Đằng sau hai chữ "lì xì" ngày xuân

Lì xì đâu còn là trao lộc, gửi may mắn. Lì xì tưởng chừng như một thông lệ bắt buộc phải làm mà không đòi hỏi thêm một ý nghĩa đằng sau. Người lớn chưa kịp nhận lời chúc đầu năm đã đưa ngay tờ tiền cho từng đứa: "lì xì này", thoáng chốc vài giây đã hoàn thành KPI lì xì hết cho các cháu. Tốc độ phát tiền có khi ngang ngửa chiếc máy đếm tiền.

Lì xì cảm tưởng như bài toán kinh tế, các bậc phụ huynh ngầm hiểu với nhau một quy luật: "tôi lì xì con chị, chị lì xì lại con tôi, vậy là huề". Đôi khi còn mong "lì xì con tôi ít thôi, chứ tôi cũng không có nhiều". Hoặc rắc rối hơn khi số lượng con cái không bằng nhau, họ lại phải thêm vài bước tính toán.

Lì xì đâu còn là mừng tuổi. Lì xì là "cháu còn nhỏ nên phải được lì xì". Khách đến nhà đã chạy ùa ra "đòi nợ": "lì xì cho cháu đi". Mấy nhóc tì từ đâu chẳng biết, đi gõ cửa từng nhà chúc câu "Chúc mừng năm mới" mà chúng nó thậm chí chẳng biết rõ mình đang chúc ai. Chỉ biết chúc xong, đợi nhận tiền lì xì rồi "rút quân" là vừa đẹp. Tiến thoái lưỡng nan. Không lì xì thì không được, nhưng lì xì lại thật ba chấm. Người lớn thấy ai nhỏ con thì lì xì, bự con hơn xíu là "cắt" ngay. Nhưng thiệt là oái oăm, mấy đứa nhỏ con như mình thì tuổi đã già đầu 2, mấy đứa nhỏ đầu 1 thì nom trưởng thành gấp 10 lần thế.

Lì xì đâu còn quan trọng tiền mới, tiền thơm. Lì xì giờ này phải là nhiều số, tiền to. Trẻ nhỏ hồn nhiên "đòi" lì xì, nhận phong bao đỏ sẽ nhanh nhảu bóc ra và ca thán: "èo, chỉ có 10 ngàn". Tiền vào túi, còn phong bao nằm xõng xoài ra đất. Chẳng quan tâm ở đâu và như thế nào, ting ting số dương vào tài khoản là được.

Lì xì hoàn toàn chẳng có gì xấu, chỉ có chúng ta đang làm xấu hình ảnh lì xì.

Lì xì là phong tục trao gửi những điều tốt đẹp, may mắn tới người nhận qua một số tiền nhỏ trong dịp đầu năm mới. Lì xì mang giá trị tinh thần cao hơn vật chất. Điều tốt đẹp và may mắn là những giá trị vô hình, một khoản tiền hữu hình hiện diện trong bao đỏ đại diện cho những điều ấy. Tuy nhiên, số tiền nhỏ không có nghĩa là giá trị tinh thần cũng nhỏ, quan trọng tình cảm và lòng thành của người trao như thế nào.

Chúng ta đang duy trì một phong tục tập quán nhưng chỉ giữ lại phần xác mà quẳng bỏ tinh thần. Chúng ta thực thi nó nhưng lại quên rằng nên giải thích cho các thế hệ sau về ý nghĩa của nó để hiểu đúng và tránh những nhận thức sai lệch về lì xì.