chẳng nhớ đâu ở đâu. Ảnh hay tài liệu cũng vậy, cái nào để trong máy thì để trong file ghi tên rõ ràng ra. Tải lên drive, nằm ở drive nào mail nào, cái nào liên quan mảng nào lĩnh vực nào cũng ghi rõ ràng ra ở tên file, đánh số file nhìn cũng dễ. 
Quần áo mua chừng mực ( cở mỗi loại 1 món hoặc loại đủ xài), xếp cuộn lại hoặc dùng móc móc lên. Cùng loại thì để gần nhau. Đồ phơi xong, thơm nắng rồi thì mang vào, xếp, treo gọn gàng, không nhui 1 đống lại bởi vậy làm quần áo nhăn mất công lúc mặc phải ủi, lười ủi thì không có đồ xinh mặc, rất bất tiện. Đã thế nhét đồ bừa bãi trông cẩu thả, không đẹp, nhìn vào không thể thấy khỏe khoắn vui vẻ trong người được, không tốt cho tâm trạng.
Mỗi ngày làm note, to do list. Làm ở đâu thì ngày nào qua thì xóa ngày đó, note giất thì dán bừa bãi không dọn chỉ tổ rối mắt, lại có cảm giác việc chất đống hơn, rác nhiều. Note ở điện thoại để lâu cũng chỉ tổ nặng máy, lộn xộn app, chẳng được tích sự gì lại còn gây hại. Dọn dẹp là chân lí.
3. TĨNH LẶNG- SILENCE
Học cách ở một mình, lắng nghe  bản thân, hoặc nói cho gần gũi thì để bản thân mình có thể tập trung vào chính suy nghĩ của mình. Không ồn ào thị phi, không xía mũi chỗ này chõ miệng chỗ kia nói xầu người khác. Đi quẩy ư? Cũng không tệ, nhưng quá thường xuyên dễ khiến bản thân kiệt sức về cả thể xác lẫn tâm hồn.
Mình nghĩ bản chất nữ giới là dịu dàng, nhẹ nhàng, có phần tĩnh lặng. Càng ngày mình càng thích những lúc yên lặng một mình, (tuy nhiên để có thể tham gia khóa thiền 3 ngày không mở miệng nói thì mình không chắc mình làm được) nhưng mình vô cùn khuyến khích mọi người thử bớt nói (tào lao) lại hoặc dành thời gian với thiên nhiên thì sẽ khiến lòng thư thả hơn rất nhiều.
4. KIÊN ĐỊNH -RESOLUTION
Đây hẳn là đức tính mình thiếu nhất. Chỉ có kiên định với những kiểu bướng bỉnh chọn sống kiểu này kiểu kia, sẽ hành xử kiểu này kiểu kia chứ kiên định trong công việc thì chưa. Thấy khó thì bỏ. Khá là cả thèm chóng chán. 
Gần 1 tháng tìm hiểu, học python, ngó IT, ban đầu hừng hực quyết tâm lắm, nào là "the world is changing so fast but I can change faster", well, ừa, mình change hướng đi faster thiệt. Câu này vẫn đúng, nhưng không đúng trong trường hợp mình nhảy vào con đường IT. 
Vẫn còn lông bông tồng ngồn giữa lối đi sự nghiệp bản thân, cần xác định và kiên định hơn nữa. 
Nhiều người thành công nhờ kiên định, mình rất nể. Vượt qua được sự chán nản, sự so sánh, nghe thôi chẳng thấy dễ dàng chút nào. Nhưng đúng là để có thứ người khác không có, mình phải làm thứ người khác không làm. Muốn vị thế hơn người khác, khả năng hơn người khác , thì phải làm điều gì đó hơn người khác. Muốn thế thì chính bản thân phải kiên định trên con đường mình chọn. 
Tuy nhiên, lời răn này, hoặc là vì mình chưa thực hành được nên có tâm lí phản kháng, nghĩ rằng cảm thấy không được thì thôi không nên cố đấm ăn xôi. Kiên trì là tốt, nhưng biết nên kiên trì với cái gì đã rồi hẵng kiên trì.
