Đắm Mình Trong Rừng: Cho Đi Bình Yên, Nhận Lại Bình Yên

Trích đoạn từ cuốn sách The joy of forest bathing như cuốn tâm trí chúng ta tới một thế giới khác, một thế giới có thực, dịu dàng và an yên mà đâu đó thường bị lãng quên, đồng thời gợi mở ra một con đường trở về thế giới bị lãng quên ấy: forest bathing.

Chẳng phải ngẫu nhiên mà con người luôn ngóng về thiên nhiên. Loài người sinh ra từ tự nhiên, nương vào thiên nhiên mà vươn lên, mà trỗi dậy. Trải qua hàng ngàn, hàng triệu năm, dù đã quen thuộc với cuộc sống đô thị hiện đại, phần gốc rễ kết nối với thiên nhiên vẫn luôn vẫy gọi chúng ta trở về, như về nhà sau một cuộc hành trình dài. Và trong khoảng thời gian gần đây, chúng ta càng cảm thấy sự vẫy gọi càng rõ ràng hơn. 2020 được ghi nhận trở thành một năm con người cảm thấy căng thẳng, buồn bã và giận dữ nhất trong 15 năm trở lại đây; và cảm giác stress trở nên phổ biến tới mức 4 trên 10 người lớn cảm nhận rõ ràng sự lo âu, căng thẳng luôn thường trực (*). Khi tâm trí trở nên quá tải và tâm hồn dần cằn cỗi, nhu cầu tìm về bình yên, dù chỉ trong thoáng chốc, qua kết nối với thiên nhiên ngày càng hiện hữu.

‘Đặc điểm sinh học khiến con người luôn thấy hứng thú với cây cối, nước và các yếu tố tự nhiên,’ Divya Kohli, giáo viên thiền, yoga và tác giả cuốn 'Tìm kiếm bình yên trong thời điểm khó khăn' cho biết, ‘điều đó có nghĩa là con người cảm thấy hiện diện, hiện hữu hơn khi hòa mình vào thiên nhiên. Khi đó, những dòng suy nghĩ miên man sẽ tạm lắng lại, nhường chỗ cho những góc nhìn mới.’ Đi sâu hơn vào sự kết nối này, forest bathing - tạm dịch là đắm mình trong rừng, hay nguyên bản là Shinrin-yoku trong tiếng Nhật, là một thực hành trị liệu tinh thần bằng việc kết nối với thiên nhiên và tạm thoát khỏi những xô bồ của cuộc sống hàng ngày.

Tuy forest bath (tắm rừng) có thể được thực hiện theo nhóm hay cá nhân, với người hướng dẫn đã qua đào tạo hoặc tự do, nhưng để tìm về bình yên theo cách tự nhiên nhất và bình dị nhất, không câu nệ hình thức, hãy bắt đầu với môi trường tự nhiên gần nơi sống mà chúng ta cảm thấy thoải mái. Dành ra một khoảng thời gian đủ dài, từ hai mươi phút tới một vài tiếng, vài tháng một lần, đủ để chúng ta cảm nhận sự trôi chảy của bốn mùa. Tạm ngắt điện thoại để quan sát, để lắng nghe, để cảm nhận.

Mùa đông se se lạnh, mặc vài lớp áo ấm và giày chống nước, bước trong rừng, chúng ta sẽ cảm thấy trong cái lạnh lẽo ấp ủ một sức sống, một sự hồi sinh mới. Những chồi đông chứa đựng mầm sống mới: những chiếc lá non, nụ hoa mới, cành cây chờ nhú ra - tất cả còn đang trong đoạn phôi thai. Ngắm nhìn chúng âm thầm trụ vững qua những đợt gió buốt lạnh một cách kì diệu, chúng ta cũng có thể cảm nhận một niềm tin ấm áp rằng, những khó khăn của mùa đông là sự chuẩn bị vững chắc cho một mai xuân đến.