5. TIẾT KIỆM- FRUGALITY
Tiết kiệm, cái gì khôgn có cũng chẳng khiến mình khốn đốn thì thôi không mua. Món gì cần, mua mà có khả năng có thể bán lại thì cũng nên xem xét để chọn loại chọn kiểu. Tuyệt đối không vì tên hãng rồi là mấy lời review có vẻ như được seeding mà chọn. Nên xem xét dựa vào chất lượng sản phẩm, mức độ ứng dụng của bản thân, mình sẽ xài nó thường xuyên không hoặc  mức độ cấp thiết của nó. Không vì sống ảo hay khoe mẽ mà mua cái gì. Lấy bản thân làm trung tâm, không cần quan tâm ánh nhìn người khác. Nên lựa mùa đông mua đồ mùa hè và ngược lại, chênh lệch giá cả siêu lớn (kinh nghiệm mua đồ sale ở Nhật, tuy không mua nhiều nhưng cảm thấy tiết kiệm được kha khá, nhưng cũng chỉ mua những món nhất định sẽ cần thôi). Có những món nên bỏ nhiều tiền ra mua đồ xịn, còn có những món không nhất thiết phải quá xịn. Cái gì tận dụng được 2,3 chức năng thì tận dụng hết sức. Đồ đem đi vứt cũng xem xét xem tái chế được không, Ví dụ chai nước nhựa to có thể cắt ta làm bình đựng miếng rửa chén, hứng được cái nước dư của rửa chén cho sạch sẽ. Mua sách không tiếc tiền, nhưng sách cũng là để đọc, không phải để đội lên đầu. Mua sách mới hay cũ gì cũng được, khôgn quá nát, đọc được là được. Mua về thì đọc, không phải để chưng, để khoe thiên hạ ra vẻ mình đọc sách nhiều. Mua về không đọc thì thành chi phí chìm, phí của. 
Cái gì không xài mà bán chả được nhiêu thì đem đi cho còn tốt hơn. Không hữu dụng với mình thì hữu dụng với người. Đem cho cũng làm mối quan hệ tốt lên đôi phần. 
6. CHĂM CHỈ- INDUSTRY
Vì bản thân của ngày sau nên bản thân của ngày nay phải cố gắng. Trên mục 4 KIÊN ĐỊNH có nói, muốn hơn người ta thì phải làm gì đó hơn. Chăm chỉ cần cù bù thông minh không sai. Mà người thông minh lại còn chăm chỉ thì không có thành công nào đến mà không xứng đáng. Đường dài vạn dặm cũng bắt đầu từ một bước chân, chỉ cần bước thôi, mỗi ngày bước một chút. 
Khôgn cần phải chờ có cái này cái kia rồi mới bắt đầu, cứ bắt tay vào với cái sẵn có, quý trọng thời gian của mình hơn. Chỉ chừng nào mình làm chủ được hết thời gian của bản thân, chăm chỉ cày cuốc theo mục tiêu mà mình hướng đến thì mới có thành quả được.

7. THÀNH THẬT- SINCERITY
Thành thật, và chân thành. Không nói dối. Nói dối, không chỉ đơn thuần là vi phạm quy tắc đọa đức bản thân, àm còn chính là tự mình hại mình. Nói dối để lại hậu quả, lỡ bị phát giác thì khả năng cao là bản thân cũng chả đỡ được. Chi bằng tránh hậu họa về sau. Bởi cái kim trong bọc kiểu gì cũng lòi ra, khôgn thể nào tự tin rằng mình có thể che giấu lời nói dối đó hoài được.
Thành thật, phơi bày tấm lòng mình ra, chân thành với bạn bè. Người khôgn chân thành với mình thì thôi, mình vẫn sống chân thành, chẳng vì người ta mà mình biến đổi. Chỉ là không đặt kẻ không chân thành với mình lên hàng ưu tiên như những người có. Cứ hành xử chân thành thì dù đối phương có đối xử với mình như nào mình cũng không có gì để hối hận. Đối tốt? Ya, có bạn tốt. Không ra gì hoặc là kiểu lẹt đẹt? Ya, người phải hối tiếc phần lớn là người ta, chả phải mình, mình vẫn vui khỏe con tim bởi mình sống ấm nông nhân hậu chân thành, thế là đủ cho một đời. Đơn giản đơn thuần như một chú chó, thiệt là phải phấn đấu cả đời.Giữ một trái tim trong sáng, khôgn dối trá, tự mình bảo vệ sự trong sạch tinh khiết của bản thân, không khiến mình tự tủi hổ nhục nhã với bản thân,để có thể tự hào mình đã sống với một trái tim như thế.

8. CÔNG BẰNG
Chí công vô tư, sai thì nói sai, đúng thì nói đúng. Nhìn nhận khách quan. Người hiểu chuyện sẽ hiểu cho ta, người không hiểu chuyện thì thôi không đáng quan tâm, mối quan hệ đó không giữ cũng được. Không hại người, không nói xấu người khác. Bản thân cố gắng để không phải là kiểu bất lực vô hại nhưng nhất định cũng không để mình trở thành kẻ tâm địa xấu xa hoặc thành kẻ nhỏ nhen ngồi lê đôi mách. Cuộc đời mình còn nhiều thứ quan trọng hơn, đẹp đẽ hơn để quan tâm, để làm, để đầu tư vào, khôgn phải là những chuyện tủn mẳn, đặt điều. 