Và xuân về. Xuân mang theo sự chuyển mình đột ngột về màu sắc đến ngỡ ngàng. Ngắm nhìn sườn đồi từ phía xa, ta có thể thấy mọi thứ được bao phủ bởi những gam màu vàng nhạt, xanh non hay cam nhẹ, nhưng chỉ ít nữa thôi, cả cánh rừng sẽ bừng chuyển sang màu xanh tươi đặc trưng của mùa xuân, rồi đậm dần để chuyển hè. Sự 'thay màu' chớp nhoáng này được nhà thơ Robert Frost viết ngay dòng đầu tiên, trong tập thơ tựa đề Nothing Gold Can Stay như sau:

Đắm mình trong rừng vào mùa hè, ta có thể cảm nhận rõ rệt 'thành quả' của sự bừng tỉnh của mùa xuân: những trái cây trĩu mọng. Những người tắm rừng dày dạn kinh nghiệm, trong những chuyến cuốc bộ vào rừng, họ có thể hái vài chiếc nấm (ăn được) về, chỉ chế biến đơn giản để vẫn cảm nhận được mùi vị của rừng trọn vẹn trong từng miếng nấm. Tuy nhiên, chỉ thu hoạch nấm nếu bạn thực sự hiểu và dày dạn kinh nghiệm với chúng. Và cắm trại trong rừng vào buổi đêm, nghe như 'giấc mộng đêm hè', là một trải nghiệm vô cùng kì diệu và sống động. Những đốm lập lòe của đom đóm, mùi ngọt ngào của trái cây và hoa tỏa dưới vòm trăng rạng rỡ, cùng với tiếng ve và châu chấu tạo nên một bản hòa ca sống động của đêm hè.

Mùa thu là mùa của sự đủ đầy và buông bỏ. Ghé thăm rừng vào mùa thu, ta cảm nhận được sự giòn tan và những gam màu ấm áp của táo chín, nho chín (với nước trái cây và rượu vang), những trái hạt sồi vương trên thảm đất, và cái se lạnh đậm dần khi ngả chiều cùng ánh nắng lơ đãng dần nhắc ta trở về nhà, quây quần ấm áp.

Với mỗi người ưa đắm mình trong rừng thẳm, trải nghiệm và sự kết nối cá nhân với mảnh rừng trong mỗi mùa rất riêng biệt. Và có khi, vẫn người ấy, vẫn nơi ấy, ở một thời điểm khác, ta lại thấy cuộc đối thoại với thiên nhiên thay đổi, tựa như con người cũng trải qua bốn mùa của mình như thiên nhiên, theo một cách khác.

Và với mỗi mùa của con người như thế - với mỗi độ tuổi, mỗi hoàn cảnh của con người, thiên nhiên lại có cách để chạm, để đối thoại với chúng ta theo những cách rất dịu dàng và bình yên.

Với trẻ nhỏ, mỗi dịp khám phá rừng là mỗi chuyến du hành vào chốn thần tiên, lấm lem bùn đất tìm những kho báu trên mặt đất. Đầy bản năng và tự nhiên.

Với những thanh thiếu niên, đắm chìm trong rừng có thể là cơ hội để trút bỏ những bộ cánh 'người lớn' không vừa vặn, trút bỏ những căng thẳng từ những cuộc thi, những áp lực tiêu chuẩn.

Với những ai mới trải qua tổn thương, dù là thể chất hay tinh thần, những cái chạm khẽ khàng vào thân cây, ngồi tĩnh lặng dưới tán cây, bên rặng suối có thể là liệu pháp chữa lành, tuy lời ít mà lòng nhiều.

Với những người lớn tuổi, ghé thăm rừng như ghé thăm một người bạn cũ, kể lại kỉ niệm xưa, cùng ôn lại bốn mùa để thấy rằng, cuộc sống tinh thần đủ đầy,đủ những cung bậc cảm xúc như bốn mùa là một cuộc sống giàu có.

Và cứ như thế, mỗi chuyến forest bathing không chỉ giúp chúng ta kết nối với thiên nhiên, mà cả kết nối lại với chính bản thân mình.

Hoạt động này đang dần phổ biến hơn bởi tác động sâu xa của nó, không chỉ với con người mà cả với thiên nhiên, khi sự tử tế được trao đi và nhận lại bởi một lẽ đơn giản:

Chúng ta thường tự nguyện cống hiến, bảo vệ những gì chúng ta trân trọng, yêu thương. Và nếu chúng ta coi rừng là nhà, coi mỗi chuyến tản bộ vào rừng là ghé thăm ngôi nhà hoang dã, ghé thăm một người bạn cũ, theo lẽ tự nhiên, sự kết nối ấy sẽ khiến con người bảo vệ và chăm sóc cho mảnh đất tự nhiên này.

Đọc Thêm:

(*) Global Emotions Survey Shows Record High Levels Of People ‘Feeling Stressed, Sad, Angry And Worried’, Jack Kelly, Forbes.

The Joy of Forest Bathing: Reconnect With Wild Places & Rejuvenate Your Life, Lieke van der Vorst, 2018.

Planet mindful magazine, issue August/ September 2021.