Không công bằng không chỉ tổn hại cảm xúc bản thân bởi lương tâm cắn rứt mà còn khiến người khác bị tổn thương. Thiên vị ai đó sẽ khiến người còn lại đau lòng, ấm ức, uất ức. Bản thân không muốn bị đối xử bất công thì cũng đừng đối xử bất công với người khác. Thấy chuyện bất bình cũng đừng ngậm bồ hòn làm ngọt. Cái xấu sẽ nhân rộng, bản thân hãy làm chuyện mà sau này nhìn lại không hối hận vì đã làm. Người ta thường hối hận bởi chuyện đã không làm hơn đã làm, cứ bênh, cứ làm điều đúng với nghĩa với tình. 

9. ĐIỀU ĐỘ-MODERATION
Với mình, nó khá giống với I CHỪNG MỰC. Tránh xa sự thái quá, giữ gìn sự trung dung. Hiện hữu trong đời sống hằng ngày, đều đặn ăn uống tốt cho sức khỏe, ráng tập thể dục, bét nhất là plank. Bản thân của tương lai sẽ rất yêu bản thân của hiện tại, hoặc đúng hơn chính là biết ơn. Hơi lạc đề chút là thậm chí nếu muốn have sex lần đầu (hay lần nào cũng thế thôi) thì bản thân cũng phải hài lòng với cơ thể mình đã nữa chứ, tập thể dục giữ gìn vóc dáng thôi! 
10. SẠCH SẼ - CLEANLINESS
Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm- câu này không sai đi đâu được. Không gian sống ảnh hưởng rất nhiều đến tâm trạng. Bét nhất thì lúc buồn hay cảm thấy hiệu suất thấp thì đi dọn nhà, dọn giường, bất cứ cái gì dọn dẹp được dọn. Bỗng nhiên cái lúc down mood và uể oải đó được tận dụng hiệu quả một cách bất ngờ. Sạch sẽ thì mình vui vẻ phấn chấn, sống tốt hơn, lại còn đỡ bệnh tật hơn cả về vật lí lẫn tâm lí. Cơ thể sạch sẽ thì tự tin hơn, yêu bản thân hơn, đầy năng lượng hơn. Bản thân toát ra năng lượng tích cực thì sẽ thu hút thêm được nhiều năng lượng tích cực, lan tỏa được chút gì tích cực nữa. Tích cực một cách sạch sẽ, có ích, quá tốt. Ở dơ mất công bị kì thị, xấu hổ, mất công xây dựng lại hình tượng rất tốn thời gian công sức.  Chi bằng sống sạch sẽ từ giờ. 

11. THANH TỊNH- CHASTITY
Ráng ít để bị phân tâm. Nhưng thiệt sự nghe chữ CHASTITY thì mình cũng chưa thực hành được. Tra thêm từ điển cho chắc chắn xem đó giờ mình có hiểu nhầm nghĩa chữ này không thì cũng không ( "the state of not having sex with anyone or only having sex with the person you are married to; being chaste", theo từ điển Oxford https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/chastity?q=chastity ) Nên mục này mình không có gì nhiều để dặn dò bản thân. Mình vẫn chưa hề have sex, cũng chả biết sao ._. Thôi cái này bàn bạc sau, trong một thời điểm khác, khi mình đã có trải nghiệm.
Hơi liên quan, rằng mình nghĩ nên dành thời gian ở một mình hơn. Tĩnh lặng, phản chiếu bản thân. Không tĩnh lặng cũng chẳng sao, ở cạnh bãi biển rì rào hay quán cf ồn ào cũng được, miễn bản thân tập trung suy nghĩ, suy ngẫm. Những ai hay than cô đơn quá mức, hẳn là không dành thời gian ở một mình đủ nhiều hoặc không sử dụng khoảng thời gian đó một cách chất lượng để chăm sóc bản thân, hiểu bản thân, về mặt tinh thần- tâm hồn.( Trường hợp than ế vì muốn có bồ sẽ khác, đó là sự mong muốn yêu thương, âu yếm, ân ái nam nữ, mình nghĩ thế.) Nhưng dù sao dành thời gian cho riêng bản thân để phản chiếu suy nghĩ bản thân, không bị xoáy hoài theo nhịp sống mỗi ngày cũng là một loại thanh tịnh.

12. THỦY CHUNG- TRANQUILITY
Thủy chung trong tình bạn. Đã xem là bạn thì là bạn cả đời. Phần này mình có thể tự hào mình thiệt giống một chú chó. 
Còn về tình yêu, mình nghĩ con người cần thử thách để biết bản thân có chung thủy hay không. Nói miệng thì dễ lắm, nhưng phải thực sự đi vào quá tình đấu tranh tâ lí và vượt qua cám dỗ thì mới xác định được.
Hoàng tử bé nghĩ bông hồng của mình là duy nhất trong vũ trụ để rồi phát hiện có cả một mớ hoa hồng trên trái đất. Chú đã có nhiều suy nghĩ để rồi đúc kết nhận định là bông hồng của chú vẫn là duy nhất, bởi những gì đã có giữa chú và nó. Đúng là vậy. Gái trai trên đời, người hoàn hảo hơn tốt hơn khôgn thiếu, hấp dẫn tài giỏi hơn không thiếu. nhưng không phải ai cũng có những kỉ niệm như mình có với người mình thương. Tuy rằng người mình thương có thể thay đổi, nhưng khi ta đã quyết chí kết hôn , chịu trách nhiệm với ai đó, xin hãy nhắc nhở bản thân mỗi ngày, chung thủy với người đó, bởi những gì đã, đang và sẽ có. 
Có nhiều chuyện, có thể lí do lí trấu, nhưng trái tim chung thủy hay không, tự bản thân có thể hiểu được. Hiểu rằng mình chung thủy hay không, đối phương chung thủy hay không. Mình đang cố gắng thực hành chung thủy, trong tâm trí. Hiện giờ chưa thể thực hành, nhưng đã từng thực hành. Không quá tệ, nhưng không thể gọi là xuất sắc. Cần phản tỉnh hơn nữa.
13. KHIÊM NHƯỜNG- HUMILITY
Lúa càng chín càng cúi đầu. "Khiêm tốn bao nhiêu cũng chưa đủ/ Tự kiêu một chút cảm thấy nhiều". Quả là vậy. Mình nghĩ lại thấy quá khứ mình có những lúc ngu dễ sợ vì đã không khiêm tốn đúng lúc. Khiêm tốn chính là sức mạnh bảo vệ mình khỏi những phút nhục nhã ê chề về sau. Khiêm tốn là công cụ giúp mình học thêm điều mới từ đối phương. Khiêm tốn chính là trợ thủ giúp mình được nhẹ nhàng hơn trong nhiều chuyện ( để người khác thể hiện và mình sẽ chẳng cần động tay, dĩ nhiên tùy chuyện tùy bản thân xem xét nhưng đa số bản thân nên lùi bước về sau vẫn tốt hơn). Khiêm tốn là món đồ trang trí làm khả năng của mình bùng nổ trong mắt người khác khi người ta chỉ nghĩ khả năng mình ở mức thấp để rồi đánh giá mình cao hơn hẳn. Hiệu ứng về sự mong đợi/ kì vọng chăng? Khiêm tốn không có hại, chỉ thấy có lợi. Miễn đừng quá hạ thấp bản thân. Khiêm tốn vừa phải, khiêm tốn kết hợp với chừng mực. Nhưng thường chẳng ai hối hận vì đã khiêm tốn, chỉ hối hận vì đã không.
Trải nghiệm cá nhân,  những người thành đạt hoặc có vẻ sẽ thăng tiến thường khiêm tốn, bắt chuyện và thân thiện với những người hiện tại ở địa vị thấp hơn. Sẵn sàng đặt bản thân ở vị thế thấp hơn ( hiệu ứng phụ là càng được thêm lòng tôn trọng từ người khác). Trong số người mình từng tiếp xúc thì thường thấy đàn ông làm điều này tốt hơn phụ nữ. Chưa thể lí giải vì sao, sẽ cố gắng quan sát hơn. 
Dreams don't work until you do, những đức tính này mình cũng sẽ không thể rèn và gìn giữ được nếu mình không thực hành. Thực hành và cả nhắc lại thường xuyên, soi chiếu bản thân, nhìn người khác và học hỏi điều hay của họ, chú ý điều chưa hay để bản thân cũng tránh. Cuộc đời là cả một hành trình học hỏi, đó là lí do, là ý nghĩa, là điều thú vị của mình, của nhân loại, của mọi vật thể sống (mình nghĩ thế dù không biết mấy loài động vật khác nghĩ sao, nhưng mình đoán tụi nó cũng học hỏi và cũng tận hưởng cuộc đời).
Cuối bài, gửi những ai đọc đến đây một bài hát của ban nhạc mình siêu yêu thích. Hi vọng ai đó sẽ thấy hợp gu và biết đâu mình lại nối duyên giữa người đó và Of monsters and men thì sao ehehe
"Heavy stones fear no weather"